InfoHub Logo

Sheker: Shekerdiń keremet dámin joqqa shyǵara almaımyz. Biraq densaýlyq úshin shamadan tys qoldanýdyń óte zıandy ekenin de umytpaýymyz kerek. Shamadan tys sheker qoldaný mı fýnksıalaryn tejeıdi. Jasalǵan zertteýlerde mı belsendiligin baıaýlatatyny, este saqtaý qabiletin tómendetetini jáne adamdy aqylsyzdandyratyny anyqtalǵan.

Qanyqqan maılar: Shamadan tys qanyqqan maı tutyný mı fýnksıalaryna zıan keltiredi. 6000 áıelge 4 jyl boıy jasalǵan zertteýdiń nátıjesinde qanyqqan maı qoldanǵandardyń este saqtaý qabiletinde tómendeý, al záıtún maıy sıaqty paıdaly maılardy qoldanǵandarda este saqtaý qabiletiniń qýattanǵany baıqaldy.

Chıps, pıssa jáne basqa da un ónimderi: «Fast food»-tyń balalardy aqylyna keri áser etetini anyqtalǵan. Mıdyń durys damýy úshin balalardyń jegen taǵamdaryna mán berý kerek.

Kómirsýy tym tómen dıeta: Jasalǵan zertteýler boıynsha 22-55 jas aralyǵyndaǵy kómirsý mólsheri tym tómendetilgen emdám (dıeta) ustaǵan áıelderde túsiný, analız jasaý qabiletiniń tómendegeni baıqaldy. Búkil kómirsýlar zıandy emes.

Tuzdy taǵamdar: Júrekke zıandylyǵy belgili bolǵan tuzdy taǵamdar mıǵa da zıandy bolady. Zertteýler joǵary mólsherde natrıı tutynylymynyń mıdyń málimetti qorytýyna zıan beretinin kórsetedi.

Qýyrylǵan taǵamdar: Qýyrylǵan taǵamdardyń Alsgeımer, Parkıson sıaqty nevrologıalyq aýrýlardyń qozdyrǵyshy bolatyny baıqaldy.

---