- 21 تام. 2019 00:00
- 271
8 ملن اعاش ەگىپ، 100 جىل بۇرىن وتالىپ كەتكەن ورماندى قالپىنا كەلتىردى
ادامدى رۋحتاندىراتىن وقيعاعا كۋا بولىڭىز.
70 تەردەگى مس ديەۆيس قارا جول شەتىندەگى تار ترەيلەردەن ميلليونداعان دوللارعا دەيىنگى ۇزاق جولدى ءجۇرىپ ءوتتى. ويىن بيزنەسىندە ءوزىنىڭ العاشقى كاپيتالىن قۇراعان ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز جەردى جانە مەنشىك قۇقىقتارىن ساتۋمەن اينالىستى.
وسىلايشا ول ميلليونداعان دوللار جينادى… ءبىراق 20 جىل بۇرىن ونىڭ ساناسىندا توڭكەرىس بولدى.
«بۇنىڭ ءبارى مەن كولىك كەپتەلىسىندە تۇرعان كەزىمدە باستالدى. جاڭبىر جاۋىپ، جىنىپ كەلىپ تۇرعان، — دەيدى مس ديەۆيس. — وسى كەزدە مەن «قارا ايۋدى تانىستىرۋ» دەگەن ۇلكەن جازۋى بار مەكتەپ شاتىرىن كوردىم. ول جەرگە نە ءۇشىن بارعانىمدى بىلمەيمىن. فلوريدا شتاتىندا قارا ايۋلاردىڭ بولعان-بولماعانىن ويلاپ تا كورمەپپىن».
بۇل بالالارعا ارنالعان تۋعان ولكە تۋرالى، تابيعاتىمىزدان ايىرىلىپ قالاتىنىمىز تۋرالى، ونى كۇتىپ، ساقتاپ قالۋ قاجەتتىگى تۋرالى كادىمگى ءدارىس ەكەن. بۇل ديەۆيستىڭ كوزىن اشقان جاڭالىق بولىپ، ول ەكولوگيا تاقىربىنا بۇرىن كارتا ويناعانداعىداي قۇمارلىقپەن دەن قويدى.
ول ەكولوگيا جونىندەگى كىتاپتاردى وقي باستادى جانە ءوزىنىڭ مال-مۇلكىن تابيعاتتى قورعاۋعا جۇمساۋدى ۇيعاردى. وسىدان باستاپ بۇل ونىڭ ومىرلىك ىسىنە اينالدى.
ديەۆيس جيىرما جىل بويى اعاش ماتەريالدارىن دايىندايتىن كومپانيالاردان جەرلەرىن ساتىپ الىپ ءجۇرىپ، 100 جىلعا جۋىق ۋاقىت بۇرىن جويىلىپ كەتكەن ورماندى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن 90 ميلليون دوللارىن جۇمسادى. ول ءوزىنىڭ جوباسىن «Nokuse» دەپ اتادى، بۇل اتاۋ ۇندىستەردىڭ كريك تايپاسىنىڭ تىلىندە «قارا ايۋ» دەگەندى بىلدىرەدى.
ديەۆيس ساتىپ العان جەرىنە بۇرىن وسىندا وسكەن ساز-باتپاقتى قاراعايدىڭ ءتۇرىن تاۋىپ، ونىڭ ميلليونداعان كوشەتىن وتىرعىزدى. 20 جىل ىشىندە ول ادامدار 1930-جىلدارى قۇرتىپ جىبەرگەن ەكوجۇيەنى تولىقتاي قالپىنا كەلتىردى. ادامدار 1930-جىلدارى اعاشتاردى تۇپ-تامىرىمەن شاۋىپ الىپ، اعاش ماتەريالدارى رەتىندە پايدالانعان بولاتىن.
ەندى بۇل جەردە بۇركىتتەر، تۇيعىندار، سىلەۋسىندەر، تۇلكىلەر، جاناتتار سونداي-اق تاستورايلار (برونەنوسەس) مەكەن ەتىپ جۇرگەن جاڭا ورمان پايدا بولدى.
بۇل 300 جىلعا ەسەپتەلىپ وتىرعان Nokuse جوباسىنىڭ باسى عانا. ديەۆيستىڭ ءوزى ەندى ۇزاق جاساي قويماس، ول 4-ساتىداعى وكپە وبىرىمەن اۋىرادى، ءبىراق ونىڭ ءىسىن كومانداسى جالعاستىرا بەرەدى. ميلليونەر بارلىق اقشاسىن ءوزىنىڭ ەكولوگيالىق جوباسىن جۇزەگە اسىرۋعا جانە فلوريدا شتاتىنىڭ وقۋشىلارىن وقىتۋ ءۇشىن قۇرعان ەكولوگيالىق ءبىلىم بەرۋ ورتالىعىن ۇستاپ تۇرۋعا جۇمساۋدى وسيەت ەتتى.
«مەن سىزدەردىڭ جاسىڭىزعا كەلگەندەردى وزگەرتە المايمىن، — دەيدى ديەۆيس جاسى ۇلكەندەرگە، — ءبىراق ماعان ءتورتىنشى سىنىپ وقۋشىلارىن بەرۋلەرىڭىزگە بولادى!..» ونىڭ يدەياسى داتكە قۋات بەرىپ، ەزۋىڭە قۋانىشتى كۇلىم سىيلايدى.