اكە - وتباسى تىرەگى
اكە - وتباسى تىرەگى
اكە - ەڭ قۇرمەتتى ۇلى ەسىم. «اكە» دەگەن ءسوزدى ايتقاندا قامقورشىڭ، تىرەۋىڭ، قورعانىڭ ەكەنىن سەزەسىڭ. وتباسى ءۇشىن اكەنىڭ ورنى بولەك. اكە - بالا تاربيەسىندەگى باستى تۇلعانىڭ ءبىرى.
وتباسىنداعى بالا تاربيەسىندە اكەنىڭ ءرولى ەرەكشە. حاديس شاريف ايتقانداي «اكە پەرزەنتىنە جاقسى تاربيەدەن ارتىق سىيلىق بەرە المايدى». سەبەبى بالا تاربيەسىندە اكەنىڭ بەرەرى مول. اكە بالا ءۇشىن ءجۇرىس - تۇرىسى، ءوزىن - ۇستاۋى، سويلەۋى ارقىلى ۇلگى ونەگە. «اكە كورگەن وق جونار» دەمەكشى بالاعا دەگەن قارىم - قاتىناسى مەن سۇيىسپەنشىلىگى ارقىلى ءوز بويىنداعى جاقسى قاسيەتتەردى سىڭىرە الادى. بالا بويىنداعى باتىلدىق، سابىرلىق، وجەتتىلىك، مارتتىك، ءومىردىڭ قيىندىقتارىن مويىماي كوتەرەتىن تاباندىلىق قاسيەتتەرى اكە ارقىلى قالىپتاسادى. بۇگىنگى بالا - كەلەشەك اكە، ال ونى تاربيەلەۋ اتا - انانىڭ مىندەتى. «اكەنىڭ بالاسىنا عىلىم، ادامگەرشىلىك جانە ونەر ۇيرەتۋى پارىز»،- دەپ مۇحاممەد باعدادي بەكەر ايتىپ كەتپەگەن.
مەنىڭ ويىمشا، ەڭ مىقتى ۇستاز اكە. كەزىندە د. گەربەرت «ءبىر - اكە جۇزدەن استام ۇستاز دەگەن ءسوز»،- دەپ ايتقان ەكەن. ءاربىر بالانىڭ جەتىستىككە جەتىپ، قوعامدا ءوز ورنىن تاۋىپ، جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنا اكەنىڭ اتقارادى ەڭبەگى ەرەكشە. اكە قولداۋى، سۇيىسپەنشىلىگى مەن مەيىرىمىن سەزىنىپ وسكەن كەلەشەك ۇرپاقتىڭ بولاشاعى دا جارقىن بولماق. ومىرگە كەلگەن بالانىڭ ءاربىر ءساتتى قادامى اكە ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە، زور ماقتانىش. ۇلى كۇش پەن سابىرلىقتىڭ يەسى بولىپ تابىلاتىن دا - اكە. اكە وسيەتى مەن ءتالىم - تاربيەسىنىڭ ماڭىزى ەرەكشە. اكەنىڭ بەرەتىندەي ءبىلىم، اقىل - تاربيە ەش ءبىر جان بەرە الماس.
قورىتىندىلاي كەلە، اكە بالا تاربيەسىندەگى باستى تۇلعانىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيمىن. بابالارىمىزدىڭ «تاربيە باسى - تال بەسىكتەن» دەگەنى تەگىن ەمەس اۋ! بالا تاربيەسىندە قاشاندا بەي - جاي قاراماعان. قازاق وتباسىندا اكەنىڭ ورنى قاشاندا جوعارى سانالادى. اكەلەر مارتەبەسى بيىك، اسقاق بولادى دەپ ۇمىتتەنەمىن.
جازعان: تەلەگۋسوۆا گۋلنارا
اكە - ەڭ قۇرمەتتى ۇلى ەسىم. «اكە» دەگەن ءسوزدى ايتقاندا قامقورشىڭ، تىرەۋىڭ، قورعانىڭ ەكەنىن سەزەسىڭ. وتباسى ءۇشىن اكەنىڭ ورنى بولەك. اكە - بالا تاربيەسىندەگى باستى تۇلعانىڭ ءبىرى.
وتباسىنداعى بالا تاربيەسىندە اكەنىڭ ءرولى ەرەكشە. حاديس شاريف ايتقانداي «اكە پەرزەنتىنە جاقسى تاربيەدەن ارتىق سىيلىق بەرە المايدى». سەبەبى بالا تاربيەسىندە اكەنىڭ بەرەرى مول. اكە بالا ءۇشىن ءجۇرىس - تۇرىسى، ءوزىن - ۇستاۋى، سويلەۋى ارقىلى ۇلگى ونەگە. «اكە كورگەن وق جونار» دەمەكشى بالاعا دەگەن قارىم - قاتىناسى مەن سۇيىسپەنشىلىگى ارقىلى ءوز بويىنداعى جاقسى قاسيەتتەردى سىڭىرە الادى. بالا بويىنداعى باتىلدىق، سابىرلىق، وجەتتىلىك، مارتتىك، ءومىردىڭ قيىندىقتارىن مويىماي كوتەرەتىن تاباندىلىق قاسيەتتەرى اكە ارقىلى قالىپتاسادى. بۇگىنگى بالا - كەلەشەك اكە، ال ونى تاربيەلەۋ اتا - انانىڭ مىندەتى. «اكەنىڭ بالاسىنا عىلىم، ادامگەرشىلىك جانە ونەر ۇيرەتۋى پارىز»،- دەپ مۇحاممەد باعدادي بەكەر ايتىپ كەتپەگەن.
مەنىڭ ويىمشا، ەڭ مىقتى ۇستاز اكە. كەزىندە د. گەربەرت «ءبىر - اكە جۇزدەن استام ۇستاز دەگەن ءسوز»،- دەپ ايتقان ەكەن. ءاربىر بالانىڭ جەتىستىككە جەتىپ، قوعامدا ءوز ورنىن تاۋىپ، جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنا اكەنىڭ اتقارادى ەڭبەگى ەرەكشە. اكە قولداۋى، سۇيىسپەنشىلىگى مەن مەيىرىمىن سەزىنىپ وسكەن كەلەشەك ۇرپاقتىڭ بولاشاعى دا جارقىن بولماق. ومىرگە كەلگەن بالانىڭ ءاربىر ءساتتى قادامى اكە ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە، زور ماقتانىش. ۇلى كۇش پەن سابىرلىقتىڭ يەسى بولىپ تابىلاتىن دا - اكە. اكە وسيەتى مەن ءتالىم - تاربيەسىنىڭ ماڭىزى ەرەكشە. اكەنىڭ بەرەتىندەي ءبىلىم، اقىل - تاربيە ەش ءبىر جان بەرە الماس.
قورىتىندىلاي كەلە، اكە بالا تاربيەسىندەگى باستى تۇلعانىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيمىن. بابالارىمىزدىڭ «تاربيە باسى - تال بەسىكتەن» دەگەنى تەگىن ەمەس اۋ! بالا تاربيەسىندە قاشاندا بەي - جاي قاراماعان. قازاق وتباسىندا اكەنىڭ ورنى قاشاندا جوعارى سانالادى. اكەلەر مارتەبەسى بيىك، اسقاق بولادى دەپ ۇمىتتەنەمىن.
جازعان: تەلەگۋسوۆا گۋلنارا
You Might Also Like
-
وسى ولكەدەن قازاقتىڭ بەلگىلى كۇيشىلەرى قۇرمانعازى، دينا، سەيتەك، ناۋشا، دومبىراشىلار ج. تەمىرالييەۆ، ە. قازييەۆ، حالىق ءارتيسى، اكتريسا ح. بوكەيەۆا، قازاقتىڭ تۇڭعىش ديريجەرى ش. قاجىعالييەۆ جانە ت. ب.وسى...
-
اكە - اسقار تاۋ. ءار ادامنىڭ ومىرىندە، ءار وتباسىدا اكەنىڭ ورنى تىم بولەك، تىم بيىك. سول شاڭىراقتىڭ بارلىق اۋىرتپالىعىن كوتەرىپ، بالالارىنا تەك “جاقسى بولسىن” دەپ ءتالىم - تاربيە بەرىپ، بارلىق جاقسىنى...
