InfoHub Logo

انا ءتىلى – ۇلتتىڭ رۋحاني بايلىعى

انا ءتىلى – ءار ادامنىڭ ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى بايلىقتاردىڭ ءبىرى. ول ادامنىڭ تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنا، مادەنيەتىن تانىپ-بىلۋىنە، قوعامدا ءوز ورنىن تابۋىنا ۇلكەن اسەر ەتەدى. ءار حالىقتىڭ انا ءتىلى – سول حالىقتىڭ رۋحاني، مادەني، تاريحي قۇندىلىقتارىنىڭ ايناسى. بۇل ەسسەدە انا ءتىلىنىڭ ماڭىزدىلىعى، ونىڭ ساقتالۋى جانە دامۋى تۋرالى تالقىلاماقپىن.

انا ءتىلىنىڭ ماڭىزدىلىعى

انا ءتىلى – ءاربىر ادامنىڭ ومىرىندە ماڭىزدى ءرول اتقارادى. ول ادامدى العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ قالىپتاستىرىپ، ونىڭ ويلاۋ جۇيەسىن، سويلەۋ مانەرىن، مادەنيەتىن دامىتادى. انا ءتىلى ارقىلى ادام ءوزىن-وزى تانىپ، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن، داستۇرلەرىن، ادەت-عۇرىپتارىن ۇيرەنەدى. انا ءتىلىن ءبىلۋ ارقىلى ادام ءوز ەلىنىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن ساقتاپ، بولاشاق ۇرپاققا جەتكىزەدى.

ءتىل – ۇلتتىڭ رۋحاني قازىناسى

ءار حالىقتىڭ ءتىلى – ونىڭ رۋحاني قازىناسى. ءتىل ارقىلى حالىق ءوزىنىڭ تاريحىن، مادەنيەتىن، ادەبيەتىن ساقتاپ، ۇرپاقتان-ۇرپاققا جەتكىزەدى. انا ءتىلى ءار ادامنىڭ جەكە باسىنىڭ، ونىڭ مادەنيەتىنىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ تابىلادى. انا ءتىلى ارقىلى حالىق ءوزىنىڭ ەرەكشە مادەنيەتىن، داستۇرلەرىن ساقتاپ قالادى. مىسالى، قازاق حالقىنىڭ انا ءتىلى – قازاق ءتىلى. قازاق ءتىلى ارقىلى حالقىمىز ءوزىنىڭ باي مادەنيەتىن، سالت-داستۇرلەرىن، تاريحي مۇراسىن ساقتاپ كەلەدى.

انا ءتىلىن ساقتاۋ جانە دامىتۋ

انا ءتىلىن ساقتاۋ جانە دامىتۋ – ءاربىر ادامنىڭ، ءاربىر قوعامنىڭ بورىشى. انا ءتىلىن ساقتاۋ ءۇشىن، ەڭ الدىمەن، ونى كۇندەلىكتى ومىردە قولدانۋ قاجەت. وتباسىندا، مەكتەپتە، جۇمىس ورنىندا انا ءتىلىن قولدانۋ ارقىلى ءبىز ونى كەلەشەك ۇرپاققا جەتكىزەمىز. سونىمەن قاتار، انا ءتىلىن ساقتاۋ ءۇشىن ونى وقىتۋ، ناسيحاتتاۋ ماڭىزدى. مەكتەپتەردە، جوعارى وقۋ ورىندارىندا انا ءتىلى پاندەرىن ەنگىزۋ ارقىلى ءبىز جاس ۇرپاقتى ءوز انا ءتىلىن بىلۋگە، ونى قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتەمىز.

ءتىل ءبىلىمى جانە عىلىم

انا ءتىلىن ساقتاۋ جانە دامىتۋدا ءتىل ءبىلىمى جانە عىلىم ۇلكەن ءرول اتقارادى. ءتىل ءبىلىمىنىڭ كومەگىمەن ءبىز انا ءتىلىمىزدىڭ گرامماتيكاسىن، سوزدىك قورىن، ستيليستيكالىق ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەيمىز. عىلىمي زەرتتەۋلەر ارقىلى انا ءتىلىمىزدىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەمىز. مىسالى، قازاق ءتىل بىلىمىندە كوپتەگەن عالىمدارىمىز ءتىلدىڭ گرامماتيكاسىن، فونەتيكاسىن، لەكسيكولوگياسىن زەرتتەپ، ءتىلىمىزدىڭ بايلىعىن اشتى. بۇل زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەسىندە قازاق ءتىلى عىلىمي تۇردە زەرتتەلىپ، ونىڭ دامۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوسىلدى.

انا ءتىلىن قولدانۋ

انا ءتىلىن ساقتاۋ ءۇشىن ونى تەك ۇيدە عانا ەمەس، قوعامدىق ورىنداردا دا قولدانۋ ماڭىزدى. مىسالى، مەملەكەتتىك مەكەمەلەردە، ءبىلىم بەرۋ ورىندارىندا، مادەنيەت وشاقتارىندا انا ءتىلىن قولدانۋ ارقىلى ءبىز ونىڭ مارتەبەسىن كوتەرەمىز. انا تىلىنە قۇرمەت كورسەتۋ – ول ءبىزدىڭ ۇلتتىق بولمىسىمىزعا، رۋحاني قۇندىلىقتارىمىزعا دەگەن قۇرمەت.

ءتىل جانە مادەنيەت

انا ءتىلى مەن مادەنيەت اجىراماس بايلانىستا. انا ءتىلى ارقىلى حالىق ءوزىنىڭ مادەنيەتىن، ادەبيەتىن ساقتايدى. ادەبيەت ارقىلى حالىق ءوزىنىڭ تاريحىن، داستۇرلەرىن، سالت-داستۇرلەرىن جەتكىزەدى. قازاق ادەبيەتىندە كوپتەگەن شىعارمالارىمىز ءتىلىمىزدىڭ بايلىعىن، كوركەمدىگىن كورسەتەدى. مىسالى، اباي قۇنانبايەۆتىڭ ولەڭدەرى مەن قارا سوزدەرى قازاق ءتىلىنىڭ بايلىعىن، كوركەمدىگىن كورسەتىپ، جاستاردى پاتريوتتىق رۋحتا تاربيەلەيدى.

قورىتىندى

انا ءتىلى – ۇلتتىڭ رۋحاني بايلىعى، مادەني مۇراسى. انا ءتىلىن ساقتاۋ جانە دامىتۋ ءاربىر ازاماتتىڭ بورىشى. انا ءتىلى ارقىلى ءبىز ءوز مادەنيەتىمىزدى، تاريحىمىزدى، داستۇرلەرىمىزدى ساقتايمىز. انا ءتىلىمىزدى كۇندەلىكتى ومىردە قولدانىپ، ونى قۇرمەتتەپ، ناسيحاتتاۋ ارقىلى ءبىز بولاشاق ۇرپاققا رۋحاني بايلىعىمىزدى جەتكىزەمىز. انا ءتىلىن ءبىلۋ – ول تەك قانا سوزدەردى ءتۇسىنۋ ەمەس، ول ۇلتتىڭ رۋحاني الەمىن سەزىنۋ، ونىڭ مادەنيەتىنە، تاريحىنا دەگەن قۇرمەت. انا ءتىلىن ساقتاپ، دامىتۋ ارقىلى ءبىز ءوز بولمىسىمىزدى، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى ساقتايمىز.