چيلي - شۋاعىم مەنىڭ
پابلو نەرۋداعا ەسكەرتكىش.

1
بارلىق اقىن - بالاسى ءبىر انانىڭ.
اقىن كەلسە ومىرگە، قۋانامىن،
اقىن وتسە ومىردەن - جىلاعانىم.
بارلىق اقىن - بالاسى ءبىر انانىڭ.
بارلىق اقىن - باۋىرى ءتىرى ادامنىڭ!
تۇتاندىرسام بىرىنەن جىر الاۋىن،
بىرىنەن قاسيەتتى سىر الامىن.
ءتاڭىر دەگەن جوق قوي،
جوق!
بار بولسا ەگەر،
اقىندارعا تيمە دەپ سۇرانامىن.
اقىن - حالىق پەرزەنتى قاشاننان دا!
حالقىمەنەن قارتايعان، جاسارعان دا.
بولاشاعىن حالقىمەن قوسا ارمانداپ،
اقىن تۋعان، دۇنيە جاسالعاندا.
مومىن وتپەس اقىننان قاشاننان دا.
ومىرگە نۇر، قاھارىن شاشار جاۋعا.
وتكەن، ءسىرا، اقىننان اساۋ بار ما؟!
جازمىش دەگەن جوق قوي،
جوق! بار بولسا ەگەر،
تيمە دەر ەم اقىنعا، اساۋ جانعا!
بۇيىرار ەم جەندەتكە باس الماۋعا
ءولدى اقىندار...
اقىندار تۋار تاعى،
تالاي-تالاي ۇرپاقتى قۋانتادى.
قازا بولار عاسىرلار، زاماندار دا،
ادامدارعا جىرىمەن تۇمار تاعىپ،
ءتىرى بايرون، پۋشكيندەر تۇرار تاعى!
تاريح پا؟
تاريح قۋاڭ تارتىپ،
قۋاڭ تارتىپ، الىستان مۇنارتادى.
ال ۇرپاقتار شىندىققا قۇمارتادى.
اقيقاتتى ىزدەيدى، تابادى ولار -
پابلونى، حوسەنى، لوركانى...
بىلەدى ولار ءبىر كەزدە تاڭ دا اتقانىن،
اتقان تاڭنىڭ ازاپتى زارداپتارىن،
كەشىپ ءجۇرىپ عاسىردىڭ قان-باتپاعىن،
ازاپتانىپ جاڭا ءومىر ورناتقانىن -
قۇربان بولعان بوستاندىق سولداتتارىن
مەن سەزەمىن ۇرپاقتار ارداقتارىن!!!
و، بوستاندىق!
مەن سەنى قۇداي كورەم.
قۇلا دەسەڭ، الدىڭا قۇلاي بەرەم.
...چيلي! چيلي!
اقىنىن ازا تۇتىپ،
كۇڭىرەنىپ كۇي، كۇيزەلىپ جىلايدى ولەڭ.
جوق قوي.جوق!جوق!
بار بولسا قۇداي دەگەن،
تۋرا قاراپ جۇزىنە بىلاي دەر ەم:
تاعى دا قان،
تاعى ويران تانىمالى.
تاعى دا دار...
تاعى كىم تاڭىلادى؟!
تاعى تۇرمە...
تاعى كىم جابىلادى؟!
كاندىبالاق قاراقشى قارۋ الىپ،
اڭىرادى ادامدار، اڭىرادى.
بوستاندىعىن حالقىنىڭ قايتارىپ بەر،
ءىرزا بولسىن اقىننىڭ ارۋاعى!!!
توپىراقتان، توزاڭنان تەرىپ كەلگەن،
بوستاندىعىن بەر ونىڭ ءولىپ كورگەن!
قارا كۇشكە سەنبىسىڭ جەلىك بەرگەن؟
ۆولپارامسا ىلەسىپ بارا جاتىر،
بوستاندىقتىڭ قۇربانى - ولىكتەرمەن.
ءولىپ كورگەن ايرىلعان ەرىكتى ەلدەن،
پابلوعا، بار بولساڭ، بوستاندىق بەر،
وتانىمەن قوشتاسسىن كەلىپ كوردەن.
سوقتىعىس باستالعاندا سويقاڭداعان،
سورلى اقىن سوڭعى ءسوزىن ايتا الماعان.
و ءتاڭىرى!
جوقسىڭ عوي، بولساڭ ەگەر،
گىابلونى - باۋىرىمدى قايتار ماعان!
و، چيلي!
توپىراعىڭدا جاتقان كۇربان،
اقىن ەدى دۇنيە ماقتان قىلعان.
ول سەنى ساقتاندىرعان،
ساقتاندىرعان!
...ساۋلىعىن پابلونىڭ ءبىلىپ قايت دەپ،
اقىندىق رۋحىمدى اتتاندىرعام،
سول كەزدە جاۋىڭ ساعان قاقپان قۇرعان...
بەلگىسىز،
تاڭ با؟!
ءتۇن بە؟!
بەلگىسىز ءتۇن دە وتۋدە،
كۇن دە وتۋدە.
شىنىمەن مىناۋ مەنىڭ سۋرەتىم بە؟!
جاپ-جاسىل كوبەلەكتەي گۇل بەتىندە.
ءالسىز جۇرەك السىرەپ،
-سەنسىڭ،- دەيدى
سوقسىن جۇرەك، اۋرۋ جەڭسىن مەيلى.
سونى جىر - سوڭعى جىرى جازىلسا ەكەن،
سونان سوڭ، ءولسىن مەيلى،
كومسىن مەيلى.
...قاز قاتار دارىگەردىڭ شيپاسى تۇر،
ىشپەپتى.
قاز قالپىندا، مەنسىنبەيدى.
كوپتەن بەرى دارىگەر ءجۇر وكپەلەپ،
-بەرگەندى ءىش، جۇرەگىڭدى جۇدەتپە،- دەپ.
قابىلداماي جاتىر عوي، قايتپەك ەندى،
ءدارىنى ىشۋگە دە جۇرەك كەرەك.
اقىن كۇندە قوشتاسار ومىرمەنەن،
اقىن ءۇشىن، بەلگىلى ءولىم دەگەن.
اقىن، استە، ولەم دەپ قورىقپايدى،
كەتە مە دەپ قورقادى كوڭىلدە ولەڭ،
اياقاستى اجالمەن، ولىممەنەن.
ءار ولەڭى - اقىننىڭ سوڭعى ولەڭى،
سوڭعى رەت جوندەگەنى، وڭدەگەنى.
ءوزى ءتىرى كەزىندە جىرى ولسە ەگەر،
نامىس ءۇشىن شىن اقىن سوندا ولەدى.
شىن اقىننىڭ كوڭىلىن سول بولەدى.
الدە ءتۇن بە، اق تاڭنىڭ كەزى مە ەدى،
ءبىر ءسات اقىن السىرەپ كوز ىلەدى.
كوزىن ىلسە، مادريد كوشەسىندە،
باياعى جاس شاعىنداي سەزىنەدى.
نو پاسوران!
فاشيزم...
بالا قانى...
بالا قانى - كادىمگى بالا قانى.
بالا قانىن تەڭەمەي جىر جازادى،
بالا قانى دەي سالىپ بالامانى.
كومىر دۇلەي فاشيزم، تەمىر دۇلەي،
يسپان جەرىن تاپتايدى تەبىنگىدەي.
ءبىر ءسات ونى بيىككە شاقىرادى،
ەرەنبۋرگ، لوركا، حەمينگۋەي...
باياعىداي ورتەنىپ، قالا جانعان،
جانعان وتتىڭ ىشىندە انا قالعان.
باياعىداي تەبىرەنىپ جىر ويلايدى،
كوزىن الماي پاناسىز بالالاردان.
الدە ءتۇن بە؟
اق تاڭنىڭ كەزى مە ەدى؟!
تالىپ بارىپ، ازەرگە كوز ىلەدى.
كوزى ىلىنسە، سەلك ەتىپ ويانادى،
ماڭگى ۇيىقتاپ كەتەتىندەي سەزىنەدى.
ەسىل اقىن وزىنە تۇر وكپەلەپ،
تۇنعان ويى تىرىلەر تۇنەككە كەپ.
ءاربىر جىرى - اقىننىڭ سوڭعى جىرى،
سوڭعى جىردى جازۋعا جۇرەك كەرەك.
اقاۋ ءتۇستى اقىننىڭ جۇرەگىنە،
(الداقاشان حالقى ونى بىلەدى دە.)
قاراڭ قالعان ستولدا، قاراڭ قالعان،
قالامىنا قارايدى، تىرەگىنە...
ساپار شەگىپ كەتەدى جىر ەلىنە.
اقىن تاعى جازباقشى سوڭعى جىرىن،
سوڭعى سىرىن ايتپاقشى، سوڭعى مۇڭىن.
ساقتاندىرىپ حالقىنا جانە ايتپاقشى
قارا كۇشتىڭ قاتالدىق سورلىلىعىن.
وتانىنا شاقپاقشى ووڭعى مۇڭىن.
كوكتەمگى اسپان سەكىلدى كۇركىرەگەن،
تاستادىڭ با اقىندى، شىركىن ولەڭ؟!
قۇلپىلانىپ قالعان با قايران جۇرەك؟!
اۋرۋدىڭ اشىلماس كىلتىمەنەن؟!
قايدا نوسەر باياعى سىركىرەگەن؟
قايدا شابىت اقىنمەن ءبىر تۇنەگەن؟
قالامىنا ءالسىز قول قارمانادى،
سوڭعى جىرىن حالقىنا ارناعالى.
«جالپىعا ورتاق جىر» جازعان جالىن جۇرەك،
جالقى باسىپ جىرلاۋعا ارلامادى.

باستالۋىڭ قيىن-اۋ شىركىن ولەڭ،
شىركىن ولەڭ، باستالساڭ، دۇركىرەر ەڭ.
...قايران اقىن تاعى دا قالعىپ كەتتى،
ادامزاتقا شۋاقتى كۇن تىلەگەن.
كۇزەتىپ ءجۇر پەرىشتە شىركىن ولەڭ.
...تاعى دا ءتۇس...
...تاعى دا ساندىراقتار.
ساندىراقتار - سۋالعان سان بۇلاقتار.
تاعى دا يسپانيا اسپانىندا.
جاندى وتتار،
جان-جاقتان جاۋدى حاتتار.
جاۋدى حاتتار، جازالاپ جاۋدى داتتار.
قۇلاعانشا ورتەنىپ بارا جاتتى،
قىراندار - قىزىل تۋلى ارعىماقتار.
ءورت قاپتادى،
ءورشىتىپ جەلىكتى جەل،
كوك تۇتىنگە كومىلدى كورىكتى جەر.
سالتاناتپەن caپ تۇزەپ بارا جاتتى،
جەر شارىنان جينالعان ەرىكتىلەر.
يسپانيا حالقىنا ەرىكتى بەر!!!
تاعى دا بالا قانى...
كادىمگى بالا قانى.
الاقانى - بالانىڭ الاقانى...
اشتىقتا يسپانيا بالاپانى!
يسپانيا، شىداي ءتۇس، تاڭ اتادى!
(اقىننىڭ ءۇنىن ەستىپ بۇكىل الەم،
بار سىيىن بالاپانعا تاراتادى.)
تاعى دا ساندىراقتار، ساندىراقتار...
تۇسىنە ەندى تەڭىزدەر. تاۋ، قىراتتار،
ورماندار، گۇلدەر، كولدەر، بال قۇراقتار
سوڭعى جىرىن جازا الماي اقىن جاتىر،
اقىن جاتىر...
جاۋاپسىز قالدى حاتتار.
...ول وياندى زەڭبىرەك دۇرسىلىنەن،
توزاڭ ۇشتى گۇلدەردىڭ بۇرشىگىنەن.
الاساپىران نە دەگەن تىرشىلىك ەڭ!
قالا بويىن جازبادى كۇرسىنۋدەن.
ءتۇسىم بە دەپ ويلادى،
ءوڭىم بە دەپ.
كەرەمەتتەر وينادى،
كوڭىلگە كەپ.
سوڭعى جىردى جازۋعا قامدان اقىن،
سوڭعى كۇرەس باستالدى.
ءومىر كەرەك!
He بولار ءتۇن بەلگىسىز، نە بولار كۇن.
بىلەسىڭ عوي، پاريجدەن نەگە ورالدىڭ.
ءۇنىن ءوشىر،
باس كوتەر پوەزيا!
ءۇنىن ءوشىر ۇرەيلى گەنەرالدىڭ!
ەستيسىڭ بە، قارا كۇش دولدانادى،
كورەسىڭ بە ەلىڭدى قورلاعانىن؟
كەرى اينالىپ تانكتىڭ دوڭعالاعى،
كەرى اينالتپاق تاريح دوڭعالاعىن.
قالامىڭدى قالايدا قولعا ال، اقىن.
تۇسىڭدە ەمەس، وڭىڭدە مىناۋ ويران،
وتانىڭا، ارىڭا كىنا قويعان.
ازاتتىقتى اڭساعان ازاماتتىڭ
جۇرەگىنەن جۇلدىزشا تۇمار ويعان.
تۇسىڭدە ەمەس، وڭىڭدە مىناۋ ويران.
ەسىڭدە مە مادريد؟
بالا قانى.
(بالاماسىن سەن تاپقان بالا قانى).
اقىل سۇراپ چيلي تۇر اقىن سەنەن،
شيە-شيە قان بولىپ الاقانى.
ءومىر بويعى ارمانىڭ، تىلەگىڭنىڭ،
باعى ورتەنىپ بارادى گۇل ەلىڭنىڭ.
مايدانىندا ازاتتىق اقاۋ شالعان،
قالعانىن بەر حالقىڭا جۇرەگىڭنىڭ.
تۇسىنەمىن سەنى مەن، باۋىرلاسىم،
سەن اۋىرساڭ، ەل ءۇشىن اۋىرعاسىڭ.
ايتار ءسوزىن ايتسىن دا، ءولسىن اقىن،
اقىنداردىڭ وتانى اۋىرماسىن!
سوڭعى جىرى اقىننىڭ جازىلعاسىن،
دامىلداسىن، قارا جەر قابىلداسىن،
وتان!
وتان!
وتانى اۋىرماسىن!
ويران بولسا ەگەر دە جەر بەتىندە،
ول - الدىمەن اقىننىڭ كەلبەتىندە.
جەر جاراسىن بولار-اۋ جوندەتۋگە،
اقىن جانىن بولمايدى ەمدەتۋگە!
ەسىل اقىن كۇيزەلدىڭ سەن دە، تۇندە،
سىزات العان جۇرەگىڭ،
دارمەنىڭ جوق،
سوڭعى جىرمەن حالقىڭدى تەربەتۋگە.
...ءالسىز جۇرەك.
اينەكتەن قارايدى اقىن.
ءومىر...
ءولىم...
اراسى قالاي جاقىن!
تەرەزەنىڭ الدىندا چيلي تۇردى.
- قالاي ءحالىڭ، پابلو، قالاي ءحالىڭ؟
قالايدا ءبىز جەڭەمىز، قارايلا اقىن؟!
قاۋقارسىز قول قالامعا قارمانادى،
قايران جۇرەك قايتەدى،
قالمادى ءالى.
و، چيلي! - دەدى-داعى، سوڭعى جىرىن،
السىرەپ،
ازەر-ازەر جالعادى ءارى.
و، چيلي!
چيلي...
چيلي...
كۇن شۋاعى...
سوڭعى جىرىن جازباق بوپ تىنشىمادى،
قايران جۇرەك قاپاستا تۇنشىعادى.
چيلي!
شۋاق...
شۋاعىم! - دەدى-داعى،
ءبىر ساتتە كەتتى ءسونىپ جىر شۋاعى.
ساپارىن سونىمەنەن تامامدادى،
ۇلى اقىن مىناۋ ۇلى زامانداعى.
كۇيزەلىپ، كۇڭىرەنىپ تۇرىپ الدى،
كوشەسى، سانتياگو الاڭدارى.
تابىتىنىڭ ۇستىنەن وق بورادى،
اقىننىڭ تىرشىلىكتەن جوق حابارى.
ايتەۋىر اينەگىنەن وت جانادى،
ءجۇر مە ەكەن ءولى اقىندى سوتتاعالى؟!..
ءالى دە ءۇيىن تورۋ توقتامادى...


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما