InfoHub Logo

ح. دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
جۋرناليستيكا ماماندىعىنىڭ III كۋرس ستۋدەنتى تىلەۋجان ۇلپان

ەلىمىزدە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ باعىتىن جاقسارتۋ ماقساتىمەن «مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ» جۇيەسىن ەنگىزدى. ەلباسىمىزدىڭ جولداۋىندا كورىنىس تاپقان بۇل جۇيەنىڭ قاجەتتىلىگى دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ شىعىندارىن ازايتىپ، قازىرگى دەموگرافيالىق ءۇردىس بويىنشا قارتايعان قوعام ساناتىنا قوسىلماۋ ءۇشىن، مەملەكەتتىڭ مۇمكىندىكتەرىن ارتتىرىپ، دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا ەنۋ ماقساتىنان تۋىنداپ وتىر. مىندەتتى مەديسينالىق ساقتاندىرۋ بارشا ۇلت دەنساۋلىعىنا دەگەن ورتاق جاۋاپكەرشىلىكتى جۇكتەيدى.

مىندەتتى مەديسينالىق ساقتاندىرۋ رەسپۋبليكا تۇرعىندارىن ءبىر جيناقتالعان قوردان قامتاماسىز ەتەدى. ساقتاندىرۋ جارناسىن مەملەكەت، جۇمىس بەرۋشى ءارى ازاماتتار تابىستارى ارقىلى تولەيدى. بۇل رەتتە ەكونوميكالىق بەلسەندىلىگى تومەن حالىق ءۇشىن جارنانى مەملەكەت تولەيتىنىن اتاپ ءوتۋ كەرەك. اتالمىش قورعا جارنا تولەۋدەن بوساتىلاتىن تۇرعىنداردىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگى 15 ساناتىن بەلگىلەپ وتىر. ونىڭ ىشىندە ون ەكىسى — حالىقتىڭ الەۋمەتتىك تۇرعىدان وسال توبى. ياعني، قورعا سالاتىن قاراجاتى جوق جاندارعا مەملەكەت اقشا تولەيدى. مىسالى، «التىن القا»، «كۇمىس القا» يەگەرلەرى، «باتىر انا» اتاعىن العاندار، سونىمەن قاتار، I جانە II دارەجەلى «انا داڭقى» وردەنىمەن ماراپاتتالعان كوپ بالالى انالار مەن ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرلەرى جانە مۇگەدەكتەرگە مەملەكەت تاراپىنان تولەمدەر جاسالادى. جۇمىسسىز جۇكتى ايەلدەر مەن زەينەتكەرلەر جانە جۇمىسسىز رەتىندە تىركەلگەن، تاعى باسقا ازاماتتارعا دا جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان. ازاماتتار مەديسينالىق كومەكتى ارنايى قورعا جينالعان قاراجات ەسەبىنەن عانا الا الادى دەگەن ءسوز. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا: «شاما — شارقىڭا قاراي تولە، كومەكتى قاجەتىنشە ال».

ءمامس-دىڭ قىزمەتىنە: امبۋلاتورلىق مەديسينالىق قىزمەتتەر (العاشقى كومەك، كونسۋلتاسيا)، ستاسيوناردا ەمدەۋ، اۋرۋحانادا ەمدەلۋ، حيرۋرگيا، زەرتحانا قىزمەتى، رەسەپت بويىنشا بەرىلەتىن كەيبىر ءدارى—دارمەكتىڭ تۇرلەرى جانە باسقا دا قىزمەت تۇرلەرى جاتادى.

2017 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا باستالۋى كەرەك بۇل جۇيەنىڭ جۇمىسى 2019 جىلعا قاراي شەگەرىلدى. قازىرگى تاڭدا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى قارقىندى تۇردە جۇرگىزىلىپ جاتىر. دەگەنمەن قاراپايىم حالىققا اقپاراتتىڭ ءالى دە تولىق جەتكىزىلمەۋى سەبەبىنەن كەي تۇرعىندار بۇل جۇيەدەن شىعىندالىپ قالمايمىز با دەپ قورقادى.

بۇل جونىندە №1 قالالىق ەمحانانىڭ ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ينديرا جەكسەنعالي قىزى بىلاي دەيدى: «مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى بويىنشا تەگىن ەمدەۋ قىزمەتتەرىن الۋعا مۇمكىندىگىڭىز بار. كەي تۇرعىندار اتالعان جۇيە بويىنشا قاتە تۇسىنىك قالىپتاستىرىپ العان. ولاردىڭ ويىنشا، جالاقىنى از تاۋىپ، قاراجاتتى از مولشەردە قۇياتىن بولسا، سول مولشەردە عانا تەگىن ەمدەلە الادى. ولاي ەمەس. مىسالى بىرەۋ 300مىڭ جالاقى الىپ، ايىنا 3مىڭ تەڭگە سالادى. ال ەكىنشىسى 30 مىڭ جالاقى الىپ، 300 تەڭگە عانا سالادى. ءبىراق ەكەۋى دە بىردەي ەمدەۋ قىزمەتتەرىنەن وتەدى. ەگەر از سالىم سالعان تۇرعىننىڭ قاراجاتى بەلگىلى ءبىر وپەراسياعا جەتپەۋى مۇمكىن. دەگەنمەن ول تۇرعىندى ەمدەۋ ءۇشىن جالپى قوردان قارجى الىنادى».  

مىندەتتى الەۋمەتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ قاجەت پە؟! مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىن پايدالانۋ ارقىلى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتامىز، ەڭبەك ەتۋگە قولايلى جاعداي جاسايمىز، ۇنەمى ءوز دەنساۋلىعىمىزدى باقىلاۋدا ۇستايمىز.

---