قالقامان ءاجىباي باتىردىڭ ايتقان سوزىنەن
ءبىر كۇنى كەنەسارى ەرىگىپ وتىرىپ، كەشكە جاقىن بالۋان كۇرەستىرسە، ءاجىباي باتىر كۇرەسكەندەردى جىعا بەرەدى. ناۋرىزبايدىڭ جاس ءوسپىرىم كۇنى ەكەن. «مەنىمەن كۇرەس»، — دەپ ناۋرىزباي تاپ-تاپ بەرەدى. ءاجىباي: «قوي، تورە بالاسىمەن كۇرەسپەيمىن»، — دەپ ەكى رەت قايتارادى. ناۋرىزباي: «جوق، كۇرەسەم»، — دەپ ءۇشىنشى رەت تاپ بەرگەندە، «شياياق بوتا سياقتانعان تورەنىڭ بالاسى، بەرگەلشى»، — دەپ ءاجىباي الىپ ۇرادى. ناۋرىزباي سۇرلانىپ جۇرە بەرەدى. سونان كەيىن ءاجىباي ناۋرىزبايدان ساقتانىپ جۇرەدى.
ءبىر كۇنى كەنەسارى اقمولا قالاسىن شاپپاق بولىپ، سالداتتاردى بەكىنىستى كازارماعا قۋىپ تىعادى. سالداتتاردىڭ ىشىندە قوڭىرقۇلجا تورە بولادى. سالداتتار بەكىنىستەن وق اتىپ تۇرىپ: «مىنالار قوياتىن ەمەس، بەرىلسەك قايتەدى؟» — دەپ اقىلداسقاندا، قوڭىرقۇلجا: «مىنا مەنىڭ جەز اۋزىممەن ادامىن دالدەپ اتىپ جىقساڭ، انتەكتەن سوڭ جاۋ قاشادى»، — دەپ ءوزىنىڭ مىلتىعىن ءبىر اتقىش سالداتقا بەرەدى. سالدات ەڭ الدىمەن تايانىپ كەلگەن باسىعارا باتىردى اتىپ جىعادى. كەنەسارىنىڭ قولى باسىعارانىڭ سۇيەگىن الىپ كەيىن قاراي قاشادى. سالداتتار ارتىنان قۋىپ ۇزاق جەرگە بارعان كەزدە، دومبىراشى حانىمدى قولعا تۇسىرەدى، ونىمەن ۇرىستى توقتاتپاي قۋا بەرەدى. ءبىر مەزگىلدە كەنەسارى حاننىڭ اتى وققا ۇشىپ جىعىلادى. سول كەزدە باتىرلار ولگەنىنە قاراماي اتتى قويىپ كەلىپ، كەنەسارىنى ولگەن اتتىڭ ۇستىنەن كوتەرىپ الىپ كەتىپ، ەر-توقىمىن دا قالدىرماي الىپ شىعىپ، باسقا اتقا مىنگىزىپ سالداتتاردان قۇتىلدىردى. ءبىر جەرگە كەلىپ ادام تۇگەندەسە، دومبىراشى حانىم جوق. كەنەسارى:
— كەل، باتىرلار، جاۋ قولىندا ءتىرى قالدىرىپ كەتكەن سوڭ، تىرلىكتىڭ نە ءسانى بار؟ — دەگەندە، شۇبىرتپالى اعىباي باتىر:
— تاقسىر، وققا ەرلىكتىڭ ءالى جەتپەيدى، باسىعارانى كورمەدىك پە، باسقا ادام ساۋ بولسا، ءبىر ادام ەشنارسە ەتپەس، ەرتەڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن دومبىراشى حانىمدى قايتارىپ الىپ كەلۋ مە- ءنىڭ مىندەتىمدە بولسىن، — دەگەندە،
— كوسە، ماقۇل، ەندەشە، — دەپتى.
اي قاراڭعى ەكەن. اعىباي جالعىز ءوزى تۇندە كەلسە، سالداتتار مىلتىقتارىنىڭ اۋزىن جوعارى قاراتىپ، بىرىنە-بىرىن سۇيەپ، قوس-قوستاتىپ تىگىپ قويىپ، ورتاسىندا جاعىپ قويعان وت بار، تەگىس ۇيىقتاعان ەكەن. ەكى جاياۋ سالدات قولىندا مىلتىعى بار ۇيىقتاعان سالداتتاردى كەڭىنەن قارسى اينالىپ ءوتىپ، كۇزەتىپ ءجۇر ەكەن. اتىن كەيىن تاستاپ اعىباي جاياۋ كەلىپ، ەكى سالدات قارسى كەلىپ ەكى جاققا قاراي ايقاسىپ وتكەن جەرىنەن ىشكە كىرىپ كەتىپ، ىزدەپ جۇرسە، دومبىراشى حانىم باسىن كوتەرىپ شوشايىپ وتىر ەكەن. باسقا جان تەگىس ۇيقىدا ەكەن. ءبىر بۇلىق قاپقا سالىپ الىپ، كۇزەتشى تاعى ايقاسىپ وتكەندە، ارقالاپ الىپ شىعىپ كەتەدى. حانىمدى الىپ كەلگەن سوڭ، كەنەسارى قۇدايى قىلىپ، جۇرت القا قوتان جينالىپ وتىرعاندا، كەنەسارى: «ە، جۇرت، تارشىلىقتا جاعالاسقان جاۋدى اڭدۋ كەرەك ەدى، ءبىزدىڭ باتىرلار ءبىرىن-بىرى اڭديدى، وسىمەن ءجۇرىپ ەل بولا الامىز با؟» — دەگەندە، ناۋرىزباي تۇرىپ كەلىپ: «اعا، قولىڭىزدى بەرىڭىز»، — دەپ ءاجىبايدىڭ قولىن ۇستايدى. مۇنىڭ سەبەبى، كەشە كەنەسارىنى باتىرلار جاۋدان ايىرىپ الۋعا باتىرلار جانتالاسىپ شاۋىپ كەلە جاتقاندا، ءاجىبايدىڭ قۇيرىعىنان نايزا سارت ەتە تۇسەدى، ارتىنا جالت قاراسا، ناۋرىزباي بۇلدىرگەلى نايزاسىمەن ءاجىبايدى اتقان ەكەن، نايزا تومەندەپ كەلىپ ەردىڭ ارتقى قاسىن ءبولىپ ءتۇسىپ، قۇيرىقتان قادالعان سول ەكەن. ءاجىباي مۇنى سىر بەرىپ ەشكىمگە ايتپاپتى، باسقا جۇرت بىلمەيدى، جىعىلعان اتتىڭ ۇستىندە وتىرىپ كەنەسارىنىڭ كوزى عانا شالىپتى. ءاجىباي سول ۋاقىتتا: «قۇيرىعىم سىزداپ وتىرعىزباي وتىر ەدى، تەك بىلدىرمەي وتىر ەدىم. سول قول ۇستاعاننان كەيىن عانا ناۋرىزباي بار جەردە الاڭسىز بەل شەشىپ ۇيىقتايتىن بولدىم»، — دەگەن ەكەن.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
ناۋرىزبايدىڭ جولبارىستى ءولتىرۋى
قۇرمانقۇلدىڭ ناۋرىزبايدىڭ ەرلىگىنە ريزا بولۋى
You Might Also Like
-
ناۋرىزباي ادامنىڭ سىرتتانى ەكەن، تۇرەگەلىپ تۇرعاندا ەكى قولى تىزەسىنەن تومەن ءتۇسىپ تۇرادى ەكەن جانە بىلەگى ءجاي ادامداردىڭ بىلەگىندەي ەكى ايىر سۇيەك ەمەس، تۇتاس سوم سۇيەك ەكەن دەيدى.
