InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۇلتتىق ويىندار
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ اۋىزەكى سويلەۋ ارەكەتىن قالىپتاستىرۋ. ۇلتتىق ويىن تۇرلەرىن ناسيحاتتاۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى ەسىمدىك، ونىڭ تۇرلەرىن دۇرىس پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ. “ۇلتتىق ويىندار” تاقىرىبى بويىنشا جاڭا سوزدەردى، ءسوز تىركەستەردى، سويلەمدەردى مەڭگەرۋ، ولاردى سويلەۋدە دۇرىس قولدانا ءبىلۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سالىستىرۋ، بايانداۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىلىقتارىن دامىتۋ. وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا سويلەۋ، سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرە ءبىلۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
3. تاربيەلىك: ۇلتتىق داستۇرلەردى قۇرمەتتەۋ، ۇلتتىق ويىن تۇرلەرىن ۇيرەنۋگە باعىتتاۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ءداستۇرلى ەمەس ساباق.
ساباقتىڭ ءتۇرى: سايىس ساباق.
كورنەكىلىكتەر: سۋرەتتەر، كارتوچكالار، كەستە، ينتەراكتيۆتىك تاكتا.
ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1. سالەمدەسۋ. 2. سىنىپتاعى وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، كەلمەۋ سەبەپتەرىن سۇراۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ كوڭىلىن ساباققا بەيىمدەۋ، ىڭعايلاۋ. 4. ءتىل دامىتۋ ءساتىن وتكىزۋ.

ءىى. وتكەن ماتەريالداردى ەسكە ءتۇسىرۋ، جالپىلاۋ:
1. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، تەكسەرۋ. 2. وقۋشىلاردىڭ وتكەن ساباقتى قانشالىقتى مەڭگەرگەنىن، تۇسىنگەنىن بايقاۋ. 3. وقۋشىنىڭ سويلەۋ قابىلەتىن، سويلەۋ ءتىلىن، سوزدىك قورىن بايقاۋ. 4. نەگە كوڭىل اۋدارۋ قاجەتتىگىن انىقتاۋ، ەسكەرۋ.

ءمۇعالىم: بالالار، بۇگىن بىزدە ەرەكشە ساباق. ءبىز بۇگىن ەكى توپقا ءبولىنىپ سايىس ساباق وتكىزەمىز. بۇگىنگى ساباققا قاتىساتىن «كوكپار» توبى مەن «تۇلپار» توبى.
كەلەسى كەزەكتە توپتار وزدەرىن تانىستىرادى.
1 - توپ: توپتىڭ اتى - «كوكپار». ۇرانىمىز: «تالاپتى ەرگە - نۇر جاۋار». «كوكپار» - ۇلتتىق ويىن ءتۇرى.
2 - توپ: توپتىڭ اتى -«تۇلپار». ۇرانىمىز: «حاس جۇيرىكتە ءمىن بولماس!» تۇلپار ءتورت تۇلىك مالعا جاتاتىن، جۇيرىك ات.
ءمۇعالىم: بالالار، ۇيگە قانداي تاپسىرما بەرىلىپ ەدى؟
جاۋاپ: ەسىمدىك تۇرلەرىن قايتالاۋ
ءمۇعالىم: ەندەشە، ەسىمدىك دەگەنىمىز نە؟
جاۋاپ: ەسىمدىك دەگەنىمىز زات ەسىم، سىن ەسىم، سان ەسىمدەردىڭ ورنىنا قولدانىلاتىن ءسوز تابى. مىسالى: ايگۇل كەلدى دەگەننىڭ ورنىنا – ول كەلدى، جۋرنالدى وقى – مىنانى وقى، ارماننان سۇرا – ودان سۇرا ت. ب ەسىمدىك بىرنەشە ماعىنالىق توپتارعا بولىنەدى
ءمۇعالىم: ەندەشە، ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ بارىسىندا ارۋ قىزدىڭ ەسىمدىكتى قايتالاۋ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەيىك.
(وقۋشىلار جاشىكتەن مىنا ەسىمدىكتەردى الىپ، ەسىمدىكتىڭ قاي تۇرىنە جاتاتىنىن ايتادى)

ەسىمدىكتەر: مەن، ولار، اناۋ، مىناۋ، كىم، قانداي، ءوزىم، ءوزىڭ، بارلىق، ءبارى.

ءىىى. جاڭا ساباقتى قالىپتاستىرۋ:
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۇلتتىق ويىندار
سوزدىكپەن جۇمىس:
سوزدىك
ۇلتتتىق – ناسيونالنوە
سالا – وتراسل
رۋحاني – دۋحوۆنوە
تۇرمىس - بىت
ءسالت-داستۇر – تراديسيي-وبىچاي
شارۋاشىلىق – حوزيايستۆو
قارىم – قاتىناس – وتنوشەنيە
پايدالانۋ – پولزوۆاتسيا
الەۋمەتتىك جاعداي – سوسيالنوە پولوجەنيە

وقيمىز. تىڭدايمىز. سويلەيمىز. ماتىنگە بايلانىستى سۇراق – جاۋاپ.
1 - تاپسىرما. ءماتىندى وقىپ، اۋدارىڭدار.
قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارى – ەسكى زاماننان بەرى كەلە جاتىر. رۋحاني مۇرامىزدىڭ وزگە تۇرلەرى سياقتى ونىڭ ۇزاق دامۋ تاريحى بار. كەز كەلگەن ويىننان حالىق ءومىرىن، تاريحىن كورۋگە بولادى.
قازاق حالقىنىڭ ويىندارى، تۇرمىسى، سالت – ءداستۇرى، كوبىنەسە ءتورت تۇلىك مالمەن، الەۋمەتتىك جاعدايمەن، ادامدار اراسىنداعى قارىم – قاتىناسپەن، ەڭبەكپەن، شارۋاشىلىقپەن بايلانىستى.

مىناداي ۇلتتىق ويىن تۇرلەرى بار: «كوتەرمەك»، «تۇيىلگەن ورامال»، «ايگولەك»، «اقسۇيەك»، «توبىق»، «حانتالاپاي»، «توعىزقۇمالاق»، « تەڭگە ءىلۋ»، «قىز قۋۋ» جانە تاعى باسقا.

ماتىنگە بايلانىستى تاپسىرما بەرىلەدى. (اۋدارۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن ويناۋ «كوتەرمەك»، «ارقان تارتۋ» ويىندارىن ويناپ، ەكى توپ جارىسادى.)

2 – تاپسىرما. ديالوگتى پايدالانا وتىرىپ، ءوزارا سويلەسىڭدەر.
سەن قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارىن بىلەسىڭ بە؟
- ءيا، بىلەمىن.
- قانداي ويىندارىن بىلەسىڭ؟ اتاپ شىقشى.
- « اسىق»، « اقسۇيەك»، «توبىق»، « حانتالاپاي»،
«توعىزقۇمالاق»، «تەڭگە الۋ»، «قىز قۋۋ»، «تۇيىلگەن ورامال».
- وسى ويىندار نەمەن بايلانىستى؟
- كوبىنەسە ءتورت تۇلىك مالمەن، ەڭبەكپەن، شارۋاشىلىقپەن بايلانىستى.
- ۇلتتىق ويىنداردا پايدالانىلاتىن زاتتاردى اتا.
- مال سۇيەگى، قوي قۇمالاعى، تيىن، ارقان.

3 – تاپسىرما. بەرىلگەن سوزدەردى سەپتەڭىز.
سەمانتيكالىق كارتامەن جۇمىس
سەپتىكتەر ------------------------سوزدەر
اتاۋ سەپتىك --------------اقسۇيەك ----------سپورت
ىلىك سەپتىك
بارىس سەپتىك
تابىس سەپتىك
جاتىس سەپتىك
شىعىس سەپتىك
كومەكتەس سەپتىك

تاقتامەن جۇمىس
پەرفوكارتامەن جۇمىس. (پەرفوكارتا سىزىلادى. وقۋشىلار ۇياشىقتاعى سوزدەردىڭ قاي ەسىمدىك ەكەنىن تاۋىپ، بەلگىلەيدى.)
№ مىسالدار جىكتەۋ ەسىمدىگى سىلتەۋ ەسىمدىگى سۇراۋ ەسىمدىگى وزدىك ەسىمدىگى جالپىلاۋ ەسىمدىگى
1. مەنىڭ كىتابىم
2. بارلىق بالا
3. ەشكىم جوق
4. ءوز ءۇيىم
5. وسى مەكتەپتە
6. بىرنەشە داپتەر
7. ونىڭ كويلەگى
8. كىم كەلدى؟
9. ءوزىم بارامىن
10. ولار كەلدى

بەلگىسىزدىك ەسىمدىگى
بولىمسىزدىق ەسىمدىگى

سەرگىتۋ ءساتى: «قاراجورعا ءبيى» (ينتەراكتيۆتى تاقتادا قاراجورعا بيلەپ جاتقان قىزداردىڭ سۋرەتى جانە ۆيدەو تۇرادى. وقۋشىلار سول ۆيدەوعا قاراپ ءبيدى بيلەيدى.)

6 - تاپسىرما. استى سىزىلعان سوزدەردى جاقشا ىشىندە كورسەتىلگەن ەسىمدىك تۇرلەرىمەن اۋىستىر.
1. ەكى بالا اۋدارىسپاق وينادى. (جىكتەۋ ەسىمدىگى)
2. ارقان تارتۋ ويىنى وتە قىزىقتى.(سۇراۋ ەسىمدىگى)
3. اسقار، ويىندى باستاشى. (جىكتەۋ ەسىمدىگى)
4. قاپتىڭ ىشىندە اسىقتار بار.(بەلگىسىزدىك ەسىمدىگى)

7 - تاپسىرما:
ءسوزجۇمباقتىڭ سۇراقتارى:
1. قالادا ءسوزى قاي سەپتىكتە تۇر؟
2. سىلتەۋ ەسىمدىگى.
3. جىل مەزگىلى.
4. ءتورت تۇلىك مال.
5. «سپاسيبو» ءسوزىنىڭ اۋدارماسى
6. – نى - ءنى قاي سەپتىكتىڭ جالعاۋى؟
7. اياق كيىم
8. وتباسى مۇشەسى
9. بارىس سەپتىگىنىڭ سۇراعى (ورتاسىنان "سوقىرتەكە" دەگەن ويىننىڭ اتى شىعادى.)

ۇيگە تاپسىرما.
«سوقىرتەكە» ويىنى تۋرالى قوسىمشا مالىمەت جيناپ كەلۋ.

رەفلەكسيا
ساقينا تاستاماق جانە تەڭگە الۋ ويىنىمەن بايلانىستىرىپ، وسى كەستەگە بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ قاي كەزەڭى ۇناعانىن بەلگىلەپ شىعايىق. (ينتەراكتيۆتى تاقتادا ساقينا جانە تەڭگەنىڭ سۋرەتتەرى بولادى. وقۋشىلار ءبىر - بىردەن شىعىپ، ساقينا مەن تەڭگەنى ۇناعان تاپسىرماسىنىڭ استىنا تىزبەكتەپ جينايدى.)