- 08 maý. 2015 00:00
- 339
Jamandyq neden bolady?
Ertede orman arasynda bir jalǵyz kisi turypty. Bul kisiden ań men qustar qoryqpaı, adamsha sóılesip júredi eken. Bir kúni álgi kisi taldyń túbinde jatqanda, barlyq qustar jıylyp, sol jerge túnemek bolypty. Ań men qustar ózara áńgimelesip:
— Osy dúnıede jamandyq ne sebepten bolady? – dep birinen-biri suraıdy. Sonda qarǵa aıtypty:
— Dúnıedegi jamandyq ashtyqtan bolady, júregiń qaraıǵan kezde, ne bolsa soǵan urynasyń, eshkimdi tyńdamaısyń. Osy asharshylyqtan bizdiń qansha jaqyn týysymyz óldi. Sondyqtan ash bolmaýdyń qamyn oılaý kerek.
Kógershin aıtypty:
—Meniń oılaýymsha, jamanshylyq ashtyqtan emes. Súıispenshilikten bolady. Egerde biz jalǵyz bolsaq, bizdiń jumysymyz az bolar edi. Biz ekeý-ekeýden turamyz. Ózińniń jan joldasyńdy jaqsy kórgen soń, saǵan tynyshtyq joq. Onyń tamaǵyn toq, kóılegin kók etýdi oılaısyń. Jáne de ol bir jaqqa ushyp ketse, aman-esen kelgenshe, tıyshtyǵyń ketip, qaıǵy jep bolasyń. Kelmeı qalsa, izdeımin dep, óziń bir apatqa ushyrap ólesiń. Sondyqtan jamanshylyqtyń bári osy súıispenshilikten.
Jylan aıtypty:
— Menińshe, jamandyq yzaqorlyqtan bolady. Eger de biz tatý tursaq, yzalanbas edik. Sonda bizge bári de jaqsy kóriner edi. Eger de bir nárse kóńildegideı bolmasa, qatty ashýlanasyń. Eshkimdi aıamaı, bireýdi shaqsam eken dep jorǵalaı beresiń. Bireýdi shaqqan soń, ózińdi óltiredi. Mine, jamandyq yzaqorlyqtan bolady.
Buǵy aıtypty:
— Menińshe, dúnıedegi jamandyq qorqaqtyqtan bolady. Eger de biz esh nárseden qoryqpaıtyn bolsaq, bári de jaqsy bolar edi. Men júırikpin, kúshim kóp, kishkentaı ańdardy múıizimmen súzip qulatamyn, úlken ańnan qashyp qutylamyn. Biraq aǵashtyń butaǵy sybdyrlasa, japyraǵy sýyldasa, qoryqqanyńnan esiń ketip, qasha bastaısyń. Qashyp kele jatyp, jardan qulap ólesiń, ıa ıtke jem bolasyń. Sondyqtan qoryqpaý kerek, batyr bolý kerek.
Sonda olardyń baıaǵy áńgimesin tyńdap jatqan kisi:
— Sizder bárińiz de jamandyqtyń ne sebepten bolatynyn durys aıttyńyzdar. Biz, adam balasy, ony jaqsy bilemiz, nege deseńizder, biz jamandyqty da, jaqsylyqty da kóp isteımiz. Ashtyq, súıispenshilik, yzaqorlyq, qorqaqtyq–bári de jan-tánimizdi saqtaý úshin kerek. Biraq biz tánimizben tirshilik etpeımiz, kóbinese janymyzben tirshilik etemiz. Eger de biz bárinen buryn tánimizge qyzmet qylmaı, jan kúıine qyzmet etýdi tilesek, onda biz aman bolar edik, – depti.