- 27 sáý. 2015 00:00
- 336
Túlki, qoıshy, aıý
Bir qoıshy qoı baǵyp júrse, bir túlkini bir aıý qýyp keledi eken, ol bir tamǵa kelip kiredi. Aıý da kireıin degende, tamnyń tar tesigine keýdesi syıyp, bóksesi syımaı keptelip qalady. Túlki tamnyń bir kishkentaı tesiginen jalt etip shyǵyp, aınalyp tesikke keledi de tesikten ne ári ketpeı, ne qaıta shyǵa almaı, ilinip jatqan aıýdyń artynan kelip, mazaqtap, aıýǵa saryp ketedi. Ony qoıshy kórip turady. Aıý áreń dep qaıta shyǵyp, jan-jaǵyna qaranyp, qoıshyǵa keledi.
— E, sen ne kórdiń? – deıdi aıý qoıshyǵa. Qoıshy:
— Men ne kóreıin?.. Bir aıýǵa bir túlki saryp ketti. Sony ǵana kórdim,–deıdi.
Aıý ashýlanyp:
— Eger de osyny bireýge aıtsań, seni jep qoıamyn! – deıdi.
Qoıshy:
— Oıbaı, endeshe aıtpaımyn?! – deıdi.
— Jaraıdy. Áıteýir aıtsań, ólesiń! – dep, aıý ketip qalady. Keshke aýylǵa kelgen soń, qoıshy muny aýyldaǵylarǵa aıtady. Aýyldaǵy bala-shaǵa muny óleń qylyp aıtyp, oınap júredi. Muny aıý estip, yza bolyp, erteńine qoı jaıyp turǵan qoıshyǵa kelip:
— E,seniń «tiri janǵa aıtpaımyn» degeniń qaıda? Endi seni jeımin! – deıdi.
Qoıshy jylap:
— Úsh kúnge ruqsat ber, úı ishimmen, aǵaıyn-týysqandarymmen qoshtasyp keleıin! – deıdi.
— Jaraıdy. Úsh kúnge ruqsat berdim, – dep, aıý ketip qalady. Qoıshy dalada jylap otyrsa, túlki keledi:
— E, qoıshym, nege jylap otyrsyń? – deıdi.
Qoıshy:
— Oıbaı, osylaı da osylaı, bári seniń kesiriń! Endi óletin boldym, – deıdi.
Túlki:
— Oıbaı, úndeme, aıýdan qutylýdyń amalyn men tabaıyn! Ne beresiń? – deıdi.
Qoıshy qýanyp:
— Oıbaı, ne qalasań, sony bereıin!–deıdi.
Túlki:
— Maǵan bir búıregińdi ber, – deıdi.
— Bereıin, – deıdi qoıshy.
Túlki aıtady:
— Aýylyńa bar da bir úlken qap ákel! Aıý kelgende, anaý jerde shańdy burqyratyp men júreıin. Aıý surar: «Anaý ne?» – dep, sonda sen: «Ol hannyń balasy. Qatyny aıýdyń júregine jerik bolyp, sony izdep júr», – de aıý qorqyp: «Oıbaı, endeshe meni jasyr. Qaıda tyǵylamyn?»–der, sonda sen: «Myna úlken qapqa tyǵyl», – dep, qapqa tyǵyp, qaptyń aýzyn myqtap baıla da shoqparmen uryp óltir!
Ekeýi osyǵan ýádelesedi. Túlki ketedi. Kelem degen kúni aıý keledi. Aıý qoıshymen sóılesip:
— Endi jeımin! – dep turǵanda, alystan burqyldaǵan shańdy kóredi.
— Qoıshy, anaý ne? – dep suraıdy aıý.
Qoıshy:
— Ol - hannyń balasy. Qatyny aıýdyń júregine jerik bolyp, sony izdep júr! – deıdi.
— Oıbaı, qoıshy, meni jasyra gór! Qaıda tyǵylam? – dep, aıý sasady:
Qoıshy:
— Endeshe, munda tyǵyla ǵoı! – dep, aıýdy qapqa tyǵyp, qaptyń aýzyn shylbyrmen myqtap býady da shoqparmen uryp, óltiredi.
Endi túlki kelip, kúlip:
— E, endi búıregińdi ber! – deıdi qoıshyǵa.
Qoıshy qıpaqtap, jylamsyrap, belbeýin sheshedi. Belbeýin sheshkende, qoıshynyń ishi shuryldaıdy.
Túlki qulaǵyn tige qoıyp:
— O ne, qyńsylaǵan? – deıdi. Sol arada qoıshy:
—Túneýgúni bir tazynyń kúshigin jutyp edim, sol endi úlken tazy bolyp, ishimnen shyǵaıyn dep, qyńsylap jatyr, – deıdi.
Túlki qorqyp:
— Oıbaı, qoıshy, endeshe dos bolaıyq! Tazy shyǵyp ketpesin, men qashaıyn! – dep, qasha jónelipti.