جالماۋىزدى الداعان قىزدار
ەرتەدە ءبىر باي بولىپتى. بايدىڭ اۋرۋ ايەلى جانە ءۇش قىزى بار ەكەن. ءبىر كۇنى ايەلى ناۋقاسىنان ايىقپاستان قايتىس بولادى. ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن باي ۇيىنە باسقا ايەل الىپ كەلەدى. بۇل ايەل قاتىگەز ادام بولىپ شىعادى. ول بايدىڭ قىزدارىن جەك كورەدى. ءبىر كۇنى وگەي شەشەلەرى قىزدارىن شاقىرىپ الىپ:
— شىراقتارىم، بۇگىن سەندەر توعايدان جەمىس تەرىڭدەر، – دەپ ءتۇبى تەسىك شەلەك بەرەدى. قىزدار:
— الاقاي! جەمىس تەرەمىز! – دەپ قۋانىپ توعايعا كەتەدى. توعايعا كەلىپ، جەمىس تەرە باستايدى. ءبىراق، تەرگەن جەمىستەرى تەسىك شەلەكتەن ءتۇسىپ قالا بەرەدى. سول سەبەپتى قىزدار توعايدا كوپ ءجۇرىپ قالادى.
وسى ۋاقىتتا وگەي شەشەلەرى اكەسىنىڭ باسىن اينالدىرىپ، باسقا جاققا كوشىپ كەتەدى. كەشكە جاقىن قىزدار ابدەن شارشاپ ۇيلەرىنە كەلسە، ءۇي ورنىندا جوق بولىپ شىعىپتى. قىزدار جىلاپ-سىقتاپ ءۇيدىڭ ورنىنا تۇنەيدى. ەرتەڭىنە وسى ارادان ءبىر اينانى، تاراقتى، ينەنى تاۋىپ الادى. وسىلاردى الىپ قىزدار جولعا شىعادى.
كەلە جاتىپ ءبىر جۇلىم ۇيگە كەزىگەدى. وسى جۇلىم ۇيدە جالماۋىز كەمپىر تۇرادى ەكەن. قىزدار ۇيگە كىرەدى. ءۇيدىڭ ىشىندە كىشكەنتاي قىز وتىر ەدى.
قىزدار ودان:
— ءۇيدىڭ يەسى قايدا؟ – دەپ سۇراپتى.
سوندا قىز:
— بۇل ءۇيدىڭ يەسى– مەن جانە مەنىڭ شەشەم – جالماۋىز كەمپىر، – دەيدى.
قىزدار قورقىپ قالادى. ءبىراق باسقا امالى بولماعاندىقتان كەشكە دەيىن جالماۋىزدى كۇتىپ وتىرادى. كەشكە جالماۋىز ۇيىنە كەلسە، ۇيدە ءۇش قىز وتىر ەكەن. قىزداردى كورىپ، ول قۋانىپ قالادى.
— سەندەردى ماعان شايتان ايداپ اكەلگەن شىعار. قىزىمىز ەكەۋىمىز ءبىر توياتىن بولدىق. ال، بۇگىنشە جاتىپ دەمالىڭدار، – دەپ ولارعا توسەك سالىپ بەرەدى.
كەمپىر ەرتەڭىنە اڭ اۋلاۋعا كەتىپ بارا جاتىپ، قىزدارعا:
— ماعان كىشكەنتايلارىڭدى ءپىسىرىپ قويىندار، تۇستە قايتىپ كەلەرمىن، – دەيدى.
جالماۋىز كەمپىر كەتكەن سوڭ، قىزدار كىشكەنتاي قىزدى وزدەرىمەن بىرگە الىپ قاشادى.
كەمپىر كەلسە، ءوزىنىڭ قىزى دا، ۇيدە قالعان ءۇش قىز دا جوق. قاتتى اشۋلانعان ول قىزداردى قۋا جونەلەدى.
ءبىر ۋاقىتتا قىزدار ارتىنا قاراسا جالماۋىز كەمپىر جەتىپ قالعان ەكەن. جالماۋىز كەمپىردىڭ قىزى وسى ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءۇش قىزعا باۋىر باسىپ قالعان ەدى.
— اپايلار، مەنىڭ شەشەم جەتىپ قالعان كەزدە، قولدارىڭدا نە بار سونى ارتقا قاراي لاقتىرىڭدار. سول كەزدە ونىڭ الدىنان بوگەت پايدا بولادى، – دەپ اقىل ايتادى ول.
قىزداردىڭ ۇلكەنى كىشكەنتاي قىزدىڭ ءسوزىن ەستي سالا تاراقتى تاستاپتى. ول ۇلكەن توعاي بولىپتى. ەكىنشى رەت جەتە بەرگەندە ورتانشىسى ينەسىن تاستايدى. ول بيىك تاۋ بولىپتى. ونان دا كەمپىر وتەدى. ءۇشىنشى رەت كىشكەنتاي قىز ايناسىن تاستايدى. ول ۇلكەن كول بولادى. جالماۋىز كەمپىر بۇل كولدەن وتە المايدى. ول كولدىڭ ەكىنشى جاعالاۋىندا تۇرعان قىزداردان:
— قىزدار، سەندەر بۇل كولدەن ءقايتىپ وتتىڭدەر؟ – دەپ سۇرايدى.
قىزدار:
— موينىمىزعا تاس بايلاپ وتتىك، – دەيدى.
كەمپىر قىزداردىڭ سوزىنە سەنىپ، تاس بايلاپ سۋعا تۇسەدى دە باتىپ كەتەدى. ال، قىزدار امان-ەسەن ءۇيىن تاۋىپ، اكەسىنە بولعان وقيعانى تۇگەل بايانداپ بەرەدى. اكەسى قىزدارىنا جاساعان زۇلىمدىعى ءۇشىن ايەلىن قۋىپ جىبەرەدى. جالماۋىز كەمپىردىڭ قىزىن اسىراپ الادى.
وسىلاي قىزدار بىرگە ءتاتۋ-تاتتى ءومىر سۇرەدى.
You Might Also Like
-
باعزى زاماندا ءبىر قالانىڭ اقكوڭىل ءارى وتە جاقسى ءبىر باسقارۋشىسى بولىپتى. باسقارۋشى تانىسا دا، تانىماسا دا ەلدىڭ بارىمەن امانداسىپ، جاعدايىن سۇرايدى ەكەن. وزىنە ءىسى تۇسكەندەرگە دە قۋانا كومەكتەسەدى.
-
ءبىر بالا جاسىنان مال باعىپ، وتىن-سۋ الۋمەن كۇنەلتەدى. جازدا بۇتىنا جارعاق شالبار كيىپ، ىلعي جالاڭاش جۇرەدى ەكەن. دەنەسى كۇنگە كۇيىپ، قاپ-قارا بولىپتى.
