سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
جايلاۋدىڭ بالاسىمەن ايتىسقان ولەڭى
ناداننىڭ كوزى سوقىر، كوڭلى قارا،
قازاققا نادان بولماي بار ما شارا؟
ءبىر كۇنى اڭنان قايتىپ كەلە جاتسام،
ءجۇر ەكەن دالادا ويناپ ءبىر توپ بالا.

ءبارى دە شۋىلدادى سالەم بەرىپ،
ولارمەن ءىسىم بار ما، ءوتتىم جەلىپ.
«كىسى-اۋ، كىسەڭ ءۇزىلىپ ءتۇستى عوي»،– دەپ،
تامام بالا ايعايدى سالدى كەلىپ.

قارادىم كىسەم ءتۇسىپ قالدى ما دەپ،
بالالار سوعان ايعاي سالدى ما دەپ.
انىقتاپ، الداعانىن بىلگەننەن سوڭ،
ۇرىستىم بالالاردىڭ الدىنا كەپ.

ۇيلىقتى مەنەن قورقىپ تامام بالا،
اقىردىم «انتۇرعان» دەپ كەلە سالا:
– مىنە، كىسەم ءوزىمنىڭ بەلىمدە تۇر،
نەگە وتىرىك ايتاسىڭ، ءجۇزى قارا؟

ءبىر بالا جاۋاپ بەردى جاقىن كەلىپ:
– الىستان سالەم بەردىك ءسىزدى كورىپ،
ۇلكەن كىسى دەپ قۇرمەت قىلساق-تاعى
سالەمدى المادىڭىز ءبىزدى ەسكەرىپ.

سالەمدى دۇرىس پا ەكەن الماعانىڭ،
تىم بولماسا قۇلاقتى سالماعانىڭ.
شىندى الماسا، الار دەپ وتىرىكتى
سول ەدى جالعان ايتىپ الداعانىم.

– سەن، بالا، بۇل امالدى قايدان تاپتىڭ،
ءتىلىن كەسىپ الايىن بۇل قۋ جاقتىڭ.
اكەسىندەي كىسىنى الدايمىن دەپ،
ايتقان ءسوزىن قاراي كور اقىماقتىڭ.

– اقىماق كىم، اقىلدى كىم، بىلسەڭ، جانىم،
الىمشە مەنىڭ دە بار بايقاعانىم.
ۇلكەندەرمەن بالانى سالىستىرساق،
كىمنىڭ اقىماق ەكەنى بولار ءمالىم.

– ۇلكەنگە كەلە المايدى بالا جۋىق،
جول كورمەگەن انادان جاڭا تۋىپ.
نە مال ەمەس، نەمەسە تاماق ەمەس،
تاس الىپ نە قىلاسىڭ تورعاي قۋىپ.

– ءبىز وينايمىز تورعايدى ۇرىپ الىپ،
ونى دا قالىپ پا ەدى كوزىڭ شالىپ.
سەن-داعى ازاپتانىپ اڭ قۋماساڭ،
موينىڭا نەگە ءجۇرسىڭ كەسكەك سالىپ؟

– پايدالى ءىس قوي كەرەكتى اڭ اۋلاماق،
وندايدان سەندەي بالا السىن ساباق.
مەن اتسام – ىسكە جارار اڭ اتامىن،
تەرىسى كيىم بولار، ەتى تاماق.

– ءبىز – بالامىز كۇناسىز ويىنعا ماس،
ۇلكەندەردىڭ قۇلقىنى – مال مەنەن اس.
وزەلەنىپ، ولگەنشە تاماق ىزدەپ،
ارعى اتاڭىز ولگەن بە اش-جالاڭاش؟

– سەن ۇراسىڭ جازاسىز ءبىر تورعايدى
ۇرعانمەن ول كەرەكتى اڭ بولمايدى.
ەش ادام اش-جالاڭاش ولمەسە دە،
مال مەن ازىق جيمايتىن جان بولمايدى.

– بۇل زامان ءبىز تۇزەلەر زامان با ەدى،
كۇنادان ۇلكەن كىسى امان با ەدى.
ءسوز سويلەسەڭ، مال دەمەي سويلەمەيسىڭ،
مال سەنىڭ اتاڭ با ەدى، باباڭ با ەدى؟

– ۇلكەنمەن تەڭدەسۋگە بالا قاشىق،
كويلەك جىرتىپ وينايسىڭ، ك....ءدى اشىپ.
ەسكى جۇرتتى تىمىسكەپ توپاي ىزدەپ،
ونەر مە ەكەن توپاي مەن جيعان اسىق؟

– ءبىز ويناساق، ۇلكەننىڭ نەسى شىقتى،
زالالىمىز تيمەيدى جانعا ءتىپتى.
قاناعاتسىز قاسقىرشا ەل زارلاتىپ،
وزىڭشە قىل دەيسىڭ عوي جۋاندىقتى.

– ەتىك بىلعاپ، بالشىقتى بىلشىلداتىپ،
ۇيدە كۇل، تىستا توپىراق ءبۇرقىلداتىپ.
تاس قورا ءالى سوعىپ، ءالى بۇزىپ،
ءبىز سەندەردەي جۇرمەيمىز قىرتىلداتىپ.

– سىزدە دە بار ءالى جاۋ، ءالى تاتۋ،
الدايمىن دەپ ارامعا ءدىنىن ساتۋ.
قالجاقتاپ ءبىرىن-بىرى مازاق قىلىپ،
قۋ جىگىت اتانام دەپ بوسقا شاتۋ.

مىنەزدەرىڭ ءبىر جۇمساق، بىردە قاتۋ،
ماقتانىپ، وتىرىكتى سۋىلداتۋ.
زورلىق، قورلىق، الدامشى، ارى جوقتىق،
نە قالدى مۇنان ارتىق بىلجىراتۋ؟

– مىنا بالا – قۋ بالا، نەتكەن زالىم،
شىن كەلمەي مە وسىنى جەڭۋگە ءالىم.
جاس باسىڭنان ءبىر قۋ جاق بالا ەكەنسىڭ،
اكەڭ اتى كىم ەدى، ايتشى، جانىم؟

– وتىرىك ءسوز بولمايدى جانعا بايلاۋ،
جاراماس جاقسىمىن دەپ قولمەن سايلاۋ.
مەن سەندەي جۋان اتا بالاسى ەمەن،
اكەم اتىن سۇراساڭ – ۇرى جايلاۋ.

– ادالدىق، تازالىقتان قۇرى ەكەنسىڭ،
باعانادان بايقاتپاي تۇر ەكەنسىڭ.
سەنى ادام دەپ نەسىنە ايتىسايىن،
بوق جەيتىن جول كەسەردىڭ ۇلى ەكەنسىڭ.

– ايتىسقام جوق اقىلىم مولدىعىنان،
ءسوزىم دۇرىس، ايتامىن سوندىعىنان.
ۇرلىق جامان بولىپ پا، ويلاڭىزشى،
ەل زارلاتقان جۋاننىڭ زورلىعىنان؟

– اپىراي، مىنا بالا نەتكەن بالا،
بوس ويىنى تۇبىنە جەتكەن بالا.
تاتۋمىز دەپ ويناسىپ، ۋاعدالاسىپ،
اسىق ءۇشىن اراز بوپ كەتكەن بالا.

قاراي كور مىنا ءسوزدىڭ شاتاسىنا،
ۇلكەندەر مويىنسۇنباس قاتاسىنا.
ويىندا ورتامىزدان تالاس شىقسا،
جۇگىنەمىز اسىقتىڭ ساقاسىنا.

الشىلى-شىك العاننىڭ جولى بولسا،
ءبىز مويىندى بۇرمايمىز شاقاسىنا.
قىسقا كۇندە قىرىق قۇران سوقسا-داعى
ۇلكەندەر تۇرا ما ەكەن باتاسىنا؟

– ايبارىم اق پاتسادان كەم ەمەسپىن،
قالجاقتاما، مەن ساعان تەڭ ەمەسپىن.
وزىڭدەي ءبىر قۋجاقتى اكەلەيىن،
سەنىمەن ايتىسارلىق مەن ەمەسپىن.

– اكەلسەڭ اكەلە عوي، وتىرايىن،
سىرتتان قورقىپ نەسىنە شوشىنايىن.
ءوز قوينىڭدى تولتىردىم كوپ مىنىڭە،
ونى دا اپكەل، ەتەگىن تولتىرايىن.

–قاپ، بالەم، قاشپاي، ەندى قارا دا وتىر،
ءۇش قۋجاق بار، جاپ-جاقىن ارادا وتىر.
ابدىاحمەت دەيتۇعىن ەسەپقور بار،
بىر-بىرلەپ ۇساق قۇمدى ساناپ وتىر.

تاڭسىق قوجا اكەڭدەي ءبىر جولكەسەر،
وتكەن، كەتكەن كىسىنى قاناپ وتىر.
ءبايدىلدا – ايلاسى كوپ جادىگوي بار،
ءبىر ءوزىن مىڭ كىسىگە بالاپ وتىر.

نە قىلسام سونىڭ ءبىرىن اكەلەيىن،
قورىقپاساڭ، وسى ورىندا، بالام، وتىر.
ۇيتسەم دە، بار ءمىنىمدى بەتكە باسىپ،
بالا قىلدى بەتىمدى قارا قوتىر.

بۇل ولەڭدى جاقتىرماس زامانداسىم،
زامانىما بايلاۋلى مەنىڭ باسىم.
ويلاسام، ءوزىمنىڭ دە قىلىعىم سول،
وكپەلەمە بۇل سوزگە، ءۇش قۇرداسىم.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما