Bir-birine qarama-qarsy qozǵalys
Aqtóbe oblysy, Shalqar aýdany,
Alabas aýyly, Alabas negizgi mektebi
Bastaýysh synyp muǵalimi
Ýrazaeva Akmaral Salaýatovna
Sabaqtyń taqyryby: Bir - birine qarama - qarsy qozǵalys
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa bir - birine qarama - qarsy qozǵalys kezindegi áreket kezindegi araqashyqtyqty, jaqyndaý jyldamdyǵyn, qozǵalys ýaqytyn tabýdy esepter shyǵarý arqyly úıretý.
Damytýshylyq: qozǵalysqa qatysty esep shyǵarý daǵdylaryn, tanymdyq qabiletterin, logıkalyq oılaýyn damytý. Óz oıyn dáleldeýge úıretý.
Tárbıelik: eńbektenýge, eńbekti súıýge, saýattylyqqa tárbıeleý
Sabaqtyń túri: dástúrli
Sabaqtyń tıpi: aralas
Sabaqtyń ádis - tásili: Túsindirý, suraq - jaýap, syzbalar
Kórnekiligi:
Barysy:
1. Uıymdastyrý
Amandasý;
Sabaqqa daıyndyǵyn tekserý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
№10
Ushaq qalalardyń arasyn960km/saǵ jyldamdyqpen 2saǵatta ushyp ótti. Osy qashyqtyqtyń úshten bir bóligin 80km/saǵ jyldamdyqpen júrip ótý úshin mashınaǵa qansha ýaqyt kerek?
Ushaq - 960km/saǵ=2saǵ
Mashına 3/1 - 80km/saǵ=?
Sheshýi: 960km/saǵ: 3=320
320: 80km/saǵ=2saǵ
Jaýaby: Mashınaǵa 2saǵat kerek.
3. Úı tapsyrmasyn bekitý
(kespe qaǵaz)
qozǵalystaǵy dene ------- jyldamdyq ---------- ýaqyt --------------- qashyqtyq
avtobýs ------------------------ 45km/saǵ ----------------? --------------------- 90km
mashına ----------------------- 90km/saǵ -----------------? --------------------- 270km
4. Jańa sabaqty meńgertý
Balalar, búgingi bizdiń sabaǵymyzdyń jańa taqyryby: Bir - birine qarama - qarsy qozǵalys.
№1.
Barlyǵymyz sýretke nazar aýdaraıyq:
Sýrette ne beınelengen?
Eki jaıaý adam qandaı áreket oryndaýda?
Bir - birine qarama - qarsy qozǵalǵan eki jaıaý adamnyń araqashyqtyǵy qalaı ózgeredi?
Ekeýi birine biri neshe saǵatta jaqyndaıdy?
Eki jaıaý adamnyń bir - birine jaqyndaý jyldamdyǵy 4+6=10(km/saǵ) deýge bola ma?
Ekeýi bir mezgilde shyqsa, kezdeskenge deıingi olardyń qozǵalys ýaqyty týraly ne aıtýǵa bolady?
Ekeýiniń birdeı ýaqyt aralyǵyndaǵy júrip ótken qashyqtyqtary týraly ne aıtýǵa bolady?
№2
Eseptiń shartyn, suraǵyn, sheshýin jáne jaýabyn bir birimen salystyraıyq.
a) Eki aýyldan bir mezgilde bir - birine qarama qarsy shyqqan eki salt atty 3saǵattan keıin kezdesti. Birinshisiniń jyldamdyǵy 12 km/saǵ. Eki aýyldyń araqashyqtyǵyn tap.
Eseptiń qysqasha jazýyn paıdalanyp, ony shyǵar.
á) araqashyqtyǵy 81km eki aýyldan bir mezgilde eki salt atty bir - birine qarama - qarsy shyǵyp, 3 saǵattan keıin kezdesti. Birinshisiniń jyldamdyǵy 12km/saǵ. Ekinshisiniń jyldamdyǵyn tap.
Eseptiń qysqasha jazýyn paıdalanyp, ony shyǵar.
b) Araqashyqtyǵy 81km eki aýyldan bir mezgilde eki salt atty bir - birine qarama - qarsy shyqty. Birinshisiniń jyldamdyǵy 12km/saǵ, al ekinshisiniki 15km/saǵ. Olar neshe saǵattan keıin kezdesti
№3kesteni toltyr
a -------------- 101 ------- 110 ------- 1001 -------- 1010 -------- 1100 --------- 10010
a * 7 --------- 707 ------- 770 ------- 7007 -------- 7070 --------- 7700 -------- 70070
B ----------- 707 ------- 770 ------- 7007 --------- 7070 -------- 7700 ----------- 70070
b=7 -------- 101 ------- 110 ------- 1001 -------- 1010 --------- 1100 ----------- 10010
№5. Birinshi kúni 6 qap, ekinshi kúni dál sondaı 4 qap, barlyǵy 500kg un satyldy. Ár kúnde neshe kılogramm un satyldy?
1 - shi kún - 6q
500kg
2 - shi kún - 4
t/k: 1 - shi kún -? kg
2 - shi kún -? kg
Sheshýi:
6+4=10
500: 10=50
6*50=300
4*50=200
Jaýaby: Birinshi kúni 300kg, ekinshi kúni 200kg ún satyldy.
№6. Ájesi nemerelerine 4 jáshik, al jıenderine dál sondaı 3jáshik, barlyǵy 42 kg jemis jiberdi. Ájesi nemerelerine neshe kılogramm jáne jıenderine neshe kılogramm jemis jiberdi?
Nemere - 4j
42 kg
Jıenderine - 3j
t/k: nemere -? kg
jıen -? kg
sheshýi:
42:(4+3)=42: 7=6kg
4*6=24
3*6=18
Jaýaby: Ájesi nemerelerine 24 kg, jıenderine 18 kg jemis jiberdi.
Jańa sabaqty bekitý
№7
3040: 5=605
2535: 5=507
450450: 5=9090
№8
Qabyrǵasynyń uzyndyǵy 2sm 4mm sharshy syz. Onyń perımetrin tap.
2sm4mm*2sm4mm=19sm 2mm
Úıge tapsyrma
Baǵalaý
Alabas aýyly, Alabas negizgi mektebi
Bastaýysh synyp muǵalimi
Ýrazaeva Akmaral Salaýatovna
Sabaqtyń taqyryby: Bir - birine qarama - qarsy qozǵalys
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa bir - birine qarama - qarsy qozǵalys kezindegi áreket kezindegi araqashyqtyqty, jaqyndaý jyldamdyǵyn, qozǵalys ýaqytyn tabýdy esepter shyǵarý arqyly úıretý.
Damytýshylyq: qozǵalysqa qatysty esep shyǵarý daǵdylaryn, tanymdyq qabiletterin, logıkalyq oılaýyn damytý. Óz oıyn dáleldeýge úıretý.
Tárbıelik: eńbektenýge, eńbekti súıýge, saýattylyqqa tárbıeleý
Sabaqtyń túri: dástúrli
Sabaqtyń tıpi: aralas
Sabaqtyń ádis - tásili: Túsindirý, suraq - jaýap, syzbalar
Kórnekiligi:
Barysy:
1. Uıymdastyrý
Amandasý;
Sabaqqa daıyndyǵyn tekserý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
№10
Ushaq qalalardyń arasyn960km/saǵ jyldamdyqpen 2saǵatta ushyp ótti. Osy qashyqtyqtyń úshten bir bóligin 80km/saǵ jyldamdyqpen júrip ótý úshin mashınaǵa qansha ýaqyt kerek?
Ushaq - 960km/saǵ=2saǵ
Mashına 3/1 - 80km/saǵ=?
Sheshýi: 960km/saǵ: 3=320
320: 80km/saǵ=2saǵ
Jaýaby: Mashınaǵa 2saǵat kerek.
3. Úı tapsyrmasyn bekitý
(kespe qaǵaz)
qozǵalystaǵy dene ------- jyldamdyq ---------- ýaqyt --------------- qashyqtyq
avtobýs ------------------------ 45km/saǵ ----------------? --------------------- 90km
mashına ----------------------- 90km/saǵ -----------------? --------------------- 270km
4. Jańa sabaqty meńgertý
Balalar, búgingi bizdiń sabaǵymyzdyń jańa taqyryby: Bir - birine qarama - qarsy qozǵalys.
№1.
Barlyǵymyz sýretke nazar aýdaraıyq:
Sýrette ne beınelengen?
Eki jaıaý adam qandaı áreket oryndaýda?
Bir - birine qarama - qarsy qozǵalǵan eki jaıaý adamnyń araqashyqtyǵy qalaı ózgeredi?
Ekeýi birine biri neshe saǵatta jaqyndaıdy?
Eki jaıaý adamnyń bir - birine jaqyndaý jyldamdyǵy 4+6=10(km/saǵ) deýge bola ma?
Ekeýi bir mezgilde shyqsa, kezdeskenge deıingi olardyń qozǵalys ýaqyty týraly ne aıtýǵa bolady?
Ekeýiniń birdeı ýaqyt aralyǵyndaǵy júrip ótken qashyqtyqtary týraly ne aıtýǵa bolady?
№2
Eseptiń shartyn, suraǵyn, sheshýin jáne jaýabyn bir birimen salystyraıyq.
a) Eki aýyldan bir mezgilde bir - birine qarama qarsy shyqqan eki salt atty 3saǵattan keıin kezdesti. Birinshisiniń jyldamdyǵy 12 km/saǵ. Eki aýyldyń araqashyqtyǵyn tap.
Eseptiń qysqasha jazýyn paıdalanyp, ony shyǵar.
á) araqashyqtyǵy 81km eki aýyldan bir mezgilde eki salt atty bir - birine qarama - qarsy shyǵyp, 3 saǵattan keıin kezdesti. Birinshisiniń jyldamdyǵy 12km/saǵ. Ekinshisiniń jyldamdyǵyn tap.
Eseptiń qysqasha jazýyn paıdalanyp, ony shyǵar.
b) Araqashyqtyǵy 81km eki aýyldan bir mezgilde eki salt atty bir - birine qarama - qarsy shyqty. Birinshisiniń jyldamdyǵy 12km/saǵ, al ekinshisiniki 15km/saǵ. Olar neshe saǵattan keıin kezdesti
№3kesteni toltyr
a -------------- 101 ------- 110 ------- 1001 -------- 1010 -------- 1100 --------- 10010
a * 7 --------- 707 ------- 770 ------- 7007 -------- 7070 --------- 7700 -------- 70070
B ----------- 707 ------- 770 ------- 7007 --------- 7070 -------- 7700 ----------- 70070
b=7 -------- 101 ------- 110 ------- 1001 -------- 1010 --------- 1100 ----------- 10010
№5. Birinshi kúni 6 qap, ekinshi kúni dál sondaı 4 qap, barlyǵy 500kg un satyldy. Ár kúnde neshe kılogramm un satyldy?
1 - shi kún - 6q
500kg
2 - shi kún - 4
t/k: 1 - shi kún -? kg
2 - shi kún -? kg
Sheshýi:
6+4=10
500: 10=50
6*50=300
4*50=200
Jaýaby: Birinshi kúni 300kg, ekinshi kúni 200kg ún satyldy.
№6. Ájesi nemerelerine 4 jáshik, al jıenderine dál sondaı 3jáshik, barlyǵy 42 kg jemis jiberdi. Ájesi nemerelerine neshe kılogramm jáne jıenderine neshe kılogramm jemis jiberdi?
Nemere - 4j
42 kg
Jıenderine - 3j
t/k: nemere -? kg
jıen -? kg
sheshýi:
42:(4+3)=42: 7=6kg
4*6=24
3*6=18
Jaýaby: Ájesi nemerelerine 24 kg, jıenderine 18 kg jemis jiberdi.
Jańa sabaqty bekitý
№7
3040: 5=605
2535: 5=507
450450: 5=9090
№8
Qabyrǵasynyń uzyndyǵy 2sm 4mm sharshy syz. Onyń perımetrin tap.
2sm4mm*2sm4mm=19sm 2mm
Úıge tapsyrma
Baǵalaý
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.