Otbasy qundylyǵy
Sabaqtyń taqyryby: Otbasy qundylyǵy
Maqsaty: 1. Bilimdilik «Otbasy» qundylyǵy týraly túsinikterdi otbasy týraly uǵymdardy keńeıtý, ony súıe bilýge úıretý.
2. Damytýshylyq. Ata - ana jáne bala qarym - qatynasyn ózara baılanysyn qalyptastyrý, otbasynyń negizi ómirdiń uıytqysy, kıeli qasıetke ıe bolý syry, otbasy táliminiń máni týraly túsinikterdi keńeıtý;
3. Tárbıelik Otbasy tárbıesiniń mán - mańyzyn ashyp kórsete otyryp, ulttyq saltty, dástúrdi túsinip, qurmetteýge baýlý, aldaǵy ómirge daıarlaý.
Ádisteri: Pikir almasý, psıhologıalyq jattyǵýlar, psıhologıalyq mınýt, anketa, suraq – jaýap, tynyshtyq sáti.
Qajetti qural - jabdyqtar: Úlestirmeli qaǵazdar, A4 format, otbasylyq qundylyq aǵashy. Slaıd.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
Sálemetsizder me, oqýshylar jáne ata - analar! Búgingi trenıń sabaqqa kelgenderińizge alǵysymdy bildiremin. Sizderdiń kómekterińizben búgingi sabaǵymyz jetistikke jetkizedi dep oılaımyn.
Qazir myna jerde turǵan úsh túrli stıkerler boıynsha topqa bólineıik.
« Jyly sóz» jattyǵýy Syn esim degenimiz ne? Qandaı suraqtarǵa jaýap beredi? Olaı bolsa árqaısymyz ózińizdiń esimińizge syn esim qosyp óz boıyńyzdaǵy úsh qasıetti kezekpen aıtyp shyǵyńyz.
Psıhologıalyq mınýt. Búgingi sabaqqa qandaı kóńil kúımen keldińder? Tabıǵattaǵy aýa - raıyn sıpattaı otyryp óz kóńil kúıimizdi aıtamyz. Qalǵandarymyzdyń kóńil kúıimiz jaqsy bolsa, bir - birimizge qarap jymıamyz.
Oı jınaqtaý
1-tapsyrma
Otbasy degenimiz ne?
Otbasynyń irgetasy er azamat pen áıel adamnyń zańdy neke qıyp, otaý tigýinen quralady. Otbasynyń basty qazyǵy, altyn dińgegi – bala. Balanyń tárbıeli jan - jaqty bolyp ósýine berekeli, ónegeli, yntymaqty otbasynyń yqpaly mol. Otbasyn qurǵanda Adam ómirge urpaq ákelip qana qoımaı, sonymen birge oǵan jalpy adamzattyq jáne ulttyq qundylyqtardy, ata - babasynyń salt - dástúrin, jas urpaqtyń boıyna sińirtedi. Balalaryn ózderin qorshaǵan ortaǵa jáne qoǵamǵa paıdaly azamat etip ósirý – ata - ananyń eń mańyzdy mindeti.
Endi osy taqyryptaǵy maqal - mátelderge kezek bereıik.
1 - oqýshy: Bala tárbıesi besikten.
2 - oqýshy: Balanyń jaqsysy – qyzyq, Jamany kúıik.
3 - oqýshy: Áke kórgen oq jonar, Sheshe kórgen ton pisher.
4 - oqýshy: Bala - kóńildiń gúli, kózdiń nury.
5 - oqýshy: Qus balapany úshin tozaqqa túsedi, Adam balasy úshin azapqa túsedi.
6 - oqýshy: Ata - báıterek, bala – japyraq.
7 - oqýshy: Atadan jaqsy ul týsa,
Eliniń qamyn jeıdi.
Atadan jaman ul týsa,
Eliniń malyn jeıdi.
8 - oqýshy: Jaqsy áke – jaman balaǵa qyryq jyldyq rızyq.
9 - oqýshy: Ákeń ólse de, ákeńdi kórgen ólmesin.
10 - oqýshy: Ákesin syılamaǵan kisini balasy syılamaıdy.
11 - oqýshy: Ananyń kóńili balada, Balanyń kóńili dalada.
12 - oqýshy: Aǵaıyn – altaý, ana – bireý.
13 - oqýshy: Aǵaıynnyń altyn saraıynan, Ananyń jyrtyq lashyǵy artyq.
14 - oqýshy: Anańdy Mekkege úsh arqalap barsań da qaryzynan qutyla almaısyń.
Otbasy tárbıesi týraly túrki oıshyly Júsip Balasuǵyn bylaı deıdi:
«Qatty tártip kórse bala kúninde,
Ónerimen qýantady túbinde.
Bala neni bilse jastan uıadan –
Óle - ólgenshe sony tanyr qıadan.
Óner - bilim berem deseń basynan,
Ber oqýǵa balalardy jasynan.
Ata - anadan ósip urpaq taraǵan,
Jaqsy, jaman bolsa, bala - solardan».
«Qymbat mashına» áńgimesi
«Birde ákesi Amanǵa jańa oıynshyq satyp ákelip berdi de: «Syndyrýshy bolma, qymbatqa satyp aldym»- deıdi. Qandaı oıynshyq deseıshi. Qara boıaýy jaltyldaǵan ádemi mashına. Kelesi kúni Aman jańa oıynshyǵyn qushaqtap aýlaǵa shyqty. Syrtta ony Rahat, Qanat, Musa qorshap aldy.
- Qarańdarshy, papam áperdi. Aman mashınasyn qushaǵynan shyǵarmaı maqtana sóıledi.
- Kelshi kóreıik...
Bere turshy júre me eken?
- Qandaı ádemi, kel. oınaıyq.
Aman oıynshyǵyn qushaqtap olarǵa bermeı qoıdy. Ári - beriden soń Rahat ta, Qanat ta, Musa da óz betterimen oınap ketti. Aman oıynshyqty úıge ákelip, tóseginiń astyna qoıdy da syrtqa shyqty. Qarasa, balalar ózderinshe aryq qazyp oınap júr eken. Aman qyzyǵyp, júgirip qastaryna keldi.
- Men de oınaıynshy.
- Al, balalar bolsa úndemeı, oıyndaryn jalǵastyra berdi.»
Suraqtar:
1. Áńgimeden ne túsindińizder?
2. Kim qatelik jiberdi dep oılaısyzdar?
3. Aman kináli me?
4. Amannyń ákesiniń ornynda sizder qaıter edińizder?
Kelińder, pikir alysaıyq
1 Otbasy – tárbıe bastaýy
2 Qazaq halqynyń qaı salt - dástúrleri sizdiń otbasyńyzda saqtalǵan
3 Uıat - adam qasıetin baǵalaıtyn sezim
4 Ul - ol áke murageri ǵana emes, ol ult bolashaǵy. Otbasyndaǵy er adamǵa kózqaras
5 Sheshesin kórip - qyzyn al, Ydysyn kórip – asyn ish.
6 Otbasyndaǵy kitap, gazet – jýrnal oqý. Bilimdi satyp alýǵa bola ma?
Qorytyndy
Barlyq ónege otbasynan bastalady. Balalarymyzdyń boıyna sińgen izettilik - dórekilikke, qaırymdylyq – qatigezdikke, adaldyq – aramdyqqa aýyspasyn degen tilegimizdi oryndaý - urpaq aldyndaǵy uly mindet dep túsineıik.
Maqsaty: 1. Bilimdilik «Otbasy» qundylyǵy týraly túsinikterdi otbasy týraly uǵymdardy keńeıtý, ony súıe bilýge úıretý.
2. Damytýshylyq. Ata - ana jáne bala qarym - qatynasyn ózara baılanysyn qalyptastyrý, otbasynyń negizi ómirdiń uıytqysy, kıeli qasıetke ıe bolý syry, otbasy táliminiń máni týraly túsinikterdi keńeıtý;
3. Tárbıelik Otbasy tárbıesiniń mán - mańyzyn ashyp kórsete otyryp, ulttyq saltty, dástúrdi túsinip, qurmetteýge baýlý, aldaǵy ómirge daıarlaý.
Ádisteri: Pikir almasý, psıhologıalyq jattyǵýlar, psıhologıalyq mınýt, anketa, suraq – jaýap, tynyshtyq sáti.
Qajetti qural - jabdyqtar: Úlestirmeli qaǵazdar, A4 format, otbasylyq qundylyq aǵashy. Slaıd.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
Sálemetsizder me, oqýshylar jáne ata - analar! Búgingi trenıń sabaqqa kelgenderińizge alǵysymdy bildiremin. Sizderdiń kómekterińizben búgingi sabaǵymyz jetistikke jetkizedi dep oılaımyn.
Qazir myna jerde turǵan úsh túrli stıkerler boıynsha topqa bólineıik.
« Jyly sóz» jattyǵýy Syn esim degenimiz ne? Qandaı suraqtarǵa jaýap beredi? Olaı bolsa árqaısymyz ózińizdiń esimińizge syn esim qosyp óz boıyńyzdaǵy úsh qasıetti kezekpen aıtyp shyǵyńyz.
Psıhologıalyq mınýt. Búgingi sabaqqa qandaı kóńil kúımen keldińder? Tabıǵattaǵy aýa - raıyn sıpattaı otyryp óz kóńil kúıimizdi aıtamyz. Qalǵandarymyzdyń kóńil kúıimiz jaqsy bolsa, bir - birimizge qarap jymıamyz.
Oı jınaqtaý
1-tapsyrma
Otbasy degenimiz ne?
Otbasynyń irgetasy er azamat pen áıel adamnyń zańdy neke qıyp, otaý tigýinen quralady. Otbasynyń basty qazyǵy, altyn dińgegi – bala. Balanyń tárbıeli jan - jaqty bolyp ósýine berekeli, ónegeli, yntymaqty otbasynyń yqpaly mol. Otbasyn qurǵanda Adam ómirge urpaq ákelip qana qoımaı, sonymen birge oǵan jalpy adamzattyq jáne ulttyq qundylyqtardy, ata - babasynyń salt - dástúrin, jas urpaqtyń boıyna sińirtedi. Balalaryn ózderin qorshaǵan ortaǵa jáne qoǵamǵa paıdaly azamat etip ósirý – ata - ananyń eń mańyzdy mindeti.
Endi osy taqyryptaǵy maqal - mátelderge kezek bereıik.
1 - oqýshy: Bala tárbıesi besikten.
2 - oqýshy: Balanyń jaqsysy – qyzyq, Jamany kúıik.
3 - oqýshy: Áke kórgen oq jonar, Sheshe kórgen ton pisher.
4 - oqýshy: Bala - kóńildiń gúli, kózdiń nury.
5 - oqýshy: Qus balapany úshin tozaqqa túsedi, Adam balasy úshin azapqa túsedi.
6 - oqýshy: Ata - báıterek, bala – japyraq.
7 - oqýshy: Atadan jaqsy ul týsa,
Eliniń qamyn jeıdi.
Atadan jaman ul týsa,
Eliniń malyn jeıdi.
8 - oqýshy: Jaqsy áke – jaman balaǵa qyryq jyldyq rızyq.
9 - oqýshy: Ákeń ólse de, ákeńdi kórgen ólmesin.
10 - oqýshy: Ákesin syılamaǵan kisini balasy syılamaıdy.
11 - oqýshy: Ananyń kóńili balada, Balanyń kóńili dalada.
12 - oqýshy: Aǵaıyn – altaý, ana – bireý.
13 - oqýshy: Aǵaıynnyń altyn saraıynan, Ananyń jyrtyq lashyǵy artyq.
14 - oqýshy: Anańdy Mekkege úsh arqalap barsań da qaryzynan qutyla almaısyń.
Otbasy tárbıesi týraly túrki oıshyly Júsip Balasuǵyn bylaı deıdi:
«Qatty tártip kórse bala kúninde,
Ónerimen qýantady túbinde.
Bala neni bilse jastan uıadan –
Óle - ólgenshe sony tanyr qıadan.
Óner - bilim berem deseń basynan,
Ber oqýǵa balalardy jasynan.
Ata - anadan ósip urpaq taraǵan,
Jaqsy, jaman bolsa, bala - solardan».
«Qymbat mashına» áńgimesi
«Birde ákesi Amanǵa jańa oıynshyq satyp ákelip berdi de: «Syndyrýshy bolma, qymbatqa satyp aldym»- deıdi. Qandaı oıynshyq deseıshi. Qara boıaýy jaltyldaǵan ádemi mashına. Kelesi kúni Aman jańa oıynshyǵyn qushaqtap aýlaǵa shyqty. Syrtta ony Rahat, Qanat, Musa qorshap aldy.
- Qarańdarshy, papam áperdi. Aman mashınasyn qushaǵynan shyǵarmaı maqtana sóıledi.
- Kelshi kóreıik...
Bere turshy júre me eken?
- Qandaı ádemi, kel. oınaıyq.
Aman oıynshyǵyn qushaqtap olarǵa bermeı qoıdy. Ári - beriden soń Rahat ta, Qanat ta, Musa da óz betterimen oınap ketti. Aman oıynshyqty úıge ákelip, tóseginiń astyna qoıdy da syrtqa shyqty. Qarasa, balalar ózderinshe aryq qazyp oınap júr eken. Aman qyzyǵyp, júgirip qastaryna keldi.
- Men de oınaıynshy.
- Al, balalar bolsa úndemeı, oıyndaryn jalǵastyra berdi.»
Suraqtar:
1. Áńgimeden ne túsindińizder?
2. Kim qatelik jiberdi dep oılaısyzdar?
3. Aman kináli me?
4. Amannyń ákesiniń ornynda sizder qaıter edińizder?
Kelińder, pikir alysaıyq
1 Otbasy – tárbıe bastaýy
2 Qazaq halqynyń qaı salt - dástúrleri sizdiń otbasyńyzda saqtalǵan
3 Uıat - adam qasıetin baǵalaıtyn sezim
4 Ul - ol áke murageri ǵana emes, ol ult bolashaǵy. Otbasyndaǵy er adamǵa kózqaras
5 Sheshesin kórip - qyzyn al, Ydysyn kórip – asyn ish.
6 Otbasyndaǵy kitap, gazet – jýrnal oqý. Bilimdi satyp alýǵa bola ma?
Qorytyndy
Barlyq ónege otbasynan bastalady. Balalarymyzdyń boıyna sińgen izettilik - dórekilikke, qaırymdylyq – qatigezdikke, adaldyq – aramdyqqa aýyspasyn degen tilegimizdi oryndaý - urpaq aldyndaǵy uly mindet dep túsineıik.