Túıe, arystan, qasqyr, túlki

Bir túlki jortyp kele jatyp, qańǵyp bara jatqan bir túıege kezdesedi.

— Túıem, túıem, qaıda barasyń? — deıdi.

Túıe:

— Oty mol, sýy mol jer izdep baramyn, — deıdi. Túlki:

— Endeshe, ekeýmiz joldas bolaıyq! — deıdi.

Túıe:

— Bolsaq bolaıyq, - deıdi. Ekeýi kele jatsa, bir qasqyr kelip jolyǵady.

— E, qaıda barasyńdar? — deıdi. Túıe men túlki:

— Oty mol, sýy mol jerge baramyz, — deıdi. Qasqyr:

— Endeshe, úsheýmiz joldas bolaıyq! — deıdi. Bul úsheýi joldas bolyp, júrip kele jatsa, bir arystan kelip kezdesedi.

— E, qaıda barasyńdar? — deıdi. Úsh jolaýshy:

— Oty mol, sýy mol jer izdep baramyz, — deıdi. Arystan:

— Endeshe tórteýmiz joldas bolaıyq, — deıdi.

Tórteýi júrip otyryp, ózen-sýly, bıik taýly bir jerdi taýyp, sony meken qylyp júredi. Arystan, qasqyr, túlki usaq ań, tyshqan aýlap jep, ıtshilep kún kóredi. Túıe jerdiń oty men sýyna jardaı bolyp semiredi.

Bir kezde qylyshyn súıretip, qys keledi. Usaq ań taýsylyp, arystan, qasqyr, túlki úsheýi ábden ashyǵady, óletin bolady. Kózderine túıeden basqa eshteńe kórinbeıdi. Sonan soń úsheýi aqyldasyp, túıeni jemek bolady da, onymen sóılesýge túlkini jiberedi. Túlki túıege baryp: "Qystan seniń aman shyǵýyń týraly keńestik, aqylyn taptyq. Seni ishimizge saqtap, ózińdi sonda botalatyp, qystyń qıynshylyǵyn kórsetpeı, jazǵa salym óriske botańmen órgizip shyǵaratyn boldyq", — deıdi. Túıe buǵan nanyp, ýádesin beredi. Ony túlki kelip, arystan men qasqyrǵa aıtady.

— Túıe kóndi… Biraq senderden ótinetinim: "Úsheýiń etimdi teńdeı qylyp bólip almaı túryp, jeýshi bolmańdar dedi", — deıdi.

Oǵan arystan men qasqyr qýanyp:

— Oıbaı jaraıdy! Degeni bolsyn, — deıdi. Úsheýi túıege keledi. Kele sala, ony jyǵyp, jara bastaıdy. Arystan ishek-qarnyn sýǵa jýýǵa áketedi. Arystan kelgenshe, túıeniń etin buzyp, bólshektep jatqanda, qasqyr shydamaıdy, túlkiniń kózin ala berip, túıeniń búıregin asap kep jiberedi. Túlki mıyn jep qoıady. Arystan kelgen soń, qasqyr jamandap, túlkini kórsetedi. Túlki: "Taqsyr, túıeniń mıy áýelden joq ekenin bilmeısiz be? Onyń mıy bolsa, osyǵan kóner me edi? Qasqyr ózi túıeniń búıregin jep qoıyp, jalasyn maǵan jaýyp túr", — deıdi. Arystan qasqyrǵa tap beredi. Qasqyr tura qashady. Arystan ony qýa jóneledi. Qasqyrdy qýyp, arystannyń qarasy úziledi. Bul kezde túlki etti qopaǵa tası bastaıdy.

Kópten soń entigip, boldyryp arystan keledi. Kelse, túlki jylap otyr.

— Ne boldy? Túıe qaıda? — deıdi arystan. Túlki:

— Oıbaı, qor boldyq, ýádede turmadyńdar, birdeı qylyp bólisýge shydamadyńdar dep, turyp ketip qaldy, — deıdi.

— Qap! — dep, arystan túıeni izdep ketedi. Keshke qyryldap qasqyr keledi. Túlki oǵan da túıeniń ketip qalǵanyn aıtady. Qasqyr da:

— Qap! — dep ókinip, túlkiniń qasyna kelip, buralyp jata ketedi.

Túńde túlki eptep turyp baryp, qopanyń arasynan túıeniń ishek-qarnyn ákelip, quıryǵynyń astyna tyǵyp jep jatady. Túlki ishek-qaryndy jep bola bergende, qasqyr sezip qalyp:

— Túlki, túlki, ne jep jatyrsyń? — deıdi. Túlki:

— Ashyqqan soń, óz ishegimdi ózim sýyryp jep jatyrmyn! — deıdi.

Qasqyr:

— E, aýyrmaı ma eken?

Túlki:

- Áýeli aýyrsa da, artynan basylady eken, — deıdi. Qasqyr:

— Endeshe, sen meniń de ishegimdi sýyryp bershi, — deıdi. Túlki:

— Jaraıdy! — dep kelip, qasqyrdyń ishegin sýyryp alady. Qasqyr qyńsylap, qyńsylap ólip qalady. Túlki onyń da etin jep alady.

Bir kúni túlki kele jatsa, arystan bir jartastyń basyna shyǵyp túr eken. Túlki oǵan qarap, tura qalyp kúledi. Arystan:

— E, nege kúlesiń? — deıdi. Túlki:

— Sizdiń atańyz osy jartastyń basynan talaı sekirip túsken edi. Sizdiń tulǵańyz sol atańyzdyń tulǵasynan aýmaǵan eken. Erligińiz de sońdaı shyǵar deımin. Mynadan siz de qoryqpaı qarǵyr ma edińiz?.. — deıdi. Arystan:

— E, qarǵysa nesi bar deısiń! — dep, sheginip kelip, qarǵıyn dep qorqyp, qarǵı almaıdy. Sonda túlki taǵy kúledi. Arystan yza bolyp, qarǵyp kep túsedi. Jambasy kúl-talqan bolady. Túlki kelip:

— E, neǵyp jatyrsyń? — deıdi. Arystan:

— Oıbaı, óleıin dep jatyrmyn! — deıdi. Túlki:

— Endeshe, men sizdi emdeımin! — dep, arystannyń qońyn oıyp, jeı bastaıdy. Arystan:

— Túlkim, túlkim, tilimdi jeshi! — deıdi. Túlki:

— Joq, batyreke, artqy qońyńyzdan bastap, tilińizden bir-aq shyǵam, — dep, arystandy jeı beredi. Sóıtip, túlki qystan aman shyǵady.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama