ادەپتەن وزبايىق
№ 5 ع. مۇسىرەپوۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپ ءمۇعالىمى
تانجاريكوۆا ج. ق.
ءوزىن – ءوزى تانۋ 6 سىنىپ
تاقىرىپ: ادەپتەن وزبايىق
قۇندىلىق: دۇرىس ارەكەت قاسيەتتەر: سىپايىلىق، ادەپتىلىك، ءتىلالعىش
ماقساتى: وقۋشىلاردى قورشاعان ورتاعا جاقسى قارىم – قاتىناس جاساۋدى ۇيرەتىپ، ادەپ ساقتاۋ، ادەپتى بولۋ ۇعىمدارى تۋرالى تۇسىنىك بەرىپ، «دۇرىس ارەكەت» قۇندىلىعىنىڭ ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك. وقۋشىلاردىڭ ادەپ ساقتاۋ تۋرالى تۇسىنىك تەرىن تەرەڭدەتۋ.
دامىتۋشىلىق. قورشاعان ورتادا ءوزىن ادەپتى ۇستاۋ كەرەكتىگىن ۇعىندىرۋ.
تاربيەلىگى. وقۋشىلاردى سىپايى، قامقور، ءىلتيپاتتى بولۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. 5 «ت» ەرەجەسى تىنىشتىق ءساتى. نۇرعا بولەنۋ.
توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: «تىستەلگەن الما» ەرتەگىسىن وقىپ، مازمۇنىن ايتۋ.
1. بۇل ەرتەگىدەن ءبىز ويىمىزعا نە تۇيدىك؟
2. جىگىتتىڭ قىلىعىن قالاي باعالايسىڭدار؟
3. ب ا ق يەسىنىڭ جىگىتتى ۇناتۋ سەبەبى نەدە؟
4. جىگىت پەن ب ا ق يەسى قىزىنىڭ قانداي ورتاق قاسيەتتەرى بار
5. ادەپتى سويلەۋدىڭ ادامي قارىم – قاتىناسقا ىقپالى قانداي؟
6. وزگەنىڭ ءسوزىن تىڭداماۋ، دۇرىس جاۋاپ بەرمەۋ ادەپتىلىككە جاتا ما؟
قورىتىندى. جاقسى نيەتپەن جاسالعان دۇرىس ارەكەت ەشقاشان تۋرا جولمەن الىپ جۇرەدى ەكەن.
دايەكسوز. ادەپتى بالا انا - اناسىن ماقتاتار، ادەپسىز بالا اتا - اناسىن قاقساتار. (حالىق ماقالى)
- جاتتاپ الۋ
- بۇل ناقىل سوزدەن نە تۇسىندىك؟
بۇلاي دەيتىن سەبەبىمىز بالاسىنىڭ قانداي دا ءبىر قول جەتكىزگەن جەتىستىگى، دۇرىس ءىس - ارەكەتى، ادەپتى بولعانى اتا - انا ءۇشىن ماقتانىش، ال بالاسىنىڭ ادەپسىز بولعانى ول ارينە اتا - انا ءۇشىن ۇلكەن ۋايىم. اتا – انامىزدىڭ ءاردايىم كۇلىپ جۇرگەنىن قالاساق ءبىز ادەپتەن وزباي، ءتارتىپتى بالا بولىپ قالىپتاسۋىمىز كەرەك ەكەن.
ءمۇعالىم سىيى: «وزىڭنەن باستا» ۆيدەوروليك كورسەتۋ.
ءبىز وسىنداي جاقسىلىقتار جاساي الىپ ءجۇرمىز بە؟
ادەپتىلىكتى ەڭ الدىمەن كىمنەن باستاۋىمىز كەرەك ەكەن؟
بەينەجازباداعى بالانىڭ ءىس - ارەكەتى تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟
سەرگىتۋ ءساتى: «قارا جورعا» انىنە بيلەۋ.
شىعارماشىلىق جۇمىس. توپتىق جۇمىس. ( 7مينۋت)
جاعداياتتاردى تالداپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭىزدەر.
بۇل تاپسىرما جالپىادامزاتتىق قۇندىلىق جايىندا ايتىلعان ويلاردى تەرەڭدەتە تۇسەدى. ومىردە ادەپ نورمالارىن ساقتاۋ جانە دۇرىس ارەكەت قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى.
1 توپ: مۇرات ءبىر قاراعاندا كورىكتى دە ادەمى جىگىت. كيىمى دە جاراسىمدى. ءبىراق كوپشىلىك اراسىندا، قوناققا بولعان كەزدەرىندە قولىن سەرمەپ داۋرىعىپ سويلەيتىنى، ەشكىمگە ءسوز بەرمەيتىنى بار. ۇلكەندەردىڭ ءسوزىن ءبولۋ جانە ولاردىڭ سوزدەرىن كۇلكىگە اينالدىرۋعا دا اۋەس.
• مۇراتقا ادەپسىز قىلىقتارىن قالدىرۋ ءۇشىن قالاي كومەكتەسۋ بولادى؟
2 - توپ: نازىم ءاپ - ادەمى كەلىستى قىز. الايدا، داۋسى دورەكى، ءسوزى ءىرى. قارقىلداپ كۇلەدى. ءبىر قاراعاندا ءناپ - نازىك، بيازى بويجەتكەن كوز الدىمىزدا بىرتىندەپ، اۋەلدە كوڭىلدە ۇيالاعان ادەمى سيپاتىنان ايرىلىپ جۇرە بەرەدى.
• نازىمعا قانداي كەڭەس بەرەر ەدىڭىز؟
3 - توپ: اۆتوبۋسقا كىرگەن ەدىڭ الدىڭدا ءوزىڭ سەكىلدى وقۋشى ۇلكەن كىسىگە ورىن بەرمەي، جانە تەلەفونمەن ايقايلاپ سويلەسىپ وتىر ەكەن.
• ول وقۋشىعا سەن نە ايتار ەدىڭ؟
داپتەرمەن جۇمىس. «مەنىڭ تۇيگەنىم» تاپسىرماسىن ورىنداۋ.
توپپەن ءان ايتۋ. «كەلشى، كەلشى بالاشىم» ءانى.
ۇيگە تاپسىرما: «مەن ادەپتى بالامىن» تاقىرىبىنا ولەڭ قۇراستىرۋ.
سوڭعى تىنىشتىق ءساتى.
تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق بار جەردە،
تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق بۇكىل الەمدە.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
تانجاريكوۆا ج. ق.
ءوزىن – ءوزى تانۋ 6 سىنىپ
تاقىرىپ: ادەپتەن وزبايىق
قۇندىلىق: دۇرىس ارەكەت قاسيەتتەر: سىپايىلىق، ادەپتىلىك، ءتىلالعىش
ماقساتى: وقۋشىلاردى قورشاعان ورتاعا جاقسى قارىم – قاتىناس جاساۋدى ۇيرەتىپ، ادەپ ساقتاۋ، ادەپتى بولۋ ۇعىمدارى تۋرالى تۇسىنىك بەرىپ، «دۇرىس ارەكەت» قۇندىلىعىنىڭ ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك. وقۋشىلاردىڭ ادەپ ساقتاۋ تۋرالى تۇسىنىك تەرىن تەرەڭدەتۋ.
دامىتۋشىلىق. قورشاعان ورتادا ءوزىن ادەپتى ۇستاۋ كەرەكتىگىن ۇعىندىرۋ.
تاربيەلىگى. وقۋشىلاردى سىپايى، قامقور، ءىلتيپاتتى بولۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. 5 «ت» ەرەجەسى تىنىشتىق ءساتى. نۇرعا بولەنۋ.
توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: «تىستەلگەن الما» ەرتەگىسىن وقىپ، مازمۇنىن ايتۋ.
1. بۇل ەرتەگىدەن ءبىز ويىمىزعا نە تۇيدىك؟
2. جىگىتتىڭ قىلىعىن قالاي باعالايسىڭدار؟
3. ب ا ق يەسىنىڭ جىگىتتى ۇناتۋ سەبەبى نەدە؟
4. جىگىت پەن ب ا ق يەسى قىزىنىڭ قانداي ورتاق قاسيەتتەرى بار
5. ادەپتى سويلەۋدىڭ ادامي قارىم – قاتىناسقا ىقپالى قانداي؟
6. وزگەنىڭ ءسوزىن تىڭداماۋ، دۇرىس جاۋاپ بەرمەۋ ادەپتىلىككە جاتا ما؟
قورىتىندى. جاقسى نيەتپەن جاسالعان دۇرىس ارەكەت ەشقاشان تۋرا جولمەن الىپ جۇرەدى ەكەن.
دايەكسوز. ادەپتى بالا انا - اناسىن ماقتاتار، ادەپسىز بالا اتا - اناسىن قاقساتار. (حالىق ماقالى)
- جاتتاپ الۋ
- بۇل ناقىل سوزدەن نە تۇسىندىك؟
بۇلاي دەيتىن سەبەبىمىز بالاسىنىڭ قانداي دا ءبىر قول جەتكىزگەن جەتىستىگى، دۇرىس ءىس - ارەكەتى، ادەپتى بولعانى اتا - انا ءۇشىن ماقتانىش، ال بالاسىنىڭ ادەپسىز بولعانى ول ارينە اتا - انا ءۇشىن ۇلكەن ۋايىم. اتا – انامىزدىڭ ءاردايىم كۇلىپ جۇرگەنىن قالاساق ءبىز ادەپتەن وزباي، ءتارتىپتى بالا بولىپ قالىپتاسۋىمىز كەرەك ەكەن.
ءمۇعالىم سىيى: «وزىڭنەن باستا» ۆيدەوروليك كورسەتۋ.
ءبىز وسىنداي جاقسىلىقتار جاساي الىپ ءجۇرمىز بە؟
ادەپتىلىكتى ەڭ الدىمەن كىمنەن باستاۋىمىز كەرەك ەكەن؟
بەينەجازباداعى بالانىڭ ءىس - ارەكەتى تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟
سەرگىتۋ ءساتى: «قارا جورعا» انىنە بيلەۋ.
شىعارماشىلىق جۇمىس. توپتىق جۇمىس. ( 7مينۋت)
جاعداياتتاردى تالداپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭىزدەر.
بۇل تاپسىرما جالپىادامزاتتىق قۇندىلىق جايىندا ايتىلعان ويلاردى تەرەڭدەتە تۇسەدى. ومىردە ادەپ نورمالارىن ساقتاۋ جانە دۇرىس ارەكەت قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى.
1 توپ: مۇرات ءبىر قاراعاندا كورىكتى دە ادەمى جىگىت. كيىمى دە جاراسىمدى. ءبىراق كوپشىلىك اراسىندا، قوناققا بولعان كەزدەرىندە قولىن سەرمەپ داۋرىعىپ سويلەيتىنى، ەشكىمگە ءسوز بەرمەيتىنى بار. ۇلكەندەردىڭ ءسوزىن ءبولۋ جانە ولاردىڭ سوزدەرىن كۇلكىگە اينالدىرۋعا دا اۋەس.
• مۇراتقا ادەپسىز قىلىقتارىن قالدىرۋ ءۇشىن قالاي كومەكتەسۋ بولادى؟
2 - توپ: نازىم ءاپ - ادەمى كەلىستى قىز. الايدا، داۋسى دورەكى، ءسوزى ءىرى. قارقىلداپ كۇلەدى. ءبىر قاراعاندا ءناپ - نازىك، بيازى بويجەتكەن كوز الدىمىزدا بىرتىندەپ، اۋەلدە كوڭىلدە ۇيالاعان ادەمى سيپاتىنان ايرىلىپ جۇرە بەرەدى.
• نازىمعا قانداي كەڭەس بەرەر ەدىڭىز؟
3 - توپ: اۆتوبۋسقا كىرگەن ەدىڭ الدىڭدا ءوزىڭ سەكىلدى وقۋشى ۇلكەن كىسىگە ورىن بەرمەي، جانە تەلەفونمەن ايقايلاپ سويلەسىپ وتىر ەكەن.
• ول وقۋشىعا سەن نە ايتار ەدىڭ؟
داپتەرمەن جۇمىس. «مەنىڭ تۇيگەنىم» تاپسىرماسىن ورىنداۋ.
توپپەن ءان ايتۋ. «كەلشى، كەلشى بالاشىم» ءانى.
ۇيگە تاپسىرما: «مەن ادەپتى بالامىن» تاقىرىبىنا ولەڭ قۇراستىرۋ.
سوڭعى تىنىشتىق ءساتى.
تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق بار جەردە،
تىنىشتىق، تىنىشتىق، تىنىشتىق بۇكىل الەمدە.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
