ارقار
ارقار — جۇپتۇياقتىلار وتريادىنىڭ قۋىسمۇيىز-دىلەر تۇقىمداسىنا جاتاتىن ءىرى اڭ. قازاقستاننىڭ تاۋلى جەرلەرىن (جوڭعار الاتاۋىن، تارباعاتايدى، التايدى، سارىارقانى، قاراتاۋدى، قىزىلقۇم ءشولىن) مەكەندەيدى. رەسپۋبليكادا ارقاردىڭ 5 ءتۇرى: التاي ارقارى، قىزىلقۇم ارقارى، قازاقستان ارقارى، تيان-شان ارقارى، قاراتاۋ ارقارى كەزدەسەدى. دەنە تۇرقى 160-168 سم، شوقتىعىنىن بيىكتىگى 105-112 سم، سالماعى 200 كگ-عا جەتەدى. قۇلجاسىنىڭ ءمۇيىزى ءىرى، بۇرالىپ يىلگەن، ايشىقتى، انالىعىنىكى نازىك، وتە قىسقا، بوزعىلت قوڭىر ءتۇستى بولادى. مۇيىزىندەگى ساقيناعا قاراپ جاسىن انىقتايدى. كوبىنە كوگالدى شوقىلاردىڭ اراسىنداعى دالالى وڭىردە جايىلادى. قىستا، سالقىن تۇسە، تاۋدىڭ ەتەگىنە، كوكتەم مەن جازدا تاۋدىڭ سۋبالپىلىك بەلدەۋىنە قاراي قونىس اۋدارادى. بۇل مەزگىلدە ولار 10-15-تەن توپتانىپ جۇرەدى. نەگىزىنەن كودە، بيدايىق، قوڭىرباس، بەتەگە، قياق، كۇيرەۋىك، جۋسانمەن قورەكتەنەدى. جايىلۋعا جازدا تاڭەرتەڭگىلىك پەن كەشكىلىكتە، قىستا كۇندىز شىعادى. ارقار 2،5 جاستا جىنىستىق جاعىنان جەتىلەدى. قازان-قاراشادا كۇيلەپ، 6 ايدان سوڭ انالىعى كوبىنە جالقى قوزى تابادى. ارقار تابيعي جاعدايدا 12-14 جىل جاسايدى. ارقار — بيىك تاۋلاردا تىرشىلىك ەتۋگە بەيىم، ايازعا وتە ءتوزىمدى جانۋار. وسى ەرەكشەلىگى ەسكەرىلىپ، قازاقستاندا ارقار مەن مەرينوس قويدى بۋدانداستىرۋ اركىلى قويدىڭ ەت پەن ءجۇندى مول بەرەتىن جاڭا تۇقىمى — قازاقى ارقار-مەرينوس قويى ءوسىرىلىپ شىعارىلدى. ارقار — باعالى كاسىپتىك اڭ بولعاندىقتان ونى اۋلاۋعا تىيىم سالىنعان.
You Might Also Like
-
عافۋدىڭ اقىندىعىن ايتىپ ءدىلمارسۋدىڭ كەرەگى جوق. عافۋدىڭ اقپا-توكپە اسىل ولەڭ-جىرلارىن قايتا-قايتا وقۋ كەرەك، زەردەلەۋ كەرەك.
-
بۇل وقيعانىڭ قايدا، قاشان بولعانىن مەن بىلمەيمىن. بالكىم ول بىرەۋدىڭ قيالىنان تۋعان شىعار، الدە شىندىق پا ەكەن؟ جارايدى، مەن جازايىن، سودان كەيىن وقىرمانىم ونى ءوز وي تارازىسىنا سالا جاتار.
