سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 اپتا بۇرىن)
ءبىز - تاۋەلسىز ەلمىز
تاقىرىبى: «ءبىز - تاۋەلسىز ەلمىز»
ماقساتى:
- ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك الۋ جولىنداعى اتا - بابالارىمىزدىڭ ەرلىگىن پاش ەتۋ، وقۋشىلارعا جەلتوقسان قۇرباندارىمەن، جەلتوقسان وقيعاسىنا قاتىسقان اعا - اپالاردىڭ ەرلىگىن ۇلگى ەتىپ كورسەتۋ.
- وقۋشىلاردىڭ تۋعان ولكەمىزگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن، سەزىمدەرىن وياتۋ.
- ەلىن، جەرىن سۇيۋگە، وتانىن قاستەرلەۋگە، شىنشىلدىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: ينتەربەلسەندى تاقتا، شارلار، ءتۇرلى جايما قاعازدار.
كىرىسپە
- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ گيمنى. حور.
ءمۇعالىم ءسوزى
تاۋەلسىزدىك بىزگە وڭاي كەلمەدى.
جۇرتىم مەنىڭ نە قيىندىق كورمەدى؟
جىلاپ تۇرىپ انالارىم بۇل جولدا،
سان پەرزەنتىن قارا جەرگە جەرلەدى.
- تاۋەلسىزدىك تاڭى اتتى، تاۋەلسىزدىك كۇنىنە ارنالعان اشىق تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
تاۋەلسىزدىك بىزگە وڭاي كەلمەدى.
اساۋ اتتاي ءوز تىزگىنىن بەرمەدى.
قازاعىمنىڭ التىن باسىن ءيىلتىپ،
تالاي دۇشپان تورىمىزگە تورلەدى.

ءمۇعالىم ءسوزى
1986 جىلى 16 - جەلتوقساندا تاڭەرتەڭ، الماتىدا جاپپاي تولقۋ باستالدى. جاستار الاڭعا جينالا باستادى. الاڭدا «ءبىز قازاق، ەجەلدەن ەركىندىك اڭساعان»، «ءاربىر ۇلتتى ءوز كوسەمى باسقارسىن»، «تاۋەلسىزدىك كەرەك»،- دەگەن ۇراندار ايتىلدى. الماتى گارنيزونىن جاۋىنگەرلىك دايىندىققا كەلتىرىپ، كوپ كۇشپەن الاڭداعى جاستاردى قورشاپ الدى. الماتىعا ءار ايماقتاردان اسكەردىڭ ارنايى بولىمدەرى جىبەرىلدى. ءوز ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىگىن تالاپ ەتىپ، شەرۋگە شىققان جاستارعا «بۇزاقىلار»، «ۇلتشىلدار»، «ناشاقورلار»،- دەگەن كىنا تاعىلدى. كوپتەگەن ستۋدەنت جاستار تۇرمەگە قامالدى، وقۋ ورنىنان شىعارىلدى. تاۋەلسىزدىك جولىندا قايرات رىسقۇلبەكوۆ، ءلاززات اسانوۆا، ەربول سىپاتايەۆ، ءسابيرا تاعى باسقالارى سياقتى قازاق جاستارى جەلتوقسان وقيعاسى كەزىندە قايسارلىقپەن ەرلىك كورسەتىپ قۇربان بولدى.

«وي اشار» سۇراق - جاۋاپ ءادىسى
- وتان دەگەنىمىز نە؟ ونى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- ءبىزدىڭ وتانىمىز -....
- ءبىز قاي ۇلتپىز؟
- قانداي رەسپۋبليكامىز؟
- ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز قانداي ءتىل؟
- ەلباسىمىز كىم؟
- بالالار، ءبىز قانداي ەلمىز؟
- قاي جىلى تاۋەلسىزدىك الدىق؟
- نەشە جىلدىعىن تويلاعالى جاتىرمىز؟
- جەلتوقسان وقيعاسى قاشان، قايدا بولدى؟
سونىمەن قاتار ءبىزدىڭ رامىزدەرىمىز بار. كانە، رامىزدەردى اتاپ شىعايىقشى.
( ءانۇران، كوك بايراق، ەلتاڭبا)

اقنيەت
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ گيمنى - بىرلىككە، ىنتىماققا، دوستىققا قىزمەت ەتتى. جاستاردى ەرلىككە، قايسارلىققا، ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىن قورعاۋعا شاقىرادى.

ايشات
كوك بايراقتىڭ ورتاسىنداعى شۇعىلالى كۇن، ونىڭ استىندا قالىقتاپ ۇشقان قىران بەينەلەنگەن، تىك بۇرىشتى كوگىلدىر ماتا، ماتانىڭ سول جاعىندا ورنەگى بار.

گۇلزات
ەلتاڭبانىڭ كوركەمدىك شەشىمى: شاڭىراق، جۇلدىز، سونداي - اق اڭىزعا اينالعان قوس پىراق. قازاقستان دەگەن جازۋى بار. قاناتتى پىراق بيىك سامعايدى، بولاشاق جايلى ارمانداۋدى بىلدىرەدى.

1 - وقۋشى ەرنۇر
سول ءبىر ساتتە بۇلت تورلادى اسپاندى،
الاتاۋدىڭ كوزىنەن دە جاس تامدى.
تاۋەلسىزدىك جەلتوقسانمەن بىتپەيدى.
تاۋەلسىزدىك كۇرەسى ەندى باستالدى.

2 - وقۋشى انەل.
قاتىگەزدىك جۇدىرىعى ءتۇيىلىپ،
قامشى ءۇيىردى جاسقاپ، جەكىپ بۇيىرىپ،
جەلتوقساندا شىقتى ۇلكەن الاڭعا
اتا - بابا ارۋاعىنا سىيىنىپ.

3 - وقۋشى. ارسەن
«ناشاقور»- دەپ، «ۇلتشىل»- دەپ،
قازاققا كۇيە جاققان كۇن،
بازارى كەتىپ، ءبىر تۇندە
قايعىعا حالىق باتقان كۇن.

4 - وقۋشى. ايشات
نامىس ءۇشىن كۇرەسسەڭ مازاقتار كىم؟
قۇلعا اينالۋ ازابى ازاپتاردىڭ.
قانى توگىلدى جەلتوقسان الاڭىندا،
بوداندىققا كونبەگەن قازاقتاردىڭ.
كورىنىس
- قايرات پەن تەرگەۋشى
تەرگەۋشى:
- سەن 13 - جەلتوقسان كۇنى، ساعات 10 - دا قايدا بولدىڭ؟
قايرات
- جولداستارىمەن بىرگە فۋرمانوۆ كوشەسىندە
تەرگەۋشى
- جوق سەن ساتپايەۆ پەن مير كوشەسىنىڭ قيىلىسىندا سوۆەسكييدى سوققىعا جىقتىڭ. سونىڭ ناتيجەسىندە ول قايتىس بولدى. سەن ونى ولتىرگەن.
قايرات
- مەن ونى كورگەنىم جوق
تەرگەۋشى
- اقىماق، سەن ونى ولتىرگەن! اكەتىڭدەر، اتىڭدار، كوزىن قۇرتىڭدار.
قايرات
كۇنادان تازا باسىم بار،
جيىرما بىردە جاسىم بار.
قاسقالداقتاي قانىم بار،
بوزتورعايداي جانىم بار.
الام دەسەڭ الىڭدار،
قايرات دەگەن زاتىم بار.
قازاق دەگەن اتىم بار.
ەركەك توقتى قۇرباندىق
اتام دەسەڭ اتىڭدار… (سۇيرەپ اكەتەدى).
انەل:
- دۇنيەنى ءدۇر سىلكىندىرگەن 1986 جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ قاھارمانى قايرات رىسقۇلبەكوۆ 22 - اق جىل عۇمىر كەشتى. ەلىنىڭ بولاشاعى، بوستاندىعى ەگەمەندىگى ءۇشىن كۇرەستى.
6 - وقۋشى اقنيەت
وكتەم بيلىك قارالادى، داتتادى،
ءبىراق اللا اقيقاتتى جاقتادى.
نازاربايەۆ اتامدى جۇرت قالادى.
ءتۇستى امالسىز كولبين دەگەن اتاقتى.
7 - وقۋشى گۇلزات
الاڭعا شىعىپ، ويىن ايتتى جاستارىم،
قيىندىق پەن قاتەرگە تىگىپ باستارىن.
سودان بارىپ، توڭدى ەرىدى كەڭەستىڭ
سودان كەيىن ەركىندىكتى باستادىم،
8 - وقۋشى ارسەن
سول جەلتوقسان وقيعاسى قانشا ىزعارلى ەستىلسە دە، جانىمىزعا نۇر سەپتى. ماڭگىلىك ەگەمەندىكتى الىپ كەلگەننىڭ ارقاسىندا، دۇنيە جۇزىنە تانىمال ەل بولدىق.
9 - وقۋشى الميرا
جەلتوقساندىق ەرلەردى ەستە ساقتايمىز،
ەرلىك ءىسىن، اماناتىن ساقتايمىز.
وتان ءۇشىن وتقا تۇسسەڭ كۇيمەيسىڭ،
ءىزباسارى بولماي ەلگە جاقپايمىز.
10 - وقۋشى گۇلىماي
ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن 1996 جىلى 9 - جەلتوقسان قايرات نوعايباي ۇلى رىسقۇلبەكوۆكە «حالىق قاھارمانى» اتاعى بەرىلىپ، ايرىقشا ەرەكشەلىك بەلگىسى مەن «التىن جۇلدىز» تاپسىرىلدى. ءسابيرا، ءلاززات، ەربولعا تاعى باسقا جەلتوقسانعا قاتىسقان جاستارعا «جەلتوقسان قاھارمانى» اتاعى بەرىلدى.
جەلتوقسان قۇرباندارىن ەسكە الايىق (1 - مينۋت ۇنسىزدىك)
حور: اتامەكەن.
11 - وقۋشى ءالىبي
استانا ءبىزدىڭ ءسانىمىز،
ءبىلىم ءبىزدىڭ ءنارىمىز
ازات ەلدىڭ تىرەگى
بولايىقشى ءبارىمىز.
بەكارىس
نۇر اتانىڭ جولداۋى
حالىقتىڭ ونى قولداۋى
باقىتى ءۇشىن ەلىنىڭ،
بولمايدى ەش ءسوز داۋى!
حورمەن قازاقستان تۋىمەن تۇعىرلى،
ەلتاڭباسىمەن ەڭسەلى.
12 - وقۋشى قاراقات
باقتىڭ قۇسى ءار ادامعا قونىپ ءبىر،
و ءتاڭىرىم ءبىزدى باققا جولىقتىر.
بۇگىن مىنە تاۋەلسىزدىك اعايىن،
ءار قازاقتىڭ جۇرەگى بوپ سوعىپ، تۇر.
13 - وقۋشى ءايشابيبى
جەلدەي ەركىن، تۇزدەي كەڭ قانداي ازات،
مەن قازاقپىن دەگەن دە قانداي عاجاپ.
ماقتان ەتسىن حالىقتار حالىقتىعىن
جەتەر سان جىل شەككەنى ازاپ.
14 - وقۋشى ءابىلحان
16 - جەلتوقسان
تاۋەلسىزدىك العان كۇن،
ەرەكشە بوپ ماڭگىلىك
ەل جادىندا قالعان كۇن.
جاساي بەرسىن ۇلى كۇن،
15 - وقۋشى ەرتيلەۋ
جارقىراپ اتار تاڭى بار،
جارقىلداپ ايتار ءانى بار.
ءانى بار، تەڭىز ءدانى بار،
اينالدىم سەنەن وتانىم!
انەل
ەلىم بار دا مەن باقىتتى ۇلانمىن.
ەلىم سۇيسە، سەنىمىنەن شىعارمىن.
ەلىم مەنىڭ كوتەرمەسە ەلدىگىن
نامىسىمنىڭ بيىگىنەن قۇلارمىن.
شىعارماشىلىق جۇمىس
1 - توپ: ەلباسىنا قۇتتىقتاۋ حات جولداۋ
2 - توپ: تاۋەلسىز ەلمىز اڭگىمە جازۋ

اتىراۋ وبلىسى، يندەر اۋدانى،
م. موڭكە ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
تۋلەگەنوۆا گۋلايم ەديلوۆنا

قورىتىندى
سونىمەن بالالار، بۇگىن ءبىز دەربەس ەل بولىپ، ۋىعىمىزدى قاداپ، شاڭىراعىمىزدى كوتەرىپ، ەرىكتى ەركىن مەملەكەتىمىزدى قۇرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى اتانىپ، كوك بايراق تۋىمىزدى جەلبىرەتىپ الەمگە ايگىلى بولۋىمىزدىڭ ءوزى - وسى تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزۋىمىزدىڭ ارقاسى. ولاي بولسا تاۋەلسىزدىگىمىزگە شاڭ جۇقتىرماي ونى ەڭ قىمبات بۇيىمىمىزداي ەتىپ قۇرمەتتەپ، كەلەر ۇرپاقتار قولىنا اماناتتاپ تاپسىرۋعا ءتيىسپىز. ەلىمىزدى ىشكى - سىرتقى دۇشپانداردان قورعاۋعا مىندەتتىمىز. سوندا عانا تاۋەلسىزدىگىمىز ماڭگىلىككە ميراس بولماق
حور: كوك تۋدىڭ جەلبىرەگەنى

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما