قاعاز
قاعاز
سەندەر ورمان ارالاپ ءجۇرىپ، اسپانمەن تىلدەسكەن ءزاۋلىم اعاشتارعا سۇيسىنە قاراعاندارىڭدا، بۇل جاسىل جەلەك جامىلىپ تۇرعان بولاشاق كىتاپتارىڭ، داپتەرلەرىڭ، ءسۇت قۇياتىن پاكەتتەر، قابىرعالارعا جەلىمدەيتىن ءتۇسقاعاز ەكەنى، ءسىرا، ەستەرىڭە كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. بىلايشا ايتقاندا قاعازدان ىستەلەتىن بۇيىمداردىڭ ءبارى وسى اعاشتان وندىرىلەدى.
ادامدار قاعازدى پايدالانۋدى 2 – عاسىردا ۇيرەندى. قاعاز قىتايدا ويلاپ تابىلدى دا، قىتايلار ونى جاساۋ ءادىسىن ۇزاق ۋاقىت قۇپيا ساقتادى. اسسيريالىقتار قىش تاقتاعا تاياقشالارمەن جادى. ەجەلگى ەگيپەتتىكتەر ءوز يەروگليفتەرىن پاپيرۋسقا ورنەكتەدى. ول جۇقا پاراقتار باتپاقتا وسەتىن پاپيرۋس وزەكتەرىنەن سىعىمدالىپ جاسالادى. ەۆروپادا ورتا عاسىرلاردا جازۋ ءۇشىن بۇزاۋ تەرىسىنەن ەرەكشە ادىسپەن يلەنگەن پەرگامەنت پايدالانىلدى. ەجەلگى ورىس ەلىندە جازۋ جۇقالاپ سىدىرىلعان قايىڭ قابىعىنا جازىلعان. ەۆروپادا قاعاز تەك 10 - عاسىردا عانا پايدا بولدى. ول ەسكى شۇبەرەكتەردى ۇنتاقتاپ قايناتۋ ادىسىمەن جاسالادى. ال بارلىق جەردە گازەتتەر شىعىپ، كىتاپتار باسىلىپ، وقۋشىلارعا وقۋلىقتار مەن داپتەرلەر قاجەت بولعان كەزدە شۇبەرەكتەر جەتىسە بەرمەدى دە، جۇرت قاعازدى اعاشتان جاساۋعا كوشتى.
ورماندا كەسىلگەن اعاش الدىمەن كەسپەلتەككە ءبولىنىپ، جاڭقالانادى، سونان سوڭ ۇساقتالعانشا ۇگىلەدى دە، ۇنتاعى شىققانشا مايدالانا بەرەدى.
بۇدان سوڭ ۇلپا تولىپ جاتقان ءار ءتۇرلى وڭدەۋدەن وتەدى. ەندى كەزەك قاعاز جاسايتىن اۆتوماتتى ماشيناعا تيەدى.
بۇل تاڭعاجايىپ ماشينانىڭ ۇزىندىعى ءجۇز مەتردەن اسادى، ال بيىكتىگى ءۇش ۇيدەي. الگى دىمقىل ءارى بولپىلداق ۇنتاق ماشينادان ءوتىپ، ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە تىعىز دا تەپ - تەگىس اپپاق قاعازعا اينالادى.
وسى مەزەتتە ۇساق تەسىكتەرى باپ ۇزىن تورعا سالىنعان قاعاز ۇنتاعىنىڭ سۋى سىعىلىپ، قىزدىرىلعان اۋىر بارابانداردىڭ اراسىنان ءوتىپ تەگىستەلىپ ۇلكەن رۋلوندارعا ورالادى.
سونىمەن قاعاز دايىن. ەندى بۇل رۋلونداردى قاجەتىنە قاراي تاباقتاپ كەسىپ، كىتاپ باسا بەرۋگە بولادى. ال گازەت ءۇشىن قاعاز رۋلون شاپشاڭ اينالاتىن ماشينالارعا ورناتىلادى. دا باسىلىپ شىققان سوڭ جەكە - جەكە گازەت بولىپ قيىلادى.
ال قاعاز تەك كىتاپ پەن گازەت ءۇشىن عانا قاجەت بولىپ قويمايدى، ودان قازىرگى كەزە پاكەتتەر، ءتۇزقاعاز، قاتىرما قاعازدار مەن بالمۇزداق سالاتىن ستاكاندار، ءار ءتۇرلى جىپتەر، ءتىپتى ماشينالاردىڭ شەستەرنيالارىنا دەيىن جاسالادى.
قاعاز وندىرەتىن فابريكالاردى اعاشپەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ورماندا ءار كۇن سايىن قانشاما اعاش كەسۋ كەرەك ەكەنىن ويلانىپ كورىڭدەرشى.
مىنە سوندىقتان دا جاڭا قاعاز ازىرلەۋ ءۇشىن اعاشتىڭ ورنىنا بۇرىن پايدالانعان ەسكى قاعازداردى كادەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزى زور. سوندىقتان دا ەسكى گازەتتەردى، داپتەرلەردى، زات وراعان قاعاز بەن باسقا دا قاعاز قالدىقتارىن جيناپ وتكىزىپ جۇرگەن ادامداردى قۇرمەت تۇتامىز. بۇل يگى ىستەرىمەن ولار ورماننىڭ تۇتاس ءبىر ۋچاسكەلەرىن كەسۋدەن ساقتاپ قالادى.
سەندەر ورمان ارالاپ ءجۇرىپ، اسپانمەن تىلدەسكەن ءزاۋلىم اعاشتارعا سۇيسىنە قاراعاندارىڭدا، بۇل جاسىل جەلەك جامىلىپ تۇرعان بولاشاق كىتاپتارىڭ، داپتەرلەرىڭ، ءسۇت قۇياتىن پاكەتتەر، قابىرعالارعا جەلىمدەيتىن ءتۇسقاعاز ەكەنى، ءسىرا، ەستەرىڭە كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. بىلايشا ايتقاندا قاعازدان ىستەلەتىن بۇيىمداردىڭ ءبارى وسى اعاشتان وندىرىلەدى.
ادامدار قاعازدى پايدالانۋدى 2 – عاسىردا ۇيرەندى. قاعاز قىتايدا ويلاپ تابىلدى دا، قىتايلار ونى جاساۋ ءادىسىن ۇزاق ۋاقىت قۇپيا ساقتادى. اسسيريالىقتار قىش تاقتاعا تاياقشالارمەن جادى. ەجەلگى ەگيپەتتىكتەر ءوز يەروگليفتەرىن پاپيرۋسقا ورنەكتەدى. ول جۇقا پاراقتار باتپاقتا وسەتىن پاپيرۋس وزەكتەرىنەن سىعىمدالىپ جاسالادى. ەۆروپادا ورتا عاسىرلاردا جازۋ ءۇشىن بۇزاۋ تەرىسىنەن ەرەكشە ادىسپەن يلەنگەن پەرگامەنت پايدالانىلدى. ەجەلگى ورىس ەلىندە جازۋ جۇقالاپ سىدىرىلعان قايىڭ قابىعىنا جازىلعان. ەۆروپادا قاعاز تەك 10 - عاسىردا عانا پايدا بولدى. ول ەسكى شۇبەرەكتەردى ۇنتاقتاپ قايناتۋ ادىسىمەن جاسالادى. ال بارلىق جەردە گازەتتەر شىعىپ، كىتاپتار باسىلىپ، وقۋشىلارعا وقۋلىقتار مەن داپتەرلەر قاجەت بولعان كەزدە شۇبەرەكتەر جەتىسە بەرمەدى دە، جۇرت قاعازدى اعاشتان جاساۋعا كوشتى.
ورماندا كەسىلگەن اعاش الدىمەن كەسپەلتەككە ءبولىنىپ، جاڭقالانادى، سونان سوڭ ۇساقتالعانشا ۇگىلەدى دە، ۇنتاعى شىققانشا مايدالانا بەرەدى.
بۇدان سوڭ ۇلپا تولىپ جاتقان ءار ءتۇرلى وڭدەۋدەن وتەدى. ەندى كەزەك قاعاز جاسايتىن اۆتوماتتى ماشيناعا تيەدى.
بۇل تاڭعاجايىپ ماشينانىڭ ۇزىندىعى ءجۇز مەتردەن اسادى، ال بيىكتىگى ءۇش ۇيدەي. الگى دىمقىل ءارى بولپىلداق ۇنتاق ماشينادان ءوتىپ، ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە تىعىز دا تەپ - تەگىس اپپاق قاعازعا اينالادى.
وسى مەزەتتە ۇساق تەسىكتەرى باپ ۇزىن تورعا سالىنعان قاعاز ۇنتاعىنىڭ سۋى سىعىلىپ، قىزدىرىلعان اۋىر بارابانداردىڭ اراسىنان ءوتىپ تەگىستەلىپ ۇلكەن رۋلوندارعا ورالادى.
سونىمەن قاعاز دايىن. ەندى بۇل رۋلونداردى قاجەتىنە قاراي تاباقتاپ كەسىپ، كىتاپ باسا بەرۋگە بولادى. ال گازەت ءۇشىن قاعاز رۋلون شاپشاڭ اينالاتىن ماشينالارعا ورناتىلادى. دا باسىلىپ شىققان سوڭ جەكە - جەكە گازەت بولىپ قيىلادى.
ال قاعاز تەك كىتاپ پەن گازەت ءۇشىن عانا قاجەت بولىپ قويمايدى، ودان قازىرگى كەزە پاكەتتەر، ءتۇزقاعاز، قاتىرما قاعازدار مەن بالمۇزداق سالاتىن ستاكاندار، ءار ءتۇرلى جىپتەر، ءتىپتى ماشينالاردىڭ شەستەرنيالارىنا دەيىن جاسالادى.
قاعاز وندىرەتىن فابريكالاردى اعاشپەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ورماندا ءار كۇن سايىن قانشاما اعاش كەسۋ كەرەك ەكەنىن ويلانىپ كورىڭدەرشى.
مىنە سوندىقتان دا جاڭا قاعاز ازىرلەۋ ءۇشىن اعاشتىڭ ورنىنا بۇرىن پايدالانعان ەسكى قاعازداردى كادەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزى زور. سوندىقتان دا ەسكى گازەتتەردى، داپتەرلەردى، زات وراعان قاعاز بەن باسقا دا قاعاز قالدىقتارىن جيناپ وتكىزىپ جۇرگەن ادامداردى قۇرمەت تۇتامىز. بۇل يگى ىستەرىمەن ولار ورماننىڭ تۇتاس ءبىر ۋچاسكەلەرىن كەسۋدەن ساقتاپ قالادى.
You Might Also Like
-
ءوتىلۋ مەرزىمى:بالانىڭ اتى - ءجونى:تاقىرىبى: «قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز»ماقساتى: جالپى قۇستار تۋرالى، ولاردىڭ تىرشىلىگى مەن پايداسى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ. بالالاردىڭ بەلسەندىلىگىن، قىزىعۋشىلىعىن، سوزدىك ق...
