- 05 ناۋ. 2024 03:30
- 150
قوعامعا كەرەك ماماندىق
قوعامعا كەرەك ماماندىق
ءدىنتانۋ وقىتۋ ادىستەمەسى تۇلعانىڭ رۋحاني بولمىسىن جەتىلدىرۋگە جانە مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا، رۋحانيات جەتىستىكتەرىن جان - جاقتى تۇسىنۋگە، ءدىني ىلىمدەردى زەردەلەپ، تالداۋعا ۇيرەتۋمەن قاتار، جات ءدىني اعىمدارعا سىني كوزقاراس قالىپتاستىرۋ، باسقانىڭ مادەنيەتىنە تۇسىنىستىكپەن قاراۋعا، كەشىرىمدىلىك، ءدىني تولەرانتتىلىق ءدىن ارالىق كەلىسىم ۇستانىمدارىن سىيلاۋعا تاربيەلەۋى ءتيىس.
ءدىنتانۋ ءبىلىم بەرۋدى ىزگىلەندىرۋ ۇدەرىسىندە وزىندىك ءرول اتقارادى. ءدىني مادەنيەت پەن شىنايى رۋحانيلىق بۇل ماڭىزدى گۋمانيستىك قۇندىلىق. بۇگىنگى ءومىر ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسىنا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى. ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى اقىل - پاراساتىمەن، جەكە مادەنيەتىمەن، رۋحاني دۇنيەسىنىڭ بايلىعىمەن، شىعارماشىلىق الەۋەتىمەن، جاۋاپكەرشىلىك سەزىمىمەن دارالانۋى ءتيىس. ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ ۇستازى ءوزىنىڭ نانىم - سەنىمىن جانە دىنگە قاتىستى كوزقاراسىن وقۋشىلارعا تانباۋى ءتيىس. ءاربىر ءدىن ءوزىنىڭ تاريحى جانە ءىلىمى تۇرعىسىنان بەرىلۋى ءتيىس. وقىتۋشىنىڭ دىنگە كوزقاراسى وقىتۋ بارىسىندا بەيتاراپ بولۋى ءتيىس. ءدىنتانۋ ءپانى جاستارىمىزدىڭ بويىندا وتانسۇيگىشتىك، ۇلتجاندىلىق، ادەپتىلىك، يبالىلىق، توزىمدىلىك سىندى قاسيەتتەردى ارتىپ، ولاردىڭ جالپىادامزاتتىق جانە ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى تولىققاندى ءتۇسىنىپ، زايىرلى مادەنيەتتى ومىرلىك جولدارىندا ۇستانۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ ويلايمىن.
ءدىنتانۋلىق ءبىلىم تاريحى 1992 جىلى العاش رەت ق. ا. ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق - تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىندە «ءدىن جانە ەركىن ويلاۋ» ماماندىعىنىڭ اشىلۋىنان باستاۋ الادى. قازاقستاندا «ءدىنتانۋ» جانە «تەولوگيا» ماماندىعى بويىنشا ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى (الماتى ق.)، ل. ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى (استانا ق.)، ە. ا. بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى (قاراعاندى ق.)،، ق. ا. ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق - تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتى (تۇركىستان ق.)، «نۇر» ەگيپەت يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتى (الماتى ق.) عانا ماماندار دايارلاۋدا.
ءدىنتانۋ ماماندارىن دايارلاۋ بويىنشا «ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى»، «يسلام تەولوگياسى بويىنشا ساراپشى»، «حريستيان تەولوگياسى بويىنشا ساراپشى»، «جاڭا ءدىني اعىمدار بويىنشا ساراپشى»، «مەملەكەتتىك ءدىن قاتىناستارى بويىنشا ساراپشى» سەكىلدى بەيىندىك باعىتتارى قالىپتاسقان.
اتالعان ماماندانۋ بەيىندەرى ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە تولىعىمەن قامتىلعان. قازۇۋ - دە سونىمەن قاتار ءدىنتانۋ ماگيسترانتتارى بولاشاقتا وندىرىسكە جىبەرىلەتىن بەيىندىك باعىت، عىلىمي قىزمەت پەن جوعارعى وقۋ ورىندارىنا وقىتۋشىلىققا جىبەرىلەتىن عىلىمي - پەداگوگيكالىق باعىت بويىنشا دا دايارلانادى. قازىرگى تاڭدا رەسپۋبليكا بويىنشا ءبىلىمى جوعارعى دارەجەلى ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ءبىرى – ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى.
ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى،
فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى،
ءدىنتانۋ ماماندىعىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتى مايدانوۆ سانجار
عىلىمي جەتەكشى: بورباسوۆا قارلىعاش
ءدىنتانۋ وقىتۋ ادىستەمەسى تۇلعانىڭ رۋحاني بولمىسىن جەتىلدىرۋگە جانە مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا، رۋحانيات جەتىستىكتەرىن جان - جاقتى تۇسىنۋگە، ءدىني ىلىمدەردى زەردەلەپ، تالداۋعا ۇيرەتۋمەن قاتار، جات ءدىني اعىمدارعا سىني كوزقاراس قالىپتاستىرۋ، باسقانىڭ مادەنيەتىنە تۇسىنىستىكپەن قاراۋعا، كەشىرىمدىلىك، ءدىني تولەرانتتىلىق ءدىن ارالىق كەلىسىم ۇستانىمدارىن سىيلاۋعا تاربيەلەۋى ءتيىس.
ءدىنتانۋ ءبىلىم بەرۋدى ىزگىلەندىرۋ ۇدەرىسىندە وزىندىك ءرول اتقارادى. ءدىني مادەنيەت پەن شىنايى رۋحانيلىق بۇل ماڭىزدى گۋمانيستىك قۇندىلىق. بۇگىنگى ءومىر ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسىنا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى. ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى اقىل - پاراساتىمەن، جەكە مادەنيەتىمەن، رۋحاني دۇنيەسىنىڭ بايلىعىمەن، شىعارماشىلىق الەۋەتىمەن، جاۋاپكەرشىلىك سەزىمىمەن دارالانۋى ءتيىس. ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ ۇستازى ءوزىنىڭ نانىم - سەنىمىن جانە دىنگە قاتىستى كوزقاراسىن وقۋشىلارعا تانباۋى ءتيىس. ءاربىر ءدىن ءوزىنىڭ تاريحى جانە ءىلىمى تۇرعىسىنان بەرىلۋى ءتيىس. وقىتۋشىنىڭ دىنگە كوزقاراسى وقىتۋ بارىسىندا بەيتاراپ بولۋى ءتيىس. ءدىنتانۋ ءپانى جاستارىمىزدىڭ بويىندا وتانسۇيگىشتىك، ۇلتجاندىلىق، ادەپتىلىك، يبالىلىق، توزىمدىلىك سىندى قاسيەتتەردى ارتىپ، ولاردىڭ جالپىادامزاتتىق جانە ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى تولىققاندى ءتۇسىنىپ، زايىرلى مادەنيەتتى ومىرلىك جولدارىندا ۇستانۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ ويلايمىن.
ءدىنتانۋلىق ءبىلىم تاريحى 1992 جىلى العاش رەت ق. ا. ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق - تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىندە «ءدىن جانە ەركىن ويلاۋ» ماماندىعىنىڭ اشىلۋىنان باستاۋ الادى. قازاقستاندا «ءدىنتانۋ» جانە «تەولوگيا» ماماندىعى بويىنشا ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى (الماتى ق.)، ل. ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى (استانا ق.)، ە. ا. بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى (قاراعاندى ق.)،، ق. ا. ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق - تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتى (تۇركىستان ق.)، «نۇر» ەگيپەت يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتى (الماتى ق.) عانا ماماندار دايارلاۋدا.
ءدىنتانۋ ماماندارىن دايارلاۋ بويىنشا «ءدىنتانۋ ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى»، «يسلام تەولوگياسى بويىنشا ساراپشى»، «حريستيان تەولوگياسى بويىنشا ساراپشى»، «جاڭا ءدىني اعىمدار بويىنشا ساراپشى»، «مەملەكەتتىك ءدىن قاتىناستارى بويىنشا ساراپشى» سەكىلدى بەيىندىك باعىتتارى قالىپتاسقان.
اتالعان ماماندانۋ بەيىندەرى ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە تولىعىمەن قامتىلعان. قازۇۋ - دە سونىمەن قاتار ءدىنتانۋ ماگيسترانتتارى بولاشاقتا وندىرىسكە جىبەرىلەتىن بەيىندىك باعىت، عىلىمي قىزمەت پەن جوعارعى وقۋ ورىندارىنا وقىتۋشىلىققا جىبەرىلەتىن عىلىمي - پەداگوگيكالىق باعىت بويىنشا دا دايارلانادى. قازىرگى تاڭدا رەسپۋبليكا بويىنشا ءبىلىمى جوعارعى دارەجەلى ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ءبىرى – ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى.
ءال - فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى،
فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى،
ءدىنتانۋ ماماندىعىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتى مايدانوۆ سانجار
عىلىمي جەتەكشى: بورباسوۆا قارلىعاش