«تاۋەلسىزدىك –تۇعىرىم» اتتى اشىق تاربيە ساعاتى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تاۋەلسىزدىك – تۇعىرىم
ساباقتىڭ ماقساتى:
- وقۋشىلارعا قازاق حالقىنىڭ عاسىرلار بويى باسىنان وتكەن قيىنشىلىقتارىن ايتا كەلىپ، وسى قيىن زۇلمات جىلدارى ەلىنىڭ ازاتتىعىن، ەركىندىگىن اڭساعان ۇلت زيالىلارىنا توقتالۋ. جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ سيپاتىن ناسيحاتتاي وتىرىپ، جەلتوقسان قۇرباندارىن ماڭگى ەستە ساقتاۋ.
- جەلتوقسان كوتەرىلىسىن كوزبەن كورگەن، تاريحي وقيعاعا كۋا بولعان ادامدارمەن كەزدەسە وتىرىپ، جاس ۇرپاق بويىنا ەلىنە، جەرىنە، ۇلتىنا دەگەن پاتريوتتىق سەزىمىن قالىپتاستىرۋ.
- وقۋشىلاردى وتانشىلدىققا، ۇلتجاندىلىققا، تۋعان جەرىنە، اتامەكەنىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋعا دۇرىس باعىت - باعدار بەرۋ، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن سىيلاۋعا ۇيرەتۋ، وقۋشىلاردى پاتريوتتىق رۋحتا
تاربيەلەۋ. ءوز ەلىن، جەرىن قورعايتىن ۇرپاق تاربيەلەۋ. تاۋەلسىزدىك باستاۋى - ىزعارلى جەلتوقسان وقيعاسى ەكەنىن جەتە ءتۇسىنۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىكتەرى: ناقىل سوزدەر، ەلىمىزدىڭ رامىزدەرى، بۋكلەتتەر، جەلتوقسان قۇرباندارىنىڭ پورترەتتەرى.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
كىرىسپە ءسوز.
قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار جانە كورەرمەندەر!
بۇگىنگى تاريحىمىزدى تاعى ءبىر ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 31 جىلدىعىنا ارنالعان تاريحي – ادەبي اشىق تاربيە ساعاتىنا جينالىپ وتىرمىز.
ءبىز ءوزىمىزدىڭ كوك بايراعىمىزدى ماقتانىشپەن جوعارى كوتەرىپ، ءوز ەلتاڭبامىز بەن ءانۇرانىمىزدى قاستەرلەي وتىرىپ، كۇن ساۋلەلى اسپانىمىزدا ءارقاشان تاۋەلسىزدىكپەن ەرلىكتىڭ بەلگىسى دالا قىرانىنىڭ قاناتى تالماي، شارىقتاي بەرسىن دەمەكپىز.
ءيا، ءبىر كەزدە وتان ءۇشىن دەپ جانىن قيعان جاستار ەندى تاۋەلسىزدىك ءۇشىن، ار - نامىسىن، اتا - بابا ءداستۇرىن جوعارى كوتەرۋ جولىندا ەرەۋىلگە شىقتى. ولاردىڭ بۇل وجەتتىلىگىن ۇلتشىلدىقتىڭ بەلگىسى قىلىپ كورسەتتى. قانشاما قان توگىلدى. ءيا، 1986جىلعى «جەلتوقسان وقيعاسى»تاريحتا ماڭگى قالماق.
1986 جىلى 17 جەلتوقساندا بۇكىل ەلدى ءدۇر سىلكىندىرگەن عالامات وقيعا بولدى.
ازاتتىق، تەڭدىك، تاۋەلسىزدىك. وسى ءبىر ءۇش ۇعىمنىڭ سالتانات قۇرۋى ءۇشىن كىمدەر باس تىكپەدى، كىمدەر قۇربان بولمادى؟ بۇل وقيعانىڭ العاشقى قۇرباندارى قايرات رىسقۇلبەكوۆ، ءلاززات اسانوۆا، ءسابيرا مۇحامەدجان قىزى، ەربول سىپاتايەۆتاردى ەسكە الىپ، ولاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋ پارىزىمىز. 1986 جىلدىڭ جەلتوقسانى بۇكىل ۇلتىمىزدىڭ جانىن جارالاپ، جۇرەگىنە ىزعار شاشىپ كەتتى، بوستاندىق ءۇشىن ورىمدەي جاپ - جاس قىز جىگىتتەر قۇربان بولدى. ءبىز ءاردايىم قايراتتىڭ وت جۇرەك ۇنىنە،
قىزداردىڭ نامىسىن قورعاعان ەرلىگىنە، كۇناسىز كۇيىپ كەتكەن كەلبەتىنە باس يەمىز.
(1مينۋت ۇنسىزدىك جاريالايمىز.)
ورتادا وقۋشىلاردىڭ تاۋەلسىزدىك جايلى ولەڭ جولدارى
اينۇر. كوك اسپاندا تۋلاردىڭ
جەلبىرەگەن كۇنى - بۇل،
ەلىم دەگەن ۇلداردىڭ
ەلجىرەگەن كۇنى - بۇل.
قايرات. اتامەكەن اق ءۇيدىڭ
ازات بولعان كۇنى بۇل.
قۇنداقتاعى ءسابيدىڭ
قازاق بولعان كۇنى - بۇل.
گۇلناز. جۇپار شاشقان گۇلىمنىڭ
جاڭا اشىلعان كۇنى - بۇل.
مەنىڭ انا ءتىلىمنىڭ
باعى اشىلعان كۇنى - بۇل.
قانات. التى الاشتىڭ بالاسى
قاۋىمداسقان كۇنى - بۇل.
ءبىر - بىرىمەن جاراسىپ
باۋىرلاسقان كۇنى - بۇل.
شىنار. دۇبىرلەتسىن ءوڭىردى
دۇبىرلەسىن ءدۇلد ۇلى.
قازاق دەگەن ەلىمنىڭ
قۇتتى بولسىن بۇل - كۇنى!
عالىمجان. اتىڭنان اينالايىن، ەگەمەن ەل،
تاۋەلسىز كۇنىڭ تۋدى، كەنەلە بەر.
مەرەيىڭ قۇتتى بولسىن، تاۋەلسىزدىك!
عاسىردىڭ تويى بولشى، كەلە بەرەر!
قۇرالاي. باقتىڭ قۇسى ءار ادامعا قونىپ ءبىر،
و، ءتاڭىرىم ءبىزدى باققا جولىقتىر!
بۇگىن مىنە، تاۋەلسىزدىك اعايىن،
ءار قازاقتىڭ جۇرەگى بوپ سوعىپ تۇر!
سول ءبىر كەزدەگى تاۋەلسىز ەل بولىپ قۋانىپ جاتقان قۋانىشتى ساتتەرگە دە كەزەك بەرەيىك. ولاي بولسا،
«تاۋەلسىزدىك جارىعى»اتتى شاعىن كورىنىسىمىزدى تاماشالاڭىزدار.
نەمەرەسى: اجە، اجە دالادا ادامدار ساليۋت اتىپ، قۋانىپ جاتىر، ول نەنىڭ مەرەكەسى؟
اجەسى: ول تاۋەلسىزدىكتىڭ بەلگىسى عوي، بالام.
نەمەرەسى: وندا ماعان وتكەن ءومىرىڭىزدى ايتىپ بەرەسىز بە؟
اجەسى: مەن وتكەن ءومىرىمدى ايتسام، باسىم اۋىرادى.
نەمەرەسى: وندا تىنىعىپ الايىق.
(تىنىعىپ جاتقان نەمەرەسى ءتۇس كورەدى)
نەمەرەسى: اجە، اجە مەن تۇسىمدە جارىق كۇننىڭ كوزىن كوردىم.
اجەسى: ول تاۋەلسىزدىكتىڭ بەلگىسى عوي.
نەمەرەسى: وندا مەن دوستارىمنان ءسۇيىنشى سۇراپ كەلەيىن.
ءسۇيىنشى، ءسۇيىنشى تاۋەلسىزدىكتىڭ جارىق كۇنى شىقتى!
ءمۇعالىم ءسوزى: ءار قازاقتىڭ ەسىندە ساقتالادى،
جەلتوقساندىق وركەندەر اقتالادى.
ەر نامىسىن قورعاعان ساربازدارىم،
ەرلىكتەرىڭ ماڭگىلىك ساقتالادى.
قانداي باقىت قۋانىش كۇن بۇگىن،
دالەلدەۋدە قازاقستان ەلدىگىن.
ارمان ەتكەن قىرشىن كەتكەن اعالار مەن اپالار،
ەلىڭ الدى ەگەمەندى تەڭدىگىن،- دەپ جىرلاي كەلە تاۋەلسىزدىگىمىز جاساي بەرسىن، ەلىمىز تىنىش بولسىن!
گۇلناز. تۋعان حالقىمىز تاۋەلسىزدىك الدى. تاريحىمىزدىڭ بەتتەرىنە 1991 جىل التىن ارىپتەرمەن جازىلدى. بوستاندىققا پارلامەنتتىك جولمەن جەتتىك. بۇنىڭ سانى از حالىق ءۇشىن ءتيىمدى ەكەنىنە كوزىمىز جەتتى، كوڭىلىمىز جەتتى. «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى» تۋرالى زاڭ جوعارى كەڭەس سەسسياسىندا كوپشىلىك داۋىسپەن بەكىتىلدى.
1986 جىل، 16 - جەلتوقسان. بۇل ەرلىك پەن ورلىك، قايعى مەن قاسىرەت ميداي ارالاسقان ءارى جاقىن، ءارى قارالى دا، قاسىرەتتى كۇن ەدى.
مۇز جاستانىپ ازاتتىقتىڭ جولىندا،
تاۋەلسىزدىك تۋى تۇردى قولىندا.
سويىل تاياق ويناسا دا جانىندا.
وتان ءۇشىن جانىن قيدى ۇلدارىڭ،
از بولعان جوق ازاپ شەككەن قىزدارىڭ،
كۇيىنىشتەن اۋىرادى جۇرەگىم،
ەستىگەندە جەلتوقساننىڭ ىزعارىن.
جەلتوقسان - اۋ، ۇمىتىلمايسىڭ جۇرەكتە،
ۇرپاق وسەر اينالاتىن تىرەككە،
ەگەمەندىك ءتيدى بۇگىن ەنشىمە،
جەلتوقسانىم، جەتكىزدىڭ اق تىلەككە.
اينۇر. جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ ارقاسىندا 1991 جىلى ەلىمىز ءوز الدىنا ەگەمەندىك الىپ، تۇڭعىش تاۋەلسىز ەل دۇنيەگە كەلدى.
ەگەمەندىك يەسى مەن دەگەن ءسوز،
كوپتەگەن بەرى ەستىلمەگەن ەرەن ءسوز،
ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن ءوزى العان
كوركەم جىگىت بولىپ وسسە كورگەن ءسوز.
ەگەمەندىك ەل بولۋدىڭ بەلگىسى،
باسقا جۇرتپەن تەڭ جۇلدىزى، تەڭ كۇشى.
«ەگەمەندىك» دەگەن سوزدەن ەستىلەر
اتا جۇرتتىڭ ارىسى مەن بەرگىسى.
قايرات. 1991 جىلى جەلتوقساننىڭ 1 - دە رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعى تۇڭعىش رەت نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتى رەسپۋبليكانىڭ پرەزيدەنتى ەتىپ سايلادى.
شىقتى تاراپ وي دانادان،
بەرى قارادى جۇلدىز بەتى.
ءوزى قالاپ سايلاپ العان،
ەلىمنىڭ بار پرەزيدەنتى.
شىراق ەتىپ ءومىر نۇرىن،
الىس جاتتى الداعى جول.
ەل نامىسىن، ەلدىڭ جۇگىن،
ارقالاعان ارداعىم - ول.
جانسۇلۋ. 1992 جىلى 4 – ماۋسىمدا پرەزيدەنت «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تۋى، ەلتاڭباسى، ءانۇرانى» تۋرالى زاڭعا قول قويدى.
ءرامىزىم - ەلدىگىمنىڭ بەلگىسى،
ءبىلۋ كەرەك بالا داعى ەڭ كىشى.
رامىزدەرىم - ءانۇران، تۋ، ەلتاڭبا،
رامىزدەردى جاتقا بىلگەن ءجون كىسى.
قازاقستان تۋى
كوك اسپانداي كوكپەڭبەك
قازاقستان جالاۋى.
كوك ەمەس ول تەكتەن - تەك -
ەلدىڭ اشىق قابىعى.
اق نيەتى – التىن كۇن،
اسقاق ارمان - قىرانى.
جالاۋى بۇل - حالقىمنىڭ،
مارتەبەسى، ماقتانى.
ەلتاڭباسى ەلىمنىڭ
ەلتاڭباسى ەلىمنىڭ
نەتكەن ءايبات، ادەمى!
تۇنىعىنداي كوڭىلدىڭ
ورتادا - اسپان الەمى.
قۇت، بەرەكە، شاڭىراق،
ورىن العان ول توردەن.
قاناتتى قوس ارعىماق.
ەكى جاقتان كومكەرگەن.
تاۋەلسىزدىك جولىندا
تالاي - تالاي تەر تامعان...
بيلىگىم ءوز قولىمدا،
ەركىندىگىم - ەلتاڭبام.
ءانۇران
ءانۇرانىم - جانۇرانىم،
ايتار ءانىم - سويلەر ءسوزىم.
تۋعان جەرىم - ساعىنارىم -
مىڭ قايتالاپ ايتام مۇنى.
شىنار. 2022 جىلى قازاقستان پرەزيدەنتى بولىپ قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ قايتا سايلايدى.
كۇنىسىز قازاق كوگىنىڭ،
شۋاعىن شاشقان حالقىنا.
قازىعى بوستاندىعىمنىڭ،
قاجىماس قايسار نار تۇلعا،
ۇشىردىڭ الىس ايعا ادام
حالقىمنىڭ ماقسات ارمانىن،
تۇسىنەر سىزدەي قايدا ادام؟!
بەس قارۋ بەلگە بۋىنىپ،
قول باستار كوسەم ءوزىڭسىڭ،
جانىڭدى قيىپ بەرەسىڭ،
قازاقتىڭ بايتاق جەرى ءۇشىن.
قورىتىندىلاۋ: وسىمەن بۇگىنگى «تاۋەلسىزدىك – تۇعىرىم» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىز وسىمەن اياقتالدى. ۋاقىت ءبولىپ تاماشالاعاندارىڭىزعا مىڭ العىز. تاۋەلسىزدىگىمىز ماڭگى بولسىن. كوك تۋىمىز اسپاندا ءاردايىم بيىكتەن كورىنىپ، سامعاي بەرسىن.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، جاڭاوزەن قالاسى،
№21 ورتا مەكتەپ تاريح ءپانى ءمۇعالىمى
تايماگانبەتوۆا گۋلباحار ۋاليحانوۆنا
ساباقتىڭ ماقساتى:
- وقۋشىلارعا قازاق حالقىنىڭ عاسىرلار بويى باسىنان وتكەن قيىنشىلىقتارىن ايتا كەلىپ، وسى قيىن زۇلمات جىلدارى ەلىنىڭ ازاتتىعىن، ەركىندىگىن اڭساعان ۇلت زيالىلارىنا توقتالۋ. جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ سيپاتىن ناسيحاتتاي وتىرىپ، جەلتوقسان قۇرباندارىن ماڭگى ەستە ساقتاۋ.
- جەلتوقسان كوتەرىلىسىن كوزبەن كورگەن، تاريحي وقيعاعا كۋا بولعان ادامدارمەن كەزدەسە وتىرىپ، جاس ۇرپاق بويىنا ەلىنە، جەرىنە، ۇلتىنا دەگەن پاتريوتتىق سەزىمىن قالىپتاستىرۋ.
- وقۋشىلاردى وتانشىلدىققا، ۇلتجاندىلىققا، تۋعان جەرىنە، اتامەكەنىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋعا دۇرىس باعىت - باعدار بەرۋ، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن سىيلاۋعا ۇيرەتۋ، وقۋشىلاردى پاتريوتتىق رۋحتا
تاربيەلەۋ. ءوز ەلىن، جەرىن قورعايتىن ۇرپاق تاربيەلەۋ. تاۋەلسىزدىك باستاۋى - ىزعارلى جەلتوقسان وقيعاسى ەكەنىن جەتە ءتۇسىنۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىكتەرى: ناقىل سوزدەر، ەلىمىزدىڭ رامىزدەرى، بۋكلەتتەر، جەلتوقسان قۇرباندارىنىڭ پورترەتتەرى.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
كىرىسپە ءسوز.
قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار جانە كورەرمەندەر!
بۇگىنگى تاريحىمىزدى تاعى ءبىر ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 31 جىلدىعىنا ارنالعان تاريحي – ادەبي اشىق تاربيە ساعاتىنا جينالىپ وتىرمىز.
ءبىز ءوزىمىزدىڭ كوك بايراعىمىزدى ماقتانىشپەن جوعارى كوتەرىپ، ءوز ەلتاڭبامىز بەن ءانۇرانىمىزدى قاستەرلەي وتىرىپ، كۇن ساۋلەلى اسپانىمىزدا ءارقاشان تاۋەلسىزدىكپەن ەرلىكتىڭ بەلگىسى دالا قىرانىنىڭ قاناتى تالماي، شارىقتاي بەرسىن دەمەكپىز.
ءيا، ءبىر كەزدە وتان ءۇشىن دەپ جانىن قيعان جاستار ەندى تاۋەلسىزدىك ءۇشىن، ار - نامىسىن، اتا - بابا ءداستۇرىن جوعارى كوتەرۋ جولىندا ەرەۋىلگە شىقتى. ولاردىڭ بۇل وجەتتىلىگىن ۇلتشىلدىقتىڭ بەلگىسى قىلىپ كورسەتتى. قانشاما قان توگىلدى. ءيا، 1986جىلعى «جەلتوقسان وقيعاسى»تاريحتا ماڭگى قالماق.
1986 جىلى 17 جەلتوقساندا بۇكىل ەلدى ءدۇر سىلكىندىرگەن عالامات وقيعا بولدى.
ازاتتىق، تەڭدىك، تاۋەلسىزدىك. وسى ءبىر ءۇش ۇعىمنىڭ سالتانات قۇرۋى ءۇشىن كىمدەر باس تىكپەدى، كىمدەر قۇربان بولمادى؟ بۇل وقيعانىڭ العاشقى قۇرباندارى قايرات رىسقۇلبەكوۆ، ءلاززات اسانوۆا، ءسابيرا مۇحامەدجان قىزى، ەربول سىپاتايەۆتاردى ەسكە الىپ، ولاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋ پارىزىمىز. 1986 جىلدىڭ جەلتوقسانى بۇكىل ۇلتىمىزدىڭ جانىن جارالاپ، جۇرەگىنە ىزعار شاشىپ كەتتى، بوستاندىق ءۇشىن ورىمدەي جاپ - جاس قىز جىگىتتەر قۇربان بولدى. ءبىز ءاردايىم قايراتتىڭ وت جۇرەك ۇنىنە،
قىزداردىڭ نامىسىن قورعاعان ەرلىگىنە، كۇناسىز كۇيىپ كەتكەن كەلبەتىنە باس يەمىز.
(1مينۋت ۇنسىزدىك جاريالايمىز.)
ورتادا وقۋشىلاردىڭ تاۋەلسىزدىك جايلى ولەڭ جولدارى
اينۇر. كوك اسپاندا تۋلاردىڭ
جەلبىرەگەن كۇنى - بۇل،
ەلىم دەگەن ۇلداردىڭ
ەلجىرەگەن كۇنى - بۇل.
قايرات. اتامەكەن اق ءۇيدىڭ
ازات بولعان كۇنى بۇل.
قۇنداقتاعى ءسابيدىڭ
قازاق بولعان كۇنى - بۇل.
گۇلناز. جۇپار شاشقان گۇلىمنىڭ
جاڭا اشىلعان كۇنى - بۇل.
مەنىڭ انا ءتىلىمنىڭ
باعى اشىلعان كۇنى - بۇل.
قانات. التى الاشتىڭ بالاسى
قاۋىمداسقان كۇنى - بۇل.
ءبىر - بىرىمەن جاراسىپ
باۋىرلاسقان كۇنى - بۇل.
شىنار. دۇبىرلەتسىن ءوڭىردى
دۇبىرلەسىن ءدۇلد ۇلى.
قازاق دەگەن ەلىمنىڭ
قۇتتى بولسىن بۇل - كۇنى!
عالىمجان. اتىڭنان اينالايىن، ەگەمەن ەل،
تاۋەلسىز كۇنىڭ تۋدى، كەنەلە بەر.
مەرەيىڭ قۇتتى بولسىن، تاۋەلسىزدىك!
عاسىردىڭ تويى بولشى، كەلە بەرەر!
قۇرالاي. باقتىڭ قۇسى ءار ادامعا قونىپ ءبىر،
و، ءتاڭىرىم ءبىزدى باققا جولىقتىر!
بۇگىن مىنە، تاۋەلسىزدىك اعايىن،
ءار قازاقتىڭ جۇرەگى بوپ سوعىپ تۇر!
سول ءبىر كەزدەگى تاۋەلسىز ەل بولىپ قۋانىپ جاتقان قۋانىشتى ساتتەرگە دە كەزەك بەرەيىك. ولاي بولسا،
«تاۋەلسىزدىك جارىعى»اتتى شاعىن كورىنىسىمىزدى تاماشالاڭىزدار.
نەمەرەسى: اجە، اجە دالادا ادامدار ساليۋت اتىپ، قۋانىپ جاتىر، ول نەنىڭ مەرەكەسى؟
اجەسى: ول تاۋەلسىزدىكتىڭ بەلگىسى عوي، بالام.
نەمەرەسى: وندا ماعان وتكەن ءومىرىڭىزدى ايتىپ بەرەسىز بە؟
اجەسى: مەن وتكەن ءومىرىمدى ايتسام، باسىم اۋىرادى.
نەمەرەسى: وندا تىنىعىپ الايىق.
(تىنىعىپ جاتقان نەمەرەسى ءتۇس كورەدى)
نەمەرەسى: اجە، اجە مەن تۇسىمدە جارىق كۇننىڭ كوزىن كوردىم.
اجەسى: ول تاۋەلسىزدىكتىڭ بەلگىسى عوي.
نەمەرەسى: وندا مەن دوستارىمنان ءسۇيىنشى سۇراپ كەلەيىن.
ءسۇيىنشى، ءسۇيىنشى تاۋەلسىزدىكتىڭ جارىق كۇنى شىقتى!
ءمۇعالىم ءسوزى: ءار قازاقتىڭ ەسىندە ساقتالادى،
جەلتوقساندىق وركەندەر اقتالادى.
ەر نامىسىن قورعاعان ساربازدارىم،
ەرلىكتەرىڭ ماڭگىلىك ساقتالادى.
قانداي باقىت قۋانىش كۇن بۇگىن،
دالەلدەۋدە قازاقستان ەلدىگىن.
ارمان ەتكەن قىرشىن كەتكەن اعالار مەن اپالار،
ەلىڭ الدى ەگەمەندى تەڭدىگىن،- دەپ جىرلاي كەلە تاۋەلسىزدىگىمىز جاساي بەرسىن، ەلىمىز تىنىش بولسىن!
گۇلناز. تۋعان حالقىمىز تاۋەلسىزدىك الدى. تاريحىمىزدىڭ بەتتەرىنە 1991 جىل التىن ارىپتەرمەن جازىلدى. بوستاندىققا پارلامەنتتىك جولمەن جەتتىك. بۇنىڭ سانى از حالىق ءۇشىن ءتيىمدى ەكەنىنە كوزىمىز جەتتى، كوڭىلىمىز جەتتى. «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى» تۋرالى زاڭ جوعارى كەڭەس سەسسياسىندا كوپشىلىك داۋىسپەن بەكىتىلدى.
1986 جىل، 16 - جەلتوقسان. بۇل ەرلىك پەن ورلىك، قايعى مەن قاسىرەت ميداي ارالاسقان ءارى جاقىن، ءارى قارالى دا، قاسىرەتتى كۇن ەدى.
مۇز جاستانىپ ازاتتىقتىڭ جولىندا،
تاۋەلسىزدىك تۋى تۇردى قولىندا.
سويىل تاياق ويناسا دا جانىندا.
وتان ءۇشىن جانىن قيدى ۇلدارىڭ،
از بولعان جوق ازاپ شەككەن قىزدارىڭ،
كۇيىنىشتەن اۋىرادى جۇرەگىم،
ەستىگەندە جەلتوقساننىڭ ىزعارىن.
جەلتوقسان - اۋ، ۇمىتىلمايسىڭ جۇرەكتە،
ۇرپاق وسەر اينالاتىن تىرەككە،
ەگەمەندىك ءتيدى بۇگىن ەنشىمە،
جەلتوقسانىم، جەتكىزدىڭ اق تىلەككە.
اينۇر. جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ ارقاسىندا 1991 جىلى ەلىمىز ءوز الدىنا ەگەمەندىك الىپ، تۇڭعىش تاۋەلسىز ەل دۇنيەگە كەلدى.
ەگەمەندىك يەسى مەن دەگەن ءسوز،
كوپتەگەن بەرى ەستىلمەگەن ەرەن ءسوز،
ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن ءوزى العان
كوركەم جىگىت بولىپ وسسە كورگەن ءسوز.
ەگەمەندىك ەل بولۋدىڭ بەلگىسى،
باسقا جۇرتپەن تەڭ جۇلدىزى، تەڭ كۇشى.
«ەگەمەندىك» دەگەن سوزدەن ەستىلەر
اتا جۇرتتىڭ ارىسى مەن بەرگىسى.
قايرات. 1991 جىلى جەلتوقساننىڭ 1 - دە رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعى تۇڭعىش رەت نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتى رەسپۋبليكانىڭ پرەزيدەنتى ەتىپ سايلادى.
شىقتى تاراپ وي دانادان،
بەرى قارادى جۇلدىز بەتى.
ءوزى قالاپ سايلاپ العان،
ەلىمنىڭ بار پرەزيدەنتى.
شىراق ەتىپ ءومىر نۇرىن،
الىس جاتتى الداعى جول.
ەل نامىسىن، ەلدىڭ جۇگىن،
ارقالاعان ارداعىم - ول.
جانسۇلۋ. 1992 جىلى 4 – ماۋسىمدا پرەزيدەنت «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تۋى، ەلتاڭباسى، ءانۇرانى» تۋرالى زاڭعا قول قويدى.
ءرامىزىم - ەلدىگىمنىڭ بەلگىسى،
ءبىلۋ كەرەك بالا داعى ەڭ كىشى.
رامىزدەرىم - ءانۇران، تۋ، ەلتاڭبا،
رامىزدەردى جاتقا بىلگەن ءجون كىسى.
قازاقستان تۋى
كوك اسپانداي كوكپەڭبەك
قازاقستان جالاۋى.
كوك ەمەس ول تەكتەن - تەك -
ەلدىڭ اشىق قابىعى.
اق نيەتى – التىن كۇن،
اسقاق ارمان - قىرانى.
جالاۋى بۇل - حالقىمنىڭ،
مارتەبەسى، ماقتانى.
ەلتاڭباسى ەلىمنىڭ
ەلتاڭباسى ەلىمنىڭ
نەتكەن ءايبات، ادەمى!
تۇنىعىنداي كوڭىلدىڭ
ورتادا - اسپان الەمى.
قۇت، بەرەكە، شاڭىراق،
ورىن العان ول توردەن.
قاناتتى قوس ارعىماق.
ەكى جاقتان كومكەرگەن.
تاۋەلسىزدىك جولىندا
تالاي - تالاي تەر تامعان...
بيلىگىم ءوز قولىمدا،
ەركىندىگىم - ەلتاڭبام.
ءانۇران
ءانۇرانىم - جانۇرانىم،
ايتار ءانىم - سويلەر ءسوزىم.
تۋعان جەرىم - ساعىنارىم -
مىڭ قايتالاپ ايتام مۇنى.
شىنار. 2022 جىلى قازاقستان پرەزيدەنتى بولىپ قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ قايتا سايلايدى.
كۇنىسىز قازاق كوگىنىڭ،
شۋاعىن شاشقان حالقىنا.
قازىعى بوستاندىعىمنىڭ،
قاجىماس قايسار نار تۇلعا،
ۇشىردىڭ الىس ايعا ادام
حالقىمنىڭ ماقسات ارمانىن،
تۇسىنەر سىزدەي قايدا ادام؟!
بەس قارۋ بەلگە بۋىنىپ،
قول باستار كوسەم ءوزىڭسىڭ،
جانىڭدى قيىپ بەرەسىڭ،
قازاقتىڭ بايتاق جەرى ءۇشىن.
قورىتىندىلاۋ: وسىمەن بۇگىنگى «تاۋەلسىزدىك – تۇعىرىم» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىز وسىمەن اياقتالدى. ۋاقىت ءبولىپ تاماشالاعاندارىڭىزعا مىڭ العىز. تاۋەلسىزدىگىمىز ماڭگى بولسىن. كوك تۋىمىز اسپاندا ءاردايىم بيىكتەن كورىنىپ، سامعاي بەرسىن.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، جاڭاوزەن قالاسى،
№21 ورتا مەكتەپ تاريح ءپانى ءمۇعالىمى
تايماگانبەتوۆا گۋلباحار ۋاليحانوۆنا
You Might Also Like
-
كەشتىڭ تاقىرىبى: «تاۋەلسىزدىك دەپ سوعادى جۇرەگىمىز»
