ۇلتتىق تەڭگە - ۇلت ماقتانىشى
تاقىرىبى: ۇلتتىق تەڭگە - ۇلت ماقتانىشى
ماقساتى: تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ەڭ ءبىرىنشى ايرىقشا بەلگىسى تەڭگەمەن تەرەڭىرەك تانىستىرا وتىرىپ، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق اقشاسىنا كوشۋ تاريحى، ونىڭ ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ قولدانۋ اياسىن جەتە بىلۋمەنەن بايلانىستىرۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: اقشانىڭ پايدا بولۋ تاريحى، ءوز ۇلتتىق تەڭگەمىزدىڭ اينالىمعا كىرۋى، قالاي، كىمدەر جاساعانى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ. جاڭادان اينالىمعا ەنگەن ۇلتتىق ۆاليۋتا، ونى ەنگىزۋدىڭ قاجەتتىلىگى، بەزەندىرىلۋى تۋرالى كەڭىرەك تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ اقشا تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ، بەلسەندىلىكتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: بالالاردىڭ قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىنە ماقتانىش سەزىمدەرىن وياتۋ.
كورنەكىلىگى: تەڭگەلەر بەينەلەنگەن پلاكاتتار، كىتاپ كورمەسى، سلايد شوۋ.
ساباقتىڭ جوسپارى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
II. وي - قوزعاۋ
III. اڭگىمەلەۋ
IV. سەرگىتۋ ءساتى
V. شىعارماشىلىق جۇمىس
VI. تاقپاقتار
VII. ماقال - ماتەلدەر
VIII. قورىتىندى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) سالەمدەسۋ، بالالاردىڭ نازارىن وزىمە اۋدارۋ
ءا) قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
جۇمباق
1. ۇلى تۇلعالارى بار
كەرەك قۇندى قاعازدار (تەڭگە)
2. مىڭ... بولعانشا
ءبىر اقىلدى باسىن بولسىن (تەڭگەڭ)
3. ايرىقشا بەلگىسى
الەمنىڭ تىنىسى
بايلىقتىڭ بەلگىسى (اقشا)
4. بازاردا ءبارى بار،
... ەشكىم بەرمەيدى. (اقشاسىز)
تيىننان... قۇرالادى. (تەڭگە)
5.... تيىننا وسەر.
جىلقى قۇلىننان وسەر. (تەڭگە)
6.... كەتۋگە تىرىسادى،
ەسەپ ۇستاۋعا تىرىسادى. (اقشا)
وي - قوزعاۋ
1. اقشا دەگەنىمىز نە؟
2. اقشا قانداي قىزمەت اتقارادى؟
3. ۇلتتىق ۆاليۋتا دەگەنىمىز نە؟
4. ءبىزدىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتامىز قالاي اتالادى؟
5. ۇلتتىق ۆاليۋتا قاي جىلى شىعارىلدى؟
اڭگىمەلەۋ
حالقىمىزعا عاسىرلار بويى ارمان بولعان تاۋەلسىزدىك، ەگەمەندىك ۇستانىمدارىن بيىككە كوتەرەتىن بۇل كۇن – ءبىزدىڭ وتانىمىزدىڭ ءاربىر ازاماتى ءۇشىن قاستەرلى مەرەكە. بۇل مەرەكە كۇنتىزبەدە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى» تۋرالى كونستيتۋسيالىق زاڭىنىڭ 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا قابىلداۋىنا بايلانىستى تۇراقتى تۇردە اتالىپ وتىلەدى.
تاۋەلسىزدىك – ءبىزدىڭ ۇرپاققا بەرگەن ۇلكەن باقىت، حالقىمىزدىڭ ماڭگىلىك قۇندىلىعى. ءبىز بۇگىنگە دەيىنگى بارلىق جەتىستىكتەرىمىزگە تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزدىك. تاۋەلسىزدىك – ءبىزدىڭ ەڭ باستى يگىلىگىمىز، باعا جەتپەس قۇندىلىعىمىز.
1991جىل كەڭەس وداعى ىدىراعاننان كەيىن ءاربىر ەل تاۋەلسىزدىگىن جاريالاپ، ءوزىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرىن قابىلدادى. قازاقستان ءوزىنىڭ ەلتاڭباسىن، تۋىن، ءانۇرانىن زاڭمەن بەكىتتى. ساياسي ەگەمەندىگىن العان ەل ەكونوميكالىق تاۋەلسىزدىككە دە يە بولۋى قاجەت. وسى ورايدا بارلىق مەملەكەت بۇرىنعى كەڭەس وداعىنىڭ رۋبلدىك ايماعىنان شىعىپ، ءوزىنىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسىن شىعاردى.
1993ج. 12 قاراشاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. نازاربايەۆ”قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ۇلتتىق ۆاليۋتا ەنگىزۋ تۋرالى”جارلىق شىعاردى.
ۇلتتىق ۆاليۋتانى «تەڭگە»، ال ونىڭ جۇزدەن ءبىر بولىگىن «تيىن» دەپ اتاۋدى سول كەزدەگى ق ر جوعارى كەڭەسى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ساۋىق تاكەجانوۆ ۇسىنعان ەدى.
تەڭگەنىڭ دە ءوز شىعۋ تاريحى بار. ۇلتتىق تەڭگەنى جاساۋعا ەكى جىل ۋاقىت قاجەت بولدى. قازاقستان ءوز ءتول اقشاسىن شىعارۋ ءۇشىن 1990جىل تەڭگەنىڭ العاشقى ۇلگىسىن جاسايتىن ارنايى جۇمىسشى توبىن قۇردى. تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسىن جاساپ شىعارعان تيمۋر سۇلەيمەنوۆ، مەڭدىباي ءالين، اعىمسالى دۇزەلحانوۆ، حايروللا عابجالەلوۆتەر ەدى. ولار جۇمىستارىن قازاقستان مادەنيەتىنىڭ تاريحي دامۋ اسپەكتىلەرىن زەرتتەۋدەن باستاعان.
ۇلتتىق تەڭگە - ۇلت ماقتانىشى. جۇكتەۋ
ماقساتى: تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ەڭ ءبىرىنشى ايرىقشا بەلگىسى تەڭگەمەن تەرەڭىرەك تانىستىرا وتىرىپ، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق اقشاسىنا كوشۋ تاريحى، ونىڭ ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ قولدانۋ اياسىن جەتە بىلۋمەنەن بايلانىستىرۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: اقشانىڭ پايدا بولۋ تاريحى، ءوز ۇلتتىق تەڭگەمىزدىڭ اينالىمعا كىرۋى، قالاي، كىمدەر جاساعانى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ. جاڭادان اينالىمعا ەنگەن ۇلتتىق ۆاليۋتا، ونى ەنگىزۋدىڭ قاجەتتىلىگى، بەزەندىرىلۋى تۋرالى كەڭىرەك تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ اقشا تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ، بەلسەندىلىكتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: بالالاردىڭ قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىنە ماقتانىش سەزىمدەرىن وياتۋ.
كورنەكىلىگى: تەڭگەلەر بەينەلەنگەن پلاكاتتار، كىتاپ كورمەسى، سلايد شوۋ.
ساباقتىڭ جوسپارى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
II. وي - قوزعاۋ
III. اڭگىمەلەۋ
IV. سەرگىتۋ ءساتى
V. شىعارماشىلىق جۇمىس
VI. تاقپاقتار
VII. ماقال - ماتەلدەر
VIII. قورىتىندى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) سالەمدەسۋ، بالالاردىڭ نازارىن وزىمە اۋدارۋ
ءا) قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
جۇمباق
1. ۇلى تۇلعالارى بار
كەرەك قۇندى قاعازدار (تەڭگە)
2. مىڭ... بولعانشا
ءبىر اقىلدى باسىن بولسىن (تەڭگەڭ)
3. ايرىقشا بەلگىسى
الەمنىڭ تىنىسى
بايلىقتىڭ بەلگىسى (اقشا)
4. بازاردا ءبارى بار،
... ەشكىم بەرمەيدى. (اقشاسىز)
تيىننان... قۇرالادى. (تەڭگە)
5.... تيىننا وسەر.
جىلقى قۇلىننان وسەر. (تەڭگە)
6.... كەتۋگە تىرىسادى،
ەسەپ ۇستاۋعا تىرىسادى. (اقشا)
وي - قوزعاۋ
1. اقشا دەگەنىمىز نە؟
2. اقشا قانداي قىزمەت اتقارادى؟
3. ۇلتتىق ۆاليۋتا دەگەنىمىز نە؟
4. ءبىزدىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتامىز قالاي اتالادى؟
5. ۇلتتىق ۆاليۋتا قاي جىلى شىعارىلدى؟
اڭگىمەلەۋ
حالقىمىزعا عاسىرلار بويى ارمان بولعان تاۋەلسىزدىك، ەگەمەندىك ۇستانىمدارىن بيىككە كوتەرەتىن بۇل كۇن – ءبىزدىڭ وتانىمىزدىڭ ءاربىر ازاماتى ءۇشىن قاستەرلى مەرەكە. بۇل مەرەكە كۇنتىزبەدە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى» تۋرالى كونستيتۋسيالىق زاڭىنىڭ 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا قابىلداۋىنا بايلانىستى تۇراقتى تۇردە اتالىپ وتىلەدى.
تاۋەلسىزدىك – ءبىزدىڭ ۇرپاققا بەرگەن ۇلكەن باقىت، حالقىمىزدىڭ ماڭگىلىك قۇندىلىعى. ءبىز بۇگىنگە دەيىنگى بارلىق جەتىستىكتەرىمىزگە تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزدىك. تاۋەلسىزدىك – ءبىزدىڭ ەڭ باستى يگىلىگىمىز، باعا جەتپەس قۇندىلىعىمىز.
1991جىل كەڭەس وداعى ىدىراعاننان كەيىن ءاربىر ەل تاۋەلسىزدىگىن جاريالاپ، ءوزىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرىن قابىلدادى. قازاقستان ءوزىنىڭ ەلتاڭباسىن، تۋىن، ءانۇرانىن زاڭمەن بەكىتتى. ساياسي ەگەمەندىگىن العان ەل ەكونوميكالىق تاۋەلسىزدىككە دە يە بولۋى قاجەت. وسى ورايدا بارلىق مەملەكەت بۇرىنعى كەڭەس وداعىنىڭ رۋبلدىك ايماعىنان شىعىپ، ءوزىنىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسىن شىعاردى.
1993ج. 12 قاراشاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. نازاربايەۆ”قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ۇلتتىق ۆاليۋتا ەنگىزۋ تۋرالى”جارلىق شىعاردى.
ۇلتتىق ۆاليۋتانى «تەڭگە»، ال ونىڭ جۇزدەن ءبىر بولىگىن «تيىن» دەپ اتاۋدى سول كەزدەگى ق ر جوعارى كەڭەسى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ساۋىق تاكەجانوۆ ۇسىنعان ەدى.
تەڭگەنىڭ دە ءوز شىعۋ تاريحى بار. ۇلتتىق تەڭگەنى جاساۋعا ەكى جىل ۋاقىت قاجەت بولدى. قازاقستان ءوز ءتول اقشاسىن شىعارۋ ءۇشىن 1990جىل تەڭگەنىڭ العاشقى ۇلگىسىن جاسايتىن ارنايى جۇمىسشى توبىن قۇردى. تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسىن جاساپ شىعارعان تيمۋر سۇلەيمەنوۆ، مەڭدىباي ءالين، اعىمسالى دۇزەلحانوۆ، حايروللا عابجالەلوۆتەر ەدى. ولار جۇمىستارىن قازاقستان مادەنيەتىنىڭ تاريحي دامۋ اسپەكتىلەرىن زەرتتەۋدەن باستاعان.
ۇلتتىق تەڭگە - ۇلت ماقتانىشى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ادىستەمەلىك ۇسىنىستار مۇعالىمگە 6 - سىنىپ وقۋشىلارىنا «قازاق ادەبيەتى» ءپانى بويىنشا جيىنتىق باعالاۋدى جوسپارلاۋ، ۇيىمداستىرۋ جانە وتكىزۋگە كومەك قۇرالى رەتىندە قۇراستىرىلعان. ادىستەمەلىك ۇسىنىستار ...
