سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 اپتا بۇرىن)
تاۋەلسىزدىك سيمۆولى — ۇلتتىق ۆاليۋتا
تاۋەلسىزدىك سيمۆولى — ۇلتتىق ۆاليۋتا
ماقساتى: وقۋشىلاردى تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ەڭ ءبىرىنشى ايرىقشا بەلگىسى — تەڭگەمەن تانىستىرۋ، ءتول تەڭگەمىزدىڭ شىعۋ تاريحى، اينالىمعا ەنۋ كەزى تۋرالى ماعلۇماتتار بەرۋ.
وقۋشىلاردىڭ بويىنا ەلىمىزگە دەگەن ىستىق سۇيىسپەنشىلىكتى، ماقتانىشتى ءسىڭىرتۋ.
ەلىن، جەرىن ءسۇيىپ قۇرمەت تۇتاتىن جاس جەتكىنشەكتەردى ەلجاندىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، تەڭگەلەر، ءارتۇرلى ۆاليۋتالار.

بارىسى: ۇيىمداستىرۋ. ءان: قازاقستان جالاۋى»
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قىمباتتى وقۋشىلار! تاۋەلسىزدىگىمىزدى ءتاۋ ەتىپ، ەگەمەندىگىمىزدى تۋ ەتىپ جەلبىرەتكەلى 25 جىلدان استى. تاۋەلسىزدىككە ارنالعان ءىس - شارالار مەكتەبىمىزدە جالعاسىپ جاتىر. سەندەر تاۋەلسىزدىك تۋرالى نە ايتاسىڭدار؟
اسسوسياسيا» جاتتىعۋى
- بالالار، قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەگەندە ويلارىڭا نە كەلەدى؟
- ءوز ويلارىڭدى مىنا كارتوچكالارعا ءۇش ءسوز جازىپ، اعاشقا جاپسىرىڭدار.
- ءيا، «قازاقستان – ءبىزدىڭ وتانىمىز» دەگەن سوزدە وسى سوزگە سىياتىن بارلىق ءسوزدى اتاۋ مۇمكىن ەمەس وتان - ول كەڭ دالامىز استانا، پرەزيدەنت، تۋ، ءانۇران، ەلتاڭبا – بۇل ءبىزدىڭ تاريحىمىز.
- بالالار، ءبىز بۇگىن ءبىزدىڭ ساباعىمىزدى مىنا كۇننىڭ كوزىندەگى ساۋلەلەر ارقىلى جۇرگىزەمىز.
ءى ساۋلە. «تەڭگەنىڭ شىعۋ تاريحى»
ءىى ساۋلە.«تەڭگە — ۇلتتىق تابىستىڭ كەپىلى»
ءىىى. ساۋلە. «تەڭگە الۋ»ويىنى
ءىۇ ساۋلە. «اقشا تۋرالى ماقال - ماتەلدەر»

ءى ءبولىم. «تەڭگەنىڭ شىعۋ تاريحى»
ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى:
1993 جىلدىڭ 15 قاراشاسىندا ۇلتتىق ۆاليۋتا تەڭگەنى ەنگىزۋ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەكونوميكالىق تاۋەلسىزدىگىنىڭ ايقىن كورىنىسى بولدى.
اقشا، تەڭگە تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ۆاليۋتا – وسى ەلدە پايدالانىلاتىن رەسمي مەملەكەتتىك ۇلتتىق اقشا بىرلىگى. ۇلتتىق ۆاليۋتا – ەلدىڭ اقشا بىرلىگى.
ەرتە زاماندا اقشا ءرولىن مال، اڭ تەرىسى، قىتايدا - شاي، تۇز اتقارعان. قازاقستاندا توقتى نەمەسە ساۋلىق قوي اتقارعان. اقشانىڭ پايدا بولۋى تاۋار ءوندىرىسىنىڭ دامۋىنا جانە حالىقتار اراسىندا قارىم - قاتىناستىڭ ۇلعايۋىنىڭ ناتيجەسىندە اقشا ءرولى ءتۇرلى مەتاللدارعا اۋىسا باستادى. ويتكەنى مەتالل اسىرەسە، التىن، كۇمىس اقشا ءرولىن اتقارۋعا وتە قولايلى بولدى. قازاق ەلى ۇلى جىبەك جولىنا ورنالاسقاندىقتان، اقشا جاساۋ، ونى اينالىمعا ەنگىزۋدى ءومىر قاجەتتىلىگى دەپ تىم ەرتە قولعا العان تاراز، وتىرار قالالارىندا قولا، مىس تەڭگەلەر سوعىلعان. بۇل اقشالار ەل ەكونوميكاسىندا ەرەكشە مىندەت اتقارعان.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسى - تەڭگە. ول 1993 جىلعى 15 قاراشادا اينالىمعا ەنگىزىلدى. تەڭگە بەينەلەنۋى، ورىندالۋى جانە قورعالۋى تۇرعىسىنان الەمدەگى ادەمى، زامان تالابىنا ساي جاسالعان اقشا بەلگىلەرىنىڭ ءبىرى. كەسكىن - كەلبەتىن جاساۋعا قازاقستان ديزاينەرلەر وداعىنىڭ باسشىسى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ، مەڭدىباي ءالين، اعىمسال دۇزەلحانوۆتاردىڭ قوسقان ۇلەستەرى قوماقتى. بۇگىن دە تەڭگەمىز تۇراقتى ۆاليۋتا رەتىندە ءوز مىندەتىن مۇلتىكسىز اتقارىپ كەلە جاتىر. ءقازىر اينالىستا نەگىزىنەن 200، 500، 1000، 2000، 5000 جانە 10000 تەڭگەلىك قاعاز اقشا (بانكنوت) قولدانىلۋدا. قۇنى تومەن، كۇندەلىكتى كوپ قولدانىلاتىن قاعاز اقشا تەز توزادى. سوندىقتان ولاردى مەتالدان تيىن تۇرىندە جاسادى.
- بالالار ومىردە ءارتۇرلى جاعدايلار بولادى. مەن سەندەرگە ءارتۇرلى جاعدايلار دايىندادىم. سولاردى وقىپ، سودان شىعۋدىڭ جولدارىن قاراستىرىڭدار.

ءىى ءبولىم.« تەڭگە — ۇلتتىق تابىستىڭ كەپىلى»
1-جاعداي سەن اناڭمەن بىرگە بازارعا دەنەشىنىقتىرۋ ساباعىنا اياق كيىم الۋعا باردىڭ. ارالاپ ءجۇرىپ 300 تەڭگە تۇراتىن ماشينانى ۇناتىپ قالدىڭ. سەن ماشينانى العىڭ كەلدى. ال اناڭدا بارى 600تەڭگە عانا... سەنىڭ ارەكەتىڭ....

2-جاعداي بيىلعى وقۋ جىلىندا انا ءتىلى وقۋلىعى جەتىسپەيدى. بازارداعى وقۋلىق باعاسى 450 تەڭگە. اناڭ تانىستاردان ەسكى، مۇقاباسى جىرتىق كىتاپ تاۋىپ بەردى. سەنىڭ ءىس ارەكەتىڭ.....
3-جاعداي ءمۇعالىم بۇگىن ساعات ەكىدە سيرك بولاتىنىن ايتتى. بيلەت باعاسى 100 تەڭگە. سونداي - اق اعىلشىن كىتابىن الۋىڭ كەرەك. ول 130 تەڭگە. قايسىسىن تاڭدايسىڭ؟ ارەكەتىڭ.....
مىنەكەي، سەندەردىڭ تاپقىرلىقتارىڭ كەز كەلگەن جاعدايدان شىعا بىلەتىندىكتەرىڭدى كورسەتىپ تۇر.
ال سەندەر وتباسى بايلىعىن تولىقتىرۋعا قالاي كومەكتەسە الاسىڭدار؟

كورىنىس.
اكەسىنىڭ ەكى ۇلى بولىپتى. ءبىرى اسان جانە ساپار. اكەسى الىس جولعا شىعىپ بارا جاتىپ بالالارىن شاقىرىپ الىپ بىلاي دەيدى:
مىنە سەندەرگە مەنىڭ بايلىعىمنىڭ ءبىر بولىگى. ءبىر جىلدان سوڭ ورالامىن. سوندا سەندەر مەنىڭ بايلىعىمدى قالاي ساقتاعاندارىڭدى كورەمىز دەيدى.
قىسقا ما ۇزاق پا ۋاقىت وتكە سوڭ اكەسى كەلىپ بالالارىن كورىپ قاۋىشقان سوڭ بالالارىنان سۇرايدى:
- ال، بالالارىم، مەن جوقتا قالاي تۇردىڭدار؟ مەنىڭ بايلىعىمدى قالاي ساقتادىڭدار؟
ساپار جەر استىنداعى ورىنعا ءتۇسىپ، اكەسى بەرگەن التىن اقشانى الىپ شىعىپ – مىنە، اكە سەنىڭ بەرگەن اقشا. قاراشى قالاي ساقتاعانىمدى.
اكەسى اقشانى الدى دا اسانعا بۇرىلدى. ال، سەن شە؟
اسان كۇلىمسىرەدى دە قالتاسىنان 5 التىن اقشانى الىپ بەردى.
- مەن سەن بەرگەن اقشاعا ءبىر سيىر ساتىپ الدىم. ونى جاقسىلاپ كۇتىپ ەدىم ءسۇتتى كوپ بەردى. ونى ءبىز ىشتىك. ارتىلعانىن ساتىپ وتىردىق. مىنە، سەن بەرگەن اقشا 5 - ەۋ بولدى جانە ءبىر سيىر قورادا تۇر.

2.«ءار ەلدە — ءوز ۆاليۋتاسى» قىرعىزستاندا -/سوم/ رەسەيدە -/رۋبل/ گەرمانيادا — /ماركا/ امەريكادا — / دوللار/ ۇلىبريتانيادا -/فۋنت/ ۋكراينادا — /گريۆنا/
/ ستەرلينگ/ /كاربوۆەنەس قىتايدا — / يۋان/ تاجىكستاندا — /مانات/ وزبەكستاندا — /سۋم تۇركيادا -/ ليرا / لاتۆيادا - / لات / كورەيادا — / يەنا

بالار قالاي ويلايسىڭدار، بايلىق نەدەن قۇرالادى؟ ەڭبەكتەن.
ءىۇ ساۋلە. «اقشا تۋرالى ماقال - ماتەلدەر»
ءار وتباسى اقشانىڭ قۇنىن باعالاۋ كەرەك. ونى ورىندى جۇمساي ءبىلۋ كەرەك. حالىق اراسىنداعى اقشا جايىندا ماقال ماتەلدەردى ەسكە تۇسىرەيىك.
1. تەڭگە تيىننان وسەر،
جىلقى قۇلىننان وسەر.

2. اقشا كەتۋگە تىرىسادى،
ەسەپ ۇستاۋعا تىرىسادى.

3. ەسەپسىز دۇنيە جوق.
4. بازارى جاقىن بايىماس.

تەرەڭ ويمەن، شەبەر تىلمەن ايتىلعان حالىق شىعارمالارىندا بىردە قازىبەك بي تولە بيگە كەدەيلىك نەدەن دەپ سۇراق بەرىپتى. سوندا تولە بي:
- كەدەيلىك ءۇش اعايىندى. ونىڭ تۇڭعىشى كەجىرلىك، ورتانشىسى - ەرىنشەكتىك، كەنجەسى - ۇيقى. وسى ۇشەۋىن بويىنا ءۇيىر قىلماعان ادام كەدەي بولمايدى،- دەپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن.
مەن «تەڭگەمىن، تەڭگەمىن!» قازاق دەگەن ەلدەنمىن. تاۋەلسىزدىك - تۇعىرىم، جارقىن مەنىڭ عۇمىرىم! تەڭگە تەڭگە، تەڭگەلەر، تەڭگە ادامعا دەم بەرەر. تىرشىلىكتىڭ ارباسى، تەڭگەمەنەن دوڭگەلەر.
«تەڭگە الۋ» ويىنى

6. سۇراق – جاۋاپ
ءمۇعالىم: ءبىزدىڭ وتانىمىز — ەگەمەندى، تاۋەلسىز قازاق مەملەكەتى. 130 - دان اسا ۇلت وكىلدەرى تۇراتىن وسىناۋ قاسيەتتى مەكەندە، اسقاقتاعان ولكەدە، كەڭدىگى كەرەمەت دارحان دالادا، ەگىنى تەڭىزدەي تولقىعان، ءتورت تۇلىگى مىڭعىرعان، ءوندىرىسى وركەندەگەن مەكەندە ءومىر ءسۇرۋشى ءاربىر ادام ءوز وتانىن جانىنداي ءسۇيىپ، ونىڭ كوك بايراعىن كوككە كوتەرۋدى ماقتانىش تۇتادى. قورىتىندى شىعارۋ: اقشا ەڭبەكپەن، بىلىممەن كەلەدى.

قورىتىندى yاتيجەسىندە: ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىن دامىتۋشى، جوعارى يكەمدى، ۇقىپتى تۇلعا ءبىز بولامىز!

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى،
تايىنشا اۋدانى، زەلەنىي گاي سەلوسى
زەلەنوگاي ورتا مەكتەبى، باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
ەرگالييەۆا اسەل سليامشوۆنا

سلايدىن جۇكتەۋ
15 قاراشا ۇلتتىق ۆاليۋتا تەڭگە كۇنىنە ارنالعان سلايدتى جۇكتەۋ​​​

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما