InfoHub Logo

Jerdiń jasandy serigi (JJS) — Jer tóńiregindegi orbıtaǵa shyǵarylyp, ár túrli ǵylymı jáne qoldanbaly máselelerdi sheshýge arnalǵan ǵaryshtyq apparat. Dúnıe júzindegi eń tuńǵysh JJS KSRO-da 1957 jyly 4 qazanda ushyryldy. 1958 jyly 1 aqpanda orbıtaǵa tuńǵysh amerıkalyq JJS — “Eksplorer-1” shyǵaryldy.

Eń alǵashqy jerdiń jasandy serigi

Keıinirek óz JJS-terin basqa elder de ushyra bastady:

• 26.11.1965 — Fransıa (“A-1” serigi)
• 11.2.1970 — Japonıa (“Osýmı”)
• 24.4. 1970 — Qytaı (“4 aına-1”)
• 28.10.1971 — Ulybrıtanıa (“Prospero”)
• 18.7.1980 — Úndistan (“Rohını”)

Kanada, Fransıa, Italıa, Ulybrıtanıa, t.b. elderde jasalǵan keıbir serikter 1962 jyldan bastap amerıkalyq tasyǵysh raketalardyń kómegimen ushyryldy.

AQSH, Reseı jáne birneshe memleket ǵaryshtaǵy jer serikteri arqyly álemdegi kóptegen nárseni kóre alady. Jer serikter qanshama shaqyrym bıiktikten úıdegi shyny aıaqtyń sýretin túsirip, tıisti jerge jetkize alady.
Mysaly, 1990 jyly 2 tamyzda Iraktyń Kýveıtke shabýyl jasaýynan buryn jasaqtardyń áreketterin AQSH jer seriktermen anyqtaǵan. Ushaqtardyń túri, ushýy, jaǵdaıy, atom bombasyn synaý sıaqty áreketter de jer serikterimen árdaıym baqylanyp otyrady.

Eń jaqsy damyǵan radarlarmen jerdiń 100 m, teńizdiń 500 m tereńdigi zertteledi. AQSH-tyń muhıttar ústindegi jer serikteri kez-kelgen sátte álemniń barlyq jerin udaıy baqylaı alady. Jer serikter aldymen izdep tabady, sosyn tanysady, tolyq málimet pen fotosýretin alady.

---