InfoHub Logo

2025 жылдың 17 қазанында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Құтқарушылар күніне арналған салтанатты жиында сөйлеген сөзінде елдегі спорт федерацияларының қазіргі жұмысын сынға алды. Бұл туралы infohub ақпарат агенттігі хабарлайды. Мемлекет басшысы бірқатар федерация жетекшілерінің спортшылардың жетістіктерін жеке жеңіс ретінде көрсетіп, шынайы еңбек пен жауапкершіліктен жалтаратынын атап өтті.

"Спорт – бедел жинайтын орын емес" – Президент мәлімдемесі

Тоқаевтың айтуынша, қазіргі таңда спорт федерациялары бедел мен ықпал жинайтын құралға айналып кеткен. Оларды ірі кәсіпкерлер мен мемлекеттік орган басшылары басқарғанымен, көп жағдайда бұл адамдар:

• жеке қаржы салмайды,

• тек мемлекеттік бюджетке сүйенеді,

• ал спортты жеке пиар алаңы ретінде пайдаланады.

"Кейбір федерация басшылары спортшылардың жетістігін өз жетістігі етіп көрсетіп жүр. Бұл – дұрыс емес. Мұндай теріс тенденцияларға нүкте қою керек," – деді Мемлекет басшысы.

Нақты тапсырма – жан-жақты тексеру

Президент әкімшілігіне спорт федерацияларының қазіргі ахуалын жан-жақты саралап, тиісті қорытындылар жасау тапсырылды. Бұл спорт саласындағы қаржылық ашықтықты қамтамасыз ету, жүйелі жұмысты қалыптастыру және нақты жауапкершілік механизмдерін енгізу қажеттігін көрсетеді.

Сарапшылар не дейді?

Спорт шолушысы Марат Дәулетқазин бұл мәлімдеменің артында үлкен жүйелік өзгерістер тұруы мүмкін екенін айтады:

"Қазақстанда кейбір спорт түрлеріне шенеуніктер формалды түрде басшылық жасап келеді. Олар көбіне жарыстарға барып, медаль иелерінің жанында фотоға түсіп, тек бет-бейне үшін жүр. Бірақ олардың тікелей үлесі мен қаржылай қолдауы жоқтың қасы. Бұл – спортшылардың адал еңбегін меншіктеумен тең," – дейді сарапшы.

Мәселе қайдан шықты?

Соңғы жылдары Қазақстан спортында бірқатар дау-дамайлар мен жемқорлық істері тіркелді:

• Спортшыларға тиесілі сыйақылардың кешіктірілуі;

• Спорттық инфрақұрылымға бөлінген қаржының мақсатсыз жұмсалуы;

• Федерациялар арасындағы билік үшін тартыс;

• Олимпиада жеңімпаздарының марапатталмауы немесе елеусіз қалуы.

Тоқаевтың бұл мәлімдемесі – мемлекет деңгейіндегі түбегейлі реформа қажеттігін көрсететін белгі.

Алдағы реформалар қандай болуы мүмкін?

Президенттің тапсырмасынан кейін спорт саласында келесідей қадамдар күтіледі:

• Федерация басшыларының ашық есептілігі;

• Мемлекеттік және жеке инвестициялардың ара-жігін ажырату;

• Шынайы нәтиже көрсеткен мамандардың ынталандырылуы;

• Мемлекеттік қызметкерлердің қоғамдық қызметтерді лауазымдық мақсатта пайдалануының алдын алу.

Мемлекет басшысының бұл мәлімдемесі – жай ғана ескерту емес, спорт саласын тазартуға бағытталған нақты саяси сигнал. Қазақстан спортшылары әлем аренасында үлкен жетістіктерге жетіп жатқанда, олардың еңбегі әділ бағаланып, шынайы қолдау табуы тиіс. Ал спортты жеке мүдде үшін пайдаланатындар жауапқа тартылуы керек.