- 16 قاڭ. 2024 22:23
- 519
باقىتسىز جامال كەيىپكەرلەرى
"باقىتسىز جامال" - قازاق ادەبيەتىندەگى كلاسسيكالىق شىعارما، ونىڭ اۆتورى مۇحتار اۋەزوۆ. شىعارما قازاق قوعامىنىڭ كەزەڭ-كەزەڭىندەگى وزگەرىستەرىن، سونداي-اق ادامنىڭ ىشكى دۇنيەسىنىڭ كۇردەلىلىگىن بەينەلەيدى. بۇل اڭگىمەدە نەگىزگى كەيىپكەرلەردىڭ ءارقايسىسى ءارتۇرلى قاسيەتتەرى جانە ومىردەگى رولدەرى ارقىلى كورىنەدى.
جامال - نەگىزگى كەيىپكەر، جاستىق شاعىنىڭ سۇلۋلىعىمەن جانە سەزىمتالدىعىمەن ەرەكشەلەنەتىن جاس قىز. ول ءوزىنىڭ ماحابباتى مەن ارمانى ءۇشىن كۇرەسەدى، ءبىراق ومىردەگى اۋىرتپاشىلىقتار مەن قوعامدىق كەدەرگىلەردىڭ قۇربانى بولادى.
ءابدىراش - جامالدىڭ اكەسى، ءداستۇرلى قازاق قوعامىنىڭ وكىلى. ول ءوز وتباسىنىڭ ابىرويىن ساقتاۋعا تىرىسادى جانە قىزىنىڭ بولاشاعىن ويلاۋعا ماجبۇرلەنەدى، ءبىراق كەيدە ونىڭ قاتال ۇستانىمدارى جامالدىڭ باقىتىنا كەدەرگى جاسايدى.
بەيىمبەت - جامالدىڭ ماحابباتى، ول ونىڭ كوڭىلىن جاۋلاپ العان ادام. بەيىمبەت كەدەي وتباسىنان شىققان بولعاندىقتان، ول جامالدىڭ وتباسىسىنىڭ قارسىلىعىنا تاپ بولادى. ونىڭ وبرازى وزگەرىس پەن جاڭا يدەيالاردى قابىلداۋعا دايىن جاستاردىڭ بەينەسىن كورسەتەدى.
سىرىم - جامالدىڭ اعاسى، ول اكەسىنىڭ داستۇرلەرىنە بەرىك، ءبىراق ونىڭ ىشىندە جاڭا وزگەرىستەرگە دەگەن قۇشتارلىق تا بار. ول ءوزىنىڭ وتباسىلىق مىندەتتەرى مەن جەكە سەنىمدەرى اراسىنداعى قاقتىعىستا جۇرەدى.
قىز جىبەك - جامالدىڭ دوسى جانە سەرىكتەسى، ول جامالعا ومىردەگى قيىندىقتاردا كومەك كورسەتەدى. قىز جىبەك قوعامداعى ايەلدەردىڭ ءرولى مەن ورنىن كورسەتەتىن كەيىپكەر.
وسى كەيىپكەرلەر ارقىلى "باقىتسىز جامال" اڭگىمەسى قازاق قوعامىنىڭ وزگەرىسكە ۇشىراعان كەزەڭىن، ءداستۇر مەن جاڭاشىلدىقتىڭ اراسىنداعى تارتىستى بەينەلەيدى. مۇحتار اۋەزوۆتىڭ شىعارماسى - قازاق ادەبيەتىنىڭ ماڭىزدى تۋىندىسى، ول وقىرماندارعا قازاق قوعامىنىڭ تاريحى مەن مادەنيەتى تۋرالى تەرەڭ تۇسىنىك بەرەدى.
بۇل ماتىندە "باقىتسىز جامال"، "مۇحتار اۋەزوۆ"، "قازاق ادەبيەتى"، "قازاق قوعامى"، "ءداستۇر مەن جاڭاشىلدىق"، "ايەلدەردىڭ ءرولى" سياقتى كىلتسوزدەر پايدالانىلدى. بۇل كىلتسوزدەر شىعارمانىڭ مازمۇنىن اشىپ كورسەتۋمەن قاتار، ىزدەۋ جۇيەلەرىندە جاقسى كورىنۋگە كومەكتەسەدى.
باقىتسىز جامال كەيىپكەرلەرى مىنەزدەمە شولپان سيپاتتامابايجان حات جازۋ باقىتسىز جامال كەيىپكەرلەر بەينەسى باقىتسىز جامال باستى كەيىپكەرلەرى باكىتسىز جامال رومانى كەيىپكەرلەرى كەيىپكەرلەرىنە مىنەزدەمە