- 15 مام. 2024 09:19
- 807
جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ "اقبىلەك" رومانىن ساتىلاي كەشەندى تالداۋ
كىرىسپە
«اقبىلەك» رومانى – جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتىڭ قازاق ادەبيەتىندەگى شوقتىعى بيىك تۋىندىسى. رومان قازاق ايەلىنىڭ تاعدىرى مەن ونىڭ الەۋمەتتىك جانە رۋحاني ماسەلەلەرىن تەرەڭىنەن زەرتتەيدى. بۇل شىعارمادا قازاق قوعامىنىڭ سول كەزدەگى الەۋمەتتىك جاعدايى، ايەلدەردىڭ قۇقىقتارى مەن ەركىندىگى، ۇلتتىق جانە مادەني ماسەلەلەرى اشىق ءارى شىنايى سۋرەتتەلگەن.
تاقىرىبى
روماننىڭ باستى تاقىرىبى – قازاق ايەلىنىڭ تاعدىرى. اۆتور اقبىلەك ارقىلى قازاق ايەلىنىڭ كۇرەسكە تولى ءومىرىن، تاعدىردىڭ قيىندىقتارىنا مويىماي، ءوزىن تابۋعا، باقىتقا قول جەتكىزۋگە دەگەن ۇمتىلىسىن كورسەتەدى. سونىمەن قاتار، شىعارمادا الەۋمەتتىك ادىلەتسىزدىك، پاتريارحالدى قوعامنىڭ ىقپالى جانە ۇلتتىق سانا ماسەلەلەرى دە كوتەرىلگەن.
يدەياسى
روماننىڭ نەگىزگى يدەياسى – قازاق ايەلىنىڭ ءومىرىن جاقسارتۋ، ونىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جانە قوعامداعى ورنىن نىعايتۋ. جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ قازاق ايەلىنىڭ تاعدىرىن كورسەتىپ، قوعامنىڭ ولارعا دەگەن كوزقاراسىن وزگەرتۋگە ۇمتىلادى. اقبىلەك ارقىلى ايەلدەردىڭ قيىندىقتارىن، ولاردىڭ ىشكى كۇش-قۋاتىن جانە ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعىن اشادى.
باستى كەيىپكەرلەر
- اقبىلەك – روماننىڭ باستى كەيىپكەرى. ول ادەمى، اقىلدى، كۇشتى رۋحتى قازاق قىزى. ونىڭ تاعدىرى ارقىلى اۆتور ايەلدىڭ ومىردەگى كۇرەسىن، قيىندىقتارىن، باقىتقا جەتۋ جولىنداعى تالپىنىسىن بەينەلەيدى.
- ءابدىراحمان – اقبىلەكتىڭ سۇيگەنى. ونىڭ كەيىپكەرى ارقىلى ماحابباتتىڭ كۇشىن، ادالدىق پەن سەنىمنىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتەدى.
- اقبالا – اقبىلەكتىڭ اناسى. ونىڭ وبرازى ارقىلى انانىڭ مەيىرىمىن، سۇيىسپەنشىلىگىن جانە قورعانىشتىق ءرولىن بەينەلەيدى.
سيۋجەتى
روماننىڭ سيۋجەتى اقبىلەكتىڭ ءومىرى ارقىلى قازاق قوعامىنىڭ ءتۇرلى كەزەڭدەرىنەن وتەدى. اقبىلەك العاشقىدا باقىتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتقان بويجەتكەن رەتىندە بەينەلەنەدى. ءبىراق ءومىرىنىڭ قيىن كەزەڭدەرى باستالعاندا، ونىڭ مىقتى مىنەزى مەن رۋحى انىقتالادى. ول ءارتۇرلى قيىندىقتارعا تاپ بولىپ، ءوز باقىتىن تابۋعا ۇمتىلادى.
تالداۋ
- تاريحي-كوركەمدىك تۇرعىدان تالداۋ – روماننىڭ وقيعالارى قازاق قوعامىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايىن، تاريحي كەزەڭدەرىن جانە سول كەزدەگى قوعامدىق قۇرىلىمداردى تەرەڭ تۇسىنۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
- پسيحولوگيالىق تالداۋ – اقبىلەكتىڭ ىشكى سەزىمدەرى، ويلارى جانە جان دۇنيەسىنىڭ كۇرەستەرى اۆتوردىڭ شەبەرلىگىمەن سيپاتتالعان.
- الەۋمەتتىك تالداۋ – قازاق قوعامىنىڭ پاتريارحالدى قۇرىلىمى، ايەلدەردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى، ولاردىڭ قۇقىقتارى مەن ەركىندىگى روماندا ايقىن كورسەتىلگەن.
قورىتىندى
جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتىڭ «اقبىلەك» رومانى – قازاق ادەبيەتىنىڭ التىن قورىنا ەنگەن شىعارما. روماننىڭ تاقىرىبى، يدەياسى، كەيىپكەرلەرى جانە سيۋجەتتىك جەلىسى ارقىلى قازاق ايەلىنىڭ تاعدىرى، قوعامداعى ورنى جانە ومىرلىك كۇرەسى تەرەڭ ءارى شىنايى سۋرەتتەلگەن. بۇل شىعارما قازاق حالقىنىڭ مادەنيەتى مەن تاريحىن زەرتتەۋدە ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
اقبىلەك رومانى كەيىپكەرلەرى
اقبىلەك رومانى تاقىرىبى مەن يدەياسى
اقبىلەك رومانى تالداۋ
اقبىلەك رومانى ەسسە
ج.ايتاۋىتوۆ "اقبىلەك" قىسقاشا مازمۇنى