InfoHub Logo

Taqyryby: Qazaqtyń kóne ulttyq aspaby – shańqobyz
Zertteý maqsaty: Qazaq halqynyń kóne ulttyq aspaby - shańqobyz týraly tolyq maǵlumat alý jáne onyń ereksheligin bilý
Zertteý mindeti: - shańqobyz týraly aqparat kózderin jınaqtaý;
- aqparat kózderine súıene otyryp, qazaqtyń kóne aspaby – shańqobyzdyń ereksheligine mán berý;
- shańqobyz týraly ańyzdy tolyq baıandaý;
Zertteýdiń boljamdary:
Kóne ulttyq aspap - shańqobyz nege umyt qaldy?
- Óıtkeni, bul aspap qoldanysta az bolǵan ba?
- Múmkin, bul aspapta oınaı alatyn adam sany az ba?
Ózektiligi:
Ótken ǵasyrdaǵy kóne dáýirde paıda bolǵan ulttyq aspaptyń qazirgi urpaq arasynda umyt bolýy.
Zertteý ádisteri:
- pikir jınaqtaý
- salystyrý
- saýalnama
- taldaý
- qorytyndylaý
- oı túıý

Kirispe Shańqobyz tildik aspaptar tobyna jatady. Bul aspap ártúrli atpen (Vargan, temir qomyz, shańqobyz jáne basqalary) kóptegen halyqtarda, kezdesedi. Ol ıakýttarda, tývalyqtarda, hakastarda, qyrǵyzdarda, túrkmenderde, ózbekterde, qaraqalpaqtarda, dunǵanda, bashqurttarda, qalmaqtarda, ýkraındyqtarda, orystarda jáne basqa halyqtarda bar. Qazaq halqynda aspaptardyń túrleri óte kóp. Sonyń ishinde shańqobyz uryp oınaıtyn aspaptar túrine jatady.

Shańqobyz — temirden nemese kúmisten jasalǵan súıir tilshesi bar kóne mýzykalyq aspap. Shańqobyz basqa ataýlarmen kóptegen halyqtarda kezdesedi.
Shańqobyz - bitimi bólek, oınalýy erekshe qazaq halqynyń kóne mýzykalyq aspaby. Úni qulaqqa jaǵymdy, adam daýsyna jaqyn. Aspapta oınaý erin men tistiń arasyndaǵy qýysqa tikeleı baılanysty. Oınaý kezinde oryndaýshy oń qolymen tilsheniń ushyn shalyp otyryp, shapshańdata dybystaıdy. Dybysy tilsheni qozǵalysqa keltirgende shyǵady. Aspapta jeke án - kúı oryndap qana qoımaı, basqa da kóne mýzyka aspaptarymen birge halyq áýenderin súıemeldeýge bolady. Shańqobyz aspabynyń qurylysy qarapaıym, juqa taqtaıshadan jasalady.
Onyń sırek kezdesetin bir túri — aǵash shańqobyz — aǵashqa bekitilgen jipti terbeý arqyly dybys shyǵarylady
Aǵashtan jasalady. Aǵashtan jasalǵan shańqobyzǵa jip baılanyp, sol jipti serpip tartý arqyly ortasyndaǵy tilshe terbelip, dybys shyǵarady. Ol ashaly sym temirden ne kúmisten jasalǵan. Belgili bir mýzykalyq áýen shańqobyz arasynda bekitilgen tilin saýsaqpen shalyp tartý arqyly oryndalady.