InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Shámshi Qaldaıaqov «Ana týraly jyr»
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa analaryn qurmetteýge, syılaýǵa, analar merekesine arnalǵan jyr jattatýǵa úıretý. Sh. Qaldaıaqov týraly maǵlumattar berý.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
İİ. Sh. Qaldaıaqov týraly maǵlumat berý
İİİ. «Ana týraly jyr» óleńin túsindirý.
İÚ. Anagramlyq oıyn arqyly jańa sózder qurastyrý
Ú. Maqal - mátel maǵynasyn túsindirý
Úİ. Qorytyndy. Analarǵa tilek

• Qazaqstannyń halyq artısi Shámshi Qaldaıaqov – án janrynda aty shyqqan áıgili kompozıtor, váls koroli
• Saryaǵashtaǵy Qapylanbek maldárigerlik tehnıkýmyn bitirgen (1950).
• 1951 – 1954 jyldary Qıyr Shyǵysta áskerı boryshyn atqardy.
• 1955 jyly Tashkenttegi mýzyka ýchılıshesiniń mýzyka teorıasy fakúltetine qabyldandy.
• 1956 – 1962 jyldary Almaty memlekettik konservatorıasynyń kompozısıa fakúltetinde (profesor V. V. Velıkanovtyń klasy boıynsha) oqydy.
• 1950 jyldan bastap shyǵarmashylyq qyzmetpen aınalysty.

Ánderi:
• «Aq erke – Aq Jaıyq»,
• «Arys jaǵasynda»,
• «Syr sulýy»,
• «Jarqyraıdy Jezqazǵan»,
• «Qarqaraly»,
• «Fosforly Jambyl»,
• «Baıqońyr»,
• « «Otyrardaǵy toı»,
• «Kógildir Kókshe»,
• «Ómir ózen», t. b.
• «Aqmańdaılym»,
• «Aqsuńqarym»,
• «Qaıdasyń»,
• «Erkejan»,
• «Ana týraly jyr»,
• «Qushaq jaıǵan qandaı adam»,
• «Qaıyqta»,
• «Qyz saǵynyshy»,
• «Aq bantık»,
• «Keshikpeı kelem dep eń»,
• «Qýanysh válsi»,
• «Ánim sen ediń»,
• «Saǵynyshym meniń»

1992 jyldan bastap sazgerler men ánshiler úshin Qaldaıaqov atyndaǵy halyqaralyq baıqaý - festıvál dástúrli túrde ótkizilip turady. Shymkent qalasynda oblystyq fılarmonıa, bir kóshe, Almaty qalasynda bir kóshe, kompozıtor týǵan ólke – Sháýildir aýylyndaǵy mýzyka mektebi – Qaldaıaqov esimimen atalady.
• Shymkent qalasyndaǵy Shámshi saıabaǵynda ornatylǵan Shámshi eskertkishi
• Shymkent fılarmonıasynyń aldyna Qaldaıaqov eskertkishi ornatylǵan. 1991 jyly Qaldaıaqov jaıly ǵumyrnamalyq «Jyldarym meniń, jyrlarym meniń» (rej. T. Ahmetov) degen derekti telefılm túsirildi. «Shámshiǵumyr» estelikter men maqalalar jınaǵy jaryq kórdi (2002).
Ana týraly jyr
Áni: Sh. Qaldaıaqov
Óleńi: Ǵ. Qaıyrbekov
«Ana týraly jyr»

Álemniń jaryǵyn syıladyń sen maǵan.
Dalanyń ár gúlin, jınadyń sen maǵan.
Sen berdiń qustardyń qanatyn samǵaǵan.
Balalyq qushtarym ózińe arnaǵan.
Qaıyrmasy:
Áldılep, aıalap, ósirgen jemisiń.
Samal jel, saıa baq qushaǵyń men úshi.
Eseıip ketsem de, men saǵan sábımin,
Kóńilińdi kóktemdeı kózińnen tanımyn.
Óteýge boryshym, anashym, jan syrym.
İzdedim sen úshin álemniń asylyn.
Álemniń baılyǵyn syılar em kesh meni,
Syılar em aı - kúnin, Qolyma túspedi.
Qaıyrmasy:

Anagramlyq oıyn arqyly jańa sózder qurastyraıyq
1. i m i d ı m e i r - meıirimdi
2. y q a t sh ý - shýaqty
3. u n l y r - nurly
4. m y sh o a q r q - qamqorshy
5. ıa y l a - aıaly
6. q a y n j r a q - aq jarqyn
7. e l t i k sh i - tilekshi
8. l m e sh i r i sh i k - keshirimshil

Maqal - mátel maǵynasyn túsindirý
1. Ananyń sútin aqta,
babańnyń qutyn saqta
2. Bala - ákeniń bilek eti,
Ananyń - júrek eti.
3. Anasyn syılamaǵandy adal deme,
Ustazyn syılamaǵandy adam deme.
4. Ana - bireý, aǵaıyn - altaý.
5. Ananyń basqan jerinde peıish bar.

ANAMYZǴA AQ TİLEK
Júregimdi jaryp shyqqan bar izgi tilekterim - ómirdegi eń qymbatty da ardaqty jan – Mama, ózińizge arnalady. Bizdi ómirge ákelip, aq sút berip, aıalap ósirip, osy kúnge jetkizgenińiz úshin sizdiń aldyńyzda máńgi qaryzdarmyz.
Aıaýly anam meniń!
Meıirim men mahabbattan jaralǵan keń júregińizden, qyzýy tula - boıymyzdy jylytqan ystyq alaqanyńyzdan, «aınalaıyn» dep mańdaıymyzdan emirene súıip erkeletken meıirimdi únińizden artyq biz úshin esh nárse de joq, mama!..
Mamataıym, ezýińizden kúlki nyshany ketpesin, tipti kózińizden tamǵan árbir tamshy jas qýanyshpen shattyqtan tamsyn! Júzińizden shýaq ketpeı bizdiń ortamyzda kúlip - oınap, shattyqqa kenelip, baqytqa bólenip júre berińiz, MAMA!!!
Saý bolyńyzdar!