ەتىستىك
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ەتىستىك»
ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ەتىستىك تۋرالى تولىق ماعلۇمات بەرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتىپ، ويىن، ءتىلىن، شىعارماشىلىعىن دامىتىپ، دەربەس جۇمىس جاساۋعا ۇيرەتۋ. ءوز ويىن تەز ءارى جۇيەلى جەتكىزۋگە داعدىلاندىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، جيناقتىلىققا، ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
مىندەتتەر: ءسوز تاپتارى. ەتىستىك تۋرالى بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە ەتىستىك تۋرالى بىلىمدەرىن نىعايتۋ
تاپسىرمالار وقۋلىقتا جانە wiki بەتتەرىنەن جۇكتەلگەن دەرەككوزدەر
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ءسوزجۇمباق، تابليسا، ۇلەستىرمەلى قاعازدار
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتۋشىلىق
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ ءادىسى، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋ.
ساباقتى ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- سىنىپ وقۋشىلارىن تۇگەندەۋ.
- ءۇي تاپسىرماسىنىڭ ورىندالۋىن قاداعالاپ، باعالاۋ..
ءىى. وي شاقىرۋ
سۇراق - جاۋاپ ءادىسى:
ءىىى. جاڭا ساباق
تاقىرىبى: «ەتىستىك»
- پسيحولوگيالىق دايىندىق
- بىلىمدەرىن جيناقتاۋ ماقساتىندا: ديداكتيكالىق ويىن ويناتۋ
- "تەز ويلا، ءسوز ويلا" ويىنى:
نە؟ قوزدايدى
... قۇلىندايدى
... لاقتايدى
... بوتالايدى
... بۇزاۋلايدى
كىم؟ ەمدەيدى
... وقىتادى
... ۇشادى
... تىگەدى
زاتتىڭ اتىن بىلدىرەتىن ءسوزدى - زات ەسىم دەيمىز. زات ەسىمدەرگە كىم؟ كىمدەر؟ نە؟ نەلەر؟ دەگەن سۇراقتار قويىلادى. مىسالى: ادام، ادامدار، اعاش، اعاشتار
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ۇرانى:
سويلەيمىز، وقيمىز، جازامىز،
ءبارىن بىلۋگە ۇمتىلامىز!
ەندەشە، وسى ۇراندى ۇستانا وتىرىپ ساباعىمىزدى باستايمىز.
- سايكەستەندىرۋ تەستىن ورىندايمىز: اداسقان سوزدەردى ورنىنا قوي.
ارىستان - بوزدايدى
تۇيە - اقىرادى
جىلقى - ماڭىرايدى
قوي - موڭىرەيدى
ايۋ - باقىرادى
سيىر - كىسىنەيدى
- ەتىستىكتىڭ ەرەجەسىن جاتتاتۋ
- زاتتاردىڭ قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن بىلدىرەتىن سوزدەردى - ەتىستىك دەيمىز. ەتىستىكتەرگە نە ىستەدى؟ ءقايتتى؟ نە قىلدى؟ دەگەن سۇراقتار قويىلادى. مىسالى: ءوستى، وينادى، سايرادى.
ستو سۇراقتارى
ساباق بارىسىندا جاساعان ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ ءىس - ارەكەتى
ساباقتىڭ ماڭىزدىلىعى نە؟
- وقۋشىلار نە الادى؟
- بۇرىنعى ءبىلىمىن قالاي پايدالانا الادى؟
- ومىردەن العان تاجىريبەسىنىڭ اسەرى؟
- ساباقتىڭ بولاشاقتا وقۋشىعا قانداي پايداسى بار؟
- وقۋشىلاردى وي قوزعاۋ ارقىلى تاقىرىپقا اكەلۋ
- تاقىرىپ جايلى بۇرىنعى بىلەتىندەرىن انىقتاۋ، سوعان سۇيەنۋ جولدارىن تابۋ
ءى. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
سويلەم قۇراستىرۋ، ەتىستىكتەردى ءتىزىپ جازۋ، ەرەجەسىن ەسكە ءتۇسىرۋ
توپتىق جۇمىس
ءى توپ. سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراپ، ەتىستىكتەردى تاپ.
ءىى توپ. «اقىلدى، ساۋاتتى بالا» داپتەرگە قالاي جازادى؟ /ەتىستىك سوزدەردى جازۋ/
ءىىى توپ. «تورعاي» سوزىنە ءبىر شۋماق ولەڭ قۇراستىر. ولەڭنەن ەتىستىكتى تاپ
سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ ءۇشىن مۇمكىندىكتەر
- ەركىن ويلاۋعا قانداي مۇمكىندىكتەر جاسالدى؟
ماعىنانى اجىرا - تۋ ساتىسى (جاڭا اقپارات)
- وقۋشىلاردى بەلسەنە قاتىستىرۋ
- ستراتەگيالاردى جۇيەلى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ (ساۋال قويا ءبىلۋ، تالداۋ جاساي ءبىلۋ، بايانداۋ جانە قىزۋ وي تالقى - سىن جاساي ءبىلۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ جولدارىن بەرۋ)
- وقۋشىلارمەن بىرلەسىپ جۇمىس جاساۋ، قارىم - قاتىناس شەبەرلىگىن ۇتىمدى پايدالانا ءبىلۋ
- وقۋلىقتان باسقا اقپاراتتار كوزىن اشۋ
- ءارى قاراي نە بولاتىنىنا قىزىقتىرۋ، بەلسەندىلىكتەرىن وياتۋ
- الاتىن ءبىلىمىنىڭ پايدالىلىعىنا كوزدەرىن جەتكىزۋ
- ءبىلىمىن، اقپاراتتى جۇيەلەۋگە ۇيرەتۋ
ءىى. ماعىنانى تانۋ
توپپەن جۇمىس: ءى، ءىى، ءىىى توپ
1، 2، 3 - جاتتىعۋلاردى ورىنداۋ.
دارىندى وقۋشىمەن جۇمىس:
4. كۇردەلى ەتىستىكتەردى دارا ەتىستىكتەرگە اينالدىرىپ جاز
شىعارماشىلىق تاپسىرما:
جاتتىعۋ:
سۋرەت بويىنشا بولىمدى بولىمسىز ەتىستىكتەرمەن سويلەم قۇراستىرىپ جاز.
ءىV. وي تولعانىس.
كۋبيزم ستراتەگياسى:
وقۋشىلارعا كۋب لاقتىرىلادى. ول كۋبتىڭ بەتتەرىندە سۇراقتارمەن تاپسىرمالارى بار.
ءا - ەتىستىك دەگەنىمىز نە؟
ءو - ەتىستىك قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
ءى - ەتىستىكتەرگە مىسال كەلتىر
ءۇ – وقىدى - ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا
ۇ - باردى - ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا
ق – بيلەدى - ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا
- شىعارماشىلىق ديكتانت
1 - توپ. توعايدا ءتۇرلى اڭدار...
تەرەڭ شاتقالعا قوياندار...
2 - توپ. قىزىل تۇلكىلەر توعايدا...
تيىندەر اعاشتان - اعاشقا...
- وزىندىك جۇمىس
جاتتىعۋ
- بەرىلگەن ەتىستىكتەردى قاتىستىرىپ سويلەمدەر قۇرا.
قوندى، جاۋدى، ءجۇزدى، تاسىدى.
مىسالى: قار قالىڭ جاۋدى.
- جاتتىعۋ
- بەرىلگەن سوزدەردىڭ ىشىنەن ەتىستىكتى تاۋىپ، ەتىستىك ەكەنىن دالەلدە.
وي قوزعاۋ.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان كەستە كورسەتۋ. ەتىستىك تۋرالى ءوز بىلەتىندەرىن توپتاستىرىپ جازۋعا نۇسقاۋ بەرۋ.
كەستە ارقىلى ەتىستىك تۋرالى ماعلۇمات بەرىپ، بىلىمدەرىن دامىتۋ.
- تەرمە ديكتانت
جينادى، ايتتى، سويلەستى، بايلادى.
- ساباقتا ۇيرەنگەن - دەرىن بەكىتۋ، قولدانۋ جولدارىن بەرۋ
- جاڭادان ۇيرەنگەنىن پايدالانا وتىرىپ، ءبىلىمىن جۇيەلەۋ
جاۋاپ شەشىمى وسىعان بايلانىستى جۇمىس - تار بەرۋ ارقىلى تۇسىنىك دەڭگەيىن تەكسەر
ءىىى. وي قورىتىندى
وقۋشىلار بۇگىنگى وتكەن تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن باعاندارعا تيىسىنشە جازادى.
بىلەمىن
ءبىلدىم
بىلگىم كەلەدى
باعالاۋ (تۇرلەرى)
- وقۋشىنىڭ ءوزىن - ءوزى باعالاۋى
- توپتىڭ ءوزىن - ءوزى باعالاۋى
ءوزىن - ءوزى جانە دوستارىن باعالاۋ پاراعى
ساباقتى بەكىتۋ.
1. قانداي تاقىرىپتا ساباق وتتىك؟
2. ساباقتا نەنى بىلدىڭدەر؟
3. ەتىستىك دەگەنىمىز نە؟
4. ەتىستىك قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
5. مىسال كەلتىر
ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ەتىستىك تۋرالى تولىق ماعلۇمات بەرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتىپ، ويىن، ءتىلىن، شىعارماشىلىعىن دامىتىپ، دەربەس جۇمىس جاساۋعا ۇيرەتۋ. ءوز ويىن تەز ءارى جۇيەلى جەتكىزۋگە داعدىلاندىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، جيناقتىلىققا، ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
مىندەتتەر: ءسوز تاپتارى. ەتىستىك تۋرالى بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە ەتىستىك تۋرالى بىلىمدەرىن نىعايتۋ
تاپسىرمالار وقۋلىقتا جانە wiki بەتتەرىنەن جۇكتەلگەن دەرەككوزدەر
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ءسوزجۇمباق، تابليسا، ۇلەستىرمەلى قاعازدار
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتۋشىلىق
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ ءادىسى، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋ.
ساباقتى ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- سىنىپ وقۋشىلارىن تۇگەندەۋ.
- ءۇي تاپسىرماسىنىڭ ورىندالۋىن قاداعالاپ، باعالاۋ..
ءىى. وي شاقىرۋ
سۇراق - جاۋاپ ءادىسى:
ءىىى. جاڭا ساباق
تاقىرىبى: «ەتىستىك»
- پسيحولوگيالىق دايىندىق
- بىلىمدەرىن جيناقتاۋ ماقساتىندا: ديداكتيكالىق ويىن ويناتۋ
- "تەز ويلا، ءسوز ويلا" ويىنى:
نە؟ قوزدايدى
... قۇلىندايدى
... لاقتايدى
... بوتالايدى
... بۇزاۋلايدى
كىم؟ ەمدەيدى
... وقىتادى
... ۇشادى
... تىگەدى
زاتتىڭ اتىن بىلدىرەتىن ءسوزدى - زات ەسىم دەيمىز. زات ەسىمدەرگە كىم؟ كىمدەر؟ نە؟ نەلەر؟ دەگەن سۇراقتار قويىلادى. مىسالى: ادام، ادامدار، اعاش، اعاشتار
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ۇرانى:
سويلەيمىز، وقيمىز، جازامىز،
ءبارىن بىلۋگە ۇمتىلامىز!
ەندەشە، وسى ۇراندى ۇستانا وتىرىپ ساباعىمىزدى باستايمىز.
- سايكەستەندىرۋ تەستىن ورىندايمىز: اداسقان سوزدەردى ورنىنا قوي.
ارىستان - بوزدايدى
تۇيە - اقىرادى
جىلقى - ماڭىرايدى
قوي - موڭىرەيدى
ايۋ - باقىرادى
سيىر - كىسىنەيدى
- ەتىستىكتىڭ ەرەجەسىن جاتتاتۋ
- زاتتاردىڭ قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن بىلدىرەتىن سوزدەردى - ەتىستىك دەيمىز. ەتىستىكتەرگە نە ىستەدى؟ ءقايتتى؟ نە قىلدى؟ دەگەن سۇراقتار قويىلادى. مىسالى: ءوستى، وينادى، سايرادى.
ستو سۇراقتارى
ساباق بارىسىندا جاساعان ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ ءىس - ارەكەتى
ساباقتىڭ ماڭىزدىلىعى نە؟
- وقۋشىلار نە الادى؟
- بۇرىنعى ءبىلىمىن قالاي پايدالانا الادى؟
- ومىردەن العان تاجىريبەسىنىڭ اسەرى؟
- ساباقتىڭ بولاشاقتا وقۋشىعا قانداي پايداسى بار؟
- وقۋشىلاردى وي قوزعاۋ ارقىلى تاقىرىپقا اكەلۋ
- تاقىرىپ جايلى بۇرىنعى بىلەتىندەرىن انىقتاۋ، سوعان سۇيەنۋ جولدارىن تابۋ
ءى. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
سويلەم قۇراستىرۋ، ەتىستىكتەردى ءتىزىپ جازۋ، ەرەجەسىن ەسكە ءتۇسىرۋ
توپتىق جۇمىس
ءى توپ. سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراپ، ەتىستىكتەردى تاپ.
ءىى توپ. «اقىلدى، ساۋاتتى بالا» داپتەرگە قالاي جازادى؟ /ەتىستىك سوزدەردى جازۋ/
ءىىى توپ. «تورعاي» سوزىنە ءبىر شۋماق ولەڭ قۇراستىر. ولەڭنەن ەتىستىكتى تاپ
سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ ءۇشىن مۇمكىندىكتەر
- ەركىن ويلاۋعا قانداي مۇمكىندىكتەر جاسالدى؟
ماعىنانى اجىرا - تۋ ساتىسى (جاڭا اقپارات)
- وقۋشىلاردى بەلسەنە قاتىستىرۋ
- ستراتەگيالاردى جۇيەلى قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ (ساۋال قويا ءبىلۋ، تالداۋ جاساي ءبىلۋ، بايانداۋ جانە قىزۋ وي تالقى - سىن جاساي ءبىلۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ جولدارىن بەرۋ)
- وقۋشىلارمەن بىرلەسىپ جۇمىس جاساۋ، قارىم - قاتىناس شەبەرلىگىن ۇتىمدى پايدالانا ءبىلۋ
- وقۋلىقتان باسقا اقپاراتتار كوزىن اشۋ
- ءارى قاراي نە بولاتىنىنا قىزىقتىرۋ، بەلسەندىلىكتەرىن وياتۋ
- الاتىن ءبىلىمىنىڭ پايدالىلىعىنا كوزدەرىن جەتكىزۋ
- ءبىلىمىن، اقپاراتتى جۇيەلەۋگە ۇيرەتۋ
ءىى. ماعىنانى تانۋ
توپپەن جۇمىس: ءى، ءىى، ءىىى توپ
1، 2، 3 - جاتتىعۋلاردى ورىنداۋ.
دارىندى وقۋشىمەن جۇمىس:
4. كۇردەلى ەتىستىكتەردى دارا ەتىستىكتەرگە اينالدىرىپ جاز
شىعارماشىلىق تاپسىرما:
جاتتىعۋ:
سۋرەت بويىنشا بولىمدى بولىمسىز ەتىستىكتەرمەن سويلەم قۇراستىرىپ جاز.
ءىV. وي تولعانىس.
كۋبيزم ستراتەگياسى:
وقۋشىلارعا كۋب لاقتىرىلادى. ول كۋبتىڭ بەتتەرىندە سۇراقتارمەن تاپسىرمالارى بار.
ءا - ەتىستىك دەگەنىمىز نە؟
ءو - ەتىستىك قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
ءى - ەتىستىكتەرگە مىسال كەلتىر
ءۇ – وقىدى - ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا
ۇ - باردى - ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا
ق – بيلەدى - ءسوزىن قاتىستىرىپ سويلەم قۇرا
- شىعارماشىلىق ديكتانت
1 - توپ. توعايدا ءتۇرلى اڭدار...
تەرەڭ شاتقالعا قوياندار...
2 - توپ. قىزىل تۇلكىلەر توعايدا...
تيىندەر اعاشتان - اعاشقا...
- وزىندىك جۇمىس
جاتتىعۋ
- بەرىلگەن ەتىستىكتەردى قاتىستىرىپ سويلەمدەر قۇرا.
قوندى، جاۋدى، ءجۇزدى، تاسىدى.
مىسالى: قار قالىڭ جاۋدى.
- جاتتىعۋ
- بەرىلگەن سوزدەردىڭ ىشىنەن ەتىستىكتى تاۋىپ، ەتىستىك ەكەنىن دالەلدە.
وي قوزعاۋ.
ينتەراكتيۆتى تاقتادان كەستە كورسەتۋ. ەتىستىك تۋرالى ءوز بىلەتىندەرىن توپتاستىرىپ جازۋعا نۇسقاۋ بەرۋ.
كەستە ارقىلى ەتىستىك تۋرالى ماعلۇمات بەرىپ، بىلىمدەرىن دامىتۋ.
- تەرمە ديكتانت
جينادى، ايتتى، سويلەستى، بايلادى.
- ساباقتا ۇيرەنگەن - دەرىن بەكىتۋ، قولدانۋ جولدارىن بەرۋ
- جاڭادان ۇيرەنگەنىن پايدالانا وتىرىپ، ءبىلىمىن جۇيەلەۋ
جاۋاپ شەشىمى وسىعان بايلانىستى جۇمىس - تار بەرۋ ارقىلى تۇسىنىك دەڭگەيىن تەكسەر
ءىىى. وي قورىتىندى
وقۋشىلار بۇگىنگى وتكەن تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن باعاندارعا تيىسىنشە جازادى.
بىلەمىن
ءبىلدىم
بىلگىم كەلەدى
باعالاۋ (تۇرلەرى)
- وقۋشىنىڭ ءوزىن - ءوزى باعالاۋى
- توپتىڭ ءوزىن - ءوزى باعالاۋى
ءوزىن - ءوزى جانە دوستارىن باعالاۋ پاراعى
ساباقتى بەكىتۋ.
1. قانداي تاقىرىپتا ساباق وتتىك؟
2. ساباقتا نەنى بىلدىڭدەر؟
3. ەتىستىك دەگەنىمىز نە؟
4. ەتىستىك قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
5. مىسال كەلتىر