جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت
ماقساتى: 1.“سىبايلاس - جەمقورلىق” دەگەن ۇعىمدى ءتۇسىندىرىپ، پايدا بولۋ جاعدايلارى جايلى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ.
2. ءوز كوزقاراستارىن ءبىلدىرىپ، دۇنيەتانىمدارىن كەڭەيتۋ. ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزە ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ
3. ءوز مەملەكەتىنە جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ جانە ادىلدىككە تاربيەلەۋ. پاتريوتتىق تاربيە قالىپتاسادى
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، سلايدتار، پلاكاتتار، ەلەكتروندى قۇرالدار
وتكىزۋدىڭ فورماسى: تاربيە ساعاتى
وتكىزۋدىڭ تەحنولوگياسى مەن ادىستەر: پىكىرتالاس، سۇراق - جاۋاپ، ۆيدەوروليك
بارىسى: حور: «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءان ۇرانى» ورىندالادى
وقۋشىلار ءبىز بۇگىن «سىبايلاس جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت» تاقىرىبىندا اشىق تاربيە ساعاتىن وتكىزەمىز.
ەندى جۇرگىزۋشىلەرىمىزدى ورتاعا شاقىرايىق
1 - جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار. بۇگىنگى ءبىزدىڭ «جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر!!!
2 - جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى ءبىزدىڭ اشىق تاربيە ساعاتىمىزدىڭ ماقساتى وقۋشىلاردى ادال جولمەن جۇرۋگە، ادالدىققا ۇيرەتۋ. سىبايلاس جەمقورلىق تۋرالى قىسقاشا ماعلۇماتتار بەرۋ.
1 - جۇرگىزۋشى: قاناعات ەتسە ەكەن بارلىق جاندار،
ادال جولمەن استارىن تاپسا ەكەن.
ارام جولمەن تاپقان بار پايداسىن،
كورىپ تۇر كوكتەگى جالعىز - اللا!!!
كورىنىس: پاراقور سالىقشىلار
2 - جۇرگىزۋشى: ادام - عالام عاجايىپ، جەكە - دارا،
جان قۇمارى ىزدەنگەن ماڭگى سانا.
ءوزىڭدى - ءوزىڭ تانىساڭ، ءىستىڭ باسى،
تۇزەگەن ءوز عالامىن بولعان دانا.
اقىنداردىڭ تۇسىنىكتەرى: اسىلزات.: ۇلى اباي: «الداۋ قوسپاي، ادال ەڭبەگىن ساتقان، قولى ونەرلى قازاقتىڭ اۋليەسى سول»
نۇرجىگىت: ۇلى اباي: “كىمدە - كىمنىڭ ادىلدىگى جوق بولسا، ونىڭ ۇياتى دا جوق”
باعداۋلەت: ع. مۇسىرەپوۆ: ءوزى تازا ادام وزگەگە كۇيە جاعا المايدى. كۇيە جاعۋ ءۇشىن وزىندە كۇيە بولۋ كەرەك.
نۇرعازى: اريستوتەل: «ەڭ باستىسى — ءاربىر مەملەكەتتىك قۇرىلىستىڭ جانىنداعى ءىستى، لاۋازىمدى تۇلعالار پايداعا باتپايتىنداي ەتىپ قويۋ كەرەك».
1 - جۇرگىزۋشى: شاكارىم قاجى ادالدىق تۋراسىندا: ماقتان ءۇشىن مال جيما، جان ءۇشىن جي، عيبادات پەن ادالدىق ار ءۇشىن جي، - دەپ، باقىتتىڭ ءوزى ادالدىققا نەگىزدەلەتىنىن ايتا كەلىپ، ادالدىقتىڭ ار بىلىمىنە قاتىسىنا دا ەرەكشە كوڭىل بولەدى. ادالدىق قورعاۋ قاجەتتىگىن، ول ءۇشىن ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردىڭ بىرلىكتە بولۋىن اشىپ كورسەتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ادالدىق - ادام بويىنداعى تازا نيەت، باعالى قاسيەت، ادامنىڭ سانا - سەزىمى مەن ار - وجدانىنا قايشى كەلمەيتىن ارەكەتتەردىڭ مورالدىق - ەتيكالىق جيىنتىعى. قازاق پايىمىندا ادام بويىندا ادالدىق پاكتىك، ار - ۇجدان، جان تازالىعى ءتارىزدى قاسيەتتەردىڭ قالىپتاسقان نورماعا ساي بولۋى كەرەك. كوشپەلى قازاقتاردىڭ ادامگەرشىلىك، ادالدىق قاسيەتتەرى تۇرعىسىنان كىرشىكسىز تازا، ءمارت بولاتىندىعى تۋرالى شەتەلدىك ساياحاتشىلاردىڭ قولجازبالارى مەن كۇندەلىكتەرىندە كوپ ايتىلادى.
حور: «ۇستازىم مەنىڭ»
1 - جۇرگىزۋشى: سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋ قازاقستاننىڭ بۇگىنگى كۇنگى كۇردەلى ماسەلەسى بولىپ وتىر. ۇلكەن الەۋمەتتىك قاسىرەت بولىپ تابىلاتىن ول ساياسي دامۋ تۇرعىسىنان ءبىر - بىرىنە ۇقسامايتىن الەمدەگى بارلىق ەلدەردىڭ قاي - قايسىسىن دا قاتتى الاڭداتاتىنى انىق.
تاقپاقتار: 1 - ينارا
سۇيەتىنىمە ءشۇبام جوق،
سۇيمەي مە دەگەن كۇمان كوپ.
ءتۇستىم بە دەگەن تۋرا جول
كورىنبەيدى تۇمان بوپ
2 - قۇندىزاي
ادالدىق ومىرىڭە كەرەك نارسە
ولدا گۇلدەپ نۇرلانار كوڭىل بولسە
حالىققا ءوز پايداسىن تيگىزە الماي
ادام بوپ ءوزىن ءوزى مەڭگەرمەسە
3 - نازيرا نەسيەنى، قارىزدى جەك كورەدى
ءوسىم بەرسە،- ەپتەلەپ ەپ كورەدى
قۇلاعىن دا ۇستاتپاي، بەزدىرەدى
باۋىر، جيەن، ناعاشى، ەت بولەنى
4 - ءايشابيبى
ادالدىق ار جانىمنىڭ ساداقاسى
كورمەگەم تار قولتىقتا شالىس باسىپ
ءۇمىتىم ىزگىلىكتەن ۇزىلمەيدى
نامىسىم تالابىمدى قامشىلاسىپ
ادالدىق - تابىنارىم تاڭداي تازا،
جۇدەيدى جانىم رەڭىن كىرشىك شالسا
جۇرگىنشى كوشەدەگى ءجابىر كورسە
توردەگى جۇرەگىمدە بولماس مازا
2 - جۇرگىزۋشى: مەملەكەتتىڭ دامۋىنا بارماق باستى، بۇرىنعى وتكەن اتا - بابالارىمىز دا ءدوپ باسىپ «تۋرا بيدە تۋعان جوق، تۋعاندى بيدە يمان جوق» دەگەن. ولاردىڭ ادىلدىك پەن تۋراشىلدىقتى تۋ ەتكەندىگىن عاسىر قايراتكەرلەرى تولە بي، قازىبەك بي، ايتەكە بي جانە تاعى دا باسقا ءبىرتۋار بيلەر مەن شەشەندەردىڭ ءومىرى دالەل بولاتىندىعىن ءبىز تاريحتان جاقسى بىلەمىز.
ويىن جالعاسىن تاپ
ماقال - ماتەلدەر: ادالدىق - اردىڭ ءىسى
ادالدىق جۇرگەن جەردە، ادامدىق جۇرەدى.
الا ءجىپتى اتتاماعاننىڭ ابىرويى بيىك.
اسىلدىڭ ءبىرى — ادالدىق
ادامنىڭ ۇياتى بەتىندە،
ادامگەرشىلىگى نيەتىندە
شىندىق جوق جەردە سۇمدىق كوپ
ادىلدىككە جىعىلمايتىن ادام جوق.
اكىمىڭ ءادىل بولماسا جۇرت بۇزىلادى،
ساۋداڭ ءادىل بولماسا نارىق بۇزىلادى
ۆيدەوروليك كورسەتىلەدى: سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس
1 - جۇرگىزۋشى: قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستان ورتالىق ازيا وڭىرىندە عانا ەمەس، تۇتاستاي العاندا تمد بويىنشا دا جەمقورلىققا قارسى نەعۇرلىم مىقتى دامىعان زاڭناماسى بار ەل بولىپ تابىلادى. مۇنداي قۇقىقتىق اكتىلەردىڭ قاتارىنا 1998 جىلعى «سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەس تۋرالى» زاڭدى، جەمقورلىقپەن كۇرەستىڭ 2006 - 2010 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن قوسۋعا بولادى. 2005 جىلى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ار - نامىس كودەكسى بەكىتىلدى. ال 2007 جىلدىڭ 12 قاڭتارىندا «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ ءتارتىبى تۋرالى» زاڭ قابىلداندى
2 - جۇرگىزۋشى: سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ستراتەگيالىق باسىمدىعى. ەل باسشىمىز قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستىڭ مىنانداي باعدارلامالىق باعىتتارىن بەلگىلەپ بەردى:
- سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋ باسىمدىعى، ونى تۋدىراتىن سەبەپتەر مەن وعان ىقپال ەتەتىن شارتتاردى جويۋ؛
- مەملەكەتتىك رەسۋرستاردى ءبولۋدى باقىلاۋدى كۇشەيتۋ؛
- مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ رۇقسات بەرۋ فۋنكسيالارىن ىسكە اسىرۋىن باقىلاۋ؛
- سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسكە وكىلەتتى بيلىك ورگاندارىن كەڭىنەن تارتۋ؛
- ءار ءتۇرلى سالالاردا سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ ورىن الۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ كەزىندە حالىقارالىق رەيتينگتەر جۇيەسىن پايدالانۋ؛
- حالىقارالىق ينستيتۋتتاردىڭ، وتاندىق ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار مەن ساياسي پارتيالاردىڭ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءوزارا ءىس - قيمىل جاساسۋى.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 1998 ج. 2 شىلدەدەگى № 267 - 1 زاڭىنىڭ 1 - تاراۋى
5 - باپ. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستiڭ نەگiزگi پرينسيپتەرi
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس:
1) بارلىق ادامداردىڭ زاڭ مەن سوت الدىندا تەڭدiگi؛
2) مەملەكەتتiك ورگانداردىڭ قىزمەتiن انىق قۇقىقتىق رەگلامەنتتەۋدi، مۇنداي قىزمەتتiڭ زاڭدىلىعى مەن جاريالىلىعىن، وعان مەملەكەتتiك جانە قوعامدىق باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ؛
3) مەملەكەتتiك اپپاراتتىڭ قۇرىلىمدارىن، كادر جۇمىسىن جەكە جانە زاڭدى تۇلعالار قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن قوزعايتىن ماسەلەلەردi شەشۋ ءراسiمدەرiن جەتiلدiرۋ؛
4) جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن، سونداي - اق مەملەكەتتiڭ الەۋمەتتiك - ەكونوميكالىق، ساياسي - قۇقىقتىق ۇيىمدىق - باسقارۋ جۇيەلەرiن قورعاۋدىڭ باسىمدىعى؛
5) قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋسياسى 39 - بابىنىڭ 1 - تارماعىنا سايكەس لاۋازىمدى ادامدار مەن مەملەكەتتiك مiندەتتەردi اتقارۋعا ۋاكiلدiك بەرiلگەن باسقا دا ادامداردىڭ، سونداي - اق سولارعا تەڭەستiرiلگەن ادامداردىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن شەكتەۋگە جول بەرiلۋiن تانۋ؛
5 - 1) مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردى الەۋمەتتىك جانە قۇقىقتىق قورعاۋدى مەملەكەتتىڭ قامتاماسىز ەتۋى؛
6) جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ بۇزىلعان قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن قالپىنا كەلتiرۋ، سىبايلاس جەمقورلىقپەن قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ زياندى زارداپتارىن جويۋ جانە ولاردىڭ الدىن الۋ؛
7) سىبايلاس جەمقورلىقپەن قۇقىق بۇزۋشىلىققا قارسى كۇرەسكە جاردەم جاسايتىن ازاماتتاردىڭ جەكە باسىنىڭ قاۋiپسiزدiگiن قامتاماسىز ەتۋ جانە ولاردى كوتەرمەلەۋ؛
8) مەملەكەتتiك مiندەتتەردi اتقارۋعا ۋاكiلدiك بەرiلگەن ادامدار مەن سولارعا تەڭەستiرiلگەن ادامداردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن مەملەكەتتiڭ قورعاۋى، اتالعان ادامدار مەن ولاردىڭ وتباسىلارىنا لايىقتى تۇرمىس دەڭگەيiن قامتاماسىز ەتەتiن جالاقى (اقشالاي ۇلەس) مەن جەڭiلدiكتەر بەلگiلەۋ؛
9) وسىنداي قىزمەتتi جۇزەگە اسىراتىن زاڭدى جانە جەكە تۇلعالارعا كاسiپكەرلiك قىزمەتتi مەملەكەتتiك رەتتەۋگە وكiلەتتiك بەرiلۋiن بولدىرماۋ، سونداي - اق وعان باقىلاۋ جاساۋ جانە قاداعالاۋ؛
10) سىبايلاس جەمقورلىققا بايلانىستى قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى انىقتاۋ، اشۋ، ولاردىڭ جولىن كەسۋ جانە الدىن الۋ ماقساتىندا جەدەل - iزدەستiرۋ قىزمەتi مەن وزگە دە قىزمەتتi جۇزەگە اسىرۋ، سونداي - اق قۇقىققا قايشى تاپقان اقشا قاراجاتى مەن وزگە ءمۇلiكتi زاڭداستىرۋعا جول بەرمەۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىندا بەلگiلەنگەن ءتارتiپپەن ارنايى قارجىلىق باقىلاۋ شارالارىن قولدانۋ؛
11) كاسىپكەرلىك قىزمەتتى اتقارۋ زاڭمەن بەلگىلەنگەن قىزمەتتىك مىندەتتەرىمەن كوزدەلگەن جاعدايلاردى قوسپاعاندا، وسى زاڭنىڭ 3 - بابىنىڭ 1، 2 جانە 3 - تارماقتارىندا اتالعان ادامدار ءۇشىن كاسىپكەرلىك قىزمەتپەن اينالىسۋعا، سونىڭ ىشىندە شارۋاشىلىق جۇرگىزۋشى سۋبەكتىلەردىڭ باسقارۋ ورگاندارىندا اقى تولەنەتىن قىزمەتتەر اتقارۋعا تىيىم سالۋدى بەلگىلەۋ؛
12) قوعامدىق باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ جانە قوعامدا سىبايلاس جەمقورلىق كورىنىستەرىنە توزبەۋشىلىك جاعدايىن قالىپتاستىرۋ نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ەندى تاربيە ساعاتىمىزدى اياقتاماس بۇرىن اسا قادىرمەندى ۇستازدارىمىزعا ءسوز كەزەگىن بەرەيىك
2 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى № 211 ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قازاق ورتا مەكتەبىنىڭ ۇستازدارى سىزدەردىڭ كەلگەندەرىڭىزگە كوپ راحمەت
وسى كەزدە وقۋشىلار تۇرىپ حورمەن: «كەلگەندەرىڭىزگە كوپ راحمەت»
1 - جۇرگىزۋشى: اقىرىن ءجۇرىپ، انىق باس،
ەڭبەگىڭ كەتپەس دالاعا.
ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس،
ۇيرەتۋدەن بالاعا - دەپ اباي اتامىز ايتقانداي بۇگىنگى «جەمقورلىق مىندەت، جويۋ مىندەت» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىزعا كەلگەندەرىڭىزگە راحمەت!!! ساۋ بولىڭىزدار!!!
جۇرگىزۋشىلەر: راحمەت. سپاسيبو. Thank you
حور: اتامەكەن
2. ءوز كوزقاراستارىن ءبىلدىرىپ، دۇنيەتانىمدارىن كەڭەيتۋ. ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزە ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ
3. ءوز مەملەكەتىنە جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ جانە ادىلدىككە تاربيەلەۋ. پاتريوتتىق تاربيە قالىپتاسادى
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، سلايدتار، پلاكاتتار، ەلەكتروندى قۇرالدار
وتكىزۋدىڭ فورماسى: تاربيە ساعاتى
وتكىزۋدىڭ تەحنولوگياسى مەن ادىستەر: پىكىرتالاس، سۇراق - جاۋاپ، ۆيدەوروليك
بارىسى: حور: «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءان ۇرانى» ورىندالادى
وقۋشىلار ءبىز بۇگىن «سىبايلاس جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت» تاقىرىبىندا اشىق تاربيە ساعاتىن وتكىزەمىز.
ەندى جۇرگىزۋشىلەرىمىزدى ورتاعا شاقىرايىق
1 - جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار. بۇگىنگى ءبىزدىڭ «جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر!!!
2 - جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى ءبىزدىڭ اشىق تاربيە ساعاتىمىزدىڭ ماقساتى وقۋشىلاردى ادال جولمەن جۇرۋگە، ادالدىققا ۇيرەتۋ. سىبايلاس جەمقورلىق تۋرالى قىسقاشا ماعلۇماتتار بەرۋ.
1 - جۇرگىزۋشى: قاناعات ەتسە ەكەن بارلىق جاندار،
ادال جولمەن استارىن تاپسا ەكەن.
ارام جولمەن تاپقان بار پايداسىن،
كورىپ تۇر كوكتەگى جالعىز - اللا!!!
كورىنىس: پاراقور سالىقشىلار
2 - جۇرگىزۋشى: ادام - عالام عاجايىپ، جەكە - دارا،
جان قۇمارى ىزدەنگەن ماڭگى سانا.
ءوزىڭدى - ءوزىڭ تانىساڭ، ءىستىڭ باسى،
تۇزەگەن ءوز عالامىن بولعان دانا.
اقىنداردىڭ تۇسىنىكتەرى: اسىلزات.: ۇلى اباي: «الداۋ قوسپاي، ادال ەڭبەگىن ساتقان، قولى ونەرلى قازاقتىڭ اۋليەسى سول»
نۇرجىگىت: ۇلى اباي: “كىمدە - كىمنىڭ ادىلدىگى جوق بولسا، ونىڭ ۇياتى دا جوق”
باعداۋلەت: ع. مۇسىرەپوۆ: ءوزى تازا ادام وزگەگە كۇيە جاعا المايدى. كۇيە جاعۋ ءۇشىن وزىندە كۇيە بولۋ كەرەك.
نۇرعازى: اريستوتەل: «ەڭ باستىسى — ءاربىر مەملەكەتتىك قۇرىلىستىڭ جانىنداعى ءىستى، لاۋازىمدى تۇلعالار پايداعا باتپايتىنداي ەتىپ قويۋ كەرەك».
1 - جۇرگىزۋشى: شاكارىم قاجى ادالدىق تۋراسىندا: ماقتان ءۇشىن مال جيما، جان ءۇشىن جي، عيبادات پەن ادالدىق ار ءۇشىن جي، - دەپ، باقىتتىڭ ءوزى ادالدىققا نەگىزدەلەتىنىن ايتا كەلىپ، ادالدىقتىڭ ار بىلىمىنە قاتىسىنا دا ەرەكشە كوڭىل بولەدى. ادالدىق قورعاۋ قاجەتتىگىن، ول ءۇشىن ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردىڭ بىرلىكتە بولۋىن اشىپ كورسەتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ادالدىق - ادام بويىنداعى تازا نيەت، باعالى قاسيەت، ادامنىڭ سانا - سەزىمى مەن ار - وجدانىنا قايشى كەلمەيتىن ارەكەتتەردىڭ مورالدىق - ەتيكالىق جيىنتىعى. قازاق پايىمىندا ادام بويىندا ادالدىق پاكتىك، ار - ۇجدان، جان تازالىعى ءتارىزدى قاسيەتتەردىڭ قالىپتاسقان نورماعا ساي بولۋى كەرەك. كوشپەلى قازاقتاردىڭ ادامگەرشىلىك، ادالدىق قاسيەتتەرى تۇرعىسىنان كىرشىكسىز تازا، ءمارت بولاتىندىعى تۋرالى شەتەلدىك ساياحاتشىلاردىڭ قولجازبالارى مەن كۇندەلىكتەرىندە كوپ ايتىلادى.
حور: «ۇستازىم مەنىڭ»
1 - جۇرگىزۋشى: سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋ قازاقستاننىڭ بۇگىنگى كۇنگى كۇردەلى ماسەلەسى بولىپ وتىر. ۇلكەن الەۋمەتتىك قاسىرەت بولىپ تابىلاتىن ول ساياسي دامۋ تۇرعىسىنان ءبىر - بىرىنە ۇقسامايتىن الەمدەگى بارلىق ەلدەردىڭ قاي - قايسىسىن دا قاتتى الاڭداتاتىنى انىق.
تاقپاقتار: 1 - ينارا
سۇيەتىنىمە ءشۇبام جوق،
سۇيمەي مە دەگەن كۇمان كوپ.
ءتۇستىم بە دەگەن تۋرا جول
كورىنبەيدى تۇمان بوپ
2 - قۇندىزاي
ادالدىق ومىرىڭە كەرەك نارسە
ولدا گۇلدەپ نۇرلانار كوڭىل بولسە
حالىققا ءوز پايداسىن تيگىزە الماي
ادام بوپ ءوزىن ءوزى مەڭگەرمەسە
3 - نازيرا نەسيەنى، قارىزدى جەك كورەدى
ءوسىم بەرسە،- ەپتەلەپ ەپ كورەدى
قۇلاعىن دا ۇستاتپاي، بەزدىرەدى
باۋىر، جيەن، ناعاشى، ەت بولەنى
4 - ءايشابيبى
ادالدىق ار جانىمنىڭ ساداقاسى
كورمەگەم تار قولتىقتا شالىس باسىپ
ءۇمىتىم ىزگىلىكتەن ۇزىلمەيدى
نامىسىم تالابىمدى قامشىلاسىپ
ادالدىق - تابىنارىم تاڭداي تازا،
جۇدەيدى جانىم رەڭىن كىرشىك شالسا
جۇرگىنشى كوشەدەگى ءجابىر كورسە
توردەگى جۇرەگىمدە بولماس مازا
2 - جۇرگىزۋشى: مەملەكەتتىڭ دامۋىنا بارماق باستى، بۇرىنعى وتكەن اتا - بابالارىمىز دا ءدوپ باسىپ «تۋرا بيدە تۋعان جوق، تۋعاندى بيدە يمان جوق» دەگەن. ولاردىڭ ادىلدىك پەن تۋراشىلدىقتى تۋ ەتكەندىگىن عاسىر قايراتكەرلەرى تولە بي، قازىبەك بي، ايتەكە بي جانە تاعى دا باسقا ءبىرتۋار بيلەر مەن شەشەندەردىڭ ءومىرى دالەل بولاتىندىعىن ءبىز تاريحتان جاقسى بىلەمىز.
ويىن جالعاسىن تاپ
ماقال - ماتەلدەر: ادالدىق - اردىڭ ءىسى
ادالدىق جۇرگەن جەردە، ادامدىق جۇرەدى.
الا ءجىپتى اتتاماعاننىڭ ابىرويى بيىك.
اسىلدىڭ ءبىرى — ادالدىق
ادامنىڭ ۇياتى بەتىندە،
ادامگەرشىلىگى نيەتىندە
شىندىق جوق جەردە سۇمدىق كوپ
ادىلدىككە جىعىلمايتىن ادام جوق.
اكىمىڭ ءادىل بولماسا جۇرت بۇزىلادى،
ساۋداڭ ءادىل بولماسا نارىق بۇزىلادى
ۆيدەوروليك كورسەتىلەدى: سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس
1 - جۇرگىزۋشى: قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستان ورتالىق ازيا وڭىرىندە عانا ەمەس، تۇتاستاي العاندا تمد بويىنشا دا جەمقورلىققا قارسى نەعۇرلىم مىقتى دامىعان زاڭناماسى بار ەل بولىپ تابىلادى. مۇنداي قۇقىقتىق اكتىلەردىڭ قاتارىنا 1998 جىلعى «سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەس تۋرالى» زاڭدى، جەمقورلىقپەن كۇرەستىڭ 2006 - 2010 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن قوسۋعا بولادى. 2005 جىلى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ار - نامىس كودەكسى بەكىتىلدى. ال 2007 جىلدىڭ 12 قاڭتارىندا «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ ءتارتىبى تۋرالى» زاڭ قابىلداندى
2 - جۇرگىزۋشى: سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ستراتەگيالىق باسىمدىعى. ەل باسشىمىز قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستىڭ مىنانداي باعدارلامالىق باعىتتارىن بەلگىلەپ بەردى:
- سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋ باسىمدىعى، ونى تۋدىراتىن سەبەپتەر مەن وعان ىقپال ەتەتىن شارتتاردى جويۋ؛
- مەملەكەتتىك رەسۋرستاردى ءبولۋدى باقىلاۋدى كۇشەيتۋ؛
- مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ رۇقسات بەرۋ فۋنكسيالارىن ىسكە اسىرۋىن باقىلاۋ؛
- سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسكە وكىلەتتى بيلىك ورگاندارىن كەڭىنەن تارتۋ؛
- ءار ءتۇرلى سالالاردا سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ ورىن الۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ كەزىندە حالىقارالىق رەيتينگتەر جۇيەسىن پايدالانۋ؛
- حالىقارالىق ينستيتۋتتاردىڭ، وتاندىق ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار مەن ساياسي پارتيالاردىڭ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءوزارا ءىس - قيمىل جاساسۋى.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 1998 ج. 2 شىلدەدەگى № 267 - 1 زاڭىنىڭ 1 - تاراۋى
5 - باپ. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستiڭ نەگiزگi پرينسيپتەرi
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس:
1) بارلىق ادامداردىڭ زاڭ مەن سوت الدىندا تەڭدiگi؛
2) مەملەكەتتiك ورگانداردىڭ قىزمەتiن انىق قۇقىقتىق رەگلامەنتتەۋدi، مۇنداي قىزمەتتiڭ زاڭدىلىعى مەن جاريالىلىعىن، وعان مەملەكەتتiك جانە قوعامدىق باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ؛
3) مەملەكەتتiك اپپاراتتىڭ قۇرىلىمدارىن، كادر جۇمىسىن جەكە جانە زاڭدى تۇلعالار قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن قوزعايتىن ماسەلەلەردi شەشۋ ءراسiمدەرiن جەتiلدiرۋ؛
4) جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن، سونداي - اق مەملەكەتتiڭ الەۋمەتتiك - ەكونوميكالىق، ساياسي - قۇقىقتىق ۇيىمدىق - باسقارۋ جۇيەلەرiن قورعاۋدىڭ باسىمدىعى؛
5) قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋسياسى 39 - بابىنىڭ 1 - تارماعىنا سايكەس لاۋازىمدى ادامدار مەن مەملەكەتتiك مiندەتتەردi اتقارۋعا ۋاكiلدiك بەرiلگەن باسقا دا ادامداردىڭ، سونداي - اق سولارعا تەڭەستiرiلگەن ادامداردىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن شەكتەۋگە جول بەرiلۋiن تانۋ؛
5 - 1) مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردى الەۋمەتتىك جانە قۇقىقتىق قورعاۋدى مەملەكەتتىڭ قامتاماسىز ەتۋى؛
6) جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ بۇزىلعان قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن قالپىنا كەلتiرۋ، سىبايلاس جەمقورلىقپەن قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ زياندى زارداپتارىن جويۋ جانە ولاردىڭ الدىن الۋ؛
7) سىبايلاس جەمقورلىقپەن قۇقىق بۇزۋشىلىققا قارسى كۇرەسكە جاردەم جاسايتىن ازاماتتاردىڭ جەكە باسىنىڭ قاۋiپسiزدiگiن قامتاماسىز ەتۋ جانە ولاردى كوتەرمەلەۋ؛
8) مەملەكەتتiك مiندەتتەردi اتقارۋعا ۋاكiلدiك بەرiلگەن ادامدار مەن سولارعا تەڭەستiرiلگەن ادامداردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرiن مەملەكەتتiڭ قورعاۋى، اتالعان ادامدار مەن ولاردىڭ وتباسىلارىنا لايىقتى تۇرمىس دەڭگەيiن قامتاماسىز ەتەتiن جالاقى (اقشالاي ۇلەس) مەن جەڭiلدiكتەر بەلگiلەۋ؛
9) وسىنداي قىزمەتتi جۇزەگە اسىراتىن زاڭدى جانە جەكە تۇلعالارعا كاسiپكەرلiك قىزمەتتi مەملەكەتتiك رەتتەۋگە وكiلەتتiك بەرiلۋiن بولدىرماۋ، سونداي - اق وعان باقىلاۋ جاساۋ جانە قاداعالاۋ؛
10) سىبايلاس جەمقورلىققا بايلانىستى قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى انىقتاۋ، اشۋ، ولاردىڭ جولىن كەسۋ جانە الدىن الۋ ماقساتىندا جەدەل - iزدەستiرۋ قىزمەتi مەن وزگە دە قىزمەتتi جۇزەگە اسىرۋ، سونداي - اق قۇقىققا قايشى تاپقان اقشا قاراجاتى مەن وزگە ءمۇلiكتi زاڭداستىرۋعا جول بەرمەۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىندا بەلگiلەنگەن ءتارتiپپەن ارنايى قارجىلىق باقىلاۋ شارالارىن قولدانۋ؛
11) كاسىپكەرلىك قىزمەتتى اتقارۋ زاڭمەن بەلگىلەنگەن قىزمەتتىك مىندەتتەرىمەن كوزدەلگەن جاعدايلاردى قوسپاعاندا، وسى زاڭنىڭ 3 - بابىنىڭ 1، 2 جانە 3 - تارماقتارىندا اتالعان ادامدار ءۇشىن كاسىپكەرلىك قىزمەتپەن اينالىسۋعا، سونىڭ ىشىندە شارۋاشىلىق جۇرگىزۋشى سۋبەكتىلەردىڭ باسقارۋ ورگاندارىندا اقى تولەنەتىن قىزمەتتەر اتقارۋعا تىيىم سالۋدى بەلگىلەۋ؛
12) قوعامدىق باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ جانە قوعامدا سىبايلاس جەمقورلىق كورىنىستەرىنە توزبەۋشىلىك جاعدايىن قالىپتاستىرۋ نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ەندى تاربيە ساعاتىمىزدى اياقتاماس بۇرىن اسا قادىرمەندى ۇستازدارىمىزعا ءسوز كەزەگىن بەرەيىك
2 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى № 211 ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قازاق ورتا مەكتەبىنىڭ ۇستازدارى سىزدەردىڭ كەلگەندەرىڭىزگە كوپ راحمەت
وسى كەزدە وقۋشىلار تۇرىپ حورمەن: «كەلگەندەرىڭىزگە كوپ راحمەت»
1 - جۇرگىزۋشى: اقىرىن ءجۇرىپ، انىق باس،
ەڭبەگىڭ كەتپەس دالاعا.
ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس،
ۇيرەتۋدەن بالاعا - دەپ اباي اتامىز ايتقانداي بۇگىنگى «جەمقورلىق مىندەت، جويۋ مىندەت» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىزعا كەلگەندەرىڭىزگە راحمەت!!! ساۋ بولىڭىزدار!!!
جۇرگىزۋشىلەر: راحمەت. سپاسيبو. Thank you
حور: اتامەكەن
You Might Also Like
-
ءار وتباسى - جەكە مەملەكەت. بۇل كىشكەنتاي مەملەكەتتىڭ ىرگەتاسىن قالاۋشى، ونى باسقارۋشى، وتاعاسى - اكە. وتباسىنىڭ رۋحاني، ماتەريالدىق جاعىنان قۇلدىراماي، مىقتى بولۋى اكەگە بايلانىستى دەپ بىلەمىن. ۇلى...
