سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
"؛پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى بويىنشا ەلەمەنتتىڭ سيپاتتاماسى"؛ 8 سىنىپ
ۇزاق مەرزىمدى جوسپاردىڭ تاراۋى
8. 3 ا
حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتىق جۇيەسى
مەكتەپ
م. ماقاتايەۆ اتىنداعى №47 جوم كمم

كۇنى: ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: بيتاباروۆا حاديشا يسابەكوۆنا
سىنىپ: 8 سىنىپقاتىسقاندار: قاتىسپاعاندار:
ساباقتىڭ تاقىرىبى: پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى بويىنشا ەلەمەنتتىڭ سيپاتتاماسى
ساباققا نەگىزدەلگەن وقۋ ماقساتى8. 2. 1. 4 – پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى بويىنشا حيميالىق ەلەمەنتتى سيپاتتاۋ
ساباق ماقساتتارىبارلىق وقۋشىلار: پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى بويىنشا حيميالىق ەلەمەنتتەردى سيپاتتايدى.
ەلەمەنت اتومدارىنىڭ توپ، توپشا، پەريود، كىشى جانە ۇلكەن پەريودتى، رەتتىك نومىرلەرىن، اتامدىق نومىرلەرىنىڭ ورنالاسقان ورنىن كورسەتە بىلەدى 

وقۋشىلاردىڭ باسىم بولىگى: پەريودتىق جۇيەدەگى ەلەمەنتتەردىڭ قاسيەتتەرىن سيپاتتايدى، مەتالل جانە بەيمەتالل ەلەمەنتتەردى اجىراتادى. 
كەيبىر وقۋشىلار: پەريودتىق جۇيەدەگى ەلەمەنتتەردى جىكتەيدى جانە ورنىن سيپاتتايدى
باعالاۋ كريتەرييلەرىپەريودتىق كەستەنىڭ قۇرىلۋ ءپرينسىپىن اتوم ءنومىرىنىڭ وسۋىنە بايلانىستى ەكەنىن تۇسىنەدى 
ويلاۋ داعدىسىنىڭ دەڭگەيلەرىءبىلۋ، ءتۇسىنۋ
تىلدىك ماقساتوقۋشىلار ورىنداي الادى: ەلەمەنتتىڭ سالىستىرمالى اتومدىق ماسساسىن ەسەپتەيدى، ەلەمەنتتەردىڭ ۇشقىش سۋتەكتى قوسىلىستارىنىڭ فورمۋلاسىن جازادى
نەگىزگى سوزدەر مەن تىركەستەر: پەريود، توپ، اتوم قۇرىلىسى، ەلەكتروندىق فورمۋلا، وكسيد، گيدروكسيد

سىنىپتاعى ديالوگ: / جازىلىم ءۇشىن پايدالى تىلدىك بىرلىكتەر:
- پەريودتىق زاڭنىڭ اۆتورى كىم
- ەلەمەنتتەردىڭ اشىلۋلارى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر
- پەريود دەگەنىمىز نە

قۇندىلىقتارعا باۋلۋ
  • جاقسى قارىم - قاتىناس ورناتۋ.
  • دوستىق جانە قامقورلىق قۇندىلىقتاردى دامىتۋ.
  • توپتىق جۇمىستا توپتىق ماقسات مۇددە مەن ءوزارا ىنتىماقتاستىقتى ورناتۋ.
  • وقۋ - ينەمەن قۇدىق قازعانداي ەكەندىگىن ءتۇسىنۋ.
  • سىني تۇرعىدان ويلاۋ، جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنۋ.

ءپانارالىق بايلانىسفيزيكا –«اتوم»، جاراتىلىستانۋ
الدىڭعى وقۋ8. 2. 1. 2 – ءبىر توپتاعى ەلەمەنتتەردىڭ سىرتقى ەلەكتروندىق دەڭگەيىندە ەلەكتروندار سانىنىڭ بىردەي بولاتىندىعىن ءتۇسىنۋ
8. 2. 1. 3 – توپتار مەن پەريودتاردا ەلەمەنتتەر قاسيەتتەرىنىڭ زاڭدىلىقپەن وزگەرەتىنىن ءتۇسىندىرۋ

جوسپار
ساباقتىڭ جوسپارلانعان كەزەڭدەرىجوسپارلانعان جاتتىعۋ تۇرلەرىرەسۋرستار
ساباقتىڭ باسى
(10 مين)
3 مين
7مين
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
سالەمدەسۋ. سىنىپتىڭ پسيحولوگيالىق احۋالىن قالىپتاستىرۋ. شاتتىق شەڭبەرى. وقۋشىلار كەزەكتەسىپ ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىز بىلدىرەدى.
«موزايكا» ءادىسى: وقۋشىلارعا قيىندىلار بەرىلەدى، سۋرەتتەر قۇراستىرىلىپ جاۋابىنا قاراي توپقا بولىنەدى.
1 – توپ: ەلەمەنت
2 - توپ: مەتالل
3 – توپ: بەيمەتالل
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
(ج) «بىزدەن سۇراق، سىزدەن جاۋاپ» ءادىسى.
وقۋلار قويىلعان سۇراقتارعا كەزەكتەسىپ جاۋاپ بەرەدى
1. حيميالىق ەلەمەنتتەردى جىكتەۋ قاجەتتىلىگى نەلىكتەن تۋىندادى؟
2. پەريود دەگەنىمىز نە؟ پەريودتار قالاي جىكتەلەدى؟
3. توپ دەگەنىمىز نە. توپ نەشەگە بولىنەدى؟
4. پەريودتار مەن توپتاردا ەلەمەنتتەردىڭ مەتالدىق قاسيەتتەرى قالاي وزگەرەدى؟
5. s، p، d، f - ەلەمەنتتەرى دەگەن نە؟
6. مەتالدىق قاسيەتى ەڭ جوعارعى ەلەمەنتتى انىقتاڭدار
7. نەگىزگى توپشاداعى حيميالىق ەلەمەنتتەر قالاي وزگەرەدى؟
8. ءاربىر پەريود قانداي ەلەمەنتپەن اياقتالادى؟
باعالاۋ
وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىن سمايليك ارقىلى باعالاۋ
پلاكات، ستيكەرلەر،
سۋرەت قيىندىلارى
سمايليكتەر

ساباقتىڭ ورتاسى
(25 مين)
5مين
5 مين
5 مين
5مين
5 مين
جاڭا تاقىرىپ: ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن تانىستىرادى، جاڭا ساباقتى قىسقاشا باياندايدى، پرەزەنتاسيا ارقىلى تومەندەگى كەستەنى پايدالانىپ، حيميالىق ەلەمەنت سيپاتتاماسى كەلەسى جوسپارعا ساي قۇرىلاتىنىن تۇسىنىدىرەدى.
ەلەمەنت سيپاتتاماسىنىڭ جوسپارىمىسال
1. پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى: حيميالىق تاڭباسى، رەتتىك ءنومىرى، سالىستىرمالى اتومدىق ماسساسى، پەريود، قاتار، توپ، توپشاكومىرتەك - س، رەتتىك ءنومىرى - 6، اتومدىق سالماعى - 12، 2 - كىشى پەريود، 2 - قاتار، IV توپ، نەگىزگى توپشا.
2. اتوم قۇرىلىمى:
ا) اتوم قۇرامى (پروتوندار، نەيتروندار، يادرو زاريادى، ەلەكتروندار، ەلەكترونداردىڭ دەڭگەيلەردە ورنالاسۋى – بور دياگرامماسى )؛
ءا) اتومنىڭ ەلەكتروندىق فورمۋلاسى؛
ب) اتومنىڭ ەلەكتروندى - گرافيكالىق فورمۋلاسى؛
ۆ) ەلەمەنت ءتۇرى (s، p).
6 C 1S2S2 2P2
2p



2s

1s 

3. اتالمىش ەلەمەنتتەردەن تۇزىلگەن (مەتالل، امفوتەرلى ەلەمەنت، بەيمەتالل) جاي زات قاسيەتى.س – بەيمەتالل، سەبەبى سىرتقى دەڭگەيشەسىندە ءتورت ەلەكترونى بار
4. جوعارى وتتەكتى قوسىلىسىنىڭ فورمۋلاسى، وعان سايكەس كەلەتىن گيدروكسيد سيپاتتاماسىن كورسەتۋ(نەگىزدىك، امفوتەرلى، قىشقىلدىق)، تۇزدار.جوعارعى وكسيد – CO2، قىشقىلدىق قىشقىل – H2CO3
تۇز – CaCO3
5. ۇشقىش سۋتەكتى قوسىلىسىنىڭ فورمۋلاسىۇشقىش سۋتەكتى قوسىلىسى CH4، مەتان
(تج) 1 - تاپسىرما « ويلان تاپ» ءادىسى
پەريودتىق جۇيەنى پايدالانا وتىرىپ مىنا ەلەمەنتتەردى سيپاتتاپ، بەرىلگەن كەستەنى تولتىرىڭدار.
1 - توپ
حيميالىق ەلەمەنترەتتىك ءنومىرىسالىستىرمالى اتومدىق ماسساسىپەريد ءنومىرىتوپ ءنومىرىمەتالل نەمەسە بەيمەتال
ناتريي




كالسيي




وتتەك




2 - توپ
حيميالىق ەلەمەنترەتتىك ءنومىرىسالىستىرمالى اتومدىق ماسساسىپەريد ءنومىرىتوپ ءنومىرىمەتالل نەمەسە بەيمەتال
كومىرتەك




ليتيي




ماگنيي




3 - توپ
حيميالىق ەلەمەنترەتتىك ءنومىرىسالىستىرمالى اتومدىق ماسساسىپەريد ءنومرىتوپ ءنومىرىمەتالل نەمەسە بەيمەتال
اليۋمينيي




ليتيي




ماگنيي




دەسكريپتور:
- ەلەمەنتتەرگە سيپاتتاما بەرەدى
- حيميالىق ەلەمەنتتەردى انىقتاپ مەتالل جانە بەيمەتالل ەكەنىن سالىستىرىپ اجىراتادى.
- كەستەنى تولتىرادى
باعالاۋ؛ اۋىزشا ماداقتاۋ
(ج) 2 - تاپسىرما «بۇرىشتار» ءادىسى: ءمۇعالىم حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ اتاۋلارىن ايتادى، وقۋشىلار ولاردىڭ رەتتىك نومەرىنە قاراي سىنىپتىڭ ءار بۇرىشىنداعى ورنالاسقان سانداردى تاڭدايدى: اليۋمينيي، تەمىر، مىشياك، مىس، مىرىش، يود / جانە بۇل تاپسىرما «سەرگىتۋ ءساتى» رەتىندە پايدالانادى/
دەسكريپتور:
- ەلەمەنت تاڭباسىن انىقتايدى
- ەلەمەنتتىڭ رەتتىك ءنومىرىن تابادى
باعالاۋ «باعدارشام» ءادىسى ارقىلى
(تج) 3 - تاپسىرما «ەلەمەنت سويلەيدى» ءادىسى
وقۋشىلار حيميالىق ەلەمەنتتەر جازىلعان كەسپە قاعاز الادى، تاڭداعان ەلەمەنتتەردىڭ ەنەرگەتيكالىق دەڭگەيلەرىن جانە سىرتقى ەلەكتروندىق قاباتىنداعى ەلەكترون سانىن انىقتايدى.
دەسكريپتور:
- ەلەمەنتتىڭ ەنەرگەتيكالىق دەڭگەيلەرىن انىقتايدى
- ەلەمەنتتىڭ سىرتقى ەلەكتروندىق قاباتىنداعى ەلەكترون سانىن انىقتايدى
باعالاۋ ءتۇرى: «باس بارماق» ءادىسى ارقىلى
(تج) 4 - تاپسىرما «حيميالىق ەستافەتا» ءادىسى
رەاكسيا تەڭدەۋىن اياقتاڭدار جانە تەڭەستىرىڭدەر:
1 - توپ
ا) NaOH + HCL =
ءا) Zn + HCL =
ب) CuO + H2 =
ۆ) Na2O + SO3=
2 - توپ
ا) Na2O + HCL =
ءا) NaOH + HCL =
ب) KOH + CuSO4 =
ۆ) Zn + H2SO4 =
3 - توپ
ا) KOH + CaCL2 =
ءا) FeS + O2 =
ب) Mg + Cu2O =
ۆ) NaOH + H2SO4 =
دەسكريپتور:
  • بەرىلگەن رەاكسيا تەڭدەۋىن اياقتايدى
  • رەاكسيانى تەڭەستىرەدى
باعالاۋ سمايليك ارقىلى باعالاۋ
 حەپج كەستەسى،
ماركەر، فليپچارت،
ستيكەرلەر
ەلەكتروندى وقۋلىق
ينتەربەلسەندى تاقتا
ۇلەستىرمە قاعازدار
داپتەرمەن جۇمىس،
وقۋلىق

ساباقتىڭ سوڭى5 مينكەرى بايلانىس «ءۇي قۇرىلىسى» ءادىسى. وقۋشىلارعا تاقتاعا ءتۇرلى ءتۇستى قاعازدار ارقىلى ءۇي قۇرىلىسىنىڭ بولىمدەرى بەرىلەدى، سول بولىمدەردى جاپسىرۋ ارقىلى ساباق بويىنشا ويلارىن قورىتادى. مىنانداي بولىمدەر ءۇيدىڭ فۋندامەنتى، كابىرعاسى، تەرەزە ەسىگى، شاتىرى.
ءۇيدىڭ فۋندامەتى دۇرىس تەگىس بولسا - بۇگىنگى ساباقتان تۇيگەنىم وتە كوپ.
ءۇيدىڭ قابىرعاسى تىك تۋزۋ بولسا – بۇگىن كوپ نارسەنى ءتۇسىندىم، ماعان پايدالى بولادى.
ءۇيدىڭ شاتىرى دۇرىس بولماسا - بۇگىن ساباقتان تۇسىنبەگەن سۇراقتارىم بار، وقۋىم كەرەك، تاقىرىپتى تەرەڭ ءبىلۋىم كەرەك.
كەسپە قاعازداردان جاسالعان ءۇيدىڭ قۇرىلىسىنىڭ فورماسى،
ماگنيتتەر.

كەلەسى ساباققا تاپسىرماۇيگە تاپسىرما پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى بويىنشا ەلەمەنتتىڭ سيپاتتاماسى

سارالاۋ - ءسىز قانداي تاسىلمەن كوبىرەك قولداۋ كورسەتپەكسىز؟ ءسىز باسقالارعا قاراعاندا قابىلەتتى وقۋشىلارعا قانداي تاپسىرمالار 1. كۇردەلەندىرۋدى قالاي جوسپارلايسىز؟باعالاۋ - وقۋشىلاردىڭ ۇيرەنگەنىن تەكسەرۋدىڭ قالاي جوسپارلايسىز؟ ءپانارالىق بايلانىس قاۋىپسىزدىك جانە ەڭبەكتى قورعاۋ ەرەجەلەرى اكت مەن بايلانىس، قۇندىلىقتارداعى بايلانىس
1. ءار ءتۇرلى دەڭگەيدەگى وقۋشىلاردى قامتۋ.
2. وقۋشىلارعا كەستەنى جىكتەۋ بەرىلەدى.
3. تاقىرىپقا ساي قوسىمشا تاپسىرمالار بەرەمىن 4. دەڭگەيلىك تاپسىرمالاردى ورىنداعان وقۋشىلار قاداعالانىپ ۋاقىتتى دۇرىس پايدالانۋدى ەسكەرەمىن.
ءۇي تاپسىرماسى ماداقتاۋ، ماقتاۋ ارقىلى سەن جەتىستىكتەرگە جەتۋدەسىڭ، باسبارماق، باعدارشام، سمايليكتەر ارقىلى جۇرگىزەمىن.وتانسۇيگىشتىككە پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.
ساباق بارىسىندا وقۋشىلار قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسى ەرەجەلەرى مەن تازالىق - گيگيەنالىق تالاپتاردى ساقتايدى

رەفلەكسيا
ساباق / وقۋ ماقساتتارى شىنايى ما؟ بۇگىن وقۋشىلار نە ءبىلدى؟ سىنىپتاعى احۋال قانداي بولدى؟ مەن جوسپارلاعان سارالاۋ شارالارى بولدى ما؟ مەن بەرىلگەن ۋاقىت ىشىندە ۇلگەردىم بە؟ مەن ءوز جوسپارىما قانداي تۇزەتۋلەر ەنگىزدىم جانە نەلىكتەن؟
تومەندەگى بوس ۇياشىققا ساباق تۋرالى ءوز پىكىرىڭىزدى جازىڭىز. سول ۇياشىقتاعى ءسىزدىڭ ساباعىڭىزدىڭ تاقىرىبىنا سايكەس كەلەتىن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭىز.

قورىتىندى باعامداۋ. قانداي ەكى نارسە تابىستى بولدى(وقىتۋدى دا، وقۋدى دا ەسكەرىڭىز)؟
1.
2.
قانداي ەكى نارسە ساباقتى جاقسارتا الدى (وقىتۋدى دا، وقۋدى دا ەسكەرىڭىز)؟
1.
2.
ساباق بارىسىندا مەن سىنىپ نەمەسە جەكەلەگەن وقۋشىلار تۋرالى مەنىڭ كەلەسى ساباعىمدى جەتىلدىرۋگە كومەكتەسەتىن نە ءبىلدىم؟

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما