سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرىنە جاتتىعۋلار
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرىنە جاتتىعۋلار.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى بويىنشا وقۋشىلاردىڭ بىلىكتىلىكتەرىن جيناقتاۋ، بەكىتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردى سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرىن اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
تاربيەلىلىگى: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا، ۇشقىر ويلىلىققا، بەلسەندىلىككە، جان-جاقتىلىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سىزبا، تەست تاپسىرمالارى، سەمانتيكالىق كارتا.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، اڭگىمەلەسۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. وقۋشىلارمەن امانداسىپ، ولاردى تۇگەندەپ، ءۇي تاپسىرماسىنا دايىندالىپ وتىرۋلارىنا ەسكەرتەمىن.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: ۇيگە جاناسۋ تۋرالى وقۋ، 264 - جاتتىعۋدى جازباشا ورىنداپ، تالداپ كەلۋ بەرىلگەن بولاتىن. تاپسىرمانى 2 - 3 وقۋشىدان سۇرايمىن. بارلىق وقۋشىنىڭ داپتەرلەرىنەن جاتتىعۋدىڭ ورىندالىسىن تەكسەرىپ شىعامىن.
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتۋ: وقۋشىلارمەن بىرىگە وتىرىپ، جاناسا بايلانىسقان ءسوز تىركەسى تۋرالى جيناقتاپ، قىسقاشا قورىتىندىلايمىز.
ءىV. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى تۋرالى جيناقتاپ، وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن پىسىقتاۋ. قازاق تىلىندەگى سوزدەردىڭ ءوزارا بايلانىسۋ تۇرلەرىنىڭ بەس ءتۇرى بار. ولار: قيىسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ، قابىسۋ، جاناسۋ.
وقۋشىلاردىڭ بولجامدى جاۋاپتارى بىلاي بولۋ كەرەك:
1) باستاۋىش پەن بايانداۋىشتىڭ جىكتىك جالعاۋى ارقىلى ءبىر جاقتا جانە 1 - 2 جاقتاردا جەكەشە، كوپشە تۇردە بايلانىسۋىن قيىسۋ دەيمىز. ءىلياس دۇكەننەن جۇگىرىپ شىقتى دەگەن سويلەمدە ءىلياس پەن شىقتى، باستاۋىش پەن بايانداۋىش ءىىى جاقتا قيىسىپ تۇر.
2) ىلىك سەپتىك جالعاۋلى ءسوز بەن تاۋەلدىك جالعاۋلى سوزدەردىڭ بايلانىسۋ ءتۇرىن ماتاسۋ دەپ اتايدى. مەنىڭ اكەم باۋىرجاننىڭ باتىرلىعىن، قامقورلىعىن ايتىپ وتىرۋشى ەدى. وسىنداعى مەنىڭ اكەم، باۋىرجاننىڭ باتىرلىعى، باۋىرجاننىڭ قامقورلىعى تىركەستەرى ماتاسىپ تۇر.
3) باعىنىڭقى سىڭار مەن باعىنىڭقى سىڭارداعى ءسوزدىڭ اتاۋ مەن ىلىكتەن باسقا سەپتىك جالعاۋلارىنىڭ بىرەۋى جالعانۋ نە شىلاۋى ارقىلى بايلانىسۋ ءتۇرىن مەڭگەرۋ دەپ اتايدى.
يگىلىك قىزىلجاردان بۇل جولى دا رەنجىپ قايتىپ ەدى. سويلەمدەگى قىزىلجاردان قايتىپ ەدى مەڭگەرىلە بايلانىسىپ تۇر.
4) سوزدەردىڭ قاتاڭ ورىن ءتارتىبى ناتيجەسىندە قاتار تۇرۋ ارقىلى بايلانىسۋ ءتۇرىن قابىسۋ دەپ اتايدى.
وتانىم دەسەم ويىما
ايدىن شالقار كول تۇسەر...
وسىنداعى ايدىن، شالقار كول دەگەندەر بەرىك ورىن ءتارتىبى ارقىلى بايلانىسقان، ولاردىڭ ورنىن اۋىستىرساق، بايلانىس بۇزىلادى.
5) باسىڭقى سىڭار مەن باعىنىڭقى سىڭاردىڭ ورىن تاڭداماي، جاقىن دا، قاشىق تا تۇرۋى ارقىلى بايلانىسۋ ءتۇرىن جاناسۋ دەپ اتايدى.
بيىل ول مەكتەپتى بىتىرەدى. بۇل سويلەمدەگى بيىل (باعىنىڭقى) ءسوزى بىتىرەدى (باسىڭقى) سوزىمەن اراسىنا ءسوز سالىپ تا، ول مەكتەپتى بيىل بىتىرەدى بولىپ قاتار تۇرىپ تا بايلانىسادى.
V. سىنىپتاعى 16 وقۋشىعا تەست تاپسىرمالارىن تاراتىپ بەرىپ، بەلگىلەتەمىن، سودان سوڭ جيناپ الىپ، باعالايمىن.
VI. سىنىپتاعى 3 توپقا، ياعني"العىرلار"، "بىلگىرلەر"، "زەرەكتەر" دەگەن توپتارعا بولەمىن.
1. ءار قاتار ىشىندە قيىسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ، قابىسۋ، جاناسۋلارى بار بەس - بەستەن ماقال - ماتەل ايتۋ.
1. ءتىل تاس جارادى، تاس جارماسا... (باس جارادى).
2. بال تامعان تىلدەن... (ۋ تامعان).
3. تاۋدى، تاستى جەل بۇزار، ادامزاتتى... (ءسوز بۇزار).
4. جاقسى ءسوز -... (جارىم ىرىس)
5. قاھارلى ءسوز... (قامال بۇزار)
6. شەبەردىڭ قولى ورتاق، شەشەننىڭ... (ءتىلى ورتاق).
7. جاقسى بايقاپ سويلەر، جامان... (شايقاپ سويلەر).
8. باس كەسپەك بولسا دا،... (ءتىل كەسپەك جوق).
9. دالەلسىز ءسوز... (جەلمەن تەڭ).
10. ءتىل قىلىشتان... (وتكىر).
11. ءپىل كوتەرمەگەندى،... (ءتىل كوتەرەدى).
12. تىلدەن ارتىق... (قازىنا جوق).
13. انا ءسۇتى بوي وسىرەدى، انا ءتىلى... (وي وسىرەدى).
14. جىلاننىڭ ۋى تىسىندە، ادامنىڭ ۋى... (تىلىندە).
15. ەڭ اششى دا ءتىل، ەڭ... (ءتاتتى دە ءتىل).
16. ونەر الدى -... (قىزىل ءتىل).
17. ايتىلعان ءسوز -... (اتىلعان وق).
18. جىلى - جىلى سويلەسەڭ، جىلان... (ىنىنەن شىعادى).
19. باسقا پالە -... (تىلدەن).
20. ءبىلىم كىلتى -... (ءتىل).
21. تىلگە قۇرمەت -... (ەلگە قۇرمەت).
2. سەمانتيكالىق كارتانى تولتىرۋ. «سويلەمنىڭ بايلانىسۋى»
3. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا قوسىمشالاردى قويىپ، بايلانىس تۇرلەرىن انىقتاۋ.
قابىسا بايلانىسقان سوزدەردىن كوپشىلىگى سويلەمدە.............. ورىنعا يە بولادى دا، ول ورىننان جىلجىتۋعا كونە بەرمەيدى.
قابىسۋدىڭ جاي جانە........... ءتۇرى بار. دارا ۇعىمدى ءسوزدىڭ قابىسا بايلانىسۋى................. بولادى. مىسالى: اعاش كۇرەك، ەكى ەشكى، ءمولدىر سۋ، جالت قاراۋ، ت. ب. قابىسا بايلانىسقان ءسوز تىركەسىنىڭ باعىنىنقى سىڭارى بىرنەشە............... قۇرىلۋى مۇمكىن. مۇنى كۇردەلى قابىسۋ دەيدى. مى¬سالى: ءتورت بولمەلى ءۇي.
سوزدەردىڭ بايلانىسۋ ىڭعايىنا قاراي قابىسۋ تىكەلەي قابىسۋ جانە............ قابىسۋ بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
تىكەلەي قابىسۋ. باعىنىڭقى سىنارداعى ءاربىر ءسوز............. سىڭارمەن ءوز بەتىنشە بايلانىسۋعا قابىلەتتى بولادى. مۇنى تىكەلەي قابىسۋ دەيمىز. مىسالى: ءمولدىر تازا اۋا (ءمولدىر اۋا، تازا اۋا)؛ ۇزىن سۇلۋ كىرپىك (ۇزىن كىرپىك، سۇلۋ كىرپىك): ايدالعان تەگىس جەر (ايدالعان جەر، تەگىس جەر)؛ توقال سارى سيىر (توقال سيىر، سارى سيىر)، سۇرلەنگەن كوك جۇگەرى (سۇرلەنگەن جۇگەرى، كوك جۇگەرى)؛ بۇيرالانعان قويۋ قارا شاش (بۇيرالانعان شاش، قويۋ شاش، قارا شاش)؛ اپتىعىپ تەز ءجۇرۋ (اپتىعىپ ءجۇرۋ، تەز ءجۇرۋ).
ساتىلاي قابىسۋ. الدىمەن ەكى ءسوز تىركەسىپ ءبىر............ بىلدىرەدى دە، ءوزارا جىگىن جازباي كەلەسى سوزبەن تىركەسەدى. وسى تارتىپپەن بىرنەشە سوزدەر ۇلاسا ۇشتاسىپ........... بەرۋى مۇمكىن. مۇنى ساتىلاي قابىسۋ دەيمىز. مىسالى: بيىك وكشە ەتىكتى ايەل؛ ءۇش قابات ءۇي. ءبىر توننا كومىر؛ جەتى جىلدىق تاجىريبە، ءۇزىن بويلى جىگىت؛ قوي كوزدى بالا؛ تەز ونەتىن تۇقىم؛ التىن سىرعالى قىز؛ قىلقان جاپىراق اعاش.
تىكەلەي كابىسۋ — قابىسۋدىن جاي تۇرىنە، ساتىلاي قابىسۋ — قابىسۋدىن............. تۇرىنە جاتادى. تىكەلەي قابىساتىن باعىنىڭكى سىڭارلاردىڭ كەيدە ورىندارىن اۋىستىرۋعا نە اراسىنا باسقا ءسوز قويۋعا بولادى. ساتىلى قابىسۋدا ولاي ەمەس، مۇنداعى................ ورنى تۇراقتى بو¬لادى. باعىنىقى ءسوز باسىڭقى سوزبەن قاتار تۇرادى. مىسالى: ءۇش قابات ءۇي (قابات ءۇش ءۇي دەۋگە بولمايدى).
4. ءسوزجۇمباق شەشۋ. «بايلانىس» ءسوزجۇمباعى.
ب ا ي ل ا ن ى س
5. وقۋلىقپەن جۇمىس 266 - جاتتىعۋدىڭ ىشىنەن ءسوز تىركەستەرىن تەرىپ جازىپ، تالداۋ.
6. "تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇلانىمىن" اتتى شاعىن ويتولعاۋ جازۋ، ىشىندە بايلانىس تۇرلەرى بولۋ كەرەك. جازعان ويتولعاۋلارىن توپ بولىپ قورعايدى.
7. قورىتىندىلاۋ، ۇتقان توپتىڭ مۇشەلەرىن باعالاۋ. باعالاۋ بەتشەلەرىمەن جۇمىستارىن بايقاۋ، ساباققا جاقسى قاتىسقان توپتى ماراپاتتاۋ، وزگە توپتاردى ىنتالاندىرۋ.
VII. ۇيگە تاپسىرما: بايلانىس تۇرلەرىن قايتالاۋ، 267 - جاتتىعۋدى جازىپ، تالداۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى بويىنشا وقۋشىلاردىڭ بىلىكتىلىكتەرىن جيناقتاۋ، بەكىتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردى سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرىن اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
تاربيەلىلىگى: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا، ۇشقىر ويلىلىققا، بەلسەندىلىككە، جان-جاقتىلىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سىزبا، تەست تاپسىرمالارى، سەمانتيكالىق كارتا.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، اڭگىمەلەسۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. وقۋشىلارمەن امانداسىپ، ولاردى تۇگەندەپ، ءۇي تاپسىرماسىنا دايىندالىپ وتىرۋلارىنا ەسكەرتەمىن.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: ۇيگە جاناسۋ تۋرالى وقۋ، 264 - جاتتىعۋدى جازباشا ورىنداپ، تالداپ كەلۋ بەرىلگەن بولاتىن. تاپسىرمانى 2 - 3 وقۋشىدان سۇرايمىن. بارلىق وقۋشىنىڭ داپتەرلەرىنەن جاتتىعۋدىڭ ورىندالىسىن تەكسەرىپ شىعامىن.
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن قورىتۋ: وقۋشىلارمەن بىرىگە وتىرىپ، جاناسا بايلانىسقان ءسوز تىركەسى تۋرالى جيناقتاپ، قىسقاشا قورىتىندىلايمىز.
ءىV. سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تۇرلەرى تۋرالى جيناقتاپ، وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن پىسىقتاۋ. قازاق تىلىندەگى سوزدەردىڭ ءوزارا بايلانىسۋ تۇرلەرىنىڭ بەس ءتۇرى بار. ولار: قيىسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ، قابىسۋ، جاناسۋ.
وقۋشىلاردىڭ بولجامدى جاۋاپتارى بىلاي بولۋ كەرەك:
1) باستاۋىش پەن بايانداۋىشتىڭ جىكتىك جالعاۋى ارقىلى ءبىر جاقتا جانە 1 - 2 جاقتاردا جەكەشە، كوپشە تۇردە بايلانىسۋىن قيىسۋ دەيمىز. ءىلياس دۇكەننەن جۇگىرىپ شىقتى دەگەن سويلەمدە ءىلياس پەن شىقتى، باستاۋىش پەن بايانداۋىش ءىىى جاقتا قيىسىپ تۇر.
2) ىلىك سەپتىك جالعاۋلى ءسوز بەن تاۋەلدىك جالعاۋلى سوزدەردىڭ بايلانىسۋ ءتۇرىن ماتاسۋ دەپ اتايدى. مەنىڭ اكەم باۋىرجاننىڭ باتىرلىعىن، قامقورلىعىن ايتىپ وتىرۋشى ەدى. وسىنداعى مەنىڭ اكەم، باۋىرجاننىڭ باتىرلىعى، باۋىرجاننىڭ قامقورلىعى تىركەستەرى ماتاسىپ تۇر.
3) باعىنىڭقى سىڭار مەن باعىنىڭقى سىڭارداعى ءسوزدىڭ اتاۋ مەن ىلىكتەن باسقا سەپتىك جالعاۋلارىنىڭ بىرەۋى جالعانۋ نە شىلاۋى ارقىلى بايلانىسۋ ءتۇرىن مەڭگەرۋ دەپ اتايدى.
يگىلىك قىزىلجاردان بۇل جولى دا رەنجىپ قايتىپ ەدى. سويلەمدەگى قىزىلجاردان قايتىپ ەدى مەڭگەرىلە بايلانىسىپ تۇر.
4) سوزدەردىڭ قاتاڭ ورىن ءتارتىبى ناتيجەسىندە قاتار تۇرۋ ارقىلى بايلانىسۋ ءتۇرىن قابىسۋ دەپ اتايدى.
وتانىم دەسەم ويىما
ايدىن شالقار كول تۇسەر...
وسىنداعى ايدىن، شالقار كول دەگەندەر بەرىك ورىن ءتارتىبى ارقىلى بايلانىسقان، ولاردىڭ ورنىن اۋىستىرساق، بايلانىس بۇزىلادى.
5) باسىڭقى سىڭار مەن باعىنىڭقى سىڭاردىڭ ورىن تاڭداماي، جاقىن دا، قاشىق تا تۇرۋى ارقىلى بايلانىسۋ ءتۇرىن جاناسۋ دەپ اتايدى.
بيىل ول مەكتەپتى بىتىرەدى. بۇل سويلەمدەگى بيىل (باعىنىڭقى) ءسوزى بىتىرەدى (باسىڭقى) سوزىمەن اراسىنا ءسوز سالىپ تا، ول مەكتەپتى بيىل بىتىرەدى بولىپ قاتار تۇرىپ تا بايلانىسادى.
V. سىنىپتاعى 16 وقۋشىعا تەست تاپسىرمالارىن تاراتىپ بەرىپ، بەلگىلەتەمىن، سودان سوڭ جيناپ الىپ، باعالايمىن.
VI. سىنىپتاعى 3 توپقا، ياعني"العىرلار"، "بىلگىرلەر"، "زەرەكتەر" دەگەن توپتارعا بولەمىن.
1. ءار قاتار ىشىندە قيىسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ، قابىسۋ، جاناسۋلارى بار بەس - بەستەن ماقال - ماتەل ايتۋ.
1. ءتىل تاس جارادى، تاس جارماسا... (باس جارادى).
2. بال تامعان تىلدەن... (ۋ تامعان).
3. تاۋدى، تاستى جەل بۇزار، ادامزاتتى... (ءسوز بۇزار).
4. جاقسى ءسوز -... (جارىم ىرىس)
5. قاھارلى ءسوز... (قامال بۇزار)
6. شەبەردىڭ قولى ورتاق، شەشەننىڭ... (ءتىلى ورتاق).
7. جاقسى بايقاپ سويلەر، جامان... (شايقاپ سويلەر).
8. باس كەسپەك بولسا دا،... (ءتىل كەسپەك جوق).
9. دالەلسىز ءسوز... (جەلمەن تەڭ).
10. ءتىل قىلىشتان... (وتكىر).
11. ءپىل كوتەرمەگەندى،... (ءتىل كوتەرەدى).
12. تىلدەن ارتىق... (قازىنا جوق).
13. انا ءسۇتى بوي وسىرەدى، انا ءتىلى... (وي وسىرەدى).
14. جىلاننىڭ ۋى تىسىندە، ادامنىڭ ۋى... (تىلىندە).
15. ەڭ اششى دا ءتىل، ەڭ... (ءتاتتى دە ءتىل).
16. ونەر الدى -... (قىزىل ءتىل).
17. ايتىلعان ءسوز -... (اتىلعان وق).
18. جىلى - جىلى سويلەسەڭ، جىلان... (ىنىنەن شىعادى).
19. باسقا پالە -... (تىلدەن).
20. ءبىلىم كىلتى -... (ءتىل).
21. تىلگە قۇرمەت -... (ەلگە قۇرمەت).
2. سەمانتيكالىق كارتانى تولتىرۋ. «سويلەمنىڭ بايلانىسۋى»
3. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا قوسىمشالاردى قويىپ، بايلانىس تۇرلەرىن انىقتاۋ.
قابىسا بايلانىسقان سوزدەردىن كوپشىلىگى سويلەمدە.............. ورىنعا يە بولادى دا، ول ورىننان جىلجىتۋعا كونە بەرمەيدى.
قابىسۋدىڭ جاي جانە........... ءتۇرى بار. دارا ۇعىمدى ءسوزدىڭ قابىسا بايلانىسۋى................. بولادى. مىسالى: اعاش كۇرەك، ەكى ەشكى، ءمولدىر سۋ، جالت قاراۋ، ت. ب. قابىسا بايلانىسقان ءسوز تىركەسىنىڭ باعىنىنقى سىڭارى بىرنەشە............... قۇرىلۋى مۇمكىن. مۇنى كۇردەلى قابىسۋ دەيدى. مى¬سالى: ءتورت بولمەلى ءۇي.
سوزدەردىڭ بايلانىسۋ ىڭعايىنا قاراي قابىسۋ تىكەلەي قابىسۋ جانە............ قابىسۋ بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
تىكەلەي قابىسۋ. باعىنىڭقى سىنارداعى ءاربىر ءسوز............. سىڭارمەن ءوز بەتىنشە بايلانىسۋعا قابىلەتتى بولادى. مۇنى تىكەلەي قابىسۋ دەيمىز. مىسالى: ءمولدىر تازا اۋا (ءمولدىر اۋا، تازا اۋا)؛ ۇزىن سۇلۋ كىرپىك (ۇزىن كىرپىك، سۇلۋ كىرپىك): ايدالعان تەگىس جەر (ايدالعان جەر، تەگىس جەر)؛ توقال سارى سيىر (توقال سيىر، سارى سيىر)، سۇرلەنگەن كوك جۇگەرى (سۇرلەنگەن جۇگەرى، كوك جۇگەرى)؛ بۇيرالانعان قويۋ قارا شاش (بۇيرالانعان شاش، قويۋ شاش، قارا شاش)؛ اپتىعىپ تەز ءجۇرۋ (اپتىعىپ ءجۇرۋ، تەز ءجۇرۋ).
ساتىلاي قابىسۋ. الدىمەن ەكى ءسوز تىركەسىپ ءبىر............ بىلدىرەدى دە، ءوزارا جىگىن جازباي كەلەسى سوزبەن تىركەسەدى. وسى تارتىپپەن بىرنەشە سوزدەر ۇلاسا ۇشتاسىپ........... بەرۋى مۇمكىن. مۇنى ساتىلاي قابىسۋ دەيمىز. مىسالى: بيىك وكشە ەتىكتى ايەل؛ ءۇش قابات ءۇي. ءبىر توننا كومىر؛ جەتى جىلدىق تاجىريبە، ءۇزىن بويلى جىگىت؛ قوي كوزدى بالا؛ تەز ونەتىن تۇقىم؛ التىن سىرعالى قىز؛ قىلقان جاپىراق اعاش.
تىكەلەي كابىسۋ — قابىسۋدىن جاي تۇرىنە، ساتىلاي قابىسۋ — قابىسۋدىن............. تۇرىنە جاتادى. تىكەلەي قابىساتىن باعىنىڭكى سىڭارلاردىڭ كەيدە ورىندارىن اۋىستىرۋعا نە اراسىنا باسقا ءسوز قويۋعا بولادى. ساتىلى قابىسۋدا ولاي ەمەس، مۇنداعى................ ورنى تۇراقتى بو¬لادى. باعىنىقى ءسوز باسىڭقى سوزبەن قاتار تۇرادى. مىسالى: ءۇش قابات ءۇي (قابات ءۇش ءۇي دەۋگە بولمايدى).
4. ءسوزجۇمباق شەشۋ. «بايلانىس» ءسوزجۇمباعى.
ب ا ي ل ا ن ى س
5. وقۋلىقپەن جۇمىس 266 - جاتتىعۋدىڭ ىشىنەن ءسوز تىركەستەرىن تەرىپ جازىپ، تالداۋ.
6. "تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇلانىمىن" اتتى شاعىن ويتولعاۋ جازۋ، ىشىندە بايلانىس تۇرلەرى بولۋ كەرەك. جازعان ويتولعاۋلارىن توپ بولىپ قورعايدى.
7. قورىتىندىلاۋ، ۇتقان توپتىڭ مۇشەلەرىن باعالاۋ. باعالاۋ بەتشەلەرىمەن جۇمىستارىن بايقاۋ، ساباققا جاقسى قاتىسقان توپتى ماراپاتتاۋ، وزگە توپتاردى ىنتالاندىرۋ.
VII. ۇيگە تاپسىرما: بايلانىس تۇرلەرىن قايتالاۋ، 267 - جاتتىعۋدى جازىپ، تالداۋ.
You Might Also Like
-
سايىس فيزيكا، حيميا، ماتەماتيكا پاندەرى بويىنشا وتكىزىلەدى.
