- 04 naý. 2024 23:50
- 238
Arnaly bulaq asyl sóz
Qostanaı oblysy, Rýdnyı qalasy
qazaq tili men ádebıeti muǵalimi:
Shynar Danıarqyzy
Taqyryby: «Arnaly bulaq – asyl sóz»
Maqsaty: oqýshylardyń boıyndaǵy oı jáne til jutańdyǵyn eskere otyryp, olardyń sózdik qoryn baıytý, saýatty sóıleýdi úlgileý, til mádenıetin jetildirý.
Qajetti quraldar: ınteraktıvti taqta, til týraly uly adamdardyń naqyl sózderi jazylǵan plakattar
Júrgizýshi:
Armysyzdar qurmetti ustazdar men oqýshylar! Mine búgin 22 qyrkúıek «Tilder merekesi». 1989 jyly qyrkúıektiń 22 kúni Qazaqstanda «Tilder týraly» zań qabyldanǵan bolatyn. Osydan 22 qyrkúıek kúni respýblıkada Qazaqstan halyqtarynyń tilder kúni dep atalyp kelýde. Osy maqsatta «Arnaly bulaq – asyl sóz» atty taqyrypta 6 synyptar arasynda ıntellektýaldyq oıynyn ótkizgeli otyrmyz. Al endi osy saıysymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder. Al endi osy saıysty Nesipbek Aıtovtyń myna óleń joldarymen ashqym kelip otyr.
Ana tilim
Ana tilim júregisiń anamnyń
Júrek – ana men ózińnen jaraldym.
Saǵat saıyn saýlyǵyńdy tileımin.
Sensiz mynaý keregine ǵalamnyń.
Seniń árbir tynysyńmen kún keshem,
Sen arqyly tirshilikpen tildesem,
El betine qalaı túzý qaraımyn
Ana tilim, eger seni bilmesem! – dep aıtqandaı, osy eldiń árbir azamaty ana tilin kóziniń qarashyǵyndaı qorǵap, til mártebesiniń bıikteýine barynsha úles qosýǵa mindetti.
Saıysymyzdy bastamas buryn búgingi oıynymyzǵa tóreshilik etetin ádilqazylardy tanystyryp ótsem.
Búgingi oıynymyzǵa 3 top qatysqaly otyr. Saıysqa óz ónerlerin kórsetýge kelgen toptarǵa iske sát degimiz keledi. Oıynymyzdyń sharttaryn oıyn barysynda túsindiremiz.
Qanattaryń talmasyn,
Ónerleriń samǵasyn
Bilimdi bolyp er jetip,
Halqyńa tıgiz paıdasyn
1) Al endi İ kezeń «Men elimniń erteńimin» (tanystyrý). Ár top ózin tanystyrady.
Kezekpen toptardy ortaǵa shaqyramyz.
Júrgizýshi:
Qazaq tili!
Baısaldy babam tilim!
Sol baılyqtan az emes alatynym)
Sen tilisiń!
Adamzat –Abaıynyń
Sen tilisiń
Urpaqtyń talaıynyń!
2) Al endigi İİ kezeń «101 maqal» saıysy. Bul shart boıynsha tek qana «Til» taqyrybynda maqal-mátelder aıtylady (kezekpen). Aıtylǵan maqal-mátelder qaıtalanbaıdy. Bilmegen top oıynnan shyǵady.
Júrgizýshi:
Eń birinshi baqytym – tilim meniń,
Tas júrekti tilimmen tilimdedim.
Keı-keıde dúnıeden túńilsem de,
Qasıetti tilimnen túńilmedim.
3) Al endigi kezeń «Óleń sózdiń patshasy – sóz sarasy» mánerlep oqý saıysy.
Ortaǵa kezekpen toptardy shaqyramyz.
Júrgizýshi:
Sóz qandaı baı, bilem sonyń qanshasyn
Jatyp turyp sanadym
Árbireýin qolyma ustap úńile,
Asyl tassha qaradym.
4) 4 - kezeń «Bilimdiler saıysy». Oıynnyń sharty ár uıashyqta suraqtar berilgen, «jeńilden aýyrǵa» tapsyrmasy boıynsha upaı jınaımyz. Ár toptyń barlyq oqýshysy bir suraqqa jaýap beredi.
Tilińmen júgirme,
Bilimińmen júgir.
5) «Sóz oıla da, tez oıla» oıynynyń sharty berilgen sózder quramyndaǵy dybystardy paıdalana otyryp, sózder qurastyrý. «Memlekettik til - qazaq tili»
Qansha sóz bolsa, sonsha upaı jınaıdy
Ádil qazy alqasy
Ádil baǵa beretin
Saıyskerdiń baǵasyn
Bir júıege keltirsin
Kelesi kezekti ánge bersek.
Kelesi qorytyndy sózdi tóreshilerge beremiz.
Júrgizýshi: Til merekesi barshańyzǵa qutty bolsyn!
Oıynǵa qatysqan saıyskerlerdi júldeli oryndarymen quttyqtaımyn!
Men qazaqpyn, myń ólip, myń tirilgen,
Jórgegimdi tanystym muń tilimmen.
Jylaǵanda júregim, kún tutylyp,
Qýanǵanda kúlkimnen tún túrilgen. – dep Juban Moldaǵalıev aıtqandaı ana tilimizdi, memlekettik tilimizdi qadirleı bileıik aǵaıyn.
Qurmetti ustazdar, oqýshylar búgingi oıynymyzǵa at salysqandaryńyzǵa úlken alǵysymyzdy bildiremiz!
qazaq tili men ádebıeti muǵalimi:
Shynar Danıarqyzy
Taqyryby: «Arnaly bulaq – asyl sóz»
Maqsaty: oqýshylardyń boıyndaǵy oı jáne til jutańdyǵyn eskere otyryp, olardyń sózdik qoryn baıytý, saýatty sóıleýdi úlgileý, til mádenıetin jetildirý.
Qajetti quraldar: ınteraktıvti taqta, til týraly uly adamdardyń naqyl sózderi jazylǵan plakattar
Júrgizýshi:
Armysyzdar qurmetti ustazdar men oqýshylar! Mine búgin 22 qyrkúıek «Tilder merekesi». 1989 jyly qyrkúıektiń 22 kúni Qazaqstanda «Tilder týraly» zań qabyldanǵan bolatyn. Osydan 22 qyrkúıek kúni respýblıkada Qazaqstan halyqtarynyń tilder kúni dep atalyp kelýde. Osy maqsatta «Arnaly bulaq – asyl sóz» atty taqyrypta 6 synyptar arasynda ıntellektýaldyq oıynyn ótkizgeli otyrmyz. Al endi osy saıysymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder. Al endi osy saıysty Nesipbek Aıtovtyń myna óleń joldarymen ashqym kelip otyr.
Ana tilim
Ana tilim júregisiń anamnyń
Júrek – ana men ózińnen jaraldym.
Saǵat saıyn saýlyǵyńdy tileımin.
Sensiz mynaý keregine ǵalamnyń.
Seniń árbir tynysyńmen kún keshem,
Sen arqyly tirshilikpen tildesem,
El betine qalaı túzý qaraımyn
Ana tilim, eger seni bilmesem! – dep aıtqandaı, osy eldiń árbir azamaty ana tilin kóziniń qarashyǵyndaı qorǵap, til mártebesiniń bıikteýine barynsha úles qosýǵa mindetti.
Saıysymyzdy bastamas buryn búgingi oıynymyzǵa tóreshilik etetin ádilqazylardy tanystyryp ótsem.
Búgingi oıynymyzǵa 3 top qatysqaly otyr. Saıysqa óz ónerlerin kórsetýge kelgen toptarǵa iske sát degimiz keledi. Oıynymyzdyń sharttaryn oıyn barysynda túsindiremiz.
Qanattaryń talmasyn,
Ónerleriń samǵasyn
Bilimdi bolyp er jetip,
Halqyńa tıgiz paıdasyn
1) Al endi İ kezeń «Men elimniń erteńimin» (tanystyrý). Ár top ózin tanystyrady.
Kezekpen toptardy ortaǵa shaqyramyz.
Júrgizýshi:
Qazaq tili!
Baısaldy babam tilim!
Sol baılyqtan az emes alatynym)
Sen tilisiń!
Adamzat –Abaıynyń
Sen tilisiń
Urpaqtyń talaıynyń!
2) Al endigi İİ kezeń «101 maqal» saıysy. Bul shart boıynsha tek qana «Til» taqyrybynda maqal-mátelder aıtylady (kezekpen). Aıtylǵan maqal-mátelder qaıtalanbaıdy. Bilmegen top oıynnan shyǵady.
Júrgizýshi:
Eń birinshi baqytym – tilim meniń,
Tas júrekti tilimmen tilimdedim.
Keı-keıde dúnıeden túńilsem de,
Qasıetti tilimnen túńilmedim.
3) Al endigi kezeń «Óleń sózdiń patshasy – sóz sarasy» mánerlep oqý saıysy.
Ortaǵa kezekpen toptardy shaqyramyz.
Júrgizýshi:
Sóz qandaı baı, bilem sonyń qanshasyn
Jatyp turyp sanadym
Árbireýin qolyma ustap úńile,
Asyl tassha qaradym.
4) 4 - kezeń «Bilimdiler saıysy». Oıynnyń sharty ár uıashyqta suraqtar berilgen, «jeńilden aýyrǵa» tapsyrmasy boıynsha upaı jınaımyz. Ár toptyń barlyq oqýshysy bir suraqqa jaýap beredi.
Tilińmen júgirme,
Bilimińmen júgir.
5) «Sóz oıla da, tez oıla» oıynynyń sharty berilgen sózder quramyndaǵy dybystardy paıdalana otyryp, sózder qurastyrý. «Memlekettik til - qazaq tili»
Qansha sóz bolsa, sonsha upaı jınaıdy
Ádil qazy alqasy
Ádil baǵa beretin
Saıyskerdiń baǵasyn
Bir júıege keltirsin
Kelesi kezekti ánge bersek.
Kelesi qorytyndy sózdi tóreshilerge beremiz.
Júrgizýshi: Til merekesi barshańyzǵa qutty bolsyn!
Oıynǵa qatysqan saıyskerlerdi júldeli oryndarymen quttyqtaımyn!
Men qazaqpyn, myń ólip, myń tirilgen,
Jórgegimdi tanystym muń tilimmen.
Jylaǵanda júregim, kún tutylyp,
Qýanǵanda kúlkimnen tún túrilgen. – dep Juban Moldaǵalıev aıtqandaı ana tilimizdi, memlekettik tilimizdi qadirleı bileıik aǵaıyn.
Qurmetti ustazdar, oqýshylar búgingi oıynymyzǵa at salysqandaryńyzǵa úlken alǵysymyzdy bildiremiz!