InfoHub Logo

Bizdiń jyl sanaǵymyz boıynsha 79 jylda, Italıada Neapolden 25 km qashyqtyqta ornalasqan Pompeı qalasy, Vezývıı janartaýynan atqylaǵan lava men kúlderdiń astynda qalyp, jer betinen joıylǵan.

Sol zamandary Rımdikter bul qalany demalý, saýyǵý ortalyǵyna aınaldyrǵan bolatyn. Baılyq pen saltanattyń sońy arsyzdyqqa ulasyp, aqylǵa qonymsyz kúıge engen bul jerdi kórgen ar-uıaty bar adamdar betterin jaýyp, kózderin jumatyny sózsiz edi. Ár túrli zınaqorlyq, azǵyndyq áreketteriniń bazary jaǵdaıyna keltirilgen edi. Sońǵy ýaqyttary aqylǵa da, qıalǵa da kelmeıtin, tipti túsinýge de kelmeıtin arsyzdyqtar shyrqaý-shegine jetken bolatyn.

5 shilde kúni, barshanyń azǵyndyq ishinde kóńil kóterip rahattanyp jatqan sátinde, Vezývıı janartaýynan atqylaǵan ystyq lavalar, kúlder, tastar qala ústine jaýyp, bir sátte búkil jer 4-5 metr bıiktikke deıin, qyzǵan batpaq selimen qaptaldy.

1748 jylynan keıin jasalǵan qazba jumystary kezinde, lavalardyń qataıyp, adamdar bolǵan bólikteri shuńqyr kúıinde qalǵany kórildi. Pompeı kenetten apatqa ushyraǵandyqtan, adamdardyń bul páleket sátinde qandaı jaǵdaıda bolǵan kúıi osy shuńqyrlarǵa aqqan suıyq gıpstiń qatýymen anyqtaldy. Kóbisiniń aqylǵa qonymsyz bir keıipte, óte usqynsyz áreketter jasaǵan kúıinde qalǵandary aıqyn boldy.

Qazba jumystary osy ýaqytqa deıin júrgizilýde. Qalanyń basym bóligi, qaqpa janyndaǵy mazar, qala syrtyndaǵy birneshe vıllalar arshylǵan. Qalada bekinis qabyrǵalary jáne birneshe qaqpa, kósheler men turǵyn úıler orny saqtalǵan. Kópshiligi túrli sýrettermen áshekeılengen. Pompeı — b.z. 1 ǵ-ndaǵy Rım óneri, mádenıeti, sharýashylyǵy, turmysy jaıly qundy derek beretin eskertkish.

Qazba jumystarynan keıin shyqqan úıler, kósheler jáne basqa da ǵımarattar týrısterdiń qyzyǵýshylyǵyn tartqany úshin, qazir bul jer týrıstik mekenge aınalǵan.

---