- 29 mam. 2024 21:18
- 540
Senarı: Saıası qýǵyn-súrgin qurbandary
Saıası qýǵyn-súrgin qurbandary týraly senarıdiń úlgisi:
Saıası qýǵyn-súrgin qurbandary
Avtor: Meıirjan Muqash
1-sahna: Kirispe
Orta: 1930-jyldardyń Qazaqstany. Aýyl-aımaqtar, qalalarda beıbit ómir súrip jatqan halyq.
Mýzyka: Baıaý, qaıǵyly áýen.
Dıktordyń daýysy:
"Bul 1930-jyldar, Qazaqstan halqynyń taǵdyryna qara bult túsken jyldar. Saıası qýǵyn-súrgin, aıdaý, repressıalar – osynyń barlyǵy mıllıondaǵan adamnyń taǵdyryn ózgertip, ómirin kúl-talqan etti."
2-sahna: Qýǵyn-súrginniń bastalýy
Orta: Aýyldaǵy shaǵyn úı, otbasy keshki as iship otyr.
Akterler: Ata, áje, ata-ana jáne balalar.
Dıalog:
Áke: (Kúlimdep) "Búgingi kún sátti ótti, balam. Qoılarymyz kóbeıdi, jaz da jaqyndap qaldy."
Ana: "Iá, bárimiz aman bolaıyq. Bizdiń aýylymyzda da tynyshtyq bolsa eken."
Dıktordyń daýysy:
"Biraq bul tynyshtyq kópke sozylmady..."
Orta: Úıge NKVD qyzmetkerleri kirip keledi.
NKVD qyzmetkeri: "Sizdi memleketke qarsy áreketter úshin tutqyndaýǵa buıryq bar."
Áke: (Tańyrqap) "Ne degenińiz? Biz tek sharýalarmyz!"
NKVD qyzmetkeri: "Barlyǵy erip júrińiz. Balalar men áıelder syrtta qalsyn."
3-sahna: Lagerdegi ómir
Orta: Lager. Kúńgirt bólme, sýyq, qatal sharttar.
Akterler: Túrme qyzmetkerleri, tutqyndar.
Dıalog:
Tutqyn: "Bizdi ne úshin munda ákeldi? Bizdiń esh kinámiz joq!"
Túrme qyzmetkeri: "Senderdiń kináleriń – osy jerge kelgenderiń. Sender memleketke qarsy shyqtyńdar, sondyqtan jazalaryńdy óteńder."
Dıktordyń daýysy:
"Myńdaǵan adamdar osyndaı lagerlerde aýyr jumystar istep, kúndelikti ómirlerin qaýip pen qorqynyshta ótkizdi."
4-sahna: Qaıta oralý
Orta: Aýylǵa qaıta oralǵan adamdar, jaralanǵan júrekter.
Akterler: Tiri qalǵan tutqyndar, olardyń otbasy músheleri.
Dıalog:
Bala: (Qushaqtap) "Áke, senimen qaıta kóriskenime senbeımin!"
Áke: (Kózderi jasqa toly) "Balam, men de saǵyndym. Endi bárimiz birge bolamyz."
Dıktordyń daýysy:
"Osy aýyr jyldardan keıin de halyqtyń rýhy synbady. Qaıta oralǵandar jańa ómir bastaýǵa talpyndy."
5-sahna: Estelik
Orta: Estelik taqtasy aldynda tur, gúlder qoıylǵan.
Akterler: Jastar, úlkender.
Dıalog:
Jas: "Biz bul jerge árdaıym kelip, olardyń erlikterin eske alamyz."
Úlken: "Bul bizdiń mindetimiz. Eshqashan umytpaımyz."
Mýzyka: Úmitke toly áýen.
Dıktordyń daýysy:
"Saıası qýǵyn-súrgin qurbandarynyń esteligi bizdiń júregimizde máńgilikke qalady. Olar bizge tek sabaq emes, sondaı-aq erlik pen turaqtylyqtyń sımvoly."
Qorytyndy
Orta: Qýanysh pen úmitke toly sahna, balalar oınap júr.
Dıktordyń daýysy:
"Ótkenniń qatelikterin eske alyp, bolashaqqa senimmen qaraıyq. Bizdiń halqymyzdyń erkindigi men táýelsizdigi – osyndaı erliktiń nátıjesi."