Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 apta buryn)
Áke - qurmetti esim
Esse
Áke - qurmetti esim
Áke týystyq termınder júıesindegi túpqazyq uǵym, óıtkeni qazaq shejiresinde jeti ataǵa deıin sanaý dástúrinde sanat ákeden bastalady. «Jaqsydan jaman týady, bir aıaq asqa alǵysyz. Jamannan jaqsy týady, adam aıtsa nanǵysyz» deıdi halqymyz.
Ár bala úshin dúnıedegi eń qymbat jandar, árıne, ata - anasy. Olar bizdiń týǵanymyzdan bastap, qasymyzda júrip, qamqorlyq jasap, qolyndaǵy baryn bizge bergen. Onyń ishinde - ákeniń orny da erekshe. Ákelerge arnalǵan óleń shýmaqtary da az, «Baǵa jetpes baılyǵym baǵym ákem, Altyn araı shýaqty tanym ákem». Ákelerimiz
Bizdiń asyl qazynamyz.
Bala boıyndaǵy jaqsyly - jamandy qasıetterin baıqasa, qazaq ony eń birinshi áke men ata tárbıesinen kóredi, tegine tartqan deıdi. «Ákesi sondaı adam edi”, “Atasy jaqsy adam”, “Kórgendi bala» dep er adam tárbıesin aýyzǵa alady. Óıtkeni ákesiniń balasyna qaldyrǵan eń úlken murasy – onyń jaqsy tárbıesi. Al áke mektebinen ótken bala sol muraǵa qıanat jasamaýǵa tyrysqan. Erterekte erkekti kók táńirine teńegen. Al áıeldi jerge teńegen. Kúlteginniń úlken jazýynda «Táńirideı táńiriden jaralǵan babam Kúltegin ıstemin qaǵan» degen jazý osynyń dáleli. Qazirgi zamanda ákeniń otbasyndaǵy róliniń tómendeýi – qoǵamdyq dert. Sondyqtan ony memleket bolyp qolǵa alý kerek. Ártúrli baǵdarlamalar, kıno arqyly nasıhattaý kerek. Dál qazirgi tańda úıdegi áıeline sózin ótkize almaıtyn ákeniń jigersizdiginen balalary jasqanshaq, qorqaq, qoǵamǵa paıdasy joq bolyp ósip keledi. «Jaman ákeden jaqsy kórshi artyq» degen. Áke bedelinen aıyrylyp, júzi ketken pyshaq sekildi bolyp barady.
Men ózimniń ákem týraly aıtar bolsam óte kóp. Meniń ákem ómirdegi erkek ataýlydan da bıik tulǵa. Onyń bizdiń otbasymyz úshin jasaǵan jaqsy isteri az emes. Bizdi eshkimnen kem qylmaı, áli kúnge deıin zaman talabyna saı, kerek nárselerimizdi alyp berýde. Sondaǵy bir «jurttan qalmaı óssin»,- degen nıeti ǵoı. Ákem meni jaqsy kóretinin eshqashan aıtqan emes. Alaıda, onyń is - áreketinen men árqashan ol meni bárinen de jaqsy kóretinin túsinip kelemin. Qyz bala úshin “áke” degen sózdiń ózi erekshe. Men anama qaraǵanda, ákemdi qatty jaqsy kóremin. Óleń shýmaqtaryndaǵydaı - «Meniń ákem eń jaqsy adam».
Qorytyndylaı kele, áke týraly aıtylar dastan da, jyrlar da, maqal – mátelder de, tipti alǵys sózder de kóptik etpeıdi. Buqar jyraý: «Ákesi bar balanyń jebesi tastan ótedi.» Sol sebepti ákelerdi baǵalaıyq.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama