InfoHub Logo

«Baqytty sát» matematıkalyq oıyny
Maqsaty:
1. Oqýshylardyń matematıkaǵa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Logıkalyq oılaý qabiletin jetildirý, tapqyrlyqqa, esep qumarlyqqa baýlý.
2. Alǵan bilimderin tıanaqtaý, damytý, sana sezimine sińirý, daryndylyǵyn anyqtaý.
3. Uıymshyldyqqa, jınaqtylyqqa, eńbekqorlyqqa tárbıeleý.
Oıyn barysy: İ. Uıymdastyrý

İ. «Kim kóp biledi, sol utady» atty suraqqa jaýap saıysy:
İ. 1. Nárselerdi sanaý úshin qoldanylatyn sandar
2. 0 - den úlken sandar
3. Qarama - qarsy sandardyń qosyndysy
4. Eń kishi jaı san
5. Tańbalary birdeı eki sannyń kóbeıtindisi
6. Alymy bóliminen kishi bólshek
7. Berilgen shamanyń 1/100 bóligi

İİ. 1. Natýral san, nól, natýral sanǵa qarama - qarsy sandardan turatyn sandar
2. Aıyrmashylyǵy tek qana tańbalarynda bolatyn sandar
3. Oń sandardyń qosyndysy
4. Eń kishi natýral san
5. Úsh teris sannyń kóbeıtindisi
6. Alymy bólimine úlken bólshek
7. Jazyńqy buryshtyń gradýstyq ólshemi

İİİ. 1. Bútin sandar, oń jáne teris bólshek sandardan turatyn sandar
2. 0 - den kishi sandar
3. Ózara keri sandardyń kóbeıtindisi
4. Bútin bóligi jáne bólshek bóligi bar sandar
5. Tańbalary ár túrli eki sannyń kóbeıtindisi
6. Alymy men bólimi teń bólshek
7. Tik buryshtyń gradýstyq ólshemi

IV Bilim degen bıik shyń,
Baqytqa seni jeteler.
Bilim degen aqylshyń
Qıyndyqtan ótkizer - dep atalatyn kelesi bólim saýalnamaǵa jaýap saıysy:

I. 1. Eki sannyń bólindisi sol sandardyń... dep atalady.
1. kóbeıtindisi
2. qatynasy
3. bólingishi
2. Proporsıanyń shetki músheleriniń kóbeıtindisi ortańǵy músheleriniń... teń.
1. qosyndysyna
2. kóbeıtindisine
3. aıyrmasyna
3. h: 20=2: 5 qatynasynyń belgisiz múshesi... teń 1. 1. 50 - ge
2. 8 - ge
3. 2 - ge
4. Eger bir shama birneshe ese artqanda, ekinshi shama sonsha ese artatyn bolsa, onda mundaı shamalar.... dep atalady. 1. teń shamalar
2. týra proporsıonal shamalar
3. keri proporsıonal shamalar

II. 1. a sanynyń v sanyna qatynasynyń jazylýy...
1. a - v
2. v: a
3. a: v
2. Proporsıanyń belgisiz shetki múshesi onyń ortańǵy músheleriniń... belgili shetki múshesine bólgende teń. 1. qosyndysyn
2. bólindisin
3. kóbeıtindisin
3. 5: 9=15: x proporsıasynyń belgisiz múshesi -...
1. 3 - ke
2. 17 - ge
3. 27 - ge
4. Eger bir shama birneshe ese artqanda ekinshi shama sonsha ese kemıtin bolsa, onda mundaı shamalar... dep atalady. 1. Teń shamalar
2. týra proporsıonal shamalar
3. keri proporsıonal shamalar

III 1. Proporsıa degenimiz -... 1. eki qatynastyń teńdigi
2. eki sannyń qatynasy
3. eki qatynastyń bólindisi
2. Proporsıanyń belgisiz ortańǵy múshesi onyń shetki músheleriniń kóbeıtindisin belgili ortańǵy múshesine... teń 1. bólgenge
2. kóbeıtkenge
3. qosqanǵa
3. 6: 11=h: 55 proporsıasynyń belgisiz múshesi... teń.
1. 6 - ǵa
2. 25 - ke
3. 15 - ke
4. Eger bir shama birneshe ese kemigende ekinshi shama sonsha ese kemıtin bolsa, onda mundaı shamalar... dep atalady. 1. týra proporsıonal shamalar
2. keri proporsıonal shamalar
3. teń shamalar

III «Ushtap oıdy taǵy bir, Tereńinen oılaı bil!» dep atalatyn kelesi bólimde: 4 sanyn 4 ret paıdalanyp arıfmetıkalyq amaldar arqyly alǵashqy 10 natýral sandy qalaı alýǵa bolady?
1=4 4 4 4 ---------------- 6=4 4 4 4
2=4 4 4 4 ---------------- 7=4 4 4 4
3=4 4 4 4 ---------------- 8=4 4 4 4
4=4 4 4 4 ---------------- 9=4 4 4 4
5=4 4 4 4 ---------------- 10=4 4 4 4
Bul esep shyǵarý kezinde án oryndalady.

IV «Qyzyqty matematıka» bólimi:
1) Erte zamanda bir adamǵa qasqyr, qoı jáne bir baý shópti birin - birine jegizbeı, sýdan alyp ótý qajet bolǵan. Sýdyń jaǵasynda bir ǵana qaıyq bar jáne qaıyqqa álgi adam ózimen birge bir ǵana orynǵa ne qasqyrdy, ne qoıdy, nemese bir baý shópti alyp óte alady. Sonda álgi adam bir - birlep qandaı ádispen úsheýin sýdyń ekinshi jaǵasyna alyp óte alady?
2) 5 alma bar. Kelgen bala altaý. Osy bes almany alty balaǵa teń etip bólip berý kerek. Biraq eshbir almany 6 bólikke, ne odan da kóp bólikke bólýge bolmaıdy.
3) Ózennen 3l jáne 5l ydystar kómegimen 4l sýdy qalaı ólshep alýǵa bolady.
4) OQÝ+JAZÝ=BİLİM qosyndysyndaǵy áripterdiń ornyna sáıkes sıfrlardy taýyp jaz.

Sózjumbaq «Matematıka»
Suraqtar:
1) Kartadaǵy kesindi uzyndyǵynyń oǵan sáıkes jer betindegi qashyqtyqqa qatynasyn qalaı ataıdy? (masshtab)
2) Sanaq basy bar túzý? (koordınatalyq)
3) 2ah qandaı órnek dep atalady? (áripti)
4) Quramynda mánin tabý qajet bolatyn áripi bar teńdik? (teńdeý)
5) 500000+500000 qosyndysy? (1000000)
6) Bólgishi ekiden kóp natýral sandar qalaı atalady? (qurama)
7) R=2a+2v neniń formýlasy (perımetr)
8) Tuńǵysh arıfmetıkany oılap tapqan kim? (Dıofant)
9) Matematıkalyq amaldyń biri? (kóbeıtý)
10) Sheńber núktesi men sentrdi qosatyn kesindi? (radıýs)
V. Qorytyndylaý.