InfoHub Logo

Almaty q, Qazaqstan Respýblıkasy
«Turan ýnıversıteti» oqý orny
p. ǵ. k. , dosent, ÁOJ 21474
MAM akademıgi Tólekova Gúljan Hajmuratqyzy
Tehnıka ǵylymdarynyń magıstri Bımoldına Jarqyn Ahmetqyzy
stýdent Daıyrjanova Dıana Aıdarovna

Anotasıa: Keshikti beıneleýdiń eń belgili úlgisi kóptegen ónimdilikti mashınalardyń kúsh-jiger júıelerin zertteýge, jobalaýǵa nemese jańa tehnologıalyq sheshimderdi keńeıtýge qatysady. Bul jobalar erekshe tehnologıalyq sheshimderdi anyqtaý, jetildirý jáne óndirý úshin jańa erekshe materıaldardy zertteýǵe yqpal etedi.  

Anotasıa: Samyı ızvestnyı prımer pozdneı vızýalızasıı svázan s ıssledovanıem, proektırovanıem ılı razrabotkoı novyh tehnologıcheskıh reshenıı dlá sıstem ýsılıı mnogıh vysokoproızvodıtelnyh mashın. Etı proekty sposobstvýıýt ıssledovanıý novyh spesıalnyh materıalov dlá vyıavlenıa, ýlýchshenıa ı proızvodstva spesıalnyh tehnologıcheskıh reshenıı.

Annotation: The most famous example of late visualization involves the research, design, or development of new technological solutions for the force systems of many high-performance machines. These projects promote the research of new specialty materials to identify, improve, and produce specialty technology solutions.

Kilt sózder: tehnologıalyq progres, ınjenerler men dızaınerler, mashınalar óndirisi, ekologıalyq sıpattamalar, mańyzdy aspektiler, zamanaýı tehnologıa, ońtaılandyrý algorıtmderin paıdalana otyryp.  

Qazirgi tehnologıa áleminde tabysty damýdyń negizgi elementi mashına qurylymyn tereń túsiný bolyp tabylady. Bul saladaǵy zertteýler ınjenerler men dızaınerlerge konstrýksıalardaǵy álsiz tustardy anyqtaýǵa, olardy ońtaılandyrýǵa jáne neǵurlym ozyq tehnologıalyq sheshimder jasaýǵa múmkindik beredi. Únemi damyp kele jatqan mashına jasaý salasynyń bóligi retinde mashına qurylymyn zertteý jáne ońtaılandyrý qazirgi zamanǵy tehnologıalyq progreste mańyzdy oryn alady. Bul kúsh-jiger mashına júıeleriniń tıimdiligin, senimdiligin jáne turaqtylyǵyn arttyrýǵa baǵyttalǵan.  

Zertteýdiń mańyzdy baǵyttarynyń biri - qurylymdarda qoldanylatyn materıaldardy taldaý. Jańa joǵary berik materıaldardyń paıda bolýymen jáne óńdeý ádisteriniń damýymen zertteýshiler beriktik pen jeńildiktiń eń jaqsy sıpattamalaryna qol jetkizý úshin materıaldardyń ońtaıly kombınasıalaryn anyqtaýǵa umtylýda. Bul baǵyttaǵy zertteýlerdiń negizgi aspektileriniń biri mashınalar óndirisinde qoldanylatyn materıaldardy taldaý bolyp tabylady. Zamanaýı tehnologıalar ártúrli mehanıkalyq qasıetteri bar ártúrli materıaldardy qamtamasyz etedi. Zertteýler onyń fýnksıonaldyǵy men jumys jaǵdaılaryn eskere otyryp, mashınanyń árbir bóligi úshin ońtaıly materıaldardy tańdaýǵa baǵyttalǵan. Taǵy bir mańyzdy aspekt - mashınalardyń qurylymdyq taldaýy. Kompúterlik tehnologıany qoldana otyryp, ártúrli júkteme jaǵdaıynda qurylymnyń áreketin boljaý úshin sandyq modeldeý júrgiziledi. Bul álsiz jerlerdi anyqtaýǵa jáne materıaldardy tıimdirek paıdalaný úshin bólshekterdi ońtaılandyrýǵa kómektesedi. Qurylymdy ońtaılandyrý jańa pishinder men konstrýksıalardy izdeýmen de baılanysty. Injenerler men konstrýktorlar jeńil, yqsham jáne ergonomıkalyq mashınalar jasaýǵa umtylýda. Bul materıaldyq shyǵyndardy azaıtyp qana qoımaıdy, sonymen qatar energıa tıimdiligin jáne jalpy ónimdilikti jaqsartady.  

Sonymen qatar, zertteýdiń mańyzdy aspektisi mashına bólshekteriniń pishinin ońtaılandyrý bolyp tabylady. Qazirgi zamanǵy kompúterlik modeldeý ádisterin jáne ońtaılandyrý algorıtmderin paıdalana otyryp, ınjenerler mehanızmderdiń maksımaldy tıimdiligin qamtamasyz etetin ońtaıly pishinderdi jasaýǵa umtylady. Mashınalardyń qurylymyn zertteýdiń mańyzdy kezeńi jumys kezinde konstrýksıalar ushyraıtyn dınamıkalyq júktemelerdi taldaý bolyp tabylady. Bul materıaldardyń tozýy men sharshaýyna baılanysty yqtımal problemalardy boljaýǵa jáne olardyń aldyn alý sharalaryn ázirleýge múmkindik beredi. Mashınalardyń qurylymyn ońtaılandyrý jabdyqtardyń ekologıalyq sıpattamalaryn jaqsartýmen tikeleı baılanysty. Neǵurlym tıimdi jobalardy ázirleý energıany tutynýdy jáne zıandy zattardyń shyǵaryndylaryn azaıtýǵa múmkindik beredi, bul qorshaǵan ortany qorǵaý máselelerine kóbirek kóńil bólý jaǵdaıynda mańyzdy.  

Osylaısha, mashına qurylymyn zertteý jáne ońtaılandyrý qazirgi zamanǵy mashına jasaýda mańyzdy ról atqarady, tıimdirek, senimdi jáne turaqty tehnologıalyq sheshimderdi jasaýǵa yqpal etedi. Qorytyndylaı kele, mashına qurylymyn zertteý jáne ońtaılandyrý zamanaýı tehnologıada sheshýshi ról atqarady. Bul kúsh-jiger tehnologıany ilgeriletetin jáne ómir sapasyn jaqsartatyn senimdi, tıimdi jáne ekologıalyq turaqty mashınalardy jasaýǵa baǵyttalǵan.  
    
ÁDEBIET  

[1] Mendaliyeva D. , Kunasheva Z. ,Yakupova J. Development of the structure of roadconstruction materials with the use of drilling cuttings // Eurasian Chemico-Technological Journal Quarterly Journal of the International Higher Education Academy of Sciences. - The International Higher Education Academy of Sciences, 2015, Vol. 17, № 1. – C. 75-78  
[2] Kompozısıalyq materıaldar anyqtamalyǵy. M. : Mashına Jasaý, 2015. 218 b.  
[3] Kompúternoe modelırovanıe ı optımızırovanıe sostavov kompozısıonnyh stroıtelnyh materıalov. M. : Izdatelstvo Assosıasıı stroıtelnyh výzov, 2015. 272 c  
[4] Kompozısıalyq qurylys materıaldarynyń quramyn kompúterlik modeldeý jáne ońtaılandyrý. M. : Qurylys ýnıversıtetteri qaýymdastyǵynyń baspasy, 2015. 272b.  
[5] Totaı A. V. Ekologıa / Totaı A. V. , Korsakov A. V. , Fılın S. S. // M. : Iýraıt, 2012. 407 s. 

---