InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارى

ساباقتىڭ ماقساتى: 1. بىلىمدىلىك. وتاندى، ەلدى قورعاۋدىڭ ماڭىزدىلىعى، تاۋەلسىزدىك تۋرالى تەرەڭ ۇعىم، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارى تۋرالى كونستيتۋسيالىق زاڭدى تولىقتاي بىلۋگە جانە ونى باعالاي الۋعا ۇيرەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: ءبىلىم مەن تاربيەنى قاتار بەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتتەرىنشە ىزدەنە بىلەتىن، پىكىرلەرىن اشىق ايتا الاتىن جەكە تۇلعا رەتىندە قالىپتاسۋىنا جول اشۋ.
3. تاربيەلىك: وتاندى، تۋعان ەلى مەن جەرىن، حالقىن سۇيۋگە، ءوز وتانىنىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارىن كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاي الاتىن پاتريوتتار تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ تەحنولوگياسى: ءوزىن - ءوزى وقىتۋ تەحنولوگياسى، ستو ستراتەگياسى ەلەمەنتتەرى.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: توپتاستىرۋ، وي تولعاۋ، سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، پىكىرتالاس.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ادام جانە قوعام، ادەبيەت.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد ارقىلى سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
قولدانىلاتىن تەح. قۇرالدار: ينتەراكتيۆتىك تاقتا.
ساباق وتىلەتىن ورىن: ءااد كابينەتى.
قولدانىلعان ادەبيەتتەر: ءااد وقۋلىعى 10 سىنىپ. اۆتورلارى: ق. امانجولوۆ، ا. تاسبولاتوۆ، د. مايحييەۆ، ب. امانجولوۆا. 2010جىل « مەكتەپ» باسپاسى. ءااد جۋرنالى №1، 2010 جىل،. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2007 جىلعى 4 ماۋسىمداعى №258 ق ر مەملەكەتتىك نىشاندارى تۋرالى كونستيتۋسيالىق زاڭى. ق ر كونستيتۋسيالىق زاڭى.

ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. وقۋشىلاردى باعالاۋ. وقۋشىلار نازارىن جاڭا ساباققا اۋدارۋ. ينتەراكتيۆتى تاقتانى قوسقاندا ق ر گيمنى وينالادى.

ءىى. نەگىزگى ءبولىم.
ەكراندا قازاقتىڭ ءبىرتۋار ۇلى كەڭەستەر وداعىنىڭ باتىرى باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ سۋرەتى تۇرادى.

1 – ءماتىن
باۋىرجان مومىش ۇلى تاشكەنت قالاسىنان قايتۋ ءۇشىن ۆوكزالعا كەلەدى. ۆوكزال الدى جولاۋشىلارعا تولى. باۋىرجان اتالارىڭنىڭ ۇستىندە پولكوۆنيك شەنىندەگى اسكەري كيىم بولاتىن. ءسال جۇرگەننەن كەيىن اياق استىندا جاتقان ءبىر تيىندى كورەدى. ەڭكەيىپ جەردەن الادى دا، جەڭىمەن الگى تيىندى ءسۇرتىپ قالتاسىنا سالادى. مۇنى جانىنان ءوتىپ بارا جاتىرعان ورىس ايەلى كورەدى دە، باتىر بابالارىڭ باۋىرجانعا «ءوزىڭىز قانداي پولكوۆنيكسىز، اقشاسىز ادام سياقتى جەردەن ەڭكەيىپ ءبىر تيىندى الۋعا ارلانبايسىز با؟ ۇيات ەمەس پە، جۇرت نە ويلايدى؟ – دەپ ءوز رەنىشىن بىلدىرەدى. باۋىرجان الگى ايەلگە بۇرىلىپ قاراپ، تيىندى اقشا كەرەك بولعاندىقتان ەمەس، سول تيىن ارقىلى ءوزىنىڭ ازاماتتىق بورىشىن اتقارعانىن ايتتى. ال الگى ورىس ايەلى باۋىرجان اتالارىڭنان قايتا – قايتا كەشىرىم سۇراپ جونىنە كەتەدى.
سۇراق. باۋىرجان جەردەن تيىندى نەگە الدى جانە قانداي ازاماتتىق بورىشىن وتەگەنى تۋرالى ايتتى؟
وقۋشىلار تاپسىرما العان سوڭ توپ بولىپ، جەكەلەي ءوز پىكىرلەر مەن ويلارىن قاعازعا ءتۇسىرىپ ايتادى. وقۋشىلار ويىن تولىق تىڭداپ بولعان سوڭ ماتىنگە قايتا ورالىپ باۋىرجان اتالارى ايتقان ناقتى جاۋاپتى وقۋشىلارعا ايتامىن.
جاۋابى: «ەلتاڭبا».

وقۋشىلارعا ەلتاڭبا تۋرالى ينتەراكتيۆتى تاقتا ارقىلى تولىق مالىمەتتەر بەرىلەدى.

2 – ءماتىن
ۇرىس دالاسىندا جاۋ قورشاۋىندا قالعان ءبولىمنىڭ، قورشاۋدان شىعۋ مۇمكىندىگى جوق ەكەندىگىنە، تولىق كوزدەرى جەتتى. ۇرىس ءسال سايابىرلاپ، اينالا دا تىنىشتىق ورناعان ساتتە، ءبولىم كومانديرى سەنىمدى جاۋىنگەرلەرىن ىرىكتەپ، ولارعا تاپسىرما بەردى. جاۋىنگەرلەر وزدەرىنە بەرىلگەن كوگىلدىر ءتۇستى ماتانى كويلەكتەرىنىڭ ىشىنەن وراپ الدى. سالدەن سوڭ ولار كومانديرىمەن، ءوز بولىمدەرىمەن كوزدەرىنە جاس الا وتىرىپ قوشتاسىپ جولعا شىقتى. كەيىن ول اسكەري ءبولىم باسقا جاۋىنگەرلەرمەن جاساقتالىپ، ءوز اتاقتارىن ساقتاپ قالدى.
سۇراق: ءبولىم كومانديرى جاۋىنگەرلەرگە نەنى تاپسىردى؟ قۇرامىندا سول ماتانى الىپ كەلگەن جاۋىنگەرلەردەن باسقا جاساعى جوق ءبولىم ءوز اتاقتارىن قالاي ساقتاپ قالدى؟
وقۋشىلار تاپسىرما العان سوڭ ءوز پىكىرلەرىمەن، ويلارىن ايتادى. بارلىق پىكىرلەر تىڭدالىپ بولعان سوڭ، ناقتى جاۋابى وقۋشىلارعا جاريا ەتىلەدى.
جاۋابى: «مەملەكەتتىك تۋ»

ينتەراكتيۆتى تاقتا ارقىلى وقۋشىلارعا تولىق مالىمەت بەرىلەدى.

3 – ءماتىن
ۇرىس كەزىندە قولعا تۇسكەن ءبىزدىڭ جاۋىنگەرلەردى جاۋ وفيسەرلەرى قانشا قيناسادا، ەشقانداي مالىمەت الا المادى. اقىر سوڭىندا اتىپ تاستاۋ جونىندە شەشىمگە كەلدى. جار باسىندا قاتارلاسا تۇرعان جاۋىنگەرلەردىڭ جانارلارىنان ءوز وتانىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى اڭعارۋعا بولادى. اجال اۋزىندا تۇرسا دا ولار ولىمنەن قورىقپاي، وتان الدىندا بەرگەن انتتارىنا بەرىك ەكەندىگىن دالەلدەدى. ۇكىم ورىندالار الدىندا جاۋىنگەرلەر كەۋدەسىن كەرە ۇستاپ اۋەلەتە ءان شىرقادى. مىلتىق داۋسى شىققاندا ءان اۋەنى اسپاندا ءالى قالىقتاپ تۇرعان ەدى.
سۇراق: جاۋىنگەرلەر ورىنداعان ءان قانداي ءان؟
وقۋشىلار ويلارى تىڭدالىپ بولعان سوڭ ناقتى جاۋابى ايتىلادى.
جاۋابى: «گيمن».
ءسوزىن جازعاندار: جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ،
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
ءانىن جازعان: ءشامشى قالداياقوۆ.

التىن كۇن اسپانى،
التىن ءدان دالاسى.
ەرلىكتىڭ داستانى،
ەلىمە قاراشى!
ەجەلدەن ەر دەگەن،
دانقىمىز شىقتى عوي.
نامىسىن بەرمەگەن،
قازاعىم مىقتى عوي!
قايىرماسى:
مەنىڭ ەلىم، مەنىڭ ەلىم،
گۇلىڭ بولىپ ەگىلەمىن،
جىرىڭ بولىپ توگىلەمىن، ەلىم!
تۋعان جەرىم مەنىڭ – قازاقستانىم!
ۇرپاققا جول اشقان،
كەڭ بايتاق جەرىم بار.
بىرلىگى جاراسقان،
تاۋەلسىز ەلىم بار.
قارسى العان ۋاقىتتى،
ماڭگىلىك دوسىڭداي.
ءبىزدىڭ ەل باقىتتى،
ءبىزدىڭ ەل وسىنداي.

مەملەكەتتىك تۋ ەلتاڭبا

مەملەكەتتىك گيمن
التىن كۇن اسپانى،
التىن ءدان دالاسى.
ەرلىكتىڭ داستانى،
ەلىمە قاراشى!
ەجەلدەن ەر دەگەن،
دانقىمىز شىقتى عوي.
نامىسىن بەرمەگەن،
قازاعىم مىقتى عوي!

ق ا ي ى ر م ا س ى.
مەنىڭ ەلىم، مەنىڭ ەلىم،
گۇلىڭ بولىپ ەگىلەمىن،
جىرىڭ بولىپ توگىلەمىن، ەلىم!
تۋعان جەرىم مەنىڭ – قازاقستانىم!

ۇرپاققا جول اشقان،
كەڭ بايتاق جەرىم بار.
بىرلىگى جاراسقان،
تاۋەلسىز ەلىم بار.
قارسى العان ۋاقىتتى،
ماڭگىلىك دوسىڭداي.
ءبىزدىڭ ەل باقىتتى،
ءبىزدىڭ ەل وسىنداي.
ق ر كونستيتۋسياسى 34 باپ. 2 ءبولىم. اركىم رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارىن قۇرمەتتەۋگە مىندەتتى.
ق ر كونستيتۋسياسى 36 باپ. 1 ءبولىم. ق ر قورعاۋ – ونىڭ ءاربىر ازاماتىنىڭ قاسيەتتى پارىزى جانە مىندەتى.

ق ر مەملەكەتتىك نىشاندارى تۋرالى كەڭىرەك مالىمەت بەرۋ.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارى تۋرالى ق ر 2007 جىلعى 4 ماۋسىمداعى № 258 كونستيتۋسيالىق زاڭىمەن بەكىتىلگەن.
وندا 1 - تاراۋ. 1 - بابىندا مەملەكەتتىك تۋ، مەملەكەتتىك ەلتاڭبا، مەملەكەتتىك گيمن ق ر مەملەكەتتىك نىشاندارى بولىپ تابىلادى دەپ اتاپ كورسەتىلگەن.
ق ر مەملەكەتتىك تۋى – ورتاسىندا شۇعىلالى كۇن، ونىڭ استىندا قالىقتاپ ۇشقان قىران بەينەلەنگەن تىك بۇرىشتى كوگىلدىر ءتۇستى ماتا. تۋدىڭ سابىنىڭ تۇسىندا ۇلتتىق ورنەك تىك جولاق تۇرىندە ناقىشتالعان. كۇن، ونىڭ شۇعىلاسى، قىران جانە ۇلتتىق ورنەك بەينەسى التىن تۇستەس. تۋدىڭ ەنى مەن ۇزىندىعىنىڭ اراقاتىناسى – 1: 2.
ق ر مەملەكەتتىك تۋىنىڭ اۆتورى – شاكەن نيازبەكوۆ.
ق ر مەملەكەتتىك ەلتاڭباسى – دوڭگەلەك نىساندى جانە كوگىلدىر ءتۇس اياسىنداعى شاڭىراق ( كيىز ءۇيدىڭ جوعارعى كۇمبەز ءتارىزدى بولىگى) تۇرىندە بەينەلەنگەن، شاڭىراقتى اينالا كۇن ساۋلەسىندەي تاراپ ۋىقتار شانشىلعان. شاڭىراقتىڭ وڭ جاعى مەن سول جاعىندا قاناتتى پىراقتار بەينەسى ورنالاستىرىلعان. جوعارعى بولىگىندە – بەس بۇرىشتى كىلەمدى جۇلدىز، ال تومەنگى بولىگىندە «قازاقستان» دەگەن جازۋ بار. جۇلدىزدىڭ، شاڭىراقتىڭ، ۋىقتاردىڭ، اڭىزدارداعى قاناتتى پىراقتاردىڭ بەينەسى، سونداي – اق « قازاقستان» دەگەن جازۋ التىن تۇستەس. ەلتاڭبا اۆتورلارى: شوتا - امان ۋاليحانوۆ. جانداربەك مالىبەكوۆ.
ق ر مەملەكەتتىك ءانۇرانى – وسى كونستيتۋسيالىق زاڭدا كوزدەلگەن جاعدايلاردا ورىندالاتىن مۋزىكالىق – پوەتيكالىق تۋىندى. ق ر مەملەكەتتىك تۋى مەن مەملەكەتتىك ەلتاڭباسىنىڭ ەتالوندارى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ رەزيدەنسياسىندا ساقتالادى.
ال، وسى زاڭنىڭ 2 – تاراۋىنىڭ 4 – بابىندا ق ر مەملەكەتتىك تۋىن پايدالانۋ ءتارتىبى تۋرالى ايتىلعان.

1. ق ر مەملەكەتتىك تۋى مىناداي ورىنداردا مىندەتتى تۇردە كوتەرىلەدى جانە ورنالاستىرىلادى. ق ر پرەزيدەنتى رەزيدەنسياسىنىڭ، پارلامەنتىنىڭ، سەنات پەن ءماجىلىسىنىڭ، ۇكىمەتتىڭ، مينيسترلىكتىڭ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ قۇرامىنا كىرمەيتىن ورتالىق اتقارۋشى ورگانداردىڭ، ق ر پرەزيدەنتىنە تىكەلەي باعىناتىن جانە ەسەپ بەرەتىن مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، ولاردىڭ ۆەدومستۆولارى مەن اۋماقتىق بولىمشەلەرىنىڭ، كونستيتۋسيالىق كەڭەستىڭ، ق ر جوعارعى سوتى مەن جەرگىلىكتى سوتتارىنىڭ، جەرگىلىكتى وكىلدى جانە اتقارۋشى ورگانداردىڭ، جەرگىلىكتى ءوزىن - ءوزى باسقارۋ ورگاندارىنىڭ، مەملەكەتتىك ۇيىمداردىڭ عيماراتتارىندا، سونداي - اق ق ر ەلشىلىكتەرىندە تۇراقتى ساقتالادى.

2. مەملەكەتتىك ءانۇران ق ر پرەزيدەنتى قىزمەتكە كىرىسكەن كەزدە – ول انت بەرگەننەن كەيىن؛ ق ر پارلامەنتى سەسسيالارىنىڭ اشىلۋى جانە جابىلۋى كەزىندە؛ ق ر ۇلتتىق جانە مەملەكەتتىك مەرەكەلەرىنە، سونداي - اق وزگە دە سالتاناتتى «س – شارالارعا ارنالعان جينالىستارمەن ماجىلىستەردىڭ سالتاناتتى اشىلۋى كەزىندە؛ تەليەۆيزيا جانە راديو حابارلارىن تاراتۋدى جۇزەگە اسىرۋعا ليسەنزياسى بار بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ تەلە جانە راديوباعدارلامالارى ەفيرگە شىققان كەزدە تاۋلىك سايىن، ولاردىڭ حابار تاراتۋى باستالعاندا جانە اياقتالعاندا وينالادى.
مەملەكەتتىك ءانۇران كوپشىلىك الدىندا ورىندالعان كەزدە قاتىسۋشىلار ونى ورنىنان تۇرىپ ايتادى، ( تىڭدايدى)، بۇل رەتتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى ءوز قولىن جۇرەك تۇسىنا قويادى.
وسى كونستيتۋسيالىق زاڭنىڭ تالاپتارىن بۇزا وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تۋىن، مەملەكەتتىك ەلتاڭباسىن جانە ولاردىڭ بەينەلەرىن پايدالانۋ، سونداي – اق قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك گيمنىن ورىنداۋ جانە ونىڭ مىندەتىن پايدالانۋ نە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارىن قورلاۋ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭدارىنا بەلگىلەنگەن تارتىپپەن جاۋاپتىلىققا اكەپ سوعادى.

IV. قورىتىندى ءبولىم.
وقۋشىلارمەن « كىم جىلدام» ويىنىن ويناۋ.
ءاربىر وقۋشىعا ءانۇران ءماتىنىنىڭ جولدارىن كەسىندىلەر ارقىلى قۇراستىرۋ تاپسىرىلادى. بۇل كەزەڭدە وقۋشىلاردىڭ ەسكە ساقتاۋ قابىلەتى تەكسەرىلەدى.

V ۇيگە تاپسىرما
وقۋشىلار ءبىلىمىن باعالاۋ.
ا. ءا. د. وقۋلىعى تاراۋ ءى. ساباق 5. ق. ر. « مەملەكەتتىك نىشاندارى تۋرالى زاڭى».
ساباقتىڭ اياقتالعانىن جاريالاۋ. مەملەكەتتىك گيمن وينالادى. « مەنىڭ قازاقستانىم».
ساباقتى اياقتاۋ.

ساباقتى دايىنداعان: ءااد ءپانى وقىتۋشى – ۇيىمداستىرۋشىسى: ۇلان ەفر. ا. قاسىموۆ