سەزىمتال جۇرەك
اۋىلدان ۇركەكتەپ اۋلاعىراق قونعان اۋداندىق اۆتوستانسياسىنىڭ الدىندا قالاعا قاتىنايتىن قىزىل بەلدەۋلى، دومالانعان، سارعىش اۆتوبۋس دۇرىلدەپ، باعانادان تۇر. قىدىرماشى قالاشىلار دا، جەكسەنبىلىك جايما بازارعا اسىققان بازارشىلار دا جايعاسىپ، ادام اياعى سايابىرلاپ قالعان شاق. تۇرا-تۇرا اۆتوبۋستىڭ دا شىدامى تاۋسىلدى بىلەم، ارتقى ەكى شامى شوقتاي جايناپ، تۇرعان ورىندا بىر-ەكى ىرعالىپ قويدى. ونىسى «ال كەتتىك» دەگەنى بولسا كەرەك، سول ەكى ارادا شولتاڭ قاعىپ ورنىنان قوزعالىپ تا كەتتى.
جايباراقات جايعاسقان جولاۋشىلار لوق ەتىپ، ارتقا قاراي لىقسىپ بارىپ تىكتەلىپ وتىردى. ورىندىقتىڭ ارقالىعى سۇپ-سۋىق ەكەن، سايراننىڭ بويى تىتىركەنىپ، مايدا ءدىرىل جۇگىرىپ ءوتتى. ۇستىنە كيگەن قونىمدى ءساندى كويلەكتىڭ شولاق جەڭىنەن بىلەگىنىڭ جارتىسىنان كوبى جالاڭاشتانىپ تۇر ەدى. دەمدە بىلەگى قۇس ەتتەنىپ شىعا كەلدى. مۋزىكانتتارعا عانا لايىق سۇيرىكتەي سالالى ساۋساقتارىمەن بىلەگىن سيپاپ، شالقالاعان بويى ارقالىققا سۇيەنىپ وتىرىپ قالدى. شيراتىلعان بيپاز قيمىلىندا بالاۋسا ەركە قىلىقتان گورى، وي توقتاتقان بويجەتكەننىڭ قاراعان جۇرتتىڭ نازارىن اۋدارىپ، ءبىر ءسات ساناسىن باۋراپ قالارلىق ادەمى كەربەزدىگى جاتقانداي.
ءاي، شوپىر، توقتا-ەي، اكە، توقتاساڭشى. — داۋىس سايراننىڭ ارتىنداعى ورىندىقتان شىقتى. — اكە-اۋ، الگى قىزىمىز قالىپ قالاتىن بولدى عوي. — قاتپا قارا كەلىنشەك وسىنى ايتىپ، تەرەزەدەن موينىن سوزىپ، جان-جاققا قاراي باستادى.
ونىڭ ەسىنە قاسىنداعى كورشىسىنىڭ دالاعا القىن-جۇلقىن شىعىپ كەتكەنى سوندا بارىپ ءتۇستى. اۆتوبۋس جۇرەردە قايدا كەتتى ەكەن؟ قالىپ قالارمىن دەپ، ءسىرا، قورىقپايدى عوي. وسىنداي دا بەيعام جاندار بار-اۋ؟! الگىندە كىرىپ كەلگەندە-اق اۋەلى ءار نارسەنىڭ سىرتقى سيپاتىنا شۇقشياتىن سايرانعا وسى قىزدىڭ ءتۇر-تۇرپاتى ۇناماعان-دى. دەنە ءبىتىمى ولاق ۇستا سوققانداي، ولپى-سولپى كەسپەلتەك كەلگەن باكەنە قىزدىڭ كەيبىر قيمىلدارى سيركتەگى دومالانعان كلوۋنعا ۇقسار ەدى. قولىنداعى بيلەتىنە ءبىر، ءار ورىندىقتىڭ ارقاسىنداعى نومەرىنە ءبىر ءۇڭىلىپ، ءوز ورنىن ىزدەپ اۋرەلەنگەن قىزعا ول اۋەستىكپەن قاراپ وتىرعان. تاقۋاسىن-اي، الدىڭعى جاقتاعى بوس ورىندىققا وتىرا سالسا قايتەدى ەكەن دەپ تاعى ويلاعان. قىز مۇنىڭ ويىن سەزىپ، ادەيى جانىنا وتىرعىسى كەلگەندەي-اق، ءدال مۇنىڭ قاتارىنداعى بوس ورىنعا كەلگەندە «ۋھ، تاپتىم-اۋ» دەگەندەي تەرەڭ تىنىستاپ، كىدىرىستەدى. شىپ-شىپ تەرلەگەن ماڭدايىن قولىنىڭ سىرتىمەن ءسۇرتتى. ءبۇيىرى شىعىڭقى، قوماقتى تور دورباسىن جايعاستىرىپ، از-كەم كىدىردى دە، ەسىنە الدەنە تۇسكەندەي، اپىل-عۇپىل قايتا شىعا جونەلدى. قوڭىر تور دوربا تەپە-تەڭدىگىن ساقتاپ ءبىراز تۇردى دا، سايران جاققا اۋىپ، جانتايا جىعىلدى. ول قابىرعاعا قاراي ىسىرىلا، جىلجىپ وتىردى. كوز قيىعى قوڭىر توردا. باكەنە قىزدىڭ ءبىر قابات كيىم-كەشەگى ەكەنى كورىنىپ تۇر. كونەتوزداۋ بوز سۋلىق، قىزداردىكى دەۋدەن گورى ەر بالانىڭ اياق كيىمىنە كوبىرەك ۇقساستاۋ قالىڭ تابان قارا تۋفلي يەسىنىڭ شاما-شارقىن ايقىنداي تۇسكەندەي. سايران كورشىسىنىڭ جۇدەۋ كەيپىن جاقتىرماي، بويىن تارتقان سىڭاي تانىتتى. وسىعان ءوزى ءبىر ءتۇرلى ىڭعايسىزدانىپ، قوڭىر تورعا قايتىپ قاراماۋعا تىرىستى. ۇزاق جولدا تىم بولماسا اڭگىمەلەسىپ باراتىن جولسەرىگىنىڭ دە ءجىبى ءتۇزۋ بولماعانىنا وكىنگەندەي تەرەزەدەن سىرتقا قاراپ وتىرىپ قالعان. ەرتەڭگىلىك بويكۇيەزدىكتەن ءالى دە ارىلا الماعان دەنەسى اۋىر تارتىپ، بەي-جاي كۇيدە كەلە جاتقان توماعا تۇيىق ءبىر ءسات ەدى.
جاڭاعى قاتپا قارا كەلىنشەكتىڭ ءسوزىن ەستىدى مە، الدە ءوزىنىڭ باسقا دا شارۋالارى بولدى ما، اۆتوبۋس اۆتوستانسيادان شىعا بەرىستەگى كوپىردەن ءوتىپ بارىپ توقتادى. شوفەر جەرگە ىرعىپ ءتۇسىپ شىرەنىپ تۇرىپ دوڭعالاقتى ءبىر تەپتى دە تەمىر-تەرسەكتەرىن سىلدىراتىپ تۇرتكىلەپ جوندەۋگە كىرىستى. تۇسەردە كابيناداعى «سپيدولانىڭ» داۋىسىن كوتەرە كەتتى. ادەتتەگىدەي دەمالىس كۇنى ەرتەڭگىسىن موسكۆادان بەرەتىن «قايىرلى تاڭ» حابارىنىڭ جەڭىل دە ويناقى مۋزىكاسى ەستىلدى. سايران اۋەنگە بەرىلىپ، شالقالاعان قالپى كوزىن جۇمدى.
الگىندەگى كوڭىلسىز اسەردەن ءبىر ساتتە سەرگىپ، بويى جەڭىلدەنىپ، شيرىعىپ سالا بەردى. ول مۋزىكانى سۇيەتىن. ۇيىرىلگەن بيگە شاقىراتىن وسىنداي جەڭىل اۋەزگە ەلىككىش. ول تاعى ماشينامەن ەكپىندەتىپ جۇرەتىن ۇزاق جولدى قالايتىن. ءدال ءقازىر مىنا مۋزىكاعا ىلەسىپ اۆتوبۋس ۇشقان قۇستاي زىمىرار ما ەدى؟! جۇرە بەرسە، جۇرە بەرسە... جۇمىر جەر دوڭگەلەنىپ ارتتا قالىپ جاتسا... ونى بىلەتىن دوستارى قالا سىرتىنا شىققان دا ماشينانىڭ بار اينەگىن اشىپ تاستاپ، ءوزىن الدىڭعى ورىندىققا وتىرعىزىپ قويىپ، تاس جولمەن زۋلاتار ەدى. الدان ەسكەن جەلگە ماڭدايىن توسەپ، سۇمبىلدەي قويۋ شاشى جەلبىرەپ، كوزىن جۇمىپ وتىرۋدان بۇل جالىقپاس ەدى. ءقازىر سونى ەسىنە الدى. كوڭىلى شاپشاڭ ءجۇرىستى قالادى. سوندا ول ءوزىنىڭ كەشكى مەكتەپتىڭ قاتارداعى وقىتۋشىسى ەكەنىن، شالعايداعى اۋدانعا قارت اتا-اناسىنىڭ كوزىنە ءبىر كورىنىپ، بالالىق پارىزىن وتەپ قايتىپ بارا جاتقانىن، الدا بىرنەشە ساعاتقا سوزىلار ۇزاق جول بارىن، توپاستىق پەن تالعامپازدىقتىڭ تاپتىرماس ۇلگىسىندەي ميىن شاباقتاپ كەلە جاتقان جولسەرىك كورشىسىن — ءبارىن-بارىن ۇمىتىپ، باسقا الەمدە وتىرار ەدى.
تاتە! — داۋىستان ويى ءبولىنىپ كەتتى. كەلىپ تۇرعان باكەنە قىز ەكەن.
تاتە دەيمىن، تەرەزە جاقتاعى ورىن مەنىكى ەكەن، اۋىسىپ وتىرىڭىزشى. — ءۇنى ەركەك بالانىڭ ۇنىندەي جۋان، ءبىراق جاعىمدى قوڭىر سازدى. ءسوزى نىق. سايران تالاي ەركەك داۋىستى، تارعىل داۋىستى ايەلدەردى كورىپ ءجۇر، ءبارى شىلىمنىڭ اسەرى. ءتايىرى، ءقازىر شىلىم شەكپەيتىن ايەل قالدى ما؟! بۇعان ونشا تاڭدانعان جوق، ءاۋ باستا ەكى ورىننىڭ قايسىسى مەنىكى دەپ ويلاپ جاتپاستان تەرەزە تۇسىنا وتىرا كەتكەن.
ول دەمالىس ۇيلەرىندە، اۋرۋحانادا، قوناق ۇيلەرىنە تۇسكەندە ۇنەمى قابىرعاعا ىرگەلەس ورىندى قالايتىن. ۇنەمى سولاي تاپ كەلەتىن. سايران، باكەنە قىزدىڭ سوزىنەن ساسىپ قالدى.
ا؟! پوجالۋيستا... پوجالۋيستا...
ول لىپ ەتىپ جەڭىل تۇرىپ، قىزدى وتكىزىپ جىبەردى دە، ءوزى قوڭىر توردىڭ ورنىنا وتىرۋعا ءماجبۇر بولدى. بارىنەن دە وعان قىزدىڭ «تاتە» دەگەن ءسوزى باتقان ەدى، قۇلاعىنا ينەدەي قادالىپ تۇرىپ الدى.
سايران ءوزىن-وزى كۇتەتىن قىزداردىڭ ادەتى بويىنشا جاسىمنان الدەقايدا جاس كورىنەم دەپ ويلايتىن. شىندىعىندا دا سولاي ەدى: ارتىڭ ەتسىز تارالعان بويشاڭ دەنە، جۇمىر مۇسىنىنە، ات جاقتى، اشاڭ جۇزىنە يىعىنىڭ ءسال تومەن، نە ۇزىن ەمەس،نە قىسقا ەمەس بىركەلكى قيىلىپ، ۇشى بۇيرالانا تولقىندانعان قويۋ قارا شاشى جاراسىپ، بارلىعى كەربەز قيمىلىمەن ۇلاسقاندا، ونى شيراتىلعان بويجەتكەن كورسەتەتىن. بارماقتاي باكەنە قىز، سويتكەنمەن دە مۇنىڭ وزىنەن مۇشەل جاس ۇلكەن ەكەنىن تانىپ، «تاتە» دەگەنىنە نامىستانعانداي كۇيگە ءتۇستى.
باكەنە قىز ەشنارسە بولماعانداي، نىقتالىپ وتىردى. اۋداندىق گازەتتىڭ كۇن جەپ سارعايعان ەسكى نومەرىنە ورالعان تۇيىنشەگىن ەكى قولىمەن قاپسىرا سىعىمداپ ۇستاپ العان. بەينە جان-جاققا بىتىراي قاشار دەپ قورقاتىنداي. الدىنا وڭگەرمەي-اق، جەرگە قويا سالسا قايتەدى ەكەن؟ اي-اي-اي، وسىنشا جابايى بولارمىسىڭ؟
اكە-اۋ، اياق استىنان قايدا كەتىپ قالدىڭ؟ مەن ايتپاسام، قالىپ قالا جازدادىڭ عوي. — قارا كەلىنشەك باكەنە قىزدى سوزگە تارتتى. ونىڭ اۆتوبۋستان قالىپ قويماعانىنا ءوزىنىڭ قاتىسى بولعانىن بىلدىرگىسى كەلگەن سىڭايى بار.
بازارعا! — كوتەرىڭكى لەپپەن ايتتى دا قىز قولىنداعى وراۋىن ماقتانىشپەن ودان سايىن قىسا ءتۇستى. — الما الىپ كەلدىم. — كەلىنشەك قايتىپ ءتىل قاتقان جوق، ەرنىن سىلپ ەتكىزدى دە قويدى. ءدال اۆتوبۋس جۇرەردە بازارعا جۇگىرگەن قىزدىڭ بۇل قىلىعى ونى دا تاڭداندىرسا كەرەك.
سايران كورشىسىنە قايتىپ نازار سالماۋعا، ونىڭ الگىندەگى «تاتە» دەگەن ءسوزىن دە ەسكە الماۋعا تىرىستى. ءبىراق قىزدىڭ ءجيى-جيى دەم العانى، ءالسىن-السىن مۇرنىن پىسىلداتا تارتقانى ونىڭ ءدال قاسىندا وتىرعانىن ۇمىتۋعا ءتىپتى مۇمكىندىك بەرمەدى.
باكەنە قىزدىڭ وت پەن سۋعا سالا بەرگەن سوڭ قىزىل كۇرەڭ تارتقان ءسال ىسىڭكى ساۋساقتارىن كورىپ، سايران ءوز قولىنا قارادى. ەكى-ۇش كۇن ىشىندە كۇتىلمەي، جالبىراپ، كوبەسى سوگىلە باستاعان تىرناعىن بايقاپ، ۇنەمى سۋمكاسىندا جۇرەتىن بىلعارىمەن قاپتالعان شاعىن تىرناڭ تازالاعىشىن الدى. ۇزاق جولدا بۇل دا ەرمەك. كوبەسىن تازالاپ، تىرناعىن ەكى جاعىنان قىرناپ، ۇشكىرلەپ، ءبىراز ۋاقىتىن ۇتقىزدى. ون ساۋساقتى قاشانعى تازالاسىن، مۇنى دا بولىپ، جابدىعىن ورنىنا سالدى. قولىن ايقاستىرىپ، شالقايىپ وتىرىپ، تەرەزەدەن توڭىرەككە كوز سالدى. اۆتوبۋس بۇل ۋاقىتتا ەل قاراسىنان ۇزاپ شىققان. وڭىنان دا، سولىنان دا ۇشى-قيىرى جوق شەكسىز، شەتسىز كوسىلگەن سارى القاپ كورىندى. قالاداعى كوككە قول سوزىپ ۇمسىنعان ىعى-جىعى كوك ۇيلەردەن، كوپ ۇيلەردەن كوز ءسۇرىنىپ، مەزى بولعان شاقتا جانارىڭ جەتكەنشە ەركىن قاراۋعا كەڭ دالانىڭ بولعانى قانداي جاقسى! سايران وسىنى سەزىنىپ، تىنىسى كەڭىگەندەي تەرەڭ دەمالىپ، الىسقا كوز جىبەردى.
كوكجيەك سوگىلىپ، كۇن ەداۋىر كوتەرىلگەن. اسپاندا شۇيكەدەي دە بۇلت جوق. كۇز ايىنىڭ جادىراعان جايما-شۋاق جىپ-جىلى كەزى. سارى دالادا باۋىرىندا ساعىم ويناپ قاراۋىتقان جوتالار جاتىر. ءجۇرىپ كەلە جاتقان اۆتوبۋس ەمەس، بەينە ءبىر تاۋلار سياقتى، بىرىمەن-بىرى جارىسىپ، ءبىرىن-بىرى قۋىپ، ءبىرىن-بىرى باسىپ وزىپ بارا جاتقانداي. بىرەۋى جاقىنداي تۇسسە، ەكىنشىسى الىستايدى. سايراننىڭ ويى شىرقاپ الىسقا كەتە قويماي، قاسىندا وتىرعان باكەنە قىزعا تىرەلە بەردى. وعان نازار سالماسا دا، قىزدىڭ كەسكىنى قىرىنان كورىنىپ وتىردى دا قويدى.
ەندى اڭعاردى، باكەنە قىز جاس ەكەن. ونىڭ توپ-تومپاق بەتى، بۇرتيعان ەرنى بالالىق اڭعالدىقتان ارىلا الماعانىن بايقاتادى. ءبىراق، ءوسىپ، تارالا كەلگەندە دە شىرايلى بويجەتكەن بولا قويماس، تايقى ماڭدايى مەن باۋىرساق مۇرنى، ءسال قىسىڭقى جانارى وسىعان مەڭزەيدى. سايراننىڭ كوڭىلى ءوسىپ، قاي ورتادا بولسا دا مىسى باسىپ كەتەرىن سەزىنگەن كىسىنىڭ سىڭايىمەن تاكاپپار شالقايدى.
تاياۋدا ورتالىق جۋرنالداردىڭ بىرىنەن «اكسەلەراسيالىق قۇبىلىس» دەگەندى وقىپ ەدى. قازىرگى وقىمىستى عالىمداردىڭ زەرتتەۋلەرىندە، كەيىنگى جاس بالالار ءوز جاسىنداعى الدىڭعى بۋىنمەن سالىستىرعاندا، دەنە قۇرىلىسى ءىرى، بويشاڭ، وڭدەرى دە بىركەلكى كەلەدى دەگەن تۇجىرىم بار كورىنەدى. بۇل حالىقتىڭ وسكەنىن كورسەتەدى ەكەن. ال ولاي بولسا، مىنا قىز نەگە الاسا؟ نەگە سول عالىمدار توپشىلاعان بولجامعا جاتپايدى؟ مۇمكىن، باكەڭە قىز تاراعان ۇرپاقتار بىركەلكىلەنەر. سايران كوزىن جۇمىپ، وي قۇشاعىندا وتىرىپ قالدى...
،..لاپ بەرگەن سالقىن لەپتەن بويىن، شاشىراعان ويىن تەز جيناپ، كوزىن اشتى. كۇزگى دالانىڭ كۇيگەن ءشوپ، قۋراعان سابان، ءىشى ءيىسى بۇرقىراعان قۇپ-قۇرعاق قوڭىر سامال جەلى سوعىپ تۇر. باكەنە قىز ەكەن تەرەزەنى اشقان. ءوزى باسىن سىرتقا شىعارىپ، العا ەنتەلەي قاراپ وتىر. جەلكە تۇسىنان ءبىر ءورىم ەتىپ ءورىپ، قويا بەرگەن بۇرىمىنا قوسىلماي قالعان بالاپان شاشتارى جەلگە جەلبىرەپ، تايقى ماڭدايىن ودان سايىن الاسارتا تۇسكەندەي. اۆتوبۋس شاعىن اۋىلدىڭ شەتىنە كىرىپتى. جول بويىندا قالاعا جەتكەنشە مۇنداي اۋىلدار كوپ. سايران وسى اۋىلداردان ۇنەمى كۇيكى تىرشىلىك كورگەندەي بولادى. وڭكەي بىركەلكى، بىر-بىرىنەن اۋمايتىن جاتاعان ۇيلەر ايدالادا، ۇلكەن الەمنەن ءبولىنىپ قالعانداي اسەر ەتەتىن. كىمدەر تۇرادى مۇندا، نەمەن شۇعىلدانادى، ول وسىعان تاڭ قالاتىن؟
اۋىل ىشىنە كىرگەن سوڭ اۆتوبۋس ءجۇرىسىن باياۋلاتتى. تاس جول بويىندا ويناپ جۇرگەن بالالار كورىندى. ول قايتا كوزىن جۇمىپ شالقايا بەرىپ ەدى، باعانادان دالاعا سۇعىلىپ وتىرعان باكەنە قىز بىرنارسە دەپ ايقايلاعانداي بولدى. سول-اق ەكەن، توپتان ءبولىنىپ ءۇش قارا دومالاق بالا اۆتوبۋسقا قاراي جۇگىردى. ەرەسەكتەۋىنىڭ؛
انە، اپايىم، اپايىم، كەتىپ بارادى، قاراساڭدارشى، دەگەنىن سايران انىق ەستىگەندەي. بالالار اۆتوبۋسقا قاتارلاسا بەرىپ، ۇمار-جۇمار بولدى دا قالدى. باسىندا تۇسىنبەي اڭتارىلىپ وتىرعان ول ءىستىڭ ءمانىسىن ەندى ۇققانداي، باكەنە قىز باعانادان سىعىمداپ ۇستاپ وتىرعان گازەتتىڭ وراۋىن جازىپ، نارت قىزىل المالاردى بالالارعا قاراي لاقتىرىپ-لاقتىرىپ جىبەردى. بۇل كورىنىستەن سايراننىڭ جۇرەگى ءبىر ءتۇرلى ءبۇرىپ كەتتى دە، ءبىر ءسات سوقپاي، سول بۇرگەن قالپىندا تۇرىپ العانداي بولدى. بىرتىندەپ شىمىرلاپ بارىپ جازىلدى، سول مەزەتتە بويىنا ءبىر جىلى لەپ تاراپ بارا جاتقانداي دەنەسىن جالىن شارپىدى، قىزدىڭ باعانا اۆتوستانسيادان ەداۋىر قاشىق بازارعا نە ءۇشىن جۇگىرىپ بارعانى جەتەسىنە ەندى جەتكەندەي: الىس قالاعا وقۋعا كەتىپ بارا جاتقان قىز باۋىرلارىنىڭ جول بويىندا توسىن جۇرەرىن سەزگەن. سابيلەردىڭ «اپايىم كەتىپ بارادى» دەگەن قۋانىشتى داۋىستارى قۇلاعىنان كەتەر ەمەس. ول داۋىستا ءبىر قيماستىڭ، جاڭىن ادامعا دەگەن باۋىرمالدىق بار ەدى. قات-قابات سەزىمگە تولى وسى ءبىر اۋىز سوزدەرىنەن سونشالىق قيماس تۋىسىن، ەڭ جاڭىن ادامىن شىعارىپ سالعاندارىن ۇعۋعا بولاتىن.
اپاما، اپاما بولىسىڭدار، — دەپ داۋىستاپ، باكەنە قىز ەت جۇرەگى ەلجىرەي ارتقا قاراپ ءبىراز وتىردى دا، تەرەزەنىڭ اينەگىن جاۋىپ، تۇك بولماعانداي ماناعى مونتانى قالپىنا قايتا ءتۇستى. ءبىراق تۇرىندە ءوز ىسىنە ريزا بولعاندىق، ءسال ماقتانىش سەزىمى ءالى باسىلماي تۇردى. ءدال وسى ارەكەتىمەن سايرانعا قىر كورسەتىپ تاستاعانداي.
سايراننىڭ جۇرەگى بىرەۋ وتكىر ۇستارامەن تىلگىلەپ جىبەرگەندەي، ءالى دە ۋداي اشىپ وتىر. اناسى بوپەلەرى تۋعاندا كىندىگىن بوساعاعا كومەتىن ەدى. يا، ەندى ەسىنە ءتۇستى. بۇل الىستاپ كەتكەن بالالىق شاقتىڭ كومەسكى كورىنىستەرى عوي. بايعۇس شەشە قاراقتارىنىڭ تۋعان ۇيدەن، تۋعان جەردەن كىندىگى ۇزىلمەسىن دەپ ىرىمدايتىن. مىنا وتىرعان باكەنە قىزدىڭ كىندىگى تۋعان ۇيدەن، تۋعان جەردەن ۇزىلمەگەن ەكەن. ءوزىن نىق سەزىنۋىنىڭ ءبىر ۇشىعى وسىندا شىعار. ماناعى مارقايىپ جاتقان كوڭىلى كىلت باسىلىپ، تومەنشىكتەپ قالدى.
وسى مىنا وتىرعان باكەنە قىز وزىنەن الدەقايدا تامىرلى، الدەقايدا باۋىرمال كورىنگەن. ءبىراق ونى مويىنداعىسى كەلمەدى... «مەنىڭ جاسىما كەلگەندە، مۇمكىن، بۇل دا ءوز قامىن كوبىرەك كۇيتتەيتىن بولار. ءيا، سولاي بولاتىن شىعار». وسىعان ءوزىن سەندىرگىسى كەلدى.