InfoHub Logo

Қазақ халқының қыз балаларының тәрбиесі: Дәстүрлі Құндылықтар мен Тәрбие Әдістері

Қазақ мәдениетінде қыз балаларының тәрбиесі әрдайым маңызды рөл атқарған. Қыздарды "қонақ" ретінде құрметтеу арқылы, оларға ерекше назар аударылады. Қазақ дәстүрінде айтылатын, "Бір қолымен әлемді, бір қолымен бесікті тербейтін" әйел затының басты рөлі аса бағаланады. Бұл тәрбие жүйесі, әйелдердің қоғамдағы қадір-қасиетін көтеруге бағытталған.

Қыз балаларын тәрбиелеуде ата-аналар, оларды құрметті ана және келін болуға дайындайды. Төркініне ұзатылған кезде "сөз тимес" үшін, оларды ибалы, инабатты, ісмер, сыпайы және қылықты етіп тәрбиелеу маңызды саналған. Үйден шығарылып, өз жолына жіберілген кезде, ата-бабаларымыз "Судай сіңіп, тастай бат" деген батасын беру арқылы олардың жаңа өміріне береке тілеген.

Бір қыз күйеуге шықса,

Қырық қыз түс көреді.

Одна девушка выходит замуж, еще сорок грезят об этом во сне.

---

Қыз өссе - елдің көркі

Гүл өссе жердің көркі.

Распустившийся цветок – украшение земли, поврослевшая девушка – украшение народа.

---

Қайтып келген қыз жаман,

Қайта шапқан жау жаман.

Не к добру – вернувшаяся дочь в дом и вернувшийся враг

---

Қыз бала өкпешіл болса,

Қалың малы көп болар.

У обидчивой девушки – богатый калым.

---

Қызы бар үйдің жеңгесі сүйкімді келеді.

Если есть золовка, то и сноха приятная.

---

Қызды қымтап ұстаған ұялмайды.

Не будет в стыду тот, кто в строгости воспитывал дочь.

---

Күйеу жаман болса қызыңнан.

Если плохой муж – ищи причину у дочери.

---

Қыздың ұяты шешеге.

Ответственность за постыдные поступки дочери – на матери.

---

Қызды асырап білмеген күң етер,

Жібекті түте алмаған жүн етер.

Тот, кто не умеет воспитывать дочь – превратит ее в рабыню,
Тот, кто не умееть растаскивать шелк – превратить егов шерсть.

 

---

Қызым саған айтам,

келінім сен тыңда.

---

Шешесіне қарап қызын ал,

Аяғына қарап асын іш.

---

Қызға қырық үйден тыйым.

---

Қыз күнінде бәрі жақсы,

Жаман қатын қайдан шығады.

---

Қыз - өріс, ұл - қоныс.

---

Екі ауылдың арасын жол қосады,

Екі елдің арасын қыз қосады.

---

Қыздың жолы жіңішке.

---

Қыздың қырық жаны бар.

---

Судың түбін шым бекітер,

Даудың түбін қыз бекітер.

---

Ақылды қыз білімге жүгірер,

Ақылсыз қыз сөзге ілігер.

---

Қырсыққан қыз бай таппас,

Қырсыз жігіт мал таппас.

---

Жақсы қыз - жағадағы құндыз,

Жақсы жігіт – аспандағы жұлдыз.

---

Қыздың қабағында құт бар.

Қыздың қабағы күлімдесе – құт келеді.

 

Ақылды қыз білімге жүгірер,
Ақылсыз қыз сөзге ілігер.
 
*** *** *** ***

Қырсыққан қыз бай таппас,
Қырсыз жігіт мал таппас.
 
*** *** *** ***

Байғазыға байдың қызы.
 
*** *** *** ***

Қызға бергенді Қыдыр өтер.
 
*** *** *** ***

Қыздың құны қырық жеті.
 
*** *** *** ***

Қыз ұзатқанның қызылы қалмас.
 
*** *** *** ***

Шыққан қыз шиден әрі.
 
*** *** *** ***

Қайтып келген қыз жаман,
Қайта шапқан жау жаман.
 
*** *** *** ***

Жасауды жеті жастан жинасаң жетеді,
Алты жастан жинасаң асады.
 
*** *** *** ***

Жасауы көп келіннің күйеуі жуас.
 
*** *** *** ***

Тозбас жасау болмас,
Бас білмес асау болмас.
 
*** *** *** ***

Ауру — астан,
Дау — қарындастан.
 
*** *** *** ***

Бір қыз күйеуге шықса,
Мың қыз түс көреді.
 
*** *** *** ***

Жақсы қыз — жағадағы құндыз,
Жақсы жігіт — аспандағы жұлдыз.
 
*** *** *** ***

Жыршы қызға — сыршы күйеу.
 
*** *** *** ***

Қыз назы қырық кісіні мас қылады.
 
*** *** *** ***

Қыздың қабағында құт бар.
 
*** *** *** ***

Қыздың қабағы күлімдесе — құт келеді.
 
*** *** *** ***

Қыздың жолы қырық кісінің жолын бөгейді.
 
*** *** *** ***

Қызда қырық көліктік бақыт бар.

*** *** *** ***

Қыз бала кісінің кісісі.
 
*** *** *** ***

Қыз — қонақ.
 
*** *** *** ***

Қыз өссе елдің көркі
Гүл өссе жердің көркі.
 
*** *** *** ***

Қыз ат байлатар.
 
*** *** *** ***

Қыз ұшқан қу.
 
*** *** *** ***

Қызға берген көрінбес.
 
*** *** *** ***

Қыздың көзі қызылда.
 
*** *** *** ***

Қызды ауыл өсекшіл.
 
*** *** *** ***

Шыққан қыз шиден ары.
 
*** *** *** ***

Төркін десе қыз төзбейді.
 
*** *** *** ***

Тойған қыз төркінін танымас.
 
*** *** *** ***

Қыз бала үйге жаққан бояу.
 
*** *** *** ***

Қыз бала өкпешіл болса,
Қалың малы көп болар.
 
*** *** *** ***

Қасынан қыз өтсе сексендегі шал басын көтерер.
 
*** *** *** ***

Қыздың жолы жіңішке.
 
*** *** *** ***

Қызы бар үйдің жеңгесі сүйкімді келеді.
 
*** *** *** ***

Қызды ауылдың қызығы көп.
 
*** *** *** ***

Қызды қымтам ұстаған ұялмайды.
 
*** *** *** ***

Қыз бен жылқы жаудікі.
 
*** *** *** ***

Күйеу жаман болса қызыңнан.
 
*** *** *** ***

Ауылдан қыз кетсе, қызық та кетеді.
 
*** *** *** ***

Қыздың ұяты шешеге.
 
*** *** *** ***

Қызды асырап білмеген күң етер,
Жібекті түте алмаған жүн етер.
 
*** *** *** ***

Қызым саған айтам, келінім сен тыңда.
 
*** *** *** ***

Қызың өссе қылықтымен ауыл бол.
 
*** *** *** ***

Қыз қылығымен.
 
*** *** *** ***

Жынды қыз ашамайға мінді қыз.
 
*** *** *** ***

Шешесіне қарап қызын ал,
Аяғына қарап асын іш.
 
*** *** *** ***

Қызы бардың назы бар.
 
*** *** *** ***

Қызға қырық үйден тыйым.
 
*** *** *** ***

Қыз күнінде бәрі жақсы,
Жаман қатын қайдан шығады.
 
*** *** *** ***

Қыз — өріс, ұл — қоныс.
 
*** *** *** ***

Екі ауылдың арасын жол қосады,
Екі елдің арасын қыз қосады.
 
*** *** *** ***

Қыздың жолы жіңішке.
 
*** *** *** ***

Қыздың қырық жаны бар.
 
*** *** *** ***

Судың түбін шым бекітер,
Даудың түбін қыз бекітер.
 
*** *** *** ***

Отырған қыз орнын табады.
 
*** *** *** ***

Қыз мінезді келсін,
Ұл өнерлі келсін.
 
*** *** *** ***

Қыз баққаннан қысырақ баққан оңай.
 
*** *** *** ***

Шешесі отырып, қызы сөйлегеннен без.
 
*** *** *** ***

Жақсы қыз — жағадағы құндыз.
 
*** *** *** ***

Қыздан туғанның қиыңы жоқ.
 
*** *** *** ***

Қалыңсыз қыз болса да, кәдесіз күйеу болмайды.
 
*** *** *** ***

Қызыңды құтты орнына қондырғанша күт,
Ұлыңды отау иесі болғанша күт.
 
*** *** *** ***

Ақылды қыз білімге жүгінер,
Ақылсыз қыз сөзге ілігер.
 
*** *** *** ***

Қызды кім айттырмайды,
Қымызды кім ішпейді.
 
*** *** *** ***

Қыз — жігіттікі,
Қымыз — көптікі.
 
*** *** *** ***

Қыз түгіл қызыл шүберек те таба алмайсың.

 

Қыз өссе - елдің көркі
Гүл өссе жердің көркі.

Қыздың көзі қызылда.

Қайтып келген қыз жаман,
Қайта шапқан жау жаман.

Төркін десе қыз төзбейді.

Тойған қыз төркінін танымас.

Қыз бала үйге жаққан бояу.

Қыз бала өкпешіл болса,
Қалың малы көп болар.

Қызы бар үйдің жеңгесі сүйкімді келеді.

Қызды ауылдың қызығы көп.

Қызды қымтап ұстаған ұялмайды.

Қыз бен жылқы жаудікі.

Күйеу жаман болса қызыңнан.

Қыздың ұяты шешеге.

Қызды асырап білмеген күң етер,
Жібекті түте алмаған жүн етер.

Қызым саған айтам, келінім сен тыңда.

Қызың өссе қылықтымен ауыл бол.

Қыз қылығымен.

Шешесіне қарап қызын ал,
Аяғына қарап асын іш.

Қызы бардың назы бар.

Қызға қырық үйден тыйым.

Қыз күнінде бәрі жақсы,
Жаман қатын қайдан шығады.

Қыз - өріс, ұл - қоныс.

Екі ауылдың арасын жол қосады,
Екі елдің арасын қыз қосады.

Қыздың жолы жіңішке.

Қыздың қырық жаны бар.

Судың түбін шым бекітер,
Даудың түбін қыз бекітер.

Отырған қыз орнын табады.

Ақылды қыз білімге жүгірер,

Ақылсыз қыз сөзге ілігер.

Қырсыққан қыз бай таппас,
Қырсыз жігіт мал таппас.

Қыз ұзатқанның қызылы қалмас.

Жақсы қыз - жағадағы құндыз,
Жақсы жігіт – аспандағы жұлдыз.

Қыз назы қырық кісіні мас қылады

Қыздың қабағында құт бар.

Қыздың қабағы күлімдесе – құт келеді.

Қыздың жолы қырық кісінің жолын бөгейді.

Қызда қырық көліктік бақыт бар.

Қыз – қонақ.

Қыздың көзі қызылда.

 

Бір қыз күйеуге шықса,
Қырық қыз түс көреді.

 

 

 

қыз туралы мақал
қыз туралы мақал мәтелдер
қыз туралы мақал мәтел

қыз бала мақал
қыз бала туралы мақал мәтел
қыз бала тәрбиесі мақал
қыз бала тәрбиесі тұрақты сөз тіркестері

кыз туралы макал

кыз туралы макал мател
ул мен кыз туралы макал мателдер

кыздар туралы мақал мәтел

кыз бала туралы макал

ана кыз туралы макал

ул кыз туралы макал мэтелдер