Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 apta buryn)
Áset Naımanbaıuly

Áset Naımanbaıuly (1867-1922) — aqyn, ánshi-kompozıtor. Ol qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysy Úrjar aýdanynyń Baqty aýylynda dúnıege kelgen. Áset kedeı sharýa otbasynan shyqqanymen, eskishe oqyǵan, kózi ashyq adam bolǵan. Áset — negizinen, aıtys aqyny. Ol Yrysjan, Árip, Baqtybaı, Káribaı, Qalı, Sámbet degen aqyndarmen jáne Málıke qyzben aıtysqan.

Áset Naımanbaıulynyń «Salıha — Sámen», «Aǵash at», «Perızat», «Úsh jetim qyz», «Nuǵman — Naǵym», «Málik — Daraı», «Jámsap», «Keshýbaı» atty qıssa-dastandary, «Jas jigit  nadandyqpen  aldanady»,  «Ósıetnamada»,  «Súıengen, janym, jalǵyz óziń», «Senispeı, ýaǵdaly sertten qaıtpa», «Qaraqursaq Kúshik bolysqa», «Aqyrǵy sóz», «Jas shama» t.b. kóptegen shyǵarmalary bar. Ol A. S. Pýshkınniń «Evgenıı Onegın» romanyn aýdaryp (erkin aýdarǵan), ony ózi qıssa etip jyrlaǵan.

Áset muralarynyń ishinde halyqqa keńinen taraǵany — onyń ánderi. Ol Birjan sal, Aqan seriden dáýirlegen Arqa ániniń dástúrin jalǵastyryp damyta tústi. Onyń «Kishi Ardaq», «Úlken Ardaq», «Qaragóz», «Maqpal» ánderinde psıhologıalyq tereńdik pen adamnyń jan dúnıesin qozǵaıtyn názik lırıka, Aqan ánderiniń áseri baıqalady.

Aqyn shyǵarmalarynyń tuńǵysh jınaǵy 1968 jyly B. Adambaevtyń qurastyrýymen basyldy. Jınaqqa Ásettiń 34 óleńi (ánin qosa), 4 aıtys-qaǵysy, 4 dastan-qıssasy jarıalansa, 1988 jylǵy B. Nurjekeevtiń «Áset» atty jınaǵyna 29 án mátini, 71 óleńi, 10 aıtys-qaǵysy, 8 qıssa-dastany engizilgen.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama