Bala bolashaǵynyń negizi – ulttyq tárbıede
Almaty oblysy,
Alakól aýdany, Jaıpaq aýyly.
Qabdyǵalıeva Azıa
Taqyryby: Bala bolashaǵynyń negizi – ulttyq tárbıede
Qazaq halqynyń ulttyq tárbıesi – álemde teńdesi joq tárbıe. Jalpy «ulttyq» degen sózdiń astarynda elge - jerge, tilimizge, dinimizge degen qurmet jatyr. Al osy ulttyq tárbıeni bala boıyna sińirýde mektepke deıingi mekemede atqarylatyn jumystyń orny erekshe. Iaǵnı tárbıe alýdy sábı ana qursaǵynan bastasa, ony bilim teńiziniń balabaqsha atty kemesinde ulttyq qundylyqtarymyzben jetildirý óte mańyzdy. Balabaqshaǵa ulttyq tárbıe engizý arqyly biz ultjandy, parasatty urpaq ósiretinimiz aıdan anyq. Rýhy asqaq, irgesi berik el bolamyz desek, eń bastysy, urpaq tárbıesi men bilimine sergek qaraýymyz qajet. Bul jóninde Abaı atamyz: «Balaǵa minez úsh alýan adamnan juǵady: birinshi – ata - anasynan, ekinshisi – ustazynan, úshinshisi – qurbysynan», – degen eken. Ulttyq tárbıe ataýyn alǵash ádebı - pedagogıkalyq oqýlyqtarǵa engizgen M. Jumabaev boldy. Ol pedagogıkanyń ulttyq tárbıeden bastaý alatyny jaıly aıtqan. «Pedagogıka» atty eńbeginde bylaı deıdi: «Ult tárbıesi baıaǵydan beri synalyp, kóp býyn qoldanyp kele jatqan taqtaq jol bolǵandyqtan, árbir ulttyń balasy óz ultynyń arasynda óz ulty úshin qyzmet etetin bolǵandyqtan, árbir tárbıeshi balany sol ult tárbıesimen tárbıe qylýǵa mindetti»
Bizdiń elimizde bala erekshe halyq. Erekshe bolatyny sábı alǵash dúnıege kelgennen bastap, aınalasyn erekshe shattyqqa, erekshe sezimge bóleıdi. Kúndelikti ósip kele jatqan balanyń ár qylyǵy ata - ana úshin qýanysh, baqyt.
Ata - analar A. S. Makarenkonyń“Balalardy tárbıeleý – bizdiń ómirimizdegi eń jaýapty sala. Durys tárbıeleý – bul bizdiń baqytty qarttyq shaǵymyz, jaman tárbıeleý – bul bizdiń keleshek qasiretimiz, bul bizdiń kóz jasymyz, bul bizdiń basqa adamdar aldyndaǵy, búkil el aldyndaǵy aıybymyz” – degen pikiriniń maǵynasyn túsinýi tıis. Sondyqtan ár otbasynda ata - ana óz balasynyń ınabatty, tárbıeli de ádepti, adamgershiligi zor azamat bolyp ósýi úshin, ulttyq tárbıe bere bilýi kerek.
Ár ata - ana balasynyń densaýlyǵy myqty, erjúrek, qaısar, batyl bolyp ósýine jaýapty.
Qoǵamnyń belgili qaıratkeri, aqyn M. Shahanovtyń: «Halyqta eń birinshi ulttyq rýh bolýy kerek», – degenin ár kez este saqtap, elimizdiń jarqyn bolashaǵy úshin atsalysýymyz qajet. Ol úshin biz, ustazdar qaýymy, balalarǵa salt - dástúrlerdi jaı ǵana úıretip qana qoımaı, olardyń tárbıelik túp - tamyryn, mánin, altyn dińgegin túsindire bilýimiz kerek. Ulttyq tálim - tárbıeniń irgetasyn durys qalaı bilý muǵalimderdiń ata - analarmen qosylyp júrgizgen sharalaryna baılanysty bolmaq. Óıtkeni birinshi ulttyq tárbıeniń oshaǵy – otbasynda, ekinshi – balabaqshada bolǵandyqtan, ata - ana men balabaqsha, ıaǵnı muǵalimder men jurtshylyq tyǵyz baılanysta bolýy shartty nárse ekeni barshamyzǵa aıan.
Alakól aýdany, Jaıpaq aýyly.
Qabdyǵalıeva Azıa
Taqyryby: Bala bolashaǵynyń negizi – ulttyq tárbıede
Qazaq halqynyń ulttyq tárbıesi – álemde teńdesi joq tárbıe. Jalpy «ulttyq» degen sózdiń astarynda elge - jerge, tilimizge, dinimizge degen qurmet jatyr. Al osy ulttyq tárbıeni bala boıyna sińirýde mektepke deıingi mekemede atqarylatyn jumystyń orny erekshe. Iaǵnı tárbıe alýdy sábı ana qursaǵynan bastasa, ony bilim teńiziniń balabaqsha atty kemesinde ulttyq qundylyqtarymyzben jetildirý óte mańyzdy. Balabaqshaǵa ulttyq tárbıe engizý arqyly biz ultjandy, parasatty urpaq ósiretinimiz aıdan anyq. Rýhy asqaq, irgesi berik el bolamyz desek, eń bastysy, urpaq tárbıesi men bilimine sergek qaraýymyz qajet. Bul jóninde Abaı atamyz: «Balaǵa minez úsh alýan adamnan juǵady: birinshi – ata - anasynan, ekinshisi – ustazynan, úshinshisi – qurbysynan», – degen eken. Ulttyq tárbıe ataýyn alǵash ádebı - pedagogıkalyq oqýlyqtarǵa engizgen M. Jumabaev boldy. Ol pedagogıkanyń ulttyq tárbıeden bastaý alatyny jaıly aıtqan. «Pedagogıka» atty eńbeginde bylaı deıdi: «Ult tárbıesi baıaǵydan beri synalyp, kóp býyn qoldanyp kele jatqan taqtaq jol bolǵandyqtan, árbir ulttyń balasy óz ultynyń arasynda óz ulty úshin qyzmet etetin bolǵandyqtan, árbir tárbıeshi balany sol ult tárbıesimen tárbıe qylýǵa mindetti»
Bizdiń elimizde bala erekshe halyq. Erekshe bolatyny sábı alǵash dúnıege kelgennen bastap, aınalasyn erekshe shattyqqa, erekshe sezimge bóleıdi. Kúndelikti ósip kele jatqan balanyń ár qylyǵy ata - ana úshin qýanysh, baqyt.
Ata - analar A. S. Makarenkonyń“Balalardy tárbıeleý – bizdiń ómirimizdegi eń jaýapty sala. Durys tárbıeleý – bul bizdiń baqytty qarttyq shaǵymyz, jaman tárbıeleý – bul bizdiń keleshek qasiretimiz, bul bizdiń kóz jasymyz, bul bizdiń basqa adamdar aldyndaǵy, búkil el aldyndaǵy aıybymyz” – degen pikiriniń maǵynasyn túsinýi tıis. Sondyqtan ár otbasynda ata - ana óz balasynyń ınabatty, tárbıeli de ádepti, adamgershiligi zor azamat bolyp ósýi úshin, ulttyq tárbıe bere bilýi kerek.
Ár ata - ana balasynyń densaýlyǵy myqty, erjúrek, qaısar, batyl bolyp ósýine jaýapty.
Qoǵamnyń belgili qaıratkeri, aqyn M. Shahanovtyń: «Halyqta eń birinshi ulttyq rýh bolýy kerek», – degenin ár kez este saqtap, elimizdiń jarqyn bolashaǵy úshin atsalysýymyz qajet. Ol úshin biz, ustazdar qaýymy, balalarǵa salt - dástúrlerdi jaı ǵana úıretip qana qoımaı, olardyń tárbıelik túp - tamyryn, mánin, altyn dińgegin túsindire bilýimiz kerek. Ulttyq tálim - tárbıeniń irgetasyn durys qalaı bilý muǵalimderdiń ata - analarmen qosylyp júrgizgen sharalaryna baılanysty bolmaq. Óıtkeni birinshi ulttyq tárbıeniń oshaǵy – otbasynda, ekinshi – balabaqshada bolǵandyqtan, ata - ana men balabaqsha, ıaǵnı muǵalimder men jurtshylyq tyǵyz baılanysta bolýy shartty nárse ekeni barshamyzǵa aıan.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
