Er Tóstik jáne onyń dostary
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: qazaq halqynyń mol murasymen tanystyrý, sonyń ishindegi balaǵa eń jaqyn ańyz - ertegiler álemimen tabystyrý. Oqýshylarmen birge ertegi álemine saıahat jasaı otyryp, taldaý men saraptaý jasaı bilýge úıretý, shyǵarmanyń aıtar oıyn, negizgi mazmunyn túsinýge baýlý, qorytyndy jasaýǵa baǵyttaý.
Damytýshylyq: Mýzykalyq ertegi sóziniń mánin túsindirý negizinde balanyń erteginiń qyzǵylyqty da mándirek bolýy úshin mýzykanyń alatyn ornynyń aıtý, túsindirý.
Tárbıelik: El aýzynda saqtalǵan, ǵasyrlar toǵysynda tozbaı jetken ertegi keıipkerleriniń biri -«Er tóstik» ertegisindegi tóstik beınesi. Boıyna bar asyl qasıetterdi jıǵan er azamat beınesin búgingi urpaqqa bereri kóp. Dostyq, ózara kómek, aqyl men parasattylyq, adaldyq, adamgershilik, izettilik t. b. jaqsylyqqa jeteleıtin naǵyz adamnyń qadir qasıetterin bala boıyna qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: sahnalaý.
Sabaqtyń tıpi: jınaqtap qaıtalaý sabaqtary.
Paıdalanylǵan kórnekilikter: ınteraktıvti taqta, SD - R dısk, kespe qaǵazdar t. b.
Sabaqtyń barysy.
I. Uıymdastyrý kezeńi
Kúı «Ata tolǵaýy»
Daýys jattyǵýy: Erte, erte, erte eken, eshki júni bórte eken»
(túrli dybys bıiktiginde oryndaý)
Án: Ertek - ertek - erte eken...
Sózi: halyqtiki
Áni: J. Nazarov.
Án: Ertek - ertek - erte eken.....
1. Bar eken de joq eken,
Ash eken de toq eken.
Bóri bókeýil eken,
Túlki jasaýyl eken.
Qaıyrmasy:
Ertek - ertek - erte eken,
Eshki júni bórte eken.
Qyrǵaýyldaı qyzyl eken,
Quıryǵy onyń uzyn eken.
2. Kel tyńdaıyq ertegi,
Estigen jan eltedi.
Talaı ǵajap oqıǵa,
Qyzyq syryn shertedi.
Qaıyrmasy:
Ertek - ertek - erte eken,
Eshki júni bórte eken.
Qyrǵaýyldaı qyzyl eken,
Quıryǵy onyń uzyn eken.
Avtor: - Erte zamanda Ernazar degen baıdyń Er Tóstik degen balasy bolypty Er Tóstik batyr, erjúrek te batyl bolyp ósedi. Onyń jut kezinde habarsyz ketken segiz aǵasy bolǵan eken.
Er Tóstik (án oryndalady)
Erteginiń keıipkeri
Kóp qoı onyń serikteri.
Eń myqtysy segiz uldyń -
Ernazardyń Er Tóstigi.
Avtor:- Er Tóstik erjetip, habarsyz ketken segiz aǵasyn izdeýge attanady. Ol segiz aǵasyn taýyp alyp, aýylǵa áke - sheshesine qaıta oralady.
Er Tóstik ata - anasy jáne segiz aǵasymen baqytty ómir súrip jatady. Muny kóre almaǵan periniń qyzy jalmaýyz kempirge tapsyrma beredi.
1 - slaıd J a l m a ý y z sýreti
Er Tóstikti qolǵa túsirmek bolady. Er Tóstik óziniń senimdi serigi - tulpary Shalquıryq ekeýi aıla taýyp, jalmaýyz kempirden qashyp qutylady.
2 - slaıd - Sh a l q u ı r y q sýreti
Avtor:- Er Tóstik jer astyndaǵy Bapy hannyń eline tap bolady. Bapy han oǵan shart qoıady. Er Tóstik Bapynyń kórshisi Temirhannyń eline attanady.
3 - slaıd Jylan aıdahar sýreti
Avtor: - Jolda kele jatyp Er Tóstik kóp dostarmen tanysady. Aldymen tanysqan dosy - Epti
4 - slaıd - Epti sýreti
Epti áni.
Shapshań, jyldam tisteri,
Arsıǵan onyń tisteri.
Ertegide bar Epti
Ónerli de ádepti.
Avtor:- Er Tóstik pen Epti ekeýi júrip keledi. Aldynan shań juqpas júırik Jelaıaq shyǵady.
5 - slaıd - Jelaıaq sýreti
Jelaıaq áni.
Damyl tappaı júgirgen,
Aınalasyn búldirgen.
Ushyp - qonǵan Jelaıaq
Eldiń bárin kúldirgen.
Avtor:- Úsheýi júrip keledi. Aldarynan qulaǵyn jerge tósep, tyń tyńdap júrgen bir adam kórinedi. Ol Saqqulaq edi. Saqqulaq ta Er Tóstikke dos bolady.
6 - slaıd - Saqqulaq sýreti
Jer tyńdaǵan shapqylap,
Qulaqtaryn tartqylap.
Bárin estip júretin.
Oınaqtaǵan Saqqulaq.
Avtor:- Sóıtip, tórteý bolyp júrip keledi. Aldarynan taýdy kóterip, qaıtadan ornyna qoıyp júrgen bir adam kezdesedi. Er Tóstik pen Taýsoǵar dostasady.
7 - slaıd - Taýsoǵar sýreti.
Taýsoǵar áni
Taý men tasty kótergen,
Jer-jahandy ol kezgen.
Qandaı alyp bar eken
Taýsoǵarǵa teń kelgen
Avtor:- Olar beseý bolyp kele jatady. Aldarynan bir úlken kól kórinedi. Kenet kóldiń sýy kózdi ashyp - jumǵansha joq bolyp ketedi. Sálden keıin uzamaı qaıta paıda bolady. Buǵan olar tańǵalyp qalady. Qarasa, Kóltaýysyr otyr. Ol da Er Tóstikke dos bolady.
8 - slaıd - Kóltaýysar sýreti
Kóltaýysyr áni.
Qýanyshpen qaýyshqan
Kisimen tez til tabysqan.
Ózen - kóldiń sýlaryn
Jalǵyz ózi taýysqan.
Avtor:- Er Tóstikter ózderine qarama - qarsy kele jatqan bir adamǵa jolyǵady. Bul jer astynyń qyraǵysy Kóregen edi. Jeteýi dos bolyp, saparyn jalǵastyrady.
9 - slaıd - Kóregen sýreti.
Kóregen áni
Jer álemdi tóbeden
Kórgen bizdiń Kóregen.
Jarqyraǵan qos kózi
Alysty kórer eken.
Avtor:- Jeteýi jeti aı júrip, Temir han eline jetedi.
Temir han Er Tóstikke ónerlerin kórsetýin suraıdy. Er Tóstik jáne onyń dostary barlyq ónerlerin kórsetip, jurtty tańǵaldyrady.
Taýsoǵar taýdy kóshiredi.
Kóltaýysar kóldi iship taýysady.
Kóregen eshkim kórmegendi kóredi.
Saqqulaq eshkim estimegendi estıdi.
Jelaıaqqa jetken eshkim bolmaıdy.
Eptiniń istegenin eshkim baıqamaıdy.
Sóıtip, Er Tóstik shartty oryndap, Bapy hannyń eline qaıtady.
Fınal:- Er Tóstik jer asty dostarymen qoshtasyp, jer ústine shyqpaq bolyp, jolǵa shyǵady. Jolda Er Tóstik demalǵysy kelip, úlken báıterek aǵashynyń janyna toqtaıdy. Sálden keıin shyryldaǵan balapandardyń daýsy estiledi Er Tóstik báıterek aǵashyna órmelep bara jatqan aıdahardy kórip, naızasymen shaýyp túsiredi. Balapandar aman qalady. Balapandarynyń aman - saý qalǵanyn kórip, Samuryq qus qazaq jeriniń tynyshtyǵy men baqytyn qorǵaýshy bolǵan eken.
Samuryq
Mýzykasy: B. Álimjan
Óleńi: J. Mahanbetova
Muǵalimniń qorytyndy sózi: Er Tóstik dostarynyń kómegimen kóp jeńisterge jetti. Mýzykada da kómekshiler bar.
Jyldamdyq - Jelaıaq
Saqqulaq - dınamıka.
Taýsoǵar - qatty, aqyryn.
Kóltaýysar - lıga.
Kóregen - fermata
Epti - tembr
Er Tóstik - mýzykalyq beıne.
Olar - jyldamdyq, fermata, lıga, tembr, aqyryn mýzyka, qatty mýzyka, dınamıka, t. b. Munyń bárin mýzykanyń shyǵarma mazmunyn, tilin túsiný úshin kómekke keletin dostary deýge bolady.
Án: Ertegiler
Úıge tapsyrma: Ertegi mazmunyna sáıkes ózderine unaǵan oqıǵalardy sýretpen beıneleý.
«Shynaıy dos» týraly esse.
Bilimdilik: qazaq halqynyń mol murasymen tanystyrý, sonyń ishindegi balaǵa eń jaqyn ańyz - ertegiler álemimen tabystyrý. Oqýshylarmen birge ertegi álemine saıahat jasaı otyryp, taldaý men saraptaý jasaı bilýge úıretý, shyǵarmanyń aıtar oıyn, negizgi mazmunyn túsinýge baýlý, qorytyndy jasaýǵa baǵyttaý.
Damytýshylyq: Mýzykalyq ertegi sóziniń mánin túsindirý negizinde balanyń erteginiń qyzǵylyqty da mándirek bolýy úshin mýzykanyń alatyn ornynyń aıtý, túsindirý.
Tárbıelik: El aýzynda saqtalǵan, ǵasyrlar toǵysynda tozbaı jetken ertegi keıipkerleriniń biri -«Er tóstik» ertegisindegi tóstik beınesi. Boıyna bar asyl qasıetterdi jıǵan er azamat beınesin búgingi urpaqqa bereri kóp. Dostyq, ózara kómek, aqyl men parasattylyq, adaldyq, adamgershilik, izettilik t. b. jaqsylyqqa jeteleıtin naǵyz adamnyń qadir qasıetterin bala boıyna qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: sahnalaý.
Sabaqtyń tıpi: jınaqtap qaıtalaý sabaqtary.
Paıdalanylǵan kórnekilikter: ınteraktıvti taqta, SD - R dısk, kespe qaǵazdar t. b.
Sabaqtyń barysy.
I. Uıymdastyrý kezeńi
Kúı «Ata tolǵaýy»
Daýys jattyǵýy: Erte, erte, erte eken, eshki júni bórte eken»
(túrli dybys bıiktiginde oryndaý)
Án: Ertek - ertek - erte eken...
Sózi: halyqtiki
Áni: J. Nazarov.
Án: Ertek - ertek - erte eken.....
1. Bar eken de joq eken,
Ash eken de toq eken.
Bóri bókeýil eken,
Túlki jasaýyl eken.
Qaıyrmasy:
Ertek - ertek - erte eken,
Eshki júni bórte eken.
Qyrǵaýyldaı qyzyl eken,
Quıryǵy onyń uzyn eken.
2. Kel tyńdaıyq ertegi,
Estigen jan eltedi.
Talaı ǵajap oqıǵa,
Qyzyq syryn shertedi.
Qaıyrmasy:
Ertek - ertek - erte eken,
Eshki júni bórte eken.
Qyrǵaýyldaı qyzyl eken,
Quıryǵy onyń uzyn eken.
Avtor: - Erte zamanda Ernazar degen baıdyń Er Tóstik degen balasy bolypty Er Tóstik batyr, erjúrek te batyl bolyp ósedi. Onyń jut kezinde habarsyz ketken segiz aǵasy bolǵan eken.
Er Tóstik (án oryndalady)
Erteginiń keıipkeri
Kóp qoı onyń serikteri.
Eń myqtysy segiz uldyń -
Ernazardyń Er Tóstigi.
Avtor:- Er Tóstik erjetip, habarsyz ketken segiz aǵasyn izdeýge attanady. Ol segiz aǵasyn taýyp alyp, aýylǵa áke - sheshesine qaıta oralady.
Er Tóstik ata - anasy jáne segiz aǵasymen baqytty ómir súrip jatady. Muny kóre almaǵan periniń qyzy jalmaýyz kempirge tapsyrma beredi.
1 - slaıd J a l m a ý y z sýreti
Er Tóstikti qolǵa túsirmek bolady. Er Tóstik óziniń senimdi serigi - tulpary Shalquıryq ekeýi aıla taýyp, jalmaýyz kempirden qashyp qutylady.
2 - slaıd - Sh a l q u ı r y q sýreti
Avtor:- Er Tóstik jer astyndaǵy Bapy hannyń eline tap bolady. Bapy han oǵan shart qoıady. Er Tóstik Bapynyń kórshisi Temirhannyń eline attanady.
3 - slaıd Jylan aıdahar sýreti
Avtor: - Jolda kele jatyp Er Tóstik kóp dostarmen tanysady. Aldymen tanysqan dosy - Epti
4 - slaıd - Epti sýreti
Epti áni.
Shapshań, jyldam tisteri,
Arsıǵan onyń tisteri.
Ertegide bar Epti
Ónerli de ádepti.
Avtor:- Er Tóstik pen Epti ekeýi júrip keledi. Aldynan shań juqpas júırik Jelaıaq shyǵady.
5 - slaıd - Jelaıaq sýreti
Jelaıaq áni.
Damyl tappaı júgirgen,
Aınalasyn búldirgen.
Ushyp - qonǵan Jelaıaq
Eldiń bárin kúldirgen.
Avtor:- Úsheýi júrip keledi. Aldarynan qulaǵyn jerge tósep, tyń tyńdap júrgen bir adam kórinedi. Ol Saqqulaq edi. Saqqulaq ta Er Tóstikke dos bolady.
6 - slaıd - Saqqulaq sýreti
Jer tyńdaǵan shapqylap,
Qulaqtaryn tartqylap.
Bárin estip júretin.
Oınaqtaǵan Saqqulaq.
Avtor:- Sóıtip, tórteý bolyp júrip keledi. Aldarynan taýdy kóterip, qaıtadan ornyna qoıyp júrgen bir adam kezdesedi. Er Tóstik pen Taýsoǵar dostasady.
7 - slaıd - Taýsoǵar sýreti.
Taýsoǵar áni
Taý men tasty kótergen,
Jer-jahandy ol kezgen.
Qandaı alyp bar eken
Taýsoǵarǵa teń kelgen
Avtor:- Olar beseý bolyp kele jatady. Aldarynan bir úlken kól kórinedi. Kenet kóldiń sýy kózdi ashyp - jumǵansha joq bolyp ketedi. Sálden keıin uzamaı qaıta paıda bolady. Buǵan olar tańǵalyp qalady. Qarasa, Kóltaýysyr otyr. Ol da Er Tóstikke dos bolady.
8 - slaıd - Kóltaýysar sýreti
Kóltaýysyr áni.
Qýanyshpen qaýyshqan
Kisimen tez til tabysqan.
Ózen - kóldiń sýlaryn
Jalǵyz ózi taýysqan.
Avtor:- Er Tóstikter ózderine qarama - qarsy kele jatqan bir adamǵa jolyǵady. Bul jer astynyń qyraǵysy Kóregen edi. Jeteýi dos bolyp, saparyn jalǵastyrady.
9 - slaıd - Kóregen sýreti.
Kóregen áni
Jer álemdi tóbeden
Kórgen bizdiń Kóregen.
Jarqyraǵan qos kózi
Alysty kórer eken.
Avtor:- Jeteýi jeti aı júrip, Temir han eline jetedi.
Temir han Er Tóstikke ónerlerin kórsetýin suraıdy. Er Tóstik jáne onyń dostary barlyq ónerlerin kórsetip, jurtty tańǵaldyrady.
Taýsoǵar taýdy kóshiredi.
Kóltaýysar kóldi iship taýysady.
Kóregen eshkim kórmegendi kóredi.
Saqqulaq eshkim estimegendi estıdi.
Jelaıaqqa jetken eshkim bolmaıdy.
Eptiniń istegenin eshkim baıqamaıdy.
Sóıtip, Er Tóstik shartty oryndap, Bapy hannyń eline qaıtady.
Fınal:- Er Tóstik jer asty dostarymen qoshtasyp, jer ústine shyqpaq bolyp, jolǵa shyǵady. Jolda Er Tóstik demalǵysy kelip, úlken báıterek aǵashynyń janyna toqtaıdy. Sálden keıin shyryldaǵan balapandardyń daýsy estiledi Er Tóstik báıterek aǵashyna órmelep bara jatqan aıdahardy kórip, naızasymen shaýyp túsiredi. Balapandar aman qalady. Balapandarynyń aman - saý qalǵanyn kórip, Samuryq qus qazaq jeriniń tynyshtyǵy men baqytyn qorǵaýshy bolǵan eken.
Samuryq
Mýzykasy: B. Álimjan
Óleńi: J. Mahanbetova
Muǵalimniń qorytyndy sózi: Er Tóstik dostarynyń kómegimen kóp jeńisterge jetti. Mýzykada da kómekshiler bar.
Jyldamdyq - Jelaıaq
Saqqulaq - dınamıka.
Taýsoǵar - qatty, aqyryn.
Kóltaýysar - lıga.
Kóregen - fermata
Epti - tembr
Er Tóstik - mýzykalyq beıne.
Olar - jyldamdyq, fermata, lıga, tembr, aqyryn mýzyka, qatty mýzyka, dınamıka, t. b. Munyń bárin mýzykanyń shyǵarma mazmunyn, tilin túsiný úshin kómekke keletin dostary deýge bolady.
Án: Ertegiler
Úıge tapsyrma: Ertegi mazmunyna sáıkes ózderine unaǵan oqıǵalardy sýretpen beıneleý.
«Shynaıy dos» týraly esse.
Aqtóbe qalasy,
№34 orta mekteptiń mýzyka páni muǵalimi
Baımýhanova Gýlsım Meshıtkalıevna
№34 orta mekteptiń mýzyka páni muǵalimi
Baımýhanova Gýlsım Meshıtkalıevna