InfoHub Logo

Qostanaı oblysy, Qostanaı aýdany, Ozernyı aýyly,
Ozernyı orta mektebiniń Shaǵyn ortalyq tobynyń tárbıeshisi:
Balshıkbaeva Aqnur Hasenqyzy

Bilim berý salasy: Qatynas
Bólim:, qorshaǵan ortamen tanysý
Taqyryby: «Kúz keldi»
Maqsaty: Jyl mezgilderiniń aýysý, ereshelikterimen tanysý. Jyl mezgilderine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Bılıngvaldy komponent: kúz - osen, jańbyr - dojd, salqyn - prohladno, bulttar - týchı, japyraqtar – lıstá, kókónister - ovoshı, jemister - frýkty.

İs - áreketter kezeńi:
Motıvasıalyq qozǵaýshylyq
Tárbıeshi balalarmen amandasyp, bir - birlerine degen jyly lebizderin berýlerin ótinedi.
Balalar muqıat tyndap. Bir - birine rızashylyqtaryn bildiredi.

Uıymdastyrýshylyq - izdenýshilik:
- Qonaqqa bizge búgin qýyrshaq Gaýhar keldi. Amandasamyz. Gaýhardyń qolynda ne bar?
- Sebet
-. Durys. Al sebettiń ishinde ne bar eken qaraıyq. Bul ne?
- Japyraqtar, tamshy, bult.

«Kúzgi japyraqtar» óleńin oqý
Altyn, sary, qyzyl, kók...
Alýan - alýan japyraq
Kúzgi baqta kúlimdep.
Kóz tartady atyrap.
(Q. Shańǵytbaev)
Balalar sózderdi mánerlep daýystap, hormen qaıtalaıdy,
- Jyldyń qaı mezgili týraly aıtylǵan?
- Kúz (suraqtarǵa jaýap beredi). Kúz mezgili týraly aıtylǵan.

Durys balalar, qazir - kúz mezgili.
Kúz mezgili - ol baılyq, molshylyq. Kúzde adamdar da, ańdar da, jan - janýarlar da qysqa daıyndalady.
- Kúz mezgilinde qandaı tabıǵı qubylystar bolady?
- Bultty, jaýyn shashyn - jaýady.
- Aýa raıy qandaı bolady?
- Kún sýytady, japyraqtar jerge túsedi.
- Japyraqtar qandaı tústi bolady?
- Qyzyl, sary.
- Balalar qalaı kıinedi?
- Balalar jyly kıinedi.
- Qustar ne isteıdi?
- Qustar jyly jaqqa ushyp ketedi

Sergitý sáti
Kún shyqty,
Aspandy bult basty,
Jel soqty
Jańbyr jaýdy,
Naızaǵaı sart - surt etti
Biz tyǵylyp qaldyq.
Balalar sergitý sátin jaqsy oryndaıdy.

Suraq - jaýap:
- Kúz mezgili bizge qandaı syı beredi?
- Adamdar azyq jınaıdy
- Balalar jemisterge ne jatady?
- Alma, almurt, shıe, júzim.
- Kókónisterge ne jatady?
- Qıar, sábiz, qyzanaq, qyryqqabat.

Maqal - mátel
1. Kúzdiń bir kúni - qystyń bir aıyn asyraıdy.
2. Kúzde aıanbaı eńbek etseń, qysta qysylmaısyń - dep beker aıtpaǵan.
- Qane, balalar, ormanda júretin ańdar bar, olar nemen qorektenedi, neni jaqsy kóredi?
Oıynnyń aty: «Oılan tap».
Oıynnyń sharty berilgen ańdardyń azyǵyn tabý.
Balalar oıynǵa qyzyǵa qatysady.

Jańa sózderdi qaıtalaý:
Kúz - osen, jańbyr - dojd, salqyn - prohladno, bulttar - týchı, japyraqtar - lıstá. Balalar jana sózderdi qaıtalaıdy.

Suraq jaýap arqyly jyl mezgilderiniń aýysýyna toqtala ketý. Jyl mezgilin aıtyp durys burysyn tekserý úshin, ár bala jyl mezgilderine saı kıinedi.
Kıingen balalardyń qaı jyl mezgiline saı kıingenderin balalar taba bilý kerek.
Reflektıvtik túzetý:
Suraq - jaýap ádisi arqyly balalardyń is - áreketin qorytyndylaıdy, madaqtaıdy. Balalar suraqtarǵa jaýap beredi. Madaqtaýǵa,
jattyǵýǵa máz - meıram bolady. Balalarmen trenıń ótkizý.

Kútiletin nátıje: Tabıǵı ózgeristerdi bilýi
Kúz týraly túsinigin molaıtý.
Jyl mezgilderiniń aýysýyn este saqtaý.