Qozǵalatyn bólikteri bar pishinder qurastyrý
3 klass
Sabaqtyń taqyryby: «Qozǵalatyn bólikteri bar pishinder qurastyrý»
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa qozǵalatyn bólikteri bar pishinder qurastyrýdy úıretý
Damytýshylyq: oqýshylardyń túrli – tústi qaǵazdar arqyly pishinder jasap, túrlendire bilýge jáne qurastyrý arqyly óz qıaldaryn damytý
Tárbıelik: oqýshylardy tapqyrlyqqa, sheberlikke jáne eńbekqorlyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: teorıalyq, saramandyq, suraq – jaýap
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, beıneleý
Kórnekiligi: ara sýretteri, ara pishininiń syzbasy, qurlysy, qozǵalmaly qanatty ara úlgisi.
Qoldanylatyn qural – jabdyqtar:
1. Túrli – tústi qaǵaz
2. Flomaster
3. Qaıshy
4. Bekitetin shege
5. Jelim
Sabaqtyń barysy:
İ Uıymdastyrý kezeńi
İİ Úı tapsyrmasy
İİİ Jańa sabaq
İV sabaqty bekitý
V Baǵalaý
İ Uıymdastyrý kezeńi
1. Amandasý rásimi
2. Oqýshylardy túgendeý
3. Qural – jabdyqtaryn tekserý
İİ úı tapsyrmasy
Suraq – jaýap ádisi
1. Ótken sabaqta neniń pishinin jasadyq? (kóbelek)
2. Olar nemen qorektenedi?
3. Olar neden paıda bolady?
4. Olardyń túsi qandaı bolyp keledi?
5. Olar óz jaýynan qalaı qorǵanady?
Qorytyndy:
Sizder dúnıetaný sabaǵynan bilesizder, kóbelekter qandaı deneliler klasyna jatady? (býnaqdeneliler)
Balalar, durys aıttyńdar kóbelekter býnaqdeneliler klasyna jatady. Endi jumbaqtardy sheshý arqyly tireksyzbamen jumys jasaımyz.
Syzbany jumbaqtyń sheshýin tabý arqyly toltyramyz
Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Jumbaqtar
Interaktıvtik taqtadan aldymen jumbaq oqylady, jaýabyn tapqannan keıin jaýabynyń sýreti shyǵady.
1. Shıdim, shıdim, shıdim qus,
Shı basyna qonǵan qus.
Qarqaraly qara qus,
Han basyna qonǵan qus.
(Shybyn)
2. At basty,
Arqar múıizdi,
Bóri keýdeli,
Bóken sandy,
Qos qanatty,
Qumyrsqa izdi,
Bota tirsekti.
(Shegirtke)
3. Qatar - qatar qara nar,
Aspanmenen bara bar,
Aldy bıik, arty jar.
(Qumyrsqa)
4. Bar eken bir maqulyq unnan maıda,
Óz basyn aıdaıdy eken qıyn jaıǵa,
Ustasaq úgitilip joǵalady,
Damyldap otyrmaıdy eshbir jaıǵa.
(Kóbelek)
5. Alpys tisti aıdahar,
Eshqaıda qadam baspaıdy.
Qozǵamasań jatady,
Eshteńeden saspaıdy.
Aǵashtan tamaq jeıdi eken,
Jutpaı shaınap tastaıdy.
(Ara)
Aralar.
(Interaktıvtik taqtadan ara túrleriniń sýretteri júrip otyrady)
Aralar sary – ala bolyp sándi kıingen jaýyngerge uqsaıdy olardyń jińishke qypsha beli ózderin symbatty da jınaqy etip kórsetedi. Quıryǵynyń ushyndaǵy ótkir shanshary qyndaǵy susty qarýy sekildi. Jarqyraǵan eki jup jarǵaq qanaty olardyń qashyq jerge ushyp barýyna jáne ushý baǵytyn tez ózgrtýine múmkindik beredi. Bireýlerdiń aranyń uıasyn abaılamaı nemese ádeıi buzǵanyn kórgende ishiń ýdaı ashıdy. Aralar oǵan órshelene shabýyl jasap kez kelgen jerinen shaǵa bastaıdy. Shaıan sharynyń túbine ýly bezderi bolady da, shaqqan jeri qatty isip ketedi. Al usaq jándikterdi shaqsa óltirip te jiberýi múmkin.
Kádimgi aralar uıalaryn shatyrǵa, aǵash butalardyń butaqtaryna, keýek – qýystarǵa jasaıdy. Mundaı uıalar sur kartonnan jasalǵan sharǵa uqsaıdy. Aralar ony ózderi óńdep shyǵarǵan qaǵazdarynan isteıdi. Ol úshin qurǵaq bóreneniń ústine jaılap júrip, ony jaqtarymen qyrady onan soń ushyp baryp, qyryp alǵanyn óziniń silekeıimen aralastyryp uıasynyń keregesine quraıdy.
Jazdy kúni gúlderden aralar bal jınaıdy. ondaı aralardy omartashylar ádeıi ósiredi. Bal adam aǵzasyna óte paıdaly. bal jınaıtyn aralardy ósirýshi adamdardy omartashylar dep ataıdy.
Qazirgi medısına salasynda aralardy shaǵý arqyly emdeý úshin de paıdalanady.
Ara túrleri óte kóp, sonyń ishinde biz bal jınaıtyn aralar týraly kóp estımiz.
Interaktıvti taqtadan qurlysy kórsetiledi.
Qaýipsizdik erejesin eske túsireıik.
1. Qaıshyny tutqa jaǵymen ber
2. Jelimdi aýzyńa salma
3. Qaǵazdy qıǵanda qaǵazdy jyljytyp otyr, qolyńdy qaıshydan 5 – 10 mm alshaq usta
Saramandyq jumys
Taratylǵan úlgi boıynsha ara qurastyrý.
1. Oqýshylarǵa úlgi taratylady
2. Denesi, aıaǵy, murty birge salynǵan úlgi
3. Qanaty (2 dana)
4. Bekitetin shege (2 dana)
Oqýshylar úlgilerdi bastyryp, aranyń ústińgi syzyqtaryn flomastermen júrgizedi.
Kózin, murtyn boıaıdy.
Qanatyn bastyryp, noqattarmen bezendiredi.
Daıyn bólikterin biriktiredi, shegemen bekitedi.
Sabaqty bekitý.
Venn dıagramsy arqyly
Aralar
Kóbelekter
Baǵalaý
Oqýshylar jasaǵan jumystaryna qaraı baǵalanady. Estetıkalyq talǵamyna, uqyptylyǵyna qaraı baǵalanady.
Sabaqtyń taqyryby: «Qozǵalatyn bólikteri bar pishinder qurastyrý»
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa qozǵalatyn bólikteri bar pishinder qurastyrýdy úıretý
Damytýshylyq: oqýshylardyń túrli – tústi qaǵazdar arqyly pishinder jasap, túrlendire bilýge jáne qurastyrý arqyly óz qıaldaryn damytý
Tárbıelik: oqýshylardy tapqyrlyqqa, sheberlikke jáne eńbekqorlyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: teorıalyq, saramandyq, suraq – jaýap
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, beıneleý
Kórnekiligi: ara sýretteri, ara pishininiń syzbasy, qurlysy, qozǵalmaly qanatty ara úlgisi.
Qoldanylatyn qural – jabdyqtar:
1. Túrli – tústi qaǵaz
2. Flomaster
3. Qaıshy
4. Bekitetin shege
5. Jelim
Sabaqtyń barysy:
İ Uıymdastyrý kezeńi
İİ Úı tapsyrmasy
İİİ Jańa sabaq
İV sabaqty bekitý
V Baǵalaý
İ Uıymdastyrý kezeńi
1. Amandasý rásimi
2. Oqýshylardy túgendeý
3. Qural – jabdyqtaryn tekserý
İİ úı tapsyrmasy
Suraq – jaýap ádisi
1. Ótken sabaqta neniń pishinin jasadyq? (kóbelek)
2. Olar nemen qorektenedi?
3. Olar neden paıda bolady?
4. Olardyń túsi qandaı bolyp keledi?
5. Olar óz jaýynan qalaı qorǵanady?
Qorytyndy:
Sizder dúnıetaný sabaǵynan bilesizder, kóbelekter qandaı deneliler klasyna jatady? (býnaqdeneliler)
Balalar, durys aıttyńdar kóbelekter býnaqdeneliler klasyna jatady. Endi jumbaqtardy sheshý arqyly tireksyzbamen jumys jasaımyz.
Syzbany jumbaqtyń sheshýin tabý arqyly toltyramyz
Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Jumbaqtar
Interaktıvtik taqtadan aldymen jumbaq oqylady, jaýabyn tapqannan keıin jaýabynyń sýreti shyǵady.
1. Shıdim, shıdim, shıdim qus,
Shı basyna qonǵan qus.
Qarqaraly qara qus,
Han basyna qonǵan qus.
(Shybyn)
2. At basty,
Arqar múıizdi,
Bóri keýdeli,
Bóken sandy,
Qos qanatty,
Qumyrsqa izdi,
Bota tirsekti.
(Shegirtke)
3. Qatar - qatar qara nar,
Aspanmenen bara bar,
Aldy bıik, arty jar.
(Qumyrsqa)
4. Bar eken bir maqulyq unnan maıda,
Óz basyn aıdaıdy eken qıyn jaıǵa,
Ustasaq úgitilip joǵalady,
Damyldap otyrmaıdy eshbir jaıǵa.
(Kóbelek)
5. Alpys tisti aıdahar,
Eshqaıda qadam baspaıdy.
Qozǵamasań jatady,
Eshteńeden saspaıdy.
Aǵashtan tamaq jeıdi eken,
Jutpaı shaınap tastaıdy.
(Ara)
Aralar.
(Interaktıvtik taqtadan ara túrleriniń sýretteri júrip otyrady)
Aralar sary – ala bolyp sándi kıingen jaýyngerge uqsaıdy olardyń jińishke qypsha beli ózderin symbatty da jınaqy etip kórsetedi. Quıryǵynyń ushyndaǵy ótkir shanshary qyndaǵy susty qarýy sekildi. Jarqyraǵan eki jup jarǵaq qanaty olardyń qashyq jerge ushyp barýyna jáne ushý baǵytyn tez ózgrtýine múmkindik beredi. Bireýlerdiń aranyń uıasyn abaılamaı nemese ádeıi buzǵanyn kórgende ishiń ýdaı ashıdy. Aralar oǵan órshelene shabýyl jasap kez kelgen jerinen shaǵa bastaıdy. Shaıan sharynyń túbine ýly bezderi bolady da, shaqqan jeri qatty isip ketedi. Al usaq jándikterdi shaqsa óltirip te jiberýi múmkin.
Kádimgi aralar uıalaryn shatyrǵa, aǵash butalardyń butaqtaryna, keýek – qýystarǵa jasaıdy. Mundaı uıalar sur kartonnan jasalǵan sharǵa uqsaıdy. Aralar ony ózderi óńdep shyǵarǵan qaǵazdarynan isteıdi. Ol úshin qurǵaq bóreneniń ústine jaılap júrip, ony jaqtarymen qyrady onan soń ushyp baryp, qyryp alǵanyn óziniń silekeıimen aralastyryp uıasynyń keregesine quraıdy.
Jazdy kúni gúlderden aralar bal jınaıdy. ondaı aralardy omartashylar ádeıi ósiredi. Bal adam aǵzasyna óte paıdaly. bal jınaıtyn aralardy ósirýshi adamdardy omartashylar dep ataıdy.
Qazirgi medısına salasynda aralardy shaǵý arqyly emdeý úshin de paıdalanady.
Ara túrleri óte kóp, sonyń ishinde biz bal jınaıtyn aralar týraly kóp estımiz.
Interaktıvti taqtadan qurlysy kórsetiledi.
Qaýipsizdik erejesin eske túsireıik.
1. Qaıshyny tutqa jaǵymen ber
2. Jelimdi aýzyńa salma
3. Qaǵazdy qıǵanda qaǵazdy jyljytyp otyr, qolyńdy qaıshydan 5 – 10 mm alshaq usta
Saramandyq jumys
Taratylǵan úlgi boıynsha ara qurastyrý.
1. Oqýshylarǵa úlgi taratylady
2. Denesi, aıaǵy, murty birge salynǵan úlgi
3. Qanaty (2 dana)
4. Bekitetin shege (2 dana)
Oqýshylar úlgilerdi bastyryp, aranyń ústińgi syzyqtaryn flomastermen júrgizedi.
Kózin, murtyn boıaıdy.
Qanatyn bastyryp, noqattarmen bezendiredi.
Daıyn bólikterin biriktiredi, shegemen bekitedi.
Sabaqty bekitý.
Venn dıagramsy arqyly
Aralar
Kóbelekter
Baǵalaý
Oqýshylar jasaǵan jumystaryna qaraı baǵalanady. Estetıkalyq talǵamyna, uqyptylyǵyna qaraı baǵalanady.