InfoHub Logo

«Balqash qalasy jalpy bilim beretin
tıptik mektep - ınternaty» KMM
qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi
Mahtbekova Zamıra Aıtalymovna

Syn turǵysynan oılaý - bilim berý úrdisinde

“Bilimdi urpaq - bolashaqtyń kepili”,- degendeı qazirgi tańda eldiń bolashaq azamattaryn qalyptastyrý baǵytyndaǵy bilim berý máselesi - memleketimizdiń basty saıasaty. Bilim men ǵylymnyń ońtaıly áser etýi úshin elimizde oqytý júıesin zaman talabyna saı úılestirý mindeti týyndap, bilimge, búkil oqý - ádistemelik júıege jańa talaptar qoıylýda. Sondyqtan ustaz is - áreketin jańa talap turǵysynan uıymdastyrý – búgingi kúnniń ózekti máselesi. Muǵalim óz bilimin, oqytýdyń ádis - tásilderin únemi jetildirip otyrýy jáne jańa pedagogıkalyq tehnologıany meńgerýi tıis.

Bilim berýdi damytý oqytý úrdisin jetildirip, ony asa jaýapkershilikpen uıymdastyryp otyrý kerektigi týraly oılardy sonaý jyldardyń ózinde - aq A. Baıtursynov, J. Aımaýytov, M. Jumabaev syndy alash arystary aıtyp ketken bolatyn.
Bilim berý isinde zamanaýı ádistemeler men tıimdi pedagogıkalyq tehnologıalardy endirý, bilim berýdi aqparattandyrý, halyqaralyq, ǵalamdyq - komýnıkasıalyq jelilerge shyǵý – búgingi kúnniń basty talaby.

“Pedagogıkalyq tehnologıa” degenimizdi V. P Bespalenko “Slagaemoe pedagogıcheskoı tehnologıı” degen eńbeginde bylaı deıdi: “Oqý - tárbıe úrdisiniń aldyn - ala júıeli túrde josparlanýy jáne onyń tájirıbede júzege asý jobasy”. Tehnologıa - qarapaıym tilmen aıtqanda, júzege asatyn, naqty maqsattardyń aldyn ala oılastyrylǵan naqty jobasy, ıaǵnı, belgili pedagogıkalyq júıeniń tájirıbede júzege asatyn jobasy.
Sabaqty jańashyl úrdispen ótkizý - oqýshylardyń bilim sapasyn arttyryp, olardyń shyǵarmashylyq jáne oılaý qabiletterin damytyp otyrady, muǵalimderdiń kásibı sheberlikterin jetildirýge yqpal etedi.

Oqytýdyń jańa tehnologıalyq ádisterin paıdalana otyryp, ózdikterinen oılana alatyn, izdengish, shyǵarmashalyqpen jumys isteıtin tulǵany tárbıeleý – ustazdar qaýymynyń tól mindeti.
Oqýshylardyń rýhanı - shyǵarmashylyq múmkindikterin damytý salaýatty ómir súrý saltynyń berik negizderin qalyptastyrýda, keshegi men búgingini salystyra aıta bilýdegi qabiletterin shyńdaýda pán múǵaliminiń atqarar júgi aýyr. Oqýshylardyń oı erkindigin jetildirý ǵylymı shyǵarmashylyqqa baýlý - bilim berý isin demokratıalandyrýdyń negizi bolyp tabylady.
“Qazir boı jarystyratyn emes, oı jarystyratyn zaman” dep Elbasymyz aıtqandaı, daryndy, bilimdi urpaq elimizdiń erteńi, bolashaqtyń tutqasy ekeni sózsiz. “Sabaq berý úırenshikti jaı sheberlik emes, ol únemi jetildirýdi qajet etetin, únemi jańany tabatyn óner”,- dep J. Aımaýytov aıtqandaı, sabaq berýdi óner dep baǵalaý oryndy. Sondyqtan da muǵalim oqýshylardy bilim júıesimen, iskerlikpen, daǵdymen qarýlandyryp qana qoımaı, olardyń tanymdyq, shyǵarmashylyq qabiletin damytyp otyrýy kerek.

Búgingi tańda bilim berý júıesine zamanaýı ádistemeler men tıimdi pedagogıkalyq tehnologıalar enip, qoldaý taýyp qoldanylýda. Tehnologıa – bul qandaı da bir jumysty, ónerdi sheberlikpen iske asyrý jıyntyǵy.
Ádis – oqý - tárbıe jumystarynyń aldynda turǵan mindetterdi durys oryndaý úshin muǵalim men oqýshylardyń birlesip jumys isteýi úshin qoldanatyn tásilderi. Ádis arqyly maqsatqa jetý úshin isteletin jumystar retke keltiriledi. Oqytý ádisteri tanymǵa qyzyǵýshylyq týǵyzyp, oqýshynyń aqyl - oıyn damytady, izdenýge, jańa bilimdi túsinýge yqpal etedi. Oqytýda eń basty nárse – oqýshylardyń tanymdyq jumystary. Oqytý ádisteri eń anyq faktilerdi bilýdi qamtamasyz etedi, teorıa men tájirıbeniń arasyn jaqyndatady.