Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 apta buryn)
Táýke han tusyndaǵy Qazaq handyǵy
Atyraý oblysy, Qurmanǵazy aýdany,
Orly selosy, N. S. Manaev atyndaǵy orta mekteptiń
tarıh páni muǵailimi Taýpıhova Klara

Qazaqstan tarıhy 10 synyp
Sabaq taqyryby: Táýke han tusyndaǵy Qazaq handyǵy
Maqsaty
Bilimdilik: Táýke han tusyndaǵy eldiń ishki - syrtqy jaǵdaıy, Táýke hannyń el úshin jasaǵan eńbegin, qazaqtyń quqyqtyq júıesin qalyptastyrýǵa qosqan úlesin áńgimeleý. Táýkeniń “Jeti jarǵy” zańdar jınaǵymen tanystyrý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń tarıhı oqıǵalar jóninde óz kózqarasyn qalyptastyryp, oı qorytýǵa daǵdylandyrý. Túrli tirek - syzbalar men tanymdyq tapsyrmalar arqyly oqýshylardyń tarıhı tanymyn keńeıtý, ótken jáne qazirgi oqıǵalarmen salystyra bilýge úıretý.
Tárbıelik: Oqýshylardy óz eliniń tarıhyn bilýge, Qazaqstan tarıhynda Táýke handaı qudiretti saıasatker jáne kóregen memleket qaıratkeriniń halqyna sińirgen tarıhı eńbegin baǵalaı bilýge, qurmetteýge, ultjandylyqqa adamgershilikke tárbıeleý.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
(Synypty topqa bólý, sabaqqa daıyndaý)
1. Tóle bı toby
2. Qazybek bı toby
3. Áıteke bı toby

İİ. Ótken sabaqty pysyqtaý.
1. Muǵalim men oqýshynyń dıalogy

I toptyń tapsyrmasy.
1. Táýekel hannan keıin el bılegen kim? (Esim han)
2. Esim han qaı jyldary el bıledi? (1598 - 1628 jj).
3. Esim han tusynda ózin táýelsiz han jarıalap,
Tashkent qalasyn astana etken bıleýshi? (Tursyn han)
4. Birinshi qazaq buhar shaıqasy qaı jyly, qaı jerde boldy? (1603 jyly Aıǵyrjarda).

II toptyń tapsyrmasy
1. Esim han qazaq tarıhynda qalaı atalǵan? (Eńsegeı boıly er Esim)
2. Esim han tusynda astana bolǵan qala? (Túrkistan)
3. Esim han 1613 jyly qaı qalaǵa basyp kirdi? (Samarhand)
4. Tursyn sultan ózin qaı jyly han dep jarıalady? (1613 jyly)

III toptyń tapsyrmalary
1. 1627 jyly qazaq - qalmaq soǵysynda qazaq qolyn kim basqardy? (Esim han)
2. Tursyn hannyń tiregi bolǵan rý. (Qataǵan)
3. Tursyn hannyń búligi tarıhta qandaı atpen qaldy? (“Qataǵan qyrǵyny”)
4. Esim han tusyndaǵy ádet - ǵuryp zańy qalaı atalady? (Esim hannyń eski joly)

2. Tanymdyq jumystar. Toptastyrý
I toptyń tapsyrmasy
Esim hanǵa minezdeme

Toptastyrý.
II toptyń tapsyrmasy
Qataǵan qyrǵyny dep neni atadyq?

III toptyń tapsyrmasy.
“Esim hannyń eski joly” zańyna sıpattama

İİİ. Ótken sabaqty qorytyndylaý.
Oı - túıindeme.
Esim han — 1598 - 1628 bılik qurǵan. Esim han — Shyǵaı hannyń balasy. Esim han qazaq tarıhynda «Eńsegeı boıly er Esim» degen atpen áıgili boldy, oǵan bul ataq 1598 jyly aǵasy Táýekel hanmen birge Maýrennahrǵa jasaǵan joryqta erekshe kózge túskeni úshin berilgen.
Han taǵyna otyrǵan soń Buharamen bitim - shartyn jasasyp, Orta Azıa qalalarymen beıbit, ekonomıkalyq baılanys ornatýǵa umtyldy. Qazaq handyǵyn bir ortalyqqa baǵynǵan memleket etip qurýdy kózdedi. «Esim hannyń eski joly» dep atalǵan zańdy qurastyrdy.

IV. Jańa sabaq
Táýke han tusyndaǵy Qazaq handyǵy.
Jospary:
1. Táýkeniń han bolý qarsańyndaǵy Qazaq handyǵynyń jaǵdaıy.
2. Táýkeniń han taǵyna otyrýy.
Táýke hanǵa sıpattama.
3. Táýke hannyń ishki - syrtqy saıasaty.
4. Táýke hannyń «Jeti jarǵysy».
5. Uly bıler.

Táýke han
Ómir súrgen jyldary: 1626 - 1718 jj.
Bılik qurǵan jyldary: 1680 - 1718 jj.
Qolbasshy, saıası dıplomat, iri tarıhı tulǵa, qudireti kúshti han, «Qazaq ordasynyń Lıkýrgi», «Jeti jarǵy» zańdar jınaǵynyń avtory.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama