Týǵan qalam tarıhy
Maqsaty: Balalaryn týǵan jerin súıýge tárbıeleý. Qorshaǵan ortaǵa jáne otanǵa degen súıispenshilikterin arttyrý. Balalardyń emosıalyq kóńil – kúıin kóterý. Adamgershilikke, ádepti bolýǵa tárbıeleý, úlkender eńbegin baǵalaı bilýge úıretý. Estetıkalyq tárbıe berý arqyly sulýlyqty sezine bilýge baýlý, olardyń ádebı sózdik qoryn molaıtýmen birge dúnıe tanymdaryn keńeıtý.
K. quraldar: Ekibastuz týraly sýretter, kitaptar, shahter kıimi, kómir tas
Sózdik jumys: Týǵan qalam,
«Ekibastuz Bogatyr» kómir keni.
Sabaq barysy:
Armysyń shapaǵatty kún – ana!
Armysyń shapaǵatty Aspan – ana!
Qut darytqan elimizge, jerimizge
Armysyń meırimdi jer – ana!
Osy shapaǵatty kún - anamen, meırimdi jer - anadan boıymyzǵa darytqan meıirimizdi júregimizdiń jylýyn bir - birimizge, qonaqtarǵa syılaımyz.
Biz dospyz, tatýmyz. Sizderge júregimizdiń jylýyn syılaımyz.
Al, balalar orynymyzǵa otyraıyq. Búgin bizdiń sabaǵymyz: «Meniń qalam»
( Osy kezde Dymbilmes kiredi)
- Sálemetsiń be Dymbilmes sen qandaı jumyspen keldiń?
- Sálemetsiń be? Men aýyldan keldim.
Sizderdiń qalalaryn unady. Óte ádemi eken.
- Al Dymbilmes sen bilesiń be? Nege bizdiń qalamyz «eki – bas - tuz» dep atalǵan?
- Joq, bilmeıdi ekenmin.
- Endeshe sen otyryp tyńda men balalarǵa, qonaqtarǵa bir ańyz aıtyp bereıin.
Erte, erte, ertede. Bir aýylda qoıshy bolypty. Ol óte kedeı adam eken. Sondyqtan bir baıdyń qoılaryn baǵyp júripti. Kúzdiń bir sýyq kúni qoıshy qatty tonady da ot jaqpaqshy bolady. Ol qurǵaq aǵash butaqtaryn jınap bir jerge uıyp qoıady. Boıy jylynǵan qoıshy uıyqtap qalady. Tańerteń oıansa mine, qyzyq... Oty sónip qalypty. Biraq jan – jaǵyndaǵy tastar janyp jatyr eken.
- Balalar, al tas janama?
Qoıshyda solaı oılaıdy. Ne isterin bilmeıdi.
Balalar, qoıshyǵa kómekteseıikshi.
- Mine meniń qolymda eki tabıǵı zat tur. Mynaý ne? ( balalar ustap kóredi)
- Tas qandaı? (qatty)
Eger ony soǵyp syndyrsaq, tas syna ma?
- Al mynaý ne dep oılaısyńdar?
- Kómirdiń túsi qandaı?
- Balalar qaısysy otqa janady dep oılaısyńdar?
- Qaısysy adamǵa paıdaly?
- Endeshe qoıshynyń janǵan tasy ne bolyp shyqty?
- Qoıshyda bul tastardyń jaı tas emes ekeniń túsinip, sol jerdi umytpaý úshin belgi izdeıdi. Ol sol jerdi attyń basymen bir jumyr túzben belgileıdi. Sodan beri sol jerge úlken qala salynyp, ony qalaı atady dep oılaısyńdar? «Eki – bas - tuz» qalasy ıaǵnı bizdiń qalamyz. Osy qalamyzdyń atalýyna baılanysty. Aıjan bizge taqpaq aıtyp beredi. El jınalyp úlken toı jasapty. Eki bólek bas súıekke tuz baılap ken mekeni «Eki – bas - tuz» dep atapty. Sodan bastap bizdiń qalamyzda kóp kómir shyǵaryla bastady. Elimizdegi eń úlken kómir keni de bizdiń qalada. Ol « Bogatyr kenshisi» Mine myna sýreti bizdiń maqtan etetin «Bogatyr» kómir kenshisi
- Mynaý, úıilip jatqan ne eken?
- Al mynaý sol kómirdi qazatyn «Rotorli ekskovator» Ol bizdiń qalamyzda ǵana bar.
- Ol óte úlken. Myna vagondar onyń janynda qandaı bolyp kórinip tur?
- Balalar vagondar ol jerde ne úshin kerek? Olar kómirdi tıip alyp kerekti jerlerge jetkizedi. Ol jerde eńbek etetin adamdardy « kenshiler» dep ataıdy. Osynyń bári eńbek.
- Balalar kim eńbek týraly maqal – mátelder biledi.
Sergitý sáti.
Eki kóziń ne úshin kerek
Jaqsylardy kórý úshin kerek.
Eki qolyń ne úshin kerek
Bir – birine kómektesý úshin
Qulaqtaryn ne úshin kerek
Jaqsylardy estý úshin
Aıaqtaryń ne úshin kerek
Alys ketseń týǵan elge
Jetý úshin kerek.
Bizdiń qalamyz barlyq elge, adamdarǵa óziniń kómirin syılaıdy, Jylýyn syılaıdy. Adamdar qalamyzdy jaqsy kórip, ózderiniń ánderin jyrlaryn bizdiń qalamyzǵa arnaǵan.
«Ekibastuz válsin» tyńdaıyq.
Al, bizdiń balalar ózderi qalamyzǵa arnap jattaǵan óleńderin oqıdy. Ekibastuz ata jerim darhanym qoımasy da, quta sen arqanyń seni súıip jetemiz bir armanǵa el úmitin, el senimin artamyz. Týǵan qalam senen qýat alamyz qıaǵa qanat qaǵamyz.
Elge shyraq jaǵamyz.
Ózinen baqyt tabamyz.
Sabaq qorytý.
Balalar, búgin biz týǵan qalamyz týraly ne bildik?
Qalamyz nege «Ekibastuz» dep atalǵanyn endi bilesińder ǵoı, ıá.
Endi bárimiz ornymyzdan turyp qosylyp aıtaıyq. Qalamyzǵa óz sezimimizdi bildireıik.
Týǵan elim, seni súıip jetemiz.
Biz bıikke
Qıaǵa qanat qaǵamyz.
Elge shyraq bolyp janamyz.
K. quraldar: Ekibastuz týraly sýretter, kitaptar, shahter kıimi, kómir tas
Sózdik jumys: Týǵan qalam,
«Ekibastuz Bogatyr» kómir keni.
Sabaq barysy:
Armysyń shapaǵatty kún – ana!
Armysyń shapaǵatty Aspan – ana!
Qut darytqan elimizge, jerimizge
Armysyń meırimdi jer – ana!
Osy shapaǵatty kún - anamen, meırimdi jer - anadan boıymyzǵa darytqan meıirimizdi júregimizdiń jylýyn bir - birimizge, qonaqtarǵa syılaımyz.
Biz dospyz, tatýmyz. Sizderge júregimizdiń jylýyn syılaımyz.
Al, balalar orynymyzǵa otyraıyq. Búgin bizdiń sabaǵymyz: «Meniń qalam»
( Osy kezde Dymbilmes kiredi)
- Sálemetsiń be Dymbilmes sen qandaı jumyspen keldiń?
- Sálemetsiń be? Men aýyldan keldim.
Sizderdiń qalalaryn unady. Óte ádemi eken.
- Al Dymbilmes sen bilesiń be? Nege bizdiń qalamyz «eki – bas - tuz» dep atalǵan?
- Joq, bilmeıdi ekenmin.
- Endeshe sen otyryp tyńda men balalarǵa, qonaqtarǵa bir ańyz aıtyp bereıin.
Erte, erte, ertede. Bir aýylda qoıshy bolypty. Ol óte kedeı adam eken. Sondyqtan bir baıdyń qoılaryn baǵyp júripti. Kúzdiń bir sýyq kúni qoıshy qatty tonady da ot jaqpaqshy bolady. Ol qurǵaq aǵash butaqtaryn jınap bir jerge uıyp qoıady. Boıy jylynǵan qoıshy uıyqtap qalady. Tańerteń oıansa mine, qyzyq... Oty sónip qalypty. Biraq jan – jaǵyndaǵy tastar janyp jatyr eken.
- Balalar, al tas janama?
Qoıshyda solaı oılaıdy. Ne isterin bilmeıdi.
Balalar, qoıshyǵa kómekteseıikshi.
- Mine meniń qolymda eki tabıǵı zat tur. Mynaý ne? ( balalar ustap kóredi)
- Tas qandaı? (qatty)
Eger ony soǵyp syndyrsaq, tas syna ma?
- Al mynaý ne dep oılaısyńdar?
- Kómirdiń túsi qandaı?
- Balalar qaısysy otqa janady dep oılaısyńdar?
- Qaısysy adamǵa paıdaly?
- Endeshe qoıshynyń janǵan tasy ne bolyp shyqty?
- Qoıshyda bul tastardyń jaı tas emes ekeniń túsinip, sol jerdi umytpaý úshin belgi izdeıdi. Ol sol jerdi attyń basymen bir jumyr túzben belgileıdi. Sodan beri sol jerge úlken qala salynyp, ony qalaı atady dep oılaısyńdar? «Eki – bas - tuz» qalasy ıaǵnı bizdiń qalamyz. Osy qalamyzdyń atalýyna baılanysty. Aıjan bizge taqpaq aıtyp beredi. El jınalyp úlken toı jasapty. Eki bólek bas súıekke tuz baılap ken mekeni «Eki – bas - tuz» dep atapty. Sodan bastap bizdiń qalamyzda kóp kómir shyǵaryla bastady. Elimizdegi eń úlken kómir keni de bizdiń qalada. Ol « Bogatyr kenshisi» Mine myna sýreti bizdiń maqtan etetin «Bogatyr» kómir kenshisi
- Mynaý, úıilip jatqan ne eken?
- Al mynaý sol kómirdi qazatyn «Rotorli ekskovator» Ol bizdiń qalamyzda ǵana bar.
- Ol óte úlken. Myna vagondar onyń janynda qandaı bolyp kórinip tur?
- Balalar vagondar ol jerde ne úshin kerek? Olar kómirdi tıip alyp kerekti jerlerge jetkizedi. Ol jerde eńbek etetin adamdardy « kenshiler» dep ataıdy. Osynyń bári eńbek.
- Balalar kim eńbek týraly maqal – mátelder biledi.
Sergitý sáti.
Eki kóziń ne úshin kerek
Jaqsylardy kórý úshin kerek.
Eki qolyń ne úshin kerek
Bir – birine kómektesý úshin
Qulaqtaryn ne úshin kerek
Jaqsylardy estý úshin
Aıaqtaryń ne úshin kerek
Alys ketseń týǵan elge
Jetý úshin kerek.
Bizdiń qalamyz barlyq elge, adamdarǵa óziniń kómirin syılaıdy, Jylýyn syılaıdy. Adamdar qalamyzdy jaqsy kórip, ózderiniń ánderin jyrlaryn bizdiń qalamyzǵa arnaǵan.
«Ekibastuz válsin» tyńdaıyq.
Al, bizdiń balalar ózderi qalamyzǵa arnap jattaǵan óleńderin oqıdy. Ekibastuz ata jerim darhanym qoımasy da, quta sen arqanyń seni súıip jetemiz bir armanǵa el úmitin, el senimin artamyz. Týǵan qalam senen qýat alamyz qıaǵa qanat qaǵamyz.
Elge shyraq jaǵamyz.
Ózinen baqyt tabamyz.
Sabaq qorytý.
Balalar, búgin biz týǵan qalamyz týraly ne bildik?
Qalamyz nege «Ekibastuz» dep atalǵanyn endi bilesińder ǵoı, ıá.
Endi bárimiz ornymyzdan turyp qosylyp aıtaıyq. Qalamyzǵa óz sezimimizdi bildireıik.
Týǵan elim, seni súıip jetemiz.
Biz bıikke
Qıaǵa qanat qaǵamyz.
Elge shyraq bolyp janamyz.